BV. Ir iS' »?''« ft -" -" ? * i ~ ' "" Lusland over de grenzen door Dr. JAN ROMEIN | NDEB bovenstaanden titel heeft dr. H. v. Bimscha uit Biga een boek over de Bussische «migratie geschreven, dat reeds om zijn onderwerp <te aandacht van een runnen lezerskring verdient l). Doch niet alleen om het onderwerp, ook om de ?wijze van behandeling.'Want zij, die de ontwikke ling der Bussische revolutie en heel het uitgebreid en ingewikkeld complex van problemen dat ?daarmee samenhangt, van wat meer nabij pogen ite volgen, kennen Dr. v. Bimscha uit zijn vroeger ?verschenen boek over den Bussischen burger oorlog als een betrouwbaren gids op dit terrein. *^ Een nog grooter moeilijkheid misschien dan de "vaststelling der feiten en het onderscheiden der zeer uiteenloopende stroomingen onder de ongeveer twee millioen Bussische emigranten zijn vroe gere schatting van drie millioen beschouwt v. .Bimscha nu als beslist te hoog biedt hun psychologie. Ook den betrekkelijk weinigen, in West-Europa, die terecht kunnen meeiien van de geestelijke structuur der Bussen iets te kennen, Valt hét zwaar de sfeer der Bussische emigranten T.aan te voelen", omdat dez'e wel Russen gebleven aijn, maar Bussen, bij wie de materieele nood of Alleen maar hun afwezigheid van Busland niette min zulke ingrijpende veranderingen heeft teweeg gebracht, dat zij er andere menschen door zijn geworden. Het meest typeerend is m dit opzicht liet bekende geval van Boris Sawinkow. Partij politiek gesproken, is hij heelemaal links begonnen ,«n heelemaal rechts geëindigd. Dat komt onge? .twijfeld ook in West-Europa voor. Het is volgens isömmigen zelfs de normale ontwikkelingsgang. Maar met welk een gruwelijke uitersten van daad ?en hartstocht is die loopbaan afgelegd door dezen , Hus: terrorist, bende-leider, organisator in nen, «en gemankeerde Bussische Mussolini, gelijk v. Bimscha hem noemt, dramatisch en romantisch in. elk geval tot aan zijn laatste groote biecht voor de sowjet-rechters, zijn ter-dood-veroordeeling en ? fcegenading tot 10 jaar gevangenisstraf. Tot in zijn dood toe heeft het geheim hem omhuld, want de gevangenbewaarder Weide sloeg de hand aan zichzelf, nadat hij den zelfmoord van Sawinkow liad gemeld. Er is meer dan kennis, er is kunstemaarsbloed noodig om zich in die figuur in te leven, . -waarvan Meresjkowsky niet geheel ten onrechte Jieeft gezegd, dat hij vervulde wat Dostojewsky in zijn Booze Geesten" geprofeteerd en beleefde, .?wat die gedicht had." " Menschelijk nauwelijks minder aangrijpend is -\het leven van Alexander Agejew, een dier dubbelfiguren, zooals er na den oorlog zoovelen waren en /zijn, die tenslotte zelf misschien niet meer weten «a,n welken kant zij staan, wie zij verraden en wie ?zij dienen willen. De emigratie hield hem voor een ?overtuigden bolsjewiek, de bolsjewiki voor een ?contra-revolutionnair. In elk geval was hij een politiek a.gent. En ook deze nam het geheim van zijn leven mee naar de overzijde, toen een aanslag, in de straten van Sofia op hem gepleegd, hem ?doodelijk verwond had. Wie hem neersloeg en in ?opdracht van wie, weet niemand. Niemand was bij zijn dood tegenwoordig dan de sociaal-revo-/lutionnair Lebedjew, dien hij verzocht had te laten roepen. Agejew moet hem nog iets hebben -willen zeggen, maar is er niet meer in geslaagd.... Een bekentenis ? Welke ? En hoe moet iemand, levend in een geordenden *taat, tenslotte een figmir als die va,n Snessarjew fcegrijpen en zijn boek over Cyrillus I, Imperator -van Koburg? Snessarjew, de vertrouwde van den ^rootvorst, die plotseling in zijn zeventigste jaar .met groteske onthullingen over het hof" van zijn ,grpotvorst komt, waarin al de belachelijke waanzin van dezen emigranten-kring, waartoe hij gisteren nog zelf en met overtuiging behoorde, ten voeten «it is geteekend ? * * * ff Dr. von Bimscha heeft zijn taak zuiver weten schappelijk opgevat en hij was daartoe in staat, omdat hij zelf noch Bus noch emigrant is, terwijl Mj in Biga toch dicht genoeg bij de Bussische we reld woont om zich voor grove vergissingen te vrijwaren. d Toch heeft juist zijn wetenschappelijke methode, .als wij goed zien, v. Bimscha tot n ernstige fout .geleid. Politiek gedesinteresseerd en wetenschap pelijk geïnteresseerd, is hij het slachtoffer geworden -van zijn neiging de Bussische emigratie als een Teeds tot historie geworden verschijnsel te zien, -waaraan voor het tegenwoordige niet zoo heel veel fceteekenis meer is toe te kennen. Nu kan men ?*?. Bimscha stellig toegeven, dat de aanénsluiting Het congres te Toulouse tot verhooging van het geboortecijfer DE OOIEVAAR TOT DE KOOL EN DEN HOLLEN BOOM: Sinds ze niet meer aan ons geloovén.. van een groot deel der emigratie om den grootvorst Nikolaj Nikolajewitsj. ondanks, of eigenlijk juist door die monarchistisch-reactionnaire concentratie imaginaire doeleinden najaagt. Maar evenzeer noemt hij de pogingen van hen, die of over de grenzen" een nieuw cultureel Busland op wilden richten, of de bakens" wilden verzetten" en zich met de Bolsjewiki verzoenen, een fiasco. Von Rimscha's boek wekt, zooals gezegd, daar door echter den indruk, alsof de emigratie reeds een stuk geschiedenis zou zijn. waarmede men geen rekening meer behoeft te houden. Een tragisch stuk geschiedenis, dat nog menschelijke deelneming en wetenschappelijke belangstelling kan eischen, maar dat voor de toekomst eigenlijk heeft afgedaan. Doch wij gelooven, dat wie zoo denkt, zich deerlijk vergist. Mogelijk, waarschijnlijk zelfs dat de rol der georganiseerde ruonarchistische emi gratie is uitgespeeld. Die der emigranten echter stellig niet. Wij zijn overtuigd, dat ook v. Rimscha nu reeds tot dit besluit gekomen is. Hij zou er echter eerder toe gekomen zou zijn, indien hij meer aandacht aan de sociaal-revolutionnairen en so ciaal-democraten, inzonderheid die van Georgië, onder de e.migranten had geschonken, wier ondergroridsche werkzaamheid dit zij erkend, e^n is dan ook de reden, waarom von Rimscha hun beteekenis onderschatte zich voor alsnog aan een wetenschappelijke behandeling zoo goed als geheel onttrekt. Doch voor den óók politiek geïnteresseerde behoeft dat geen reden te zijn, zijn aandacht niet ook, en juist, aan die nog niet gestolde" emigratie te wijden. Integendeel. Want verstoken van alle kennis dienaangaande zijn wij toch ook niet. Een aantal sensationeele onthullingen hebben er ons van in. kennis gesteld, onthullingen, die niet minder recht op onze belangstelling hebben dan die van een Sawinkow of Snessarjew. vooral niet. omdat deze tot het verleden behooren, terwijl gene op de grens staan van het heden en de toekomst. Over die jongste onthullingen en hun mogelijke politieke beteekenis echter een volgend maal. 1) Ruszltuid jenseits der Grenzen, 1921?1920. E in Beitraf; zur russischen Nacltkrieysgeschichie. Frommannsche Buchhandluny. Jena, 1927. N.V. MEUBILEERINRICHTING v/h F. v. d. HEIDE HILVERSUM 's-GRAVEL.WEG TEEKENINGEN EN PRIJSOPGAVEN VOOR HET SMAAKVOL INRICHTEN VAN UW LANDHUIS OF VILLA ZONDER VERPLICHTING BEKNOPT PROSPECTUS GRATIS.