16 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 6 AUGUSTUS 1927 No. 2618 Kapitaal-export door C. A. KLAASSE 1_I ET rapport van de Commissie van Ad vies inzake de Toelating van Buitenlandsche Emissies", dat voor korten tijd het licht zag, heeft tot onderwerp een materie, die reeds eerder, zoowel in de politieke als in de economische wetenschappelijke we reld deze laatste ten deze fungeerend als satelliet van de politiek de gemoederen in beweging heeft '?gebracht. Reeds in den aanvang van r*"de vorige eeuw kende men hier te lande wetsbepalingen in hoofdzaak fiscale die ten doel hadden den Uitvoer van kapitaal te weren, en Welke eerst zeer geleidelijk werden ingetrokken. Is het wonder dat einde 1025 de Begeering besloot een Staatscommissie .te installeeren, om het probleem prin cipieel en practisch te beschouwen en zoo mogelijk tot oplossing te brengen? Immers neen! Het besluit van den Minister was in het kader van de tijdsomstandigheden zeer wel te voe gen. Reeds toenmaals was men hier te lande getuige van een voortdurende stroom van emissies ten laste van traitenlandsche debiteuren. En sedert dien is de vraag zeker niet minder _ Urgent geworden. De toestand van ?handel en nijverheid is nog steeds niet .overmatig florissant, en aantal en omvang der buitenlandsche emissies rijn allerminst verminderd. Integen deel; dit bedrag steeg van ? 50.000.000 in 1924 tot / 127.000.000 in 1925, en tot niet minder dan ? 299.000.000 in i| W>26. Juist in den laatsten tijd is dan jöok de vraag, of ingrijpen van de Overheid in deze gewenscht is, ter sprake gekomen in verscheidene licha men, die voor de belangen der nijver heid dienen te waken, zoo o.m. in de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Amsterdam en in de Maatschappij voor Nijverheid en Handel. Niet alle Staatscommissies is het lot beschoren, 'op het oogenblik van verschijning van baar rapport zooveel belangstelling te ontmoeten voor het onderwerp daar van. De Commissie is niet kunnen slagen ?en rapport samen te stellen, dat alle leden bevredigde. De heer J. Stroeve J.Ezn., voorzitter van de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amster dam, achtte de klove tusschen zijne meening en die van zijn medeleden "te groot om hun rapport mede te ; onderteekenen, en van genoegzaam belang, om zijn zienswijze afzonderlijk op schrift te stellen en in het rapport te doen afdrukken. £* Dit verschil van meening nu ging vniet 'over de principieele vraag of kapitaalexport al dan niet verboden dient te worden, doch slechts over «lie, ,Of het scheppen van een mogelijkheid voor de Regeering'om in te grijpen in de gestie van het Bestuur der Ver eeniging voor den Effectenhandel ?i inzake de toelating van emissies -.en op andere punten wenschelijk jufs. De Heer Stroeve meent dat |'Eulk een wenschelijkheid niet be|?*taat; de meerderheid der commissie ;[. vindt als regel zulk een ingrijpen eveneens verwerpelijk, doch meent, dat in de mogelijkheid moet worden voorzien, te welken einde zij wijziging en aanvulling van de Beurswet 1914 voorstelt. Ik zeide reeds dat omtrent de prin cipieele vraag of in het algemeen export van kapitaal aan banden gelegd moet worden, unaniem werd gead viseerd ten gunste van volkomen vrijheid van den belegger. De gronden waarop deze conclusie berust neer gelegd in het eerste hoofdstuk van het rapport zijn het waarop ik hier meer in het bijzonder de aandacht wilde vestigen. Te veel toch is in de debatten, in den jongsten tijd bij de behandeling in de representatieve kringen der practijk gevoerd, uit het oog verloren, dat bij een gecompli ceerd vraagstuk als het onderhavige de economische theorie te hulp moet worden geroepen om te geraken tot een zuivere probleem-stelling en -op lossing. Als axioma stelt het rapport op den voorgrond, dat kapitaal is te beschouwen als een goed, dat steeds zal trachten de voordeeligste be stemming te zoeken, en dat, gezien uit algemeen welvaartsstandpunt, de vrije beweging van dit hulpmiddel der productie het voordeeligst is. Een toepassing dus van het algemeene vrijhandelsprincipe op de kapitaal beweging. Het rapport gaat verder en betoogt, dat indien men buitenlandsche emis sies hier te lande zou verbieden, en tevens aankoop van fondsen aan bui tenlandsche beurzen, de goederenexport van Nederland evenredig zoude dalen, of wel in ruime mate goud zou binnenvloeien. Verbood men de kapitaalexport dan zou namelijk het buitenland ter vereffening van het surplus der uit ons land betrokken goederen en diensten boven de gele verde, geen geld meer kunnen leenen, en^voor^het^ alternatief worden ge plaatst: goud naar de Nederlandsche Bank te brengen, of minder goederen te betrekken. Nu is import van goud geenszins een economisch belang, en zeker niet te prefereeren boven beleg ging in het buitenland, waardoor het volksinkomen wordt vergroot. Ook vermindering van den goederenexport kan zeker niet het doel zijn van hen die verbod van kapitaaluitvoer propageeren teneinde voor de binnenlandsche nijverheid goedkooper crediet te scheppen, en deze tot vergroote productie in staat te stellen. Toegege ven moet worden dat de consequenties van vasthouden van kapitaal hier wel wat zwart worden geteekend. Indien toch het binnen de grenzen gehouden kapitaal aldaar een nemer ontmoet zal de vraag naar goederen uit het binnenland in gelijke mate stijgen, als die uit het buitenland af neemt; doch omschakeling der pro ductie van bepaalde goederen (ex portproducten) op andere (producten voor de binnenlandsche markt) gaat veelal met wrijving en ecomomische crisis gepaard. Daarbij komt dat het renteinkomen der bevolking daalt, terwijl tenslotte de mogelijkheid niet uitgesloten is, dat een loonende be steding voor het kapitaal moeilijk te vinden is, en hetzelve geruimen tijd braak ligt. Gaat de uitvoer van het kapitaal verder dan nivelleering van de be talingsbalans als bovenomschreven, dan vloeit goud van de centrale bank af, hetgeen overigens evenmin steeds nadeel behoeft te beteekenen. Integendeel. Alsdan draagt de be weging een rem in zichzelve; de rente voet in het binnenland zal door de afvloeiing stijgen, en de kapitaalex port dientengevolge verminderen. Deze en andere meer onderge schikte ? argumenten geven der Commissie de conclusie in de pen, dat principieel vrijheid van kapitaal beweging de voorkeur verdient. BATSCHARISLEIPNER NIEUWE VEBPAKKING Casino Noordwijk, Restaurant Saur lederen dag DINER- en SOUPER CONCERT met het Roemeensche Orkest Cornelius Codolban lederen dag T H E E- en SOIREE DANSANT met de Original Jazz Band The Berkeley's D. OBERINK & Co. ?v INGENIEURS Amsterdam, Prinsengracht 456. Tel. 37452 BLIKSEMAFLEIDERS AANLEG INSPECTIE ONDERHOUD. PIERRE MARIEL DE FRATELLINI De geschiedenis van drie clowns met 6 portretten en 50 autotypieën bewerkt door J. W. F. WERUMEUS BUNING ? 2.40; gebonden ? 2.90 Amsterdam, N.V. Em. Querido's U.-M.