E GfcQENËAMSTERDAMMER VAN 17 SEPTEMBER 1927 K # l^j-J l SPREEKZAAL overlading van het programma der Gymnasia f~yOOB' ratstedigheid krijg ik eerst thans kennis f *~^van het. tweede artikel van de hand van prof . i IKemkamp De overlading van het programma der 1 gymnasia" in het nummer van 13 Augustus. Mis' «chien 'is het nog niet te laat, een enkele kantteeke, ning te maken bij dit artikel. Kan ik mij met een groot aantal opmerkingen ?vereenigen, .niet steeds is dit het geval met de con«lusies. Dat de derde en vierde klasse van het gym nasium overladen zijn, doordat de aandacht in , «leze klassen over twee gedachtencentra verdeeld , .^wordt, wie zal hét nog ontkennen. De ervaring leert 1 inderdaad dat het slechts enkelen leerlingen mogeHjk is, om zoowel goede resultaten in de wis- en 1 natuurkundige vakken als in de moderne en klas1 «ieke letteren te behalen. Of misschien is het juister . g3zegd, dat het algemeen peil der leerlingen in deze .. klassen daalt. Het is niet zeer waarschijnlijk, dat liet verdeelen der aandacht over twee gedachteu«entra de eenige oorzaak is van het dalen van dit peil. 'Nader onderzoek door vergelijking met Andere scholen, waar deze oorzaak ontbreekt, kan slechte en dan nog alleen bij benadering uitmaken, " in hoeverre de fout schuilt in de overlading met leerstof. Dit neemt niet weg, dat wij leeraren het gevoel gekregen hebben, dat er een te veel is. ', In de- vijfde en zesde klasse wordt vooral van ilassiek- litteraire zijde als .sterkste bezwaar tegen ,-den tegenwoordigen toestand genoemd, dat de ; l>-leerlingen vrijwel voor de klassieke vorming 'verloren zijn, dat zij nog maar in naam een klas' sieke opleiding krijgen. Ho& gegrond de bezwaren tegen de tegenwoor'" <üge regeling mogen zijn, niemand wenscht den [ toestand van vóór 1919 terug. De studenten in de * medicijnen, in de wis- en natuurkunde, aan de Technische Hoogeschool, voor zoover afkomstig van i .het gymnasium, zouden weer te veel achterstaan bfl de leerlingen van de H.B.S.. De rector van het TJtrechtsch Stedelijk Gymnasium doet nu in zijn laatste rede bij het sluiten van den cursus als middel ter verbetering aan de hand, om voor de b-leer lingen het Grieksch geheel af te schaffen. Maar volgens Prof." Kernkamp dient eerst vast te staan, dat het onderwijs in de wis- en natuurkundige vakken voor hen niet kan worden ingekrompen. Prof. Kernkamp meent, dat er eenige grond is "voor de veronderstelling, dat zulk een. beperking ?wel mogelijk is. Eveneens beroept de heer K. zich erop, dat hij studenten in de medicijnen kent, ?die een gymnasium hebben afgeloopen, en erover klagen, dat zij in hun eerste jaar aan de Universiteit eigenlijk weinig nieuws meer te hooren krijgen in de genoemde vakken. Totdat ik dit artikel gelezen had, heb ik, die als leeraar in de natuurkunde aan het Stedelijk Gymnasium te Utrecht deze opmerking reeds zeer dikwijls gehoord had, gedacht,- dat er dan aan de propaedeuse voor de studenten in de "medicijnen iets zou kunnen ontbreken, en voorts, dat men door overleg met de professoren en lectoren, die dit onderwijs geven, de propaedeuse voor genoemde studenten misschien meer aan het doel zou kunnen doen beantwoorden. Geeft echter het tegenwoordige gymnasium ongeveer datgene, wat de medische studenten van de natuurwetenschap pen voor de propaedeuse noodig hebben, dan is 'er ook deze weg ter verbetering, dat men den tijd noodig voor de propaedeuse aan de Universiteit tracht te bekorten. Een poging in deze richting door de Liwenagel uitgevoerd, leidde echter nog ,tot niets. Wijlen Professor Magnus, met wien ik indertijd deze kwestie besprak, was eenerzijds van meening, dat, als men den waarborg had, dat aan all&gymnasia en H.B.S. het onderwijs en de exameneischen zoodanig waren, dat men vertrouwen kon 'hebben in het kennen en kunnen der afgeleverde leerlingen, men inderdaad bij den tegenwoordigen toestand de propaedeuse kon bekorten, dat echter anderszijds de thans daaraan bestede ? tijd beter dienstbaar kon worden gemaakt aan het directe doel. Beide opvattingen heb ik vaker hooren verkondigen. Prof. Kernkamp zal toegeven, dat, wanneer de propaedeuse gewijzigd zou worden en ze niet beperkt blijft tot dezelfde stof als het gymnasium geeft, zijn eisch tot inkrimping der natuurweten schappen op het gymnasium op dezen grond vervalt. Maar ook hierom kan het gymnasium niet veel minder geven, dan het thans doet (al ontveins ik mij niet, dat natuurlijk de leerstof en haar behandeling Chamberlain en de Nederlandsche Motie Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek KELLNER; DIE MENEER MAAKT AANMERKING OP HET MENU!" BEELAERTS: DAN ZULLEN WIJ DEN NAAM SCHRAPPEN, MAAR HEMHETZELPDE GEVEN" wel gemoderniseerd kan worden), omdat het eind examen der b-leerlingen toegang geeft tot de facul teit der wis- en natuurkunde en de Technische Hoogeschool. Prof. Kernkamp zal verder toegeven, dat hiervoor een grondige voorbereiding in de richting der wis- en natuurkundige wetenschappen een eerste eisch is. De geachte schrijver geeft zelf toe, dat vóór 1919 daaraan veel ontbrak. De pro fessoren in de wis- en natuurkunde en aan de Tech nische Hoogeschool hebben het recht van de leer aren te eisenen, dat hun studenten goed beslagen aankomen en de leeraren van hun kant hebben den plicht den leerlingen zooveel mee te geven, dat zij de verschillende richtingen, waarop het einddi ploma recht geeft, met vrucht kunnen inslaan. Dat de a.s. medische studenten aan het gymnasium daardoor wel eens meer krijgen dan voor hen noodig is. is niet te verhelpen. Niet minder overweging verdient de overlading in de derde en vierde klasse. Prof. Kernkamp stelt in dit verband de vraag, of het bedoelde onderwijs niet te streng wetenschappelijk wordt gegeven en te veel wordt beschouwd als een deel van de pro paedeuse voor de Universiteit, die voor de b-leer lingen onontbeerlijk wordt geacht; of de a-leer lingen niet beter gediend zouden zijn met, en voor hun volgend leven niet meer zouden hebben aan een eenvoudiger behandeling van de voornaamste onderwerpen, die bij de bedoelde vakken te pas komen. Ik wil niet verhelen, dat er, althans wat de natuurkunde betreft, een streven bestaat, om . in de 3de en 4de klasse van het gymnasium een afgesloten trap te geven, waarin ongeveer de weg gevolgd zal worden, dien prof. Kernkamp wenscht, om daarna voor de b-leerlingen een meer uitge breide behandeling te geven, terwijl voor de a-leer lingen de natuurkunde in de 5de klasse zou ver vallen. Bestaan tegen een dergelijkem concentrisclien leergang m.i. verschillende bezwaren, in dit verband wil ik slechts vermelden het practische bezwaar, dat er in de 3de en de 4de klasse van a- of b-leerlingen nog geen sprake is. De beantwoording der vraag van de leerlingen, die naar de vijfde klasse zullen worden bevorderd, of ze de a- of brichting zullen kiezen, wordt voor ons dan nog moeilijker, dan zij thans reeds is. Het aantal leer lingen, dat meent de b-richting te kunnen kiezen, maar daarvoor niet geschikt is, zal dan nog grooter zijn dan thans het geval is. Het aantal mislukkingen der b-leerlingen in. de 5de of 6de klasse zal sterk toenemen. En niet steeds blijven deze thans reeds beperkt tot het doubleeren van 5de of Ode klasse, maar herhaaldelijk moet de leerling zijn gym nasiale opleiding afbreken of na verlies van l a 2 jaren toch nog van richting veranderen. Ik juich het ten zeerste toe, dat prof. Kernkamp de aandacht op de overlading van het programma der gymnasia in wijder kring vestigt. Naar ik hoop kunnen bovenstaande opmerkingen zijn bedoeling steunen en bovendien de belangstelling verlevendigen voor de kwestie der propaedeuse der medische studenten aan de universiteit. Utrecht, 10 September 1927. Dr. A. D. NATHANS EETKAMERS 359.COMPLEET FL. SLAAPKAMERS 540. COMPLEET NIEUWE MODELLEN IN EIKEN UITGEVOERD ONS FABRIKAAT FL. 557.- COMPLEET FL. 670.- COMPLEET FL. 676.. COMPLEET COMPLEET FL. 580.' COMPLEET FL. 85O.DEN H A A Q AMSTERDAM ZOMEN ROTTERDAM i