Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 30 JULI 1927
Na. 2017
B1JKOMST1GHEDEN
door ANNIE SALOMONS
CCLXXIX
T N'elk geval ben ik blij, dat u
» tegen het einde een beetje
gunstiger over Indiëbent gaan schrij
ven," zei e*en strenge vrouwestem
naast me, want u zult het met me
eens zijn, dat het nóódig is, dat de
vrouwen naar onze koloniën gaan- .."
Ik keek met een glimlach naar de
zwaar groene boomen, die zich in het
rustige grachtewater spiegelden; de
Bon scheen bescheiden uit een blauwen
iet groote witte wolken gesierden
hemel en midden op den dag liepen
we daar naast elkaar met
veerkïachtigen stap zonder eenige hinder
van warmte te gevoelen. En tegelijk
dacht ik aan de honderden vrouwtjes
in de verte, die, als de klok daar dit
zelfde uur zou aanwijzen, onbeweeglijk
op hun heete bedden zouden liggen,
en dat dag aan dag.... Ja, natuurlijk
waren er vrouwen noodig, Europeesche
Vrouwen» flinke vrouwen; maar
had(den wij het recht dat te decreteeren,wij,
4Ïie op een Hollandsch grachtje
moch-ten loópen, wij, die heel den dag ons
?vrq over de wereld mochten bewegen
met niets dan vertrouwde natuur en
'Vertrouwd.e soortgenooten om ons
" Ik dacht aan een zinnetje, dat we
daar eens tegen elkaar hadden gezegd,
toen we onze boekenkasten nakeken,
toen zooveel aantrekkelijke, moderne
bandjes het afgelegd bleken te hebben,
terwijl de soliede, de gedegene zich
goed hielden; een zinnetje, dat ik
altijd als een waarheid omtrent onze
koloniën zal blijven beschouwen, ook
al zou het de gedegenheid van mijn
eigen wezen aantasten: Wat werkelijk
goed is, houdt'zelf s in Indië."
Als men in Holland nog wel
jarenv lang plezier kanhebben vaneen
bureau1 op-een-koopje, van een prullig
portretr lijstje in Indiëzet het goedkoope
'hout op ongelijke wijze uit en springt
en schenct; de lijm van het lijstje
laat los; de haakjes roesten. Opge
maakte" stof, die in Holland tijden
mee kan, valt in Indiëonmiddellijk
uit elkaar, en wie in Holland ,
,kwakkel'de" met zijn gezondheid, wordt daar
licht doorloopend patiënt.
Maar daar staat tegenover, dat wie
hier gezond en energiek was, zich
d&ar allicht nog veel gelukkiger zal
voelen, omdat zijn of haar vermogens
er de ruimte vinden. Indiëis een
land voor jonge, moedige menschen,
an hoe jonger men er komt, hoe
makkelijker de physieke gesteldheid
er zich aan de vreemde omstandig
heden aanpast, hoe minder schadelijke
gevolgen men er van de verandering
HAAR ONTWERP W. P E NAAT.
? BESTAANDE UIT ?
DRESSOIR. TAFEL,
THGETAFEL.45TOELEN
2ARMSTOELEN
f,
UITCEVOERD IN PRIMA
EIKENHOUT EN IN ELKE
CEWENSCHTE HOUTKLEUR
AFBEELDINGEN
AMSTCRl
, gas ,
'HAAG.
m ?? *?> «Bb^V * -V ^fMHB
METZ
FRANCO
IMSTER
SêB
A AC
ondervindt. Vroege huwelijken zijn
er dan ook ontegenzeggelijk het beste;
bezorgde ouders mogen het: zoo'n
jong kind alleen in den vreemde"
vooral niet te zwaar laten wegen,
omdat vrouwtjes, die, omstreeks hun
twintigste begonnen, den heelen
struggle" met hun man hebben
meegemaakt, na de voleinding van
zijn langen loopbaan niet alleen
veel moediger en beminnelijker ple
gen terug te keeren, maar zelfs veel
frisscher en gezonder, dan zij, die pas
na het eerste of tweede verlof hun
man zijn gevolgd, toen ze al tegen de
dertig liepen, en niet meer dat aan
passingsvermogen hadden van de
eerste jeugd.
De vrouw, die het physiek in de
tropen kan bolwerken, heeft daarmee
eigenlijk het geheele probleem al
opgelost, want een gezond mensch
kan moeilijkheden licht tellen en er
lachend mee vechten, tot hij ze over
wonnen heeft. Trouwens een van de
bezwaren, die men het vaakst tegen
Indiëhoort inbrengen: dat er zoo
weinig geestelijk leven en zoo weinig
mogelijkheid om van kunst te ge
nieten, zijn, heeft mij nooit zwaar
gewogen. Mij dunkt, dat geestelijk
leven" iets is, dat niet een ander je
aandoen moet, maar dat je in en uit
jezelf moet bezitten. Wie dus naar
Indiëgaat, zorge vooral, dat hij een
innerlijk, geestelijk leven rijk zij,
vooral omdat het surrogaat hiervoor,
dat ons in Europa grif geboden wordt,
als afleiding" onder allerlei vormen,
daar ten eenenmale ontbreekt. Omdat
in Indiëde dagen stiller plegen voorbij
te gaan, merken we er eerder, wat we
zelf waard zijn, hoeveel we uit ons zelf
kunnen putten. Die rijkdom zal niet
altijd meevallen, maar dan ligt de
schuld niet bij het vreemde land.
En het genieten van kunst. .. . heb
ben we niet altijd onze boeken en
platen? Is er niet bijna door heel
Indiëwel eens een enkel goed concert
bereikbaar? En is het niet goed voor
ons, kunst-maniakken, te beleven, dat
het echte leven zelf, het leven van
alle dag, in staat is onze harten boorde
vol te vullen, zonder afleiding van
artistieke verrukkingen....
Ik weet niet, of u me daar in den
vreemde jammerlijk verbruut zult
vinden, als ik beken, dat ik, in Holland
teruggekeerd, mij maandenlang vol
komen bevredigd heb gevoeld met het
weerzien van familie en vrienden,
het weerzien van mijn mooie land,
het snuiven en proeven en tasten van
de werkelijkheid van onze hereeniging,
zonder ook maar te talen naar een
schilderij, een beeldhouwwerk, een
schouwburg; en dat ik den fijnzinnigen
kunstkenner, die er zijn spijt over te
kennen gaf, dat ik net te laat terug
gekomen was, om het sublieme
tooneelspel der Russische troep te zien,
ongetwijfeld min of meer verwezen
moet hebben aangestaard met het
gevoel van: dacht je nu heusch, dat
het gemis van zulke vertooningen
me iets kon schelen, nu ik de kinderen
weer terug heb en de wei met de
boterbloemen..."
Wie nooit van zijn eigen omgeving
is weggeweest, heeft de waarde van
zijn eigen gevoelens nooit kunnen
onderscheiden, en zal allicht meenen,
dat hij Moissi net zoo erg zou missen,
als een logeerpartij bij zijn zuster, en
Mengelberg even erg als een
herfstmiddag op Wassenaar. Mijn onder.
Torpcdo-Typc 509
7/12 P.K. 4 cyl. kopkleppenmotor,
4 portieren, duco-lak,
lederbekleeding, bijzonder doelmatig
kapsysteem, 4 schokbrekers,
vierwielremmen, 5 afneembare wielen met
vol-ballonbanden, compleet uitge
rust voor r /} A ft f*
den weg *- 4 TL \I U»*--»
J. LEONARD LANG
Amsterdam, Stadhouderskade 114
HOTEL GROOT-BADHUIS", ZANDVOORT.
Kamers met
volledig pension
vanaf f 8.50
DE 25 MODELKAMER/
VAN
TEOQ/THtöEEk
ZUN
/fEEG/IEGEZIÜITICiEN
i
?
l
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor Jr., Culetnborcf.
diché's
Van Leer
Amsterdam
MET OPSTAANDER B
NRAN»
HERSTELT D E/ PLATVOET \\
O.A.MASSINQ. j£
O.Z.VOORBURGWAL 33*. ArtoAf*
" *MET BINNENGASTHUIS/
Casino Noordwijk, Restaurant Saur
lederen dag
DINER- en
SOUPER
CONCERT
met het
Roemeensche
Orkest
Cornclius
Codolban
lederen dag
T H E E- en
SOIREE
DANSANT
met de Original
Jazz Band
The Berkeley's
VICTORIA-WATER
Reeds meer
40 jaren
OBERLAHNSTEIM
in Nederland
ingevoerd
vinding is, dat de liefde voor familie
en vaderland in den vreemde groeit,
terwijl de artistieke belangstellingen
gemakkelijk door belangstellingen voor
het nieuwe land en het onbekende volk
worden vervangen.
Wat werkelijk goed is, houdt zelfs
in Indië." Een goed intellect, een rijk
hart; een jonge, sterke gezondheid
ook vooral. . . . Laat dan juist liet
allerbeste daarheen gaan; er is werk
genoeg, voldoening genoeg; maar
alleen jeugd en moed kunnen 't er
volhouden.