Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 17 SEPTEMBER 1927
No. 2624
lx
i*:
V.
Ft*
£
WJ7
t'
BIJKOMSTIGHEDEN
door ANNIE SALOMONS
CCLXXXVI
ANNEEB wo het silhouet van
de vrouwen, die omstreeks 1885
" Jong waren, vergelijken met dat van
de jonge vrouwen omstreeks 1005 en
omstreeks 1925, dan zien we zulke
ingrijpende verschillen, dat we ons
nauwelijks kunnen voorstellen, dat
deze uiteenloopende gestalten allen
in hetzelfde klimaat hebben geleefd
en ongeveer hetzelfde bloed in hun
aderen moeten hebben. En dan bedoel
ik niet eens, dat de kleeding altijd
door in volumen, in substantie, in
soliditeit, in statie, is achteruitgegaan.
Onze moeders droegen, zoodra ze
getrouwd waren, kapothoeden; hun
'japonnen waren zwaar en stijf van
baleinen en voering en hun rokken
sleepten over den grond. Wij hebben
in onze jeugd nog blbuzes met stijf
gestreken boorden en manchetten
gedragen; rokken met onderaan een
bezembandje en ceintuurs, die onze
middels zoo smal mogelijk deden
«schijnen. Maar de jonge vrouw van
^tegenwoordig; die, als ze drie
,,ver?diepingen" heeft aangetrokken, zich
?nog moet afvragen, of haar huid er ook
doorheen schijnt; die in haar badpak
eigenlijk solieder gekleed is dan in
«en avondjapon met mantel, kan haar
-toiletten voor tien dagen met gemak
in een suit-case bergen... Toch zijn
?deze onderscheidingen maar
bijkom«tigheden.
Ik bedoel vooral dit, dat de
liehaamsujnen in de laatste veertig
jaar wezenlijk zich zoo essentieel
nebben gewijzigd, dat de ronde,
langzaam zich bewegende vrouw van
vroeger, wie men vóór alles het moe
derschap aanzag, als een wezen van
andere orde zou komen te staan naast
de ranke, sportieve figuur van nu,
van wie het altijd weer verrast, als
we haar zich over kleine wezens
zien heenbuigen, die haar kinderen
blijken te zijn.
De vrouw van vroeger troonde"
in haar huis; ze bewoog zich van
den zolder naar den kelder; ze contro
leerde, beheerde, beval; haar trots was
haar linnenkast met de stapels glanzend
damast; met de zware -linnen lakens
en de onverslijtbare, kunstig gebreide
preien;.... ach, en hebben de
mees. ten van ons haar hart niet aan veel
onbetrouwbaarder, en misschien ook
veel minder waardevol, bezit wegge
schonken, dan aan zulke koele en
.kostbare zekerheden als planken, hoog
?opgetast met blanke doeken; als
blinkend kristal en glazen, waarin
liet zonlicht tot in regenboogkleuren
breekt.. De tijd is lang voorbij, dat
iwe hoogmoedig lachten om de vrouw
?die alleen huisvrouw, alleen
heerschein haar eigen kleine rijk was.
nog opgegroeid is in een
ouderMAAA ONTWERP W.PENAAT.
- ? BESTAANDE UIT ?
DRE55OIR.TAFEL.
THGETAFEL.45TOELEN
v SARMSTOELEN
?.473,
urr&cvocRD IN PRIMA
?IKCNHOUT EN IN ELKE
GEWENSCHTE HOUTKLEUR
AFBEELDINGEN FRANCO
"
wetsche huiskamer, waar de moeder
nooit ontbrak, waar aan den kringloop
van vaste kamer-dagen en vaste
wasch-dagen met een eerbied als voor
een heilig ritueel werd vastgehouden,
en waar, indien men al eens over de
bezigheden der andere bewoners in het
onzekere mocht verkeeren. in elk
geval vast stond, dat de vrouw des
huizes het altijd zeer druk en duizend
dingen tegelijk aan het hoofd had
die weet, hoe veilig, en vast een der
gelijk bestaan was, en ziet met een
stillen weemoed terug naar dat bijna
uitgestorven geslacht van gezonde,
rustige vrouwen, met breede heupen
en hooge boezems, die hielden van een
goed maal, van orde en netheid; die
zelf-verzekerd en liefhebbend als een
kloekhen het eigen nestje koesterden;
we hebben zelf hun paradijs"
verspeeld.
De generatie die op hen volgde, de
maatschappelijke werksters, de strijd
sters voor geestelijke ontwikkeling
buiten het gezin, de nobel strevenden,
die dikwijls te zware lasten op de
schouders namen, zij, die voor alles
de gemeenschap wilden dienen, kregen
de gebogen ruggetjes, de moeëlijnen,
van wie zich inspannen boven hun
krachten. In plaats van de ronde,
vredige gezichten, de bleeke, smalle,
met de wat extatische oogen; in
plaats van het goede en vooral ook:
goed gepoetste, eigen huis, idealen
over hervormingen van de heele we
reld. Een vrouw houdt zelden maat,
vooral niet in het goede. Die edele
strijdsters voor 't algemeen heil kwa
men met hun deeltje van het normale,
menschelijke geluk leelijk in de knel.
Ze hadden het gewoonlijk te moeilijk
om dik te worden en te druk om zich
veel om hun lichaam te bekommeren.
Ze waren vóór alles geest, geest, die
zich vrij vechten wilde; en deze levens
houding kwam in hun heele wezen
tot uiting, zoodat hun figuren en zelfs
hun gezichten zich als het ware
effaceerden en slechts de dienende draag
sters werden van hun bezielde
zienersoogen.
Het geslacht van nu, dat noch
troont", noch dient", is recht en
energiek en schijnt als levensdevies
te hebben: er zich door te slaan.
Het heeft veel over voor z'n uiterlijk,
dat jongensachtig rank en gespierd
moet zijn, het heeft er zelfs de zorg
van een sober dieet voor over en ont
houding van lekkernijen, om de slanke
lijn maar te bewaren. Daarom mis
kennen we hen, als we zeggen, dat de
moderne jeugd niet meer weet wat
een offer-brengen is; ze offeren wet
degelijk, maar aan andere goden. Ze
offeren aan hun eigen bekoorlijkheid,
en die dienst is werkelijk zoo licht
niet. Daarmee geven ze het bewijs,
dat ze even goed als wij weten, hoe
belangrijk zelfbeheersching en ont
zegging zijn. Alleen hebben ze nog niet
de objecten gevonden, die die opoffe
ringen altijd waard blijven, ook als
we oud zijn geworden en als onze ijdel
heid ons begeven heeft.
De moderne jeugd heeft geen lange
haren, en daarmee heeft ze een van
de geheimen prijs gegeven, waarin de
vrouw van vroeger haar wezen hield
omhuld: het meisje, dat haar lange
vlechten los vlocht, gaf met die
golvende pracht een stukje van haar
wezen over, en zoo waren er vroeger
vele poorten, waardoor ze den man,
dien ze liefhad, langzaam en geleidelijk
tot haar diepste vertrouwen binnen
leidde. Aan het moderne'meisje is niets
meer geheim. Ze is, die zij is, openlijk
JPHOENIX-MEUBELEN"
Voor WONING en KANTOOR zijn GOED, GOED
KOOP en worden onder GARANTIE geleverd e*> ^
BEHANGEN - STOFFEEREN - BEDDENMAKERIJ
Magazijn Damrak 76 Tel. 48489 <*= =-= <~> <*> <? ?
Fabfiek-Toonkamers Warmoesstraat 141 Tel. 42689
DICHT U TOT
VOOfc/PECIALE
WOON-INEICHi1"
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 LdtUchertraat 22 ? Amsterdam
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f2.75 per kwartaal of f
10.per |aar bij vooruitbetaling
MET OP51MANOEN BtHTtNBANO
t
HERSTELT DB
U.A.MASSING.
O.Z.VOORBUR6WAL 33* ,
W>METBINt1EN6ASTHUI5l
BOUUTINHET
Fijne Lingeries ||
moeten steeds zorgvuldig
gewasschen worden;
DE PELIKAAN" te GOUDA
is daarvoor SPECIAAL ingericht;
GEGARANDEERD onschade
lijke behandeling.
Vraagt eens om onze prijs
courant No. 16
OVA
September-nummer
Alom verkrijgbaar a 60 Cent
Het Rika Hopper Theater met tal van foto's en teekeningen.
De Nieuwe Danskunst met 14; Andalusiëmet 11 prachtige
foto's. Voorts Ewers, Car. van Dommelen, Broedelet, Conan
Doyle, Mr. H. G. Koster, Jeanne Reyneke van Stuwe enz.
Gedurende de fierfsf speciale aanbieding slaapkamers
(ynder den jr(. ^/taarten
Qimsierdam, Olofdn 17 - Q)en QCaay, ^Caan r(oopes 2 ~ Haarlem
GEORGE H. LAGAS
AMSTERDAM - Telefoon 24611 - Andreas Bonnstraat 40
ELECTRISCHE LUXE BROODBAKKERIJ
Specialiteit in alle Broodsoorten
Een nieuw boek van ANNIE SALOMONS
DOOR
BALLINGEN
Ingenaaid f 2.50 Gebonden f 3*25
VAN HOLKEMA & WARENDORF'S Uitg.-Mij. Amsterdam
Annic Salomons
en vrijmoedig; geen geheim dus
ook geen misleiding; minder ver
wachting minder teleurstelling.
Het goede, rijke leven schenkt voor
alles wat het ons ontneemt, onmiddel
lijk een compensatie: voor de teedere,
van uit de verte begeerde, blanke
bruid?de energieke kameraad, even
sportief, even sterk, even
voor-zichzelf-opkomend als haar echtgenoot.
Er is maar n ding, dat ik niet zeker
weet: indien jonge, gezonde menschen
onder elkaar van dit kordate,
minder gevoelvolle leven al ieta
waardevols kunnen maken komen
de ouden, die hun tijd gehad hebben
en de heel jongen, die nog niet mee
kunnen strijden, tusschen al die
flinkheid niet weieens wat aan koeste
rende zachtheid te kort?
".??
; + .
»,'