DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 AUGUSTUS 1927 No. 2619 Moderne jeugd H. G. CANNEGIETER . k1 l XII. (Slot). Actie en Reactie is, vraagt de lezer, de verwildering van de jeugd", waarvan ookj de moderne dansmanie een openbaring is, niet een reactie verschijnsel en als zoodanig van negatieve beteekenis? - Een dergelijke opmerking heeft stellig het recht onder de oogen te .worden gezien. Inderdaad, ik wees er reeds in een mijner eerste opstellen op, heeft de oorlog slechts ten deele als een regenereerende macht gewerkt. Tegenover zijn regenereerenden invloed staat ongetwijfeld een degenereerende. Moeilijk uit te maken is het intusschen, wat tot .hét regenereerend en wat tot het degenereerend bestanddeel behoort. Eerst het nageslacht zal de verschillende waarden, en dan nog slechts- weer gemeten naar den maatstaf van zijn eigen tijd, kunnen bepalen. Geenszins ontken ik dat de oorlog, inzonderheid bij de jeugd, verwildering heeft ge bracht; ui hoever echter de verschijnselen, welke de gemeene man met dien term pleegt te kenschet sen, terecht onder > dat hoofd vallen, heb ik in vorenstaande beschouwingen ter overweging ge geven. Ben andere vraag is, in hoeverre de thans als na-oorlogsch"' aangeduide gesteldheden zich op den duur zullen handhaven. Veel wat met zulk een ontzaggehjken vloed aan het strand wordt gespoeld, ebt weer weg. Keeds merken we die ebbe op tal van gebied. Maar toch iets is er in alles, wat zal beklijven en de menschheid in haar verhoudingen en gedragingen, gevoelens en gedachten een nieuw uiterlijk geven zall Gelijk het onmogelijk is gebleken, de Hervorming en de Fransche revolutie ongedaan te maken, zal het onmogelijk blijken, den invloed van den wereldoorlog en de daarop gevolgd zijnde omwen telingen te neutraliseeren. De oude wereld is tot een puinhoop geschoten; een nieuwe wereld heeft zich gevestigd. En de jongelui van den tegenwoordigen tijd behooren, wat men ook tegen hen aanvoere, nu eenmaal tot deze nieuwe wereld. Op hun voor-oorlogsche critici past het rijm van den Leekedichter, die in een zelfs veel minder bewogen tij dperk zong: Want of 't u mishaagt of met, Klaar is 't, dat men heden Alle dingen anders ziet Dan in 't schoon verleden!" Begrijpelijk, dat de halzen die hun tijd vervloe ken" al hun hoop hebben gevestigd op reactieverschijnselen, welke natuurnoodwendig met de ebbe van thans samengaan. De jonge mannen en vrouwen, die onder de vleugelen van hun vroegere voogden pal staan voor de verouderde nonnen en den strijd aanbinden tegen den onzaligen geest dezer eeuw" kunnen op hun bravo-geroep rekenen. Misschien is in dit verband niet overbodig er aan te herinneren, dat jeugd" niet zoozeer een kwestie is van leeftijd als wel van karakter. Er zijn grijze jongelingen zooals er groene ouwe heeren zijn. De ontvankelijkheid voor den. tijdgeest openbaart zich het sterkst naarmate de ziel elastischer is. Zijn invloed bestendigt zich het sterkst, naar mate het karakter ^vaster en evenwichtiger is. Overigens is het geleidelijk verdwijnen van veel veruchtmakers bij het slijten door den tijd zeer gerklaarbaar. Als we ons afvragen, waar een tien tal jaren na dato de dienstweigeraars, die destijds gevangenisstraf met blijdschap trotseerden; de maatschappelijke werkers, die de kampen, en kan- , tpnnementen tijdens-de mobilisatie opmonterden, de philanthropen der steuncomité's, de politici, die met hun goede voornemens den polsslag van den tqd" wilden voorbijsriellen, de schoolhervormers , en tempelbestormers, de idealisten en socialisten en adventisten, kortom, waar heel dat heirleger van bezielden gebleven is, hebben we niet anders te doen dan ons te verplaatsen in de oudste eeuw van het ? Christendom, waar we een treffende parallel vinden. Reeds was de bijl aan de wortels der boomen gelegd, de Messias kon komen, eiken dag, elke ? seconde, als een dief in den nacht. . . . Maar de Hotel Duin en Daal" - Bloemendaal Str. kond en warm water op alle kamers PRIVÉBADKAMERS - Telefoon 22223 Messias kwam niet en men verplaatste het uur van zijn komst, gelijk men dat vroeger gedaan had, naar verre horizonten. Toen gingen ontnuchterd de warm bloedige discipelen weer aan hun werk; om duizend jaren te wachten ontbrak hun het geloof en het uithoudingsver mogen. Ze achtten zich beetgenomen door een valschen profeet en werden als renegaten fariseescher dan de fariseSrs en schriftgeleerder dan de schriftgeleer den. Zoo is het ook menig gevoelig jonk man en menigweekhartig meiske gegaan, toen na den oorlog maar niet n-twee drie de speren tot sikkelen en de zwaar den tot ploegscharen werden gesmeed, noch het Koninkrijk Gods als op een wind vlaag uit Rusland op de wachtende wereld nederstreek. Toen bevrijding van het oude régime zelfs nog meer onrecht en geweld bleek te brengen, dan er ooit was geweest, is het lichtgeraakt hart tot gebroken wordens toe geschokt en een begrijpelijke bitterheid tegen het bedriegelijk ideaal ^deed den revolutionnairen zin in zijn uiterste omslaan. Het is lastig, na te gaan, in hoever de verschilkende uitingen van activiteit welke de matheid en onverschilligheid der gedesillusioneerde jeugd onderbreken, als reactionnair in ongunstigen zin zijn te kenschetsen. Tüsschen het roerige communisme links en het even roerige fascisme rechts bewegen zich zooveel jeugdige strevers", in bonden, clubs en vereenigingen georganiseerd, dat een overzicht alleen reeds een boekdeel vult. Wat is bij de verschillende schakeeriiigen van de jeugdbeweging het specifiekna-oorlogsche beginsel, dat allen geineen hebben ? Wat is een voor-oorlogsche rest ? Wat is modern, wat oudbakken? *** Juist lees ik, dat kortgeleden te Chicago een nieuwe beweging ontstaan is, die van de SlowOlubs. Deze snel in ledental toenemende clubs aanvaarden het epi theton saai" gelijk onze heldhaftige voorvaderen destijds het scheldwoord geuzen" aanvaard heb ben. Zij willen een contrarevolutie ontketenen tegen charleston, black bottom en jazz. Zij willen niet met de kudde meeblaten, hun persoonlijkheid handhaven ? en bedenken, dat er sommige dingen zijn, die men nooit doen mag, wat de massa ook doet. Dit klinkt ontegenzeggelijk veelbelovend, doch men moet eerst den geest van zulk een gemeen schap beproeven, aleer tot waardeering te kunnen komen. Aan mooiklinkende frases hebben we ons tegengegeten. De rechtstreeksche levenshouding blijkt uit de daad. Bescheidener klinkt de belijdenis van een groep studenten uit Michigan, die verklaren te hopen, dat ze iets minder verslaafd zijn aan de vriende lijke valschheden van de conventie en iets minder schuldig staan aan de huichelachtige gewoonten van zelfvoldane vroomheid dan sommigen onzer voorvaders". Zij gelooven dat de diepste waar heden, waarbij ze leven, niet nieuw zijn, maar altijd in de wereld zijn geweest. Maar wij, trachten ze in werkelijke woorden en werkelijke daden te vertalen, welke passen bij het leven van dit jaar onzes Heeren." Zij zweren bij autoriteit, . maar laten het gezag van het verleden over het heden niet toe. In een dergelijke uitspraak klinkt op meer posi tieve wijze de stem vati den na-oorlogschen geest, die we ook in onze vaderlandsche jeugdbeweging somwijlen vernemen. De na-oorlogsche geest, treffender noch zuiverder heeft hij zich inmiddels geopenbaard dan in de bijna godsdienstige heldenvereering ten opzichte van Lindbergh. In n onstuimigen juichkreet verbonden zich beide halfronden der aarde tot een universeel getuigenis. De jongensachtige eenvoud, wars van alle vertoon; de vanzelfsprekendheid, waarmee schijn bare bescheidenheid een moedige daad uitvoerde; de kalme bezinning en geduldige, zwijgende voor bereiding, waardoor die daad zich in schijnbaren overmqed onverwachts aan de wereld opdrong; de tastbaarheid van haar strekking en uitkomsten het belichaamt alles het moderne ideaal der rechtstreekschheid. Hetgeen deze jongen verrichtte, zou zich herhalen in den man op leeftijd, die, voornemens Teekening voor de Groene Amsterdammer" door B. van Vlijmen JAN TER HAAR JR. HERDACHT DEZE WEEK ZIJN 25-JARIG LIDMAATSCHAP VAN DEN AMSTERDAMSCHEN GEMEENTERAAD per vliegtuig naar Indiëte vertrekken, zonderoverbodige inleiding op het Leidsche Plein een lucht-taxi bestelde. Had Van Lear Black vooraf in lange betoogen zijn reis aangekondigd, hij zou niet aldus de bewondering hebben geoogst van de moderne jeugd, waarvan deze Amerikaan even onbedrieglijk het kenmerk draagt als zijn vijf en twintigjarige landgenoot. Moderne jeugd is niet zoo spontaan noch zoo roekeloos als zij schijnt; zij werkt hard, maar in. stilte, en eerst als haar arbeid door geduldige proeven tegen mislukking verzekerd is, verrast zij de wereld met haar resultaat. Hedendaagsche heldenvereering aanbidt in haarons vaak heidensch lijkende afgodsbeelden waar lijk iets groots. Josephine Baker, SusannaLenglen, Carpentier, Valentino. Charlie Chaplin en de overige sportlui en filmsterren, symbolen zijn het allen van wenschen en krachten, welke ook op het abstracte gebied van wetenschap, wijsbegeerte en kunst zich onder de jonge garde in niet mindere mate doen gelden dan in de concrete wereld van het geruchtmakende en opzienbarende. Want erligt tüsschen het abstracte en het concrete geen diepe kloof voor den na-oorlogschen geest. Nogmaals ten slotte, het is uiterst moeilijk, het kenmerkende van dezen geest juist te omschrijven. Het lijkt soms slechts een kwestie van accent. Als wij, voor-oorlogsehe ouderen, slechts zoo verkunnen komen, dat we de tegenwoordige jongelui niet langer mokkend en wrokkend bespieden bij den schemer van ons eigen verleden, doch den schijn werper van hun eigen tijd met het volle licht op hen laten vallen, blijven wij althans voor onrecht matig oordeel gespaard. Kon. Meubeltransport-Maatschappij DE GRUTTER 6 Co. c\o cvs e\s DEN HAAG o^> cvs eva AMSTERDAM - ARNHEM Internationale Transporten