Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 10 SEPTEMBER 1927
19
Uit het kladschrift van Jantje
CHARIVARIA
r
las, zou onbekend, als een belachelijke
- dwarsdrijver, ergens in ellende zijn
omgekomen, als niet een pad in het
dichte woud, bij de invallende duis
ternis, Drouet verborgen had voor
zijn vervolgers.
Hoe hij toen de inwoners van
Varennes alarmeerde en de heele
Koninklijke familie gevangen nam,
is uit de geschiedenis bekend. Twee
dagen later trok de man die een dag
te voren nog volslagen onbekend was,
aan het hoofd van dertig duizend
gewapende leden van de Nationale
garde, bejubeld als redder van Frank
rijk en van de vrijheid, Parijs binnen,
leverde zijn gekroonde gevangenen in
de Tuilerieën af, werd door de Hooge
- Nationale vergadering met dank eii eer
overstelpt en zijn naam werd overal
met vloek beladen waar hoogmoed
heerschte en vrees voor het verlies van
privileges.
Niet lang zou deze haat slechts in
woorden zich uiten ! Drouet die het
aangeboden geld der natie met ver
ontwaardiging van de hand gewezen
had, werd door zijn dankbaar geboor
testadje naar de Nationale Conventie
afgevaardigd, stemde vóór den dood
van hem, die slechts door zijn be
moeienis verhinderd was de poorten
van Frankrijk voor den vijand te
openen"; overigens vermeed hij het
redenaarsgestoelte, want zoo veel
verstand als hij had van paarden,
hooi en haver, zoo weinig bezat hij de
gave van het woord. Het was de
wonderdadige kracht van het Comit
de Salut public om geen talent
onbenut te laten, en zoo 1. wam ook
Drouet, getooid met de wapperende
-veeren en de almacht van den
volksafgevaardigde. als
kwartiermeestergeneraal in de oorlogszöiie. Het was
kort na het verraad van Dumouriez,
de Oostenrijkers belegerden Maubeuge,
de paarden in de vesting zouden zijn
verhongerd als Drouet niet eiken
nacht een aanval gewaagd had voor
de poort, tot op een keer zijn paard
over een sloot en onder hem weg
sprong, en hij bewusteloos door
Oostenrijksche huzaren werd opge
nomen. Vóór den commandant der
? KeieerUJke troepen, graaf von
Mannsfeld-Coloredo gebracht, aarzelde
Drouet geen oogenblik, zijn waren
naam te noemen, bekende kalm. dat
hij dezelfde was als de gehate schoelje
die Maria Theresia's dochter, de
zuster van den keizer in de
gevan' genis gebracht en zijn koning naar
het schavot gesleept had l....
In de zwaarste ketens geklonken,
voortgedreven met kolfstooten, liet
graaf Mannsfeld hem te voet naar de
vesting Luxemburg brengen, waar
door bijzondere instructies zijn pro
voost werd verscherpt. Maar meer dan
alle lichamelijke folteringen werd de
vurige patriot gekweld door de ge
fantaseerde nederlagen van Frankrijk
die zijn bewakers hem onder hoon
mededeelden. Het was de tijd der
gebroeders Montgolfier; als ijverig
krantenlezer had Drouet iets gehoord
van parachutes, hij naaide twee
beddelakens aan elkaar, knipte een
gat in het midden, en waagde met dit
primitieve valscherm den sprong uit
het doorgezaagde tralievenster van zijn
cel in de 20 M. diepe vestinggracht.
Hij kwam wel levend, maar met een
gebroken been neer, de pijn ontlokte
hem een kreet, die de wachtposten
alarmeerde, en zoo werd hij opnieuw
gevangen gezet en v oor straf naar
Spielberg gebracht, de Bastille van de
Habsburgers, waaruit geen ontkomen mo
gelijk was. Daar zouden honger,
gebrek aan lucht en aan hoop zelfs
over , zijn taaien levenswil hebben
getriomfeerd, als niet het nieuw
gekozen Directoire van Frankrijk het
laatst-overlevende lid der konink
lijke familie, de nicht van den keizer,
die nog in Parijs in den Temple ge
vangen zat, in ruil voor de uitleve
ring der gevangen leden van de Con
ventie had aangeboden.
In Bazel vond de ruil plaats en zoo
trok postmeester Drouet voor de
tweede maal door een deel van
Frankrijk, ditmaal in de koets van de
bevrijde koningsdochter, wederom in
elk dorp als een held gevierd, door
Parijs met enthousiasme ontvangen,
ten tweeden male met feestelijke toe
spraken geëei'd in. de Conventie, die
weliswaar van naam gewisseld had
en nu Baad der Vijfhonderd" heette.
Voor den martelaar der vrijheid Jean
Baptiste Drouet was een plaats open
gehouden in den Baad, hij mocht
onmiddellijk te midden der vijf
honderd zijn ambt aanvaarden, maar
hij voelde zich niet thuis in de ver
anderde vergadering. Waar waren
allen die vanaf deze tribune den troon
ten val hadden gebracht? Waarom
bleven de poorten van den
Jacobijnenclub gesloten ? Zijn leden smacht
ten hi de gevangenissen, in plaats van
de vrijgelaten royalisten, die brutaal
hun reactionaire liederen zongen,
patriotten afranselden onder de oogen
van het souvereme" volk, dat ver
hongerd en in lompen door de straten
sloop, terwijl oorlogsleveranciers, oor
logswinstmakers en meer dergelijke
uitzxiigers van het volk met half
naakte vrouwen in het Palais Royal
braspartijen hielden !. .. .
Nauwelijks twee maanden na zijn
feestelijken terugkeer was Drouet al
genoodzaakt om uit Frankrijk te
vluchten; hij was in het complot van
Babeuf tegen het Directoire betrokken
en zou aan den beul worden overge
leverd, als men hem pakte. Maar hij
bleef niet in Zwitserland, zooals
andere lotgenooten, hij vluchtte tot
naar Indië, had den maandenlangen
zeiltocht om Afrika juist volbracht,
toen de Fransche kranten hem de
overwinning van de Radicalen op den
ISden Fructidor en zijn amnestie
berichtten. Onmiddellijk, zonder te
overleggen, scheepte hij zich weer in,
en. kwam nog juist op tijd om zich bij
den staatsgreep van Bonaparte aan te
sluiten. De eerste consul bleef hem
geen dank schuldig, de voormalige
postmeester keerde als prefect terug
naar Sainte Menehould, en het scheen
een tijd lang alsof de bewogen periode
van zijn leven ten einde was.
Maar Napoleon dolf het onderspit,
kozakkenpaardeii traden de landerijen
van Frankrijk plat, de Oostenrijksche
uniformen, waaraan hij, door
Spielberg een hatelijke herinnering had
behouden, drukten den prefect het
geweer der .vrijschareri in, de hand,
dreven hem aJs aanvoerder de wouden
in, waar hem niet alleen de vijand
maar ook het eigen vaderland, de
nieuwe regeering der Bourbons, die
zich door den vijand had laten
installeeren, als een roofdier liet ver
volgen en opjagen !. . . . Voor de
tweede maal vogelvrij verklaard, wilde
Drouet niet meer naar den vreemde,
hij dwaalde in. het land rond en zou
ten slotte in handen der speurhonden
zijn gevallen, had niet de verrassende
landing van Napoleon hem wederom
gered. Met den keizerlijken adelaar
en de driekleurige vlag laaide ook in
het leven van den postmeester van
Sainte Menehould voor de laatste
maal de vlam van den roem op.
Voor de derde maal als held gevierd
om zijn strijd tegen den vijandelij ken
inval, werd hij voor de derde maal
door zijn vaderstad naar het parle
ment afgevaardigd, maar de heer
lijkheid duurde, zooals men weet,
slechts honderd dagen, toen begonnen
de verbitterde vervolgingen van de
Bourbons, en het bekeerde" Frank
rijk zette met de andere
koningsmoordenaars" ook Drouet over zijn
nu weer koninklijke grenzen !. ...
HET LEVENDE LIJK
Hondje weggeloopen. De vinder, dood of
levend wórdt beleefd kennisgeving verzocht."
(Adv. Apeld. Post)
HET LEVENDE KB
,,Het dier, dat inmiddels was afgemaakt,
werd weer opgegraven en bleek dol te zijn."
(O.H.C.)
DE VOLDERS
De korte, inhoudvolle autobiografie." (Gr.)
Een gewetensvol wetenschappelijk onder
zoek." (O. H. C.)
Dat het onheilvol kan worden, wanneer
Duitschland weer tot macht zal zijn gekomen,
dat wordt door velen gevoeld."
(Prof. B., Het Ned. Schaap)
Een spanningsvolle wedstrijd."
(De Strijd)
DE NIEUWE VERBANDLEEB
In dit verband is gezinspeeld op een ge
zegde, waarin in dit verband; de Nederlan
ders de Chineezen van Europa worden ge
noemd. In verband met de beschouwingen
door den hoogleeraar gehouden over biologi
sche erfelijkheid in verband met de taal, is
dat van zeer bijzondere beteekenis. De heer
Z. heeft aan den Minister een adres gezonden
in verband met den beweerden zelfmoord van
den heer M., die gegijzeld werd in verband
met een contract voor advertenties."
(N. R. Ct.)
CORRESPONDENTIE
S. te H. Mej. Rogge schrijft in het nummer
van 3 September over handgeknoopte" tapij
ten. Wat dunkt u van dat woord?
Antw. Ik vind het mooi. U spreekt
toch cok van een vingergespeelde
sonate, een revolvergeschoten inbreker
en een luciferaangestoken sigaret?
Het is logisch gevormd en smaakvol,
want het is in de mede, en hiermede
eindig ik mijn vulpengeschreven cor
respondentie.
Kenners zeggen:
MIJ smaakt allén eea
BROCHES
Cigaref'
Uit deze derde verbanning keerde
hij, reeds afgeschminkt, terug, nam
onder een valschen naam zijn bur
gerlijk bestaan weer op, daar waar het
op 21 Juni 1791 door een blik in de
calèche van Lodewijk XVI onder
broken was. Als een marionet die
weer op den haak wordt gehangen,
zonk hij in de ongenoemde massa der
spitsburgers, in het enge kringetje
van zijn zaken en winst j es terug, een
merkwaardig voorbeeld van de tegen
strijdigheid der menschelijke natuur,
die in n wezen den postmeester van
Sainte Menehould, den held van deze
fantastisch-bewogeri avonturiersfilm,
en den rechtschapen wijnhandelaar
van Macon omvat.
In een anderen tijd geboren, zou
Jean Baptiste Drouet zijn heele leven
tusschen zijn paarden en zijn geld
buidel hebben gesleten, zonder iets te
vermoeden van den held en. avon
turier dien hij in zichzelf liet ver
schrompelen. Hoe velen zien aldus
zonder eenig vermoeden het rijtuig
voorbijgaan waarin hun eigen ver
vulling geborgen is?.... Wie het
wachtwoord van het leven niet op
het juiste oogenblik opvangt, neemt
zijn rollen, óngespeeld, mee in het graf
en wordt in tegenstelling met
Drouet onder zijn waren naam
begraven als een andere persoonlijk
heid dan die welke hij geroepen was
te verwezenlijken. ...