Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN l OCTOBER 1927
19
a t
AmateurCinematografie
door MELIS STOKE
Uit het kladschrift van Jantje
T~\ E amateur-cinematografie is in
de laatste jaren niet
reuzenschre4ea vooruitgegaan.
. Er zijn van die aardige kleine toe
stelletjes in den handel waarmede
men, op hoogst eenvoudige wijze,
opnamen kan maken die geschikt zijn
voor projectie in den niet-critischen
huiselijken kring.
Men ziet deze toestellen tegenwoor
dig in handen van tallooze menschen,
en, waaneer het u gaat als mij, ziet
ge aan hun uiterlijk reeds de vermoe
delijke samenstelling van de produc
ten van hun filmkunst. Er zijn oude
dames bij -die met bewonderenswaar
dige hardnekkigheid en accuratesse de
lens van haar toestel richten op
beweginglooze voorwerpen, of uit de
vensters van treinen met razende
snelheid.
Daar zijn voorts de sensatielustigen
die bij voorkeur hun onderwerpen
kiezen in een horizontaal vlak, b.v.
door te hangen uit hotelvensters of uit
omnibussen.
Sommige filmkunstenaars hebben de
gewoonte om belangrijke bouwwerken
nauwkeurig van boven tot onder en
van, links naar rechts op te nemen,
alsof ze die moesten schoonspuiten,
en ik heb op Ceylon een fanatieken
Amerikaanschen amateur gezien die
in een inderdaad angstwekkend
tropen-fantasiecostuum, zijn knetterend
toestel voor de buik klemmend, met
groote sprongen hardnekkig een troep
' wild gillende verschrikte Chineesche
kinderen achtervolgde.
Men moest bij al die menschen eens
thuis de levende reisbeelden kunnen
zien: alle levende indrukken die zij
hebben medegebracht van hunne
omzwervingen in den vreemde.
En dan ook, niet te vergeten,
de wijze waarop ze op alles wat hun
dierbaar is uit de vergetelheid hebben
losgedraaid. ...
Vooral op dat gebied heeft de
amateur-cinematografie ware omwen
telingen teweeg gebracht.
.... Voorbij is de familiegroep met
de verstijfde gebaren, verglaasde
oogen en
onwezenlijk-verstrakt-glimlachende gezichten rond de theetaf el,
of zoo-maar losjes-weg, zittend' op- en
staande rondom de eerestoelen in liet
midden.
Het moderne beeld vraagt beweging.
En dus moet al dat dierbare beicer/en.
Ziet dus: ze worden, gelijk wild,
opgedreven naar het toestel,in onwaar
schijnlijke optochten, uit een ver
perspectief, tot vlak bij de lens, waar
ze een beetje stuntelig en houterig
beginnen te doen en pijnlijk glim
lachen, of telkens zenuwachtig
cigaretten opsteken en krampachtige ge
baren maken.
Ik heb van die films gezien: einde
looze optochten van dierbaren....
waanzinnige processies van harkerige,
grijnzend-naderende dierbaren ....
kinderen met zich mede sleepend of
voor-zich-uit-stuwend .... geliefde
huisdieren martelend in geforceerde
Kenners zeggen:,
MIJ smaakt allén eea
BROCHES
Cigaret"
en klaarblijkelijk hoogst eenzijdig
genoten omhelzingen^ waaruit de on
gelukkige vertroetelden zich vruchte
loos met nagels en pooten trachtten
los te worstelen....
Ik heb nog vél erger films gezien:
levende beelden van afschuwelijke
ijdelheid:.... heeren in
..ambtscostuum met ridderorden", voor de
,,aardigheid" paradeerend in
stadstuintjes, zoo onbespied weet u. op
een vrijen Zaterdagmiddag. . . . strui
kelend over hun degen, bevederd en
bepluimd als angstaanjagende
inenschelijke hanen in afgerasterde minia
tuur-ruimten. . . .
Ook heb ik gerild voor de wijze
waarop Mej. X. het complex der haar
bestormende gewaarwordingen heeft
willen vastleggen, bij het aanschou
wen der Niagara-watervallen:
water. . . . water. . . . niets dan schui
mende watermassa's, alsof het bad
was overgeloopen. . . . ; en die welke
zij ondervond bij het zien van den
Bromo-krater:. . . . wolken. . . . rook...
rook. . . . niets dan rook en wolken,
alsof er een schoorsteenbrand aan het
smeulen, was. . . . ; en wat zij beleefde
toen het vliegtuig uit Indiëneerstreek:
hollende menschen.... niets dan wild
rennende menschen. . . . alsof hen een
kudde wilde buffels op de hielen zat....
Reeds jarenlang bestond de cate
gorie der reizigers die de schoonheid
van deze wereld slechts waardeerden
door het oog van hun camera"... .
Ze bewonderden een landschap pas,
wanneer ze de ontwikkelde en afge
drukte kiekjes, met de scheeve hori
zonten en eindelooze kale voorgronden
van den fotograaf thuis kregen. . . .
Deze categorie is door de
amateurcinematografie aangevuld met
specimina, die door de samenstelling"
van hun levende beelden volkomen
den chaos uitdrukken waarin de
menschengeest verward is geraakt
door de niet meer te beheerschen
techniek.
Meedoogenloos staan ze in hun pro
ducten te kijk als zwak, ijdel en onver
mogend om het te snel wisselend
aspect der dingen te omvatten.
De lens van hun toestel is eigenlijk
gericht op hun warrige binnenste, en
de projectie is niet anders dan het
meedoogenloos-stumperig beeld van
hun onverwerkte indrukken.... hun
gemakkelijke afleidbaarheid naar
nonsensicale en niet tor zake doende
détails. . . .
Maar bet allerergst is de groep der
baldadigen". . . .
Onder de gewone, ouderwetsche
fotografen bestonden de trucs
derzelven gemeenlijk uit goedig mislei
dende onderschriften, zooals b.v.
Maanlicht op de Nijldelta" onder een
tegen-de-zon opgenomen mislukte foto
van den benedenloop van een
deizijrivieren van de Zaan.
Maar veel ernstiger is het bedrog
waartoe ik dezen zomer een jongen
Hollandschen amateur-cameraman in
staat zag' in een Zwitserschen
hoteltuin. Dit jongmensch had ,,op zich
genomen" om de goede kennissen die
zijne ouders onder de buitenlandsche
logeergasten gemaakt hadden, ter
herinnering" te filmen. De vlegel had
in den tuin van het hotel een school
bord opgesteld waarop hij een toe
passelijk woord in het Hollandsen
schrijven zou, waarop zijne slacht
offers die zulks in goed vertrouwen
deden wijzen moesten.
Zijn eerste slachtoffer was eeno
f'anadeesche generaalsweduwe. Men
zag haar innemend glimlachend langs
een gazon naderen en gracieus duiden
naar het schoolbord, waarop geschre
ven stond:
Canadeesche Maploopster, drinkt
voor tien.
Een echtpaar uit l>yon. waarvan de
man mager en drie hoofden kleiner
was dan zijne reusachtige gesnorde
vrouw, moest hartelijk wuiven en
knikken naast het opschrift:
wij protesteeren tegen de daling
vanFrnnkrijks geboortecijfer.
En een prachtig gekleede fabrikant
uit Ohicago duidde met zijn stok naar
(in sierlijke krulletters):
min stiiljowjen tot millionair
in veertien dagen
De lezer zal, ocik zonder veel aan
drang dezerzijds, willen toegeven dat
deze scherts ten koste van weerlooze
slachtoffers, niet van de fijnste soort is.
Ik heb haar dan ook uitsluitend ver
meld als bewijs voor mijne stelling
dat de amateur-cinematografie aan
alle menschelijke driften en ondeugden
gelegenheid tot uiting geeft.
Maai- het gevaarlijkst is zij als
projectie van de onbewuste hoofd
eigenschap van het meerendeel harer
bedrijvers: levende
bedrijvige.^krioelende leegheid....
AAN DE INZENDERS
Alle voor het redactïoneele gedeelte
bestemde inzendingen moeten
worden geadresseerd
AAN HET SECRETARIAAT DER
REDACTIE VAN
DE GROENE AMSTERDAMMER"
KEIZERSGRACHT 333
AMSTERDAM,
zonder vermelding van persoonsnamen.
De geschiktste omvang van artikelen
bedraagt ten hoogste 1800 woorden.
Indien de bijdrage voor illustreering
met foto's in aanmerking komt, gelieve
de inzender, zoo mogelijk, de foto's
~die niet reeds in andere week- of dag
bladen mogen zijn gereproduceerd
~tegelijk met het artikel in te zenden.
De copy moet in machïneschrift zijn
geschreven, terwijl slechts n zijde
van het papier mag zijn gebruikt.
Indien inzenders prijs stellen op terug
zending van ongevraagde bijdragen,
wanneer deze niet worden geplaatst,
dan moet daarvoor porto worden
ingesloten.