DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 AUGUSTUS 1927 Het eval Sacco eo Vaozetti T~Y TTIDELIJKER bewijs is onnoodig, dat de doodstraf een slechte straf is. Bomaanslagen moeten overal bewijzen geven van sympathie" voor de veroordeelden. ... Bloed vloeit er. En met het bloed: de propa ganda. De doodstraf is ook geen straf, geen maat schappelijk voorbehoedend rechtsmiddel. Het is slechts wraak. Dat is dan ook het algemeen menschelijk motief, dat de zaak Sacco en Vanzetti zoo sseer naar voren brengt. Het is dan ook niet de «onschuld van beide veroordeelden (overtuigend .bewezen uit de door Prof. Frankfurter gepubli ceerde stukken terwijl ook de werkelijke dader ?zeer goed bekend schijnt te zijn), niet zoozeer ?de onschuld van de gevonnisten als wel het ?wraakgierig karakter van het vonnis, dat de ge heele wereld doet protesteeren. In de geheele -wereld is het rechtsgevoel ontwaakt, het geweten, dat hier intuïtief de wraak" herkent, en het partijdige vonnis. Een vonnis, gewezen in een tijd dat een blinde reactie een tijdelijken boven toon voerde. Hoe groot moet echter, voor zeven jaren, ginds de vrees voor anarchisme geweest zijn, dat er een revanche-geest kon ontstaan van zoo angstige af metingen l * * * De geschiedenis van het vonnis Ten tijde van de roode paniek", die in April 1920 over de Vereenigde Staten woedde, werd er in de Staat Massachusetts een roof o verval gepleegd, waarbij een betaalmeester en zijn klerk werden ver moord en een geldkist met 16.000 dollar werd ge stolen. Deze zaak werd, terecht of ten onrechte, in ?verband gebracht met de radicale en anarchistische bedreiging, waaraan toen de Oostelijke Staten bloot stonden, naar de machthebbende kringen in een baast hysterischen angst beweerden. Alles wat met het proces en deze voorgeschiedenis in verband staat, is te vinden in een brochure, waaruit ook H. G. Wells voor zijn artikelen, o. a. -verschenen in het Handelsblad van 5 Juni 1927, geput heeft, in een boekje van prof. F. Frankfurter, toogleeraar in de rechtswetenschappen te Harvard. Er werd naar de daders gezocht en zij werden ?dan ook door de politie gevonden". Een aanwijzing voor hun daderschap aan dezen roofmoord werd gezien in hun relatie met een anarchistisch propa gandist, Salsado geheeten, die niet meer levend uit een New Yorksche politiebureau terugkeerde. Sacco was een arbeider in een schoenfabriek te Stoughton, Mass., Vanzetti was een vischkoopman. 2ij werden gearresteerd, beschuldigd van te hebben ?deelgenomen aan den hold-up". Wanneer men de processtukken bestudeert, dan is let bewijs voor de aanwezigheid der beide beschul digde menschen, op de plaats waar de moord ge pleegd is, ondeugdelijk. Het is duidelijk voor een ieder, die bij de behandeling ter terechtzitting aan wezig is geweest, dat het bewijs van hun aanwezigieid is gefabriceerd en verzonnen door domme ge tuigen, die daartoe geprest zijn, langen tijd nadat min werkelijke getuigenis was afgelegd. Een oude vrouw b.v., die het gebeurde uit een raam had gezien op een afstand van dertig meter, die twee en ialve seconde tijd had om een auto te zien rijden met een snelheid van 60 km. per uur en die eerst "weigerde te verklaren, dat zij Sacco herkende, werd »a een jaar van opvoeding" door de politie er toegebracht om te beschrijven, hoe zij in dat korte oogenblik den bijzonderen vorm van zijn voorhoofd had opgemerkt! Aan den anderen kant berust het bewijs, dat fceide beschuldigden zich op een andere plaats be-vonden, op een gezonden grondslag, en het is over tuigend. Het O. M. hield vol, dat Vanzetti, die, zooals ver schillende klanten getuigd hadden, visch verkocht iad ver weg van de plaats, waar de moord was ge pleegd, toch^ tegelijkertijd den moord zou hebben bedreven. Alleen reeds door dit bewijs van een i, zou de medeplichtigheid van deze twee manOOKTFRED:JftOESKE ZANDBLAD-SIGAREN 8 cnIO ds nen aan den roof-overval en elk proces, dat op een eerlijke manier werd gevoerd, ongetwijfeld ver worpenzijn. De methode van het Openbaar Ministerie om Sacco lastig te vallen over zijn desertie uit het leger en zijn socialistische denkbeelden was infaam. Voor een jury van vurige patriotten hield de Procureur-Generaal het voor geoorloofd, achtte hij het met de denkbeelden van fair play" overeen te brengen om deze lieden te vragen of zij de Vereenigde Staten lief hadden, of zij de Vereenigde Staten voor een vrij land hielden, of zij in de Ver eenigde Staten teleurgesteld waren, of zij geabon neerd waren op dagbladen, die zich minachtend over de jury uitlieten, of zij sympathie hadden voor anarchisten, en rechter Thayer, die voorzat, steunde hem en zette hem tot deze minderwaardige onbetaamlijkheden aan, inplaats van het O. M. tot zijn plicht te roepen en te beperken tot hetgeen ten laste was gelegd, gelijk ieder behoorlijk rechter ge daan zou hebben. Dat nu op het laatste oogenblik de voltrekking van het doodvonnis nog is uitgesteld, en daar mee een kleine mogelijkheid tot revisie geopend, is niet zoozeer het gevolg van boven aangehaalde publicaties van Wells en anderen, als wel van het ontwaken van het rechtsgeweten over heel de wereld, Eigengerechte onrechtvaardigheid * Niet alleen als kampioen voor deze zaak ook als onderzoeker van de psychologische motieven die tot dit juridisch monstrum leidden, werpt zich H. G. Wells op. De eigengerechte onrechtvaardig heid" van den gevestigden machthebber in Amerika stelt hij hier aan den kaak. Het is een wraakgevoelen dat hier de overhand verkreeg boven het rechtsbewustzijn. En dit weer gedeeltelijk ter goeder trouw, zoodat men wel moet aannemen, dat rechter Thayer hiervan het bonafide slachtoffer is. Hij moet het gevoel hebben gehad, dat hij bij het uit spreken van het vonnis het belang van het land ge diend heeft. En nu praat hij zich maar in, en de ge heele magistratuur, die hem steunt, doet dat mét hem, dat hij ook een richtig vonnis heeft gewezen. Toch laat zich buiten de betrokken magistratuur de stem van het juridisch geweten niet onder drukken. Zoo schrijft het Yale Laiv Journal: Wat hebben discussie over radicalisme te maken met de zuivere vraag van dit geval van moord met geweldpleging? Het O. M. werd echter toegestaan om op een tijdstip van een intens vijandige gezind heid van de bevolking tegen anarchisten en anderen, die zich tegen de bestaande orde van zaken keerden, vragen te stellen, waarin op pakkende wijze de na druk werd gelegd op de politieke inzichten van een beschuldigde, die terecht stond voor een mis daad, die ongetwijfeld niet het geringste verband hield met die inzichten". De geest van deze rechtspleging mag beoordeeld worden naar het feit, dat vóór het proces, Ripley, de voorzitter der jury, tot een vriend, die aan de schuld van de beklaagden twijfelde, zeide: Damn them, they ought to hang anyway". Deze twee menschen zijn inderdaad niet als moordenaars ver oordeeld, maar als radicale en ongewenschte elementen". De partij in de V. S. die vóór de terecht stelling is, ziet er niet tegen op om het zwakke ver haal van hun schuld vol te houden. Bijwijlen, in de geschiedenis, laait een veront waardiging op over een vonnis, een uitspraak, een enkel geval, een verontwaardiging die nauwelijks in verhouding staat tot het geval zelf. Althans: oppervlakkig bezien. Want lederen dag vallen onschuldigen. Rampen, ongelukken, die voorkomen hadden kunnen wor den, wij hoeven daarvoor niet eens zoo ver van huis te kijken , vergen dag aan dag slachtoffers. Dat wordt naar behooren opgemerkt en gaat voorbij. Maar wat als het ware de wereld n oogenblik uit een droom doet opschrikken, en wat zoozeer buiten alle schijnbare proporties de aandacht vraagt, dat de herinnering er a^n zelfs na de ont steltenis van een wereld-oorlog, nog voortleeft (wie van de ouderen herinnert zich niet de Dreyfusaffaire, en wie niet den gerechtelijken moord op Teekening van Johan Braakensiek bij het nummer van 17 October 1900 HET LAND VAN DE KORTE METTEN Alfonso: Wie heeft er nu, buiten mij, mee te maken waarom ik hem doodschiet?" HOOFIEN'S ROOMBOTER WORDT SPECIAAL BEREID Ferr'er ?) wat zoozeer de geheele menschheid pakt, dat het duidelijk moet zijn. dat het niet alleen medelijden met een paar ongelukkige arme drom mels is, dat is een zuiver ideëele wereld-gedachte. Een wereld-angst, haast. De angst: hoe is het mo gelijk dat er in naam van het recht, onrecht ge daan wordt ! Justitia dwaalt nooit. De naam van het Recht mag zelfs niet genoemd worden waar wraak de drijfveer van de actie is. Hoewel het vonnis geveld is om den onbewezen moord, werd het gevoel naar aanleiding van beider beklaagden anarchistische sympathieën. Een zevenjarige marteling zal deze twee ongeletterde Italianen niet hebben bekeerd tot grooter bewondering voor de vrije Amerikaan sche instituten. Want de elementairste burger lijke vrijheden werden hun onthouden. Zal echter de verontwaardiging, die over heel de wereld het hoofd op steekt, machtig genoeg blijken om hier tijdig half te roepen? Zal het Amerikaansche rechtsbewustzijn nog tijdig ont waken en den eisch doen hooren dat. nu, nu het nog tijd is, het licht der waarheid verspreid worde? M. K. SLUIT GEEN ZON BUITEN VRAAGT BEGROOTING VOOR EEN HUISINRICHTING MET UITSLUITEND DEN HAAG KLEURECHTE MATERIALEN AMSTERDAM - ROTTERDAM XHDER 1OMEM