Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN S OCTOBER 1927
%,
Uit de Natuur:
Rijk Drente
door Dr. JAC. P. THIJSSE
IV.
"LJ EBL graag had ik den morgen verder
doorgebracht aan den meander van het Looner
Hep. Het Boek der Natuur moet rustig worden
gelezen en in plaats van bladzij na bladzij vlug
om, te slaan, is het beter om nog eens opnieuw van
boven af te beginnen en tusschen de alinea's wat
,na te denken. Doch dat lukt niet in het
vereenigingsverband, daarvoor moet je in je eentje er op
uit of voor de gezelligheid van gaan en komen met
twee of drie, maar toch dan weer zoo, dat je op het
terrein weer aan je zelf bent overgelaten en onge
stoord kunt meeleven met wat er gebeurt met plant
en dier.
Nu echter stonden de .motoren te ronken en
voort ging het over Gasteren en Anlo en dan even
voor Annen rechtsaf, om een paar kilometer verder
wit te stappen en een kijkje te nemen langs de ooste
lijke helling van den beroemden Hondsrug. Voor
ons lag het prachtige dal van de Hunze of Drent
sche Diep of-Oostermoersche Vaart en vlak voor
onze voeten hadden we het kale steenige heivlak
met een ongelooflijk rijken groei van de Wolverlei,
Arnica montana, ook alweer een plant met allerlei
aangename associatie's en tegelijk een, die staat
op het lijstje van weg te ontginnen lievelingen.
Maar we zullen hem wel houden ! Over den Honds
rug en zijn belangrijke positie in het Noord-Neder
landsen landschap kom ik binnenkort nog wel eens
tje praten, want we krijgen daarover een mooi
boekje.
Nu ging het van Anlo naar Schipborg, waar het
Schipborgsche Diep langs den steilen heikant een
mooie zwemplaats heeft uitgekolkt en terwijl we de
wagens verder stuurden naar een strategisch punt,
wandelden we over de Zeegser heide langs de
Zeegser zandstuiving en door de Zeegser dennen en de
Zeegser Strubben, alles met alles een mooi en druk
bezocht en eenigszins onder den voet geloopen
ontspanningsterrein. Dat het nog lang zoo moge blij
ven en groot genoeg, om wat te kunnen verdragen.
Wij echter gingen met Prof. van Veldhuijzen naar
zjjn Adderhorst, een alleraangenaamst complex
van bosch en hei en wei, waar hij een open-lucht
museum heeft gesticht voor de planten van Neder
land en nog eenige van daar buiten. Vroeger waren
hier veel adders, maar nu vonden wij er op rep
tielengebied niet anders dan een mooi blinkend
hazelwormpje.
Voort weer naar Tinaarloo, waar een ander plan
tenliefhebber ons zijn tuin liet zien, de wakkere
heer Van der Wal, hoofd der school te Tinaarloo.
We moeten het er ook nog eens over hebben, wat
de plattelandsonderwijzers gedaan hebben en nog
kunnen doen voor het bekend maken en voor het
behouden van de schatten van Nederlands Flora
en Fauna. Dat is waarlijk geen klein beetje, want
menigmaal als een vakman met iets moois voor den
dag kwam, dan zat er een schoolmeester achter de
schermen.
Het hunebed van Tinaarloo, vroeger beroemd
om zijn schilderachtige ligging, is thans het aan
kijken nauwelijks waard, zoo ligt het ingebouwd.
Hetzelfde geldt voor een groot deel van de Drent
sche hunebedden, de schriele Staat heeft hier een
mooie gelegenheid laten voorbijgaan, om de vader
landsliefde te bevorderen. Als zij nu de weinige
hunebedden, die nog een waardige omgeving be
zitten, in dezen toestand weet te handhaven,
mogen we alweer tevreden zijn.
Van Tinaarloo ging het over Vries naar Zijen en
daar stapten we weer uit om een wandeling te
maken door de Zijer Strubben. Vroeger heb ik al
Koninkl.Boorakw88k8ni?lli!lielmina,"
Charles van Oinneken & Zoon, Zondert, N.Br.
Het van ouds gunstig bekende adres voor:
Dennen,ter bebossching (uitsluitend Inheemschzaad)
Exotische Dennen- en Sparrensoorten,
Bosch- en Haagplantsoen,
Boomen en Heesters.
Catalogi op aanvraag gratis en franco.
Tel Interc. No. 1. Telegr.-Adr.: Wilhelmina.Zundert.
eens verteld dat de Drentsche Strubben analoog
zijn met de Kratts" van Sleeswijk-Holstein,
eeuwenoude eiken kreupelbosschen, die geheel of
gedeeltelijk het ontgonnen bouwland, den esch,
omwallen. Ze worden in den regel maar heel
vluchtigjes geëxploiteerd en verschaffen zoodoende een
geschikte schuilplaats aan de Flora en de Fauna,
zelfs van de vroegste tijden, toen na het wijken van
de ijsbedekking het leven zich kwam vestigen op
de ontbloote modder- en keienvelden en
zandstrooken. In Zwitserland voor het front van terug
wijkende gletschers krijg je ook dergelijke dingen
te zien, maar toch wel anders, omdat het klimaat
daar toch wel zeer verschilt van wat het destijds
hier geweest moet zijn.
Naarmate.de ijsrand verder terugweek, kwamen
weer andere planten en dieren ons land bevolken,
de vroegsten verdringend, maar sommige daarvan
hebben toch stand gehouden en dat zijn onze be
roemde ijsrelicten", ongeveer van dezelfde soort
van belangrijkheid als de hunebedden, maar veel
ouder en heelemaal ongeschonden.
Zoo'n ijsrelict nu groeit daar in de Zijer Strubben,
dat is de Zweedsche Kornoelje, Cornus suecica. Dit
buitengewoon mooie plantje groeit in Scandinavi
. en Finland zoover de berken gaan, ook in Schot
land, Jutland, Sleeswijk-Holstein en dan kruimelt
Zweedsche Kornoelje in gezelschap van de Roode
Boschbes. Zeyer Strubben.
(Foto W. Beyerinck.)
het gaandeweg uit door Oost-Friesland en
Westerwolde tot het hier in Zijen zijn zuidelijkste punt be
reikt. Die Zijer klanten vormen dus de achterhoede
van het Kornoelje-leger en, zooals het betaamt, een
flinke achterhoede, misschien nog eens in staat tot
een offensief. Het eikenbosch van de Zijer Strubben
ligt tamelijk verspreid met veel mooie open drassi
ge heiplekken er in. De Kornoelje is een fijnproever
die van licht houdt en van schaduw en zoekt daar
om het liefst de plezierigste plek op aarde en dat is
zooals ieder weet, den boschrand. In dat heerlijke
Zijer Park vindt de plant dus rijkelijk gelegenheid
om te tieren en alle voeten van de eikenstronken,
alle grenswalletjes aan den lichtkant zijn dicht be
groeid. Dat is nu eens geen armoedig
verdrukkelingetje, dat met kunst en vliegwerk in het leven
gehouden moet worden. Frisch en fleurig staan de
plantjes daar, dicht opeen, wat te danken is aan
hun rijk vertakte ondergrondsche stengels. Ze zijn
nu in vrucht, prachtige fel-roode steenvruchten.
Binnenkort krijgt het loof zijn herfstkleuren:
geel en rood en violet. In het voorjaar komen de
nieuwe loten te voorschijn en dan komen de
bloemen, groote witte bloemen. De botanicus maakt u
er op attent, dat de bloemen eigenlijk purpurrood
zijn en dat de vier witte blaadjes eigenlijk schut
bladen zijn, die de vele kleine bloempjes omgeven.
Dat komt dan ook prachtig uit. Naast onze
Cornus-suecica groeit hier nog een andere ijsklant, die
hem ook elders wel begeleiden wil, dat is de
Zevenster, Triëntalis europaea. Bovendien zijn er nog
dozijnen andere mooie boschplanten en zoo mogen
wij deze Zijer Strubben wel rekenen tot onze be
langrijkste natuurmonumenten. Gelukkig maar, dat
nu meer dan honderd excursionnisten daar een
paar onvergetelijke zomeruren hebben doorge
bracht, dat verhoogt de belangstelling.
Daarna zijn we over Norg en Norgervaart terug
gereden naar Assen en ik behoef niet te vertellen
dat we ook in dit stuk nog veel moois konden zien
en vermoeden.
Toegepaste kunst
door Otto van Tussenbroek
Nederlandsche Spoorwegen
die op een koopje schijnen te loopen en. ... be
kocht uitkomen.
Het dient hier met nadruk gezegd, te meer waar
het een blaam is voor de talrijke zeer begaafde
vaderlandsche ontwerpers, die zonder werk blijven
omdat zij meer vrijheid voor zich opeischen dan
het meerendeel der opdrachtgevers wel lief is, dat
het eene groote en belangrijke
onderneming als de Nederland
sche Spoorwegen ten eenenmale
onwaardig is bij de exploitatie van haar
omvangrijke bedrijf dergelijke kinderachtige, slecht
geteekende en dilettantistisch saamgestelde
reclamebiljetten uit te geven als thans geschiedt en
waarvan een elk voor zich zelf de troosteloos
onschoone resultaten aan de stations kan bezich
tigen.
De heer N. Sickenga, Ingenieur verbonden
aan de maatschappij, blameert zich, naast zijn
principalen, met deze ondingen.
Is er, zoo vraagt men zich af, dan niemand onder
de hoofdambtenaren dezer onderneming, die vol
doende liefde voor het schoone, voldoende over
redingskracht en strijdvaardigheid heeft om op
gepaste wijze de Directie het overwegend belang
eener behoorlijke en alleszins waardige publicatie
onder oogen te brengen alsmede de onhoudbaar
heid eener penny-wise" politiek, waardoor ama
teurs onder het personeel tegen een luttele vergoe
ding zich als zoogenaamd kunstenaar ontpoppen ?
Dat kan misschien in een hél enkel en op zichzelf
staand geval gelukken (ook al blijft het beginsel
te veroordeelen), in negen en negentig van de
honderd gevallen zal het op een schromelijk fiasco
uitloopen. Hoe kan het ook anders ?. . ..
Iets zeer aparts!
MODERNE HUISKAMER
eiken met mahonie
voor
?
390.EM
MSUBELEN
7APUTE8
HAARD
500'A'DAM