Historisch Archief 1877-1940
e urocne
eefcblad voor Nederland
Lf
K'
TRIANON
is toch gezelliger en
gedistingeerder
ONDER HOOFDREDACTIE VAN G. W. KERNRAMP
Redacteuren: H. BRUGMANS. M. KANN EN TOP NAEFF
Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM
Uitg.: N.V. DE GROENE AMSTERDAMMER
KEIZERSGRACHT 333
AMSTERDAM. C
Onverslijtbaar
OPGERICHT IN 1877
No. 2627
ZATERDAG 8 OGTOBER 1927
Door de lucht naar
Indië, heen en terug
ET de vliegtochten over den Atlantischen
Oceaan heeft het in den afgeloopen zomer niet
?willen boteren. Ook het publiek heeft er blijkbaar
genoeg, ja, te veel van gekregen.
Lindbergh en hij verdiende het won aller
harten, speciaal die van de vrouwen; maar na hem
is het enthousiasme spoedig gedoofd. Het noodlot
tig einde van de pogingen om uit Europa naar
Amerika te vliegen bracht het woord waaghalzerij
óp d$ lippen" van hen, die eerst van durf en stout
moedigheid hadden gesproken; de velerlei moeite,
«üe men zich-ginds, aan den overkant, moest geven
om verongelukte vliegtuigen op te sporen, deed
mopperen over den last, veroorzaakt door
onbekookte probeersels van roekelooze vliegers, tuk op
roem en geld; men hoorde reeds gewagen van
maatlegelen, die in sommige landen werden overwogen
?om geen nieuwe pogingen, tot het oversteken van
?den Oceaan door de lucht toe te laten, tenzij onder
stevige waarborgen van degelijke voorbereiding
en Jeen aan alle eisenen der techniek
beantwoorden-de uitrusting.
Bovendien begon men beu te worden van de ge
weldige bombarie, die er reeds lang vóór, en ten
slotte bij het vertrek van een vlieger gemaakt werd,
zonder dat er nog een enkele reden tot juichen be
stond, en haalde de schouders op over de telkens
herhaalde aankondiging van reizen, die nooit
plaats hadden. Ook hing er om sommige plannen
een vies luchtje van financieel gescharrel.
Van al dit weerzinwekkende gedoe was gelukkig
niets te bespeuren bij de vliegtochten van Neder
land naar Indië. Het is waar, zij konden niet zulk
een sensationeele gebeurtenis genoemd worden
als het oversteken van den Atlantischen Oceaan;
het eraan verbonden gevaar, al mag men het vooral
niet onderschatten, mocht niet halen bij dat van
liet vermetele avontuur om een etmaal boven de
:zee te vliegen; maar voor ons, Nederlanders, was
?de poging om door de lucht naar Indiëte reizen
toch een allerbelangrijkste onderneming; de moge
lijkheid om een kortere verbinding met Indiëte
-verkrijgen, trof niet alleen de verbeelding en scheen
?die ver verwijderde landen reeds dichterbij te
brengen, maar deed ook het reëele belang beseffen
van het welslagen der tochten.
Toen van der Hoop en zijn reisgezellen van
Weerden Poelman en van den Broeke in October
1934 met hun vliegtuig P VII den eersten tocht
door de lucht naar Indiëaanvaardden, heeft
merag?een in gedachte, en duizenden ook in. werkelijkheid
hun gelukkige reis" toegeroepen. Na het vertrek
van Schiphol beschreef de P VII een breeden boog
boven Amsterdam om afscheid te nemen van de
hoofdstad; overal stonden groepen menschen naar
hen op te kijken; de mailbooten aan de kade en
<le sleepbootjes op het IJ, de groote fabrieken, ja
zelfs de locomotieven op de rangeerterreinen lieten
de stoomfluiten brommen of gillen; al hoorden de
vliegers dat niet door het zware geronk van den
motor, zij zagen toch, zoo schrijft van der Hoop
in. zijn reisverhaal, de witte stoompluimpjes, als
even zoovele wuivende zakdoeken.
'? De noodlanding bij Philippopel en het gedwongen
oponthoud van een maandlang om de schade aan
liet vliegtuig te herstellen, wekten bezorgdheid
over den goeden uitslag van den tocht; gelukkig
volgden op dezen tegtenspoed geen nieuwe; allen
reeds geuiten pessimistischen verwachtingen ten
.spijt, konden de vliegers, zoodra zij eenmaal maar
weer van Philippopel waren opgestegen, de verdere
reis zonder tegenslag van groote beteekenis af
leggen. Den 2isten November kwamen zij behouden
te Batavia aan; den afstand van Amsterdam naar
Batavia, die 15373 K.M. bedraagt, hadden zij af
gelegd in 127 uur, verdeeld over 20 vliegdagen,
zoodat een gemiddelde snelheid van ruim 120 K.M.
per uur was bereikt.
Van der Hoop en zijne metgezellen hebben, als
alle pionniers, hun tocht volbracht onder de moei
lijkste omstandigheden. In het boek, waarin van
der Hoop de reis beschreef (?Door de lucht naar
Tndi':"), kon hij dan bok van die ervaring gebruik
maken om de voorwaarden aan te geven, waaraan
voldaan zal moeten worden, zoo men een geregelde
verbinding met Indiëper vliegtuig tot stand wil
brengen.
Verschillende vliegvelden zullen moeten worden
verbeterd, vooral ook wa>t de uitrusting betreft en
de drainage van de terremen gedurende den
regentijd. Voor sommige etappes zal gebruik moeten
worden gemaakt van watervliegtuigen. Br zullen
enkele nieuwe draadloozéstations en
waarnemingsposten voor den weerberichtendienst moeten wor
den opgericht en de samenwerking tusschen de
reeds bestaande stations en waarnemingsposten
dient beter te worden georganiseerd.
Wanneer de luchtroute eenmaal in werking is
getreden, zal er in etappes kunnen worden ge
vlogen, zoodat toestellen en personeel elkaar af
lossen; wanneer men sneller toestellen gebruikt en
ook gedurende een deel Van den nacht vliegt, zal
het mogelijk zijn den afstand Amsterdam?Batavia
in ongeveer een week af te leggen. Niet ne
Nederlandsche maatschappij zar*deze luchtlijn behoeven
te exploiteeren; indien samenwerking met andere
mogendheden kan worden verkregen, zullen de af
zonderlijke etappes kunnen worden gevlogen door
vliegtuigen van verschillende mogendheden, zoodat
er in plaats van ne luchtlijn, verschillende
luchtlijnen zullen zijn, elk onder eigen vlag.
Ziedaar het programma, dat de heer van der
Hoop ontwierp. Aan de uitvoering ervan is men
echter nog niet toe gekomen. Voor een goed deel
zal dit te wijten zijn aan de moeilijkheid, om een
luchtlijn Nederland?Indiërendeerend te maken.
Het vervoer per lucht kan passagiers, goederen
en post omvatten.
Alleen zij, die voor zaken naar Indiëwillen gaan
en zoo spoedig mogelijk verlangen terug te keeven,
en enkelen, die wegens familieomstandigheden
(ziekte b.v. van een bloedverwant) de snelste ver
binding met Indiëzoeken, zullen van een vliegtuig
gebruik maken. Het aantal van deze personen zal
echter voorloopig wel gering blijven, al dadelijk
om de groote kosten van de reis. Intusschen, dat
deze niet iedereen afschrikken, heeft de jongste
tocht door de lucht naar Indiëgeleerd, tevens de
eerste, waarop zoowel de heen- als de terugreis is
volbracht. In Juni en Juli van dit jaar hebben de
vliegers Geysendorffer eu Scholte. bijgestaan door
den werkmeester Weber, den heer van Leair Black
met zijn bediende veilig naar Batavia gevoerd, en
weer terug, trots zandstormen en zware
moessonregens. Zij legden de heenreis in korter tijd af dan
van der Hoop en de zijnen, in 13 vliegdagen in
plaats van 20; voor de terugreis hadden zij 14
vliegdagen noodig.
Het vrachtvervoer zal bij een luchtverbinding
met Indiëgeen factor van eenige beteekenis wor
den.. Zooals van der Hoop schrijft: gewicht en
omvang van vrachtgoederen zijn in den regel te
groot naar verhouding van de waarde, en de be
hoefte aan een snellen overtocht doet zich hierbij
te weinig gelden om zulk een kostbare wijze van
vervoer te wettigen. Op kleine schaal zullen mis
schien pakketten van waarde, monsterzendingen en
dergelijke per vliegtuig worden overgebracht, maar
dit zal voorloopig bijzaak blijven".
Met deze laatste categorie van vrachtgoederen is
men eigenlijk reeds op het terrein van het
poste/na
met
frambozenvullinc^.
De. koningin der
BONBON5.
RBVÜEJtf
Lo)-oj> den naam aan den \
'/
De inhoud staat op pag. 20
vervoer gekomen. Juist dit nu kan het best per
vliegtuig geschieden. Bij dringende aangelegen
heden zal natuurlijk de telegraaf het aangewezen
middel blijven voor het overbrengen van berichten.
Maar daarnaast zullen duizenden het op prijs stel
len, wanneer een -vliegtuig, zeg in 10 of 14 dagen,
brieven naar en van Indiëoverbrengt; tegenwoordig
hebben die ongeveer vier weken noodig om de
plaats van bestemming te bereiken. Ook voor de
verzending va,n couranten en sommige drukwerken
zal, wanneer de kosten niet te hoog loopen, ge
bruik kunnen worden gemaakt van de luchtroute.
Luitenant Koppen en zijn metgezellen, die in
den vroegen morgen van l October 1.1. van Schip
hol opstegen, hebben een zwaren postzak (600 brie
ven en 15.000 briefkaarten) ingeladen; hun vlieg
tuig heet dan ook de Postduif; tiet doel van hunne
reis is mede om al vast propaganda te maken voor
direct luchtvervoer van de post naar Indië; tevens
hoopt luitenant Koppen de reis al weer in korter
tijd af te leggen dan zijn voorgangers. Geysendorf
fer en Scholte gebruikten. 27 vliegdagen voor de
uit- en thuisreis; Koppen vleit zich met de ver
wachting, in omstreeks 20 dagen van Amsterdam
naar Batavia te vliegen, heen en weer.
Tot dusverre was de fortuin hem gunstig. Toen
hij verleden Zaterdag opsteeg, waren honderden,
ondanks den nacht, trots regen en wind, naar
Schiphol getrokken, per auto, per fiets, zelfs te voet,
om getuige te zijn van zijn vertrek. Ook wie dat
niet deden, zullen hem van ganseher harte
toewenschen: goede reis en behouden thuiskomst !
Mogen luitenant Koppen en wie hem behulpzaam
zijn op zijn tocht, het hunne er toe bijdragen
om het tot stand komen van een geregelde
lucntpostverbinding tusschen Nederland en Nederlandsen.
Indiëte bevorderen !
KEUNKAMP