Historisch Archief 1877-1940
VAN 15 OCTOBER 1927
Nationaal inkomen
door J. J. BEKAAR
i NZE belastingcjjfers noemen wel een bedrag,
maar bet bleek, dat zij veel te pessimistisch
Over 1914 tot en met 1920 was het werkelijk
' inkomen zelfs 25 pCt. hooger dan het officieele.
1 Hoe was het in de volgende jaren? We zullen
jtien, of de uitgaven ons eenig antwoord geven.
>' *if. Twee posten op het huishoudboekje der
Neder? landsche maagd kennen we precies: betaalde directe
.belastingen en huishuur.'
j, 't Juiste bedrag van de andere uitgaven kennen
1 we niet. Maar ik meen, dat wel minima met eenige
zekerheid zijn aan te geven.
Het bureau van Statistiek der gemeente Amster
dam publiceerde in 1924 een groot aantal budgets
voor arbeiders en ambtenaren in een aanhangsel
vinden we de gemiddelde uitgaven van 22
arbeiders; gezinnen, samen 93 mannen, vrouwen en kindereu.
'Die uitgaven waren, in vier weken van Maart
1922, per gezin / 177,55£ of per jaar iets meer dan
- f 2300. Daar deze gezinnen vrijwel niets konden
be*> «paren, kan men hun inkomen gelijk aan het totaal
der uitgaven stellen. Nu was in 1922 in Nederland
*. het officieele inkomen per gezin/ 2700. Zóodat we,
ate we de Amsterdamsche gezinnen nemen als 't
gemiddelde beeld van den Nederlander, aan den
veiligen lagen kant blijven. Immers, we kunnen
i voorloopig gerust stellen: de Nederlanders geven
per gezin minstens zooveel uit als deze
Amster' dammers.
7 We nemen nu de uitgaven der Amsterdamsche
-' arbeiders, verminderd met huishuur en belasting
WORdt /161,10 per vier weken of / 2094 per jaar.
, Dat is, per hoofd (over ' onze Amsterdammers
-betekend) ?496.?.
, Naar dezen maatstaf waren de uitgaven der
'. gezamenthjke 7.086.000 Nederlanders (ruw) / 3500
millioen. Tellen we daarbij op hetgeen aan huishuur
(of genot van eigen huis) en directe belastingen is
uitgegeven, nameujk 298 millioen en 614 millioen,
dan krijgen we 4,412 millioen, of aanmerkelijk meer
dan het officieele inkomen ad 3,848 milliard, waar
van nog vijf percent voor ontheffingen is af te
trekken blijft 3,65 milliard.
Nu kan bier deze opmerking wórden gemaakt:
Tegenover een raming van (een minimum der)
verteringen van het geheele volk stel ik het
offioieele inkomen. Maar dat is dan alleen van hen,
die in de inkomstenbelasting vallen.
Echter een deel van het volk, met minder dan
/ 800, valt daar niet onder en ook dat deel maakt
verteringen. Welnu, dit deel is wel te benaderen.
We hebben namelijk 3.75 millioen Nederlanders
tusschen 19 en 65 jaar, dus erwerbsfahig". Af
1,22 millioen gehuwde vrouwen, blijft 2,54 millioen.
Br waren 1.63 millioen aangeslagenen in de in
komstenbelasting, blijft 900.000 vrijen. Ongunstig
tekenend tegenover de te verkrijgen conclusie
kunnen we hun gezamentUjk inkomen op 600
millioen stellen, die dus bij 't officieele inkomen te
tellen zijn dat blijft beneden onze berekening.
We hebben hier echter, uit de uitgaven, een
blijkbaar te laag inkomen berekend.
Vooreerst doet de Nederlander, gelukkig, nog
,''iete anders dan verteren. Hij legt ook op. Dezen
post, die in 1922 trouwens niet zoo groot geweest
is als in vorige jaren, laat ik vooreerst buiten
beschouwing Maar.... de verteringen van ons
Volk zijn veel grooter dan we uit die der
Amsterdamsche gezinnen moesten aannemen.
Het Centraal-bureau voor de statistiek heeft
1iet verbruik van eenige voedingsmiddelen
nagegaan al van 1892 af. Verschillende daarvan
komen ook afzonderlijk op de Amsterdamsche
budgets voor.
Voor koffie en thee vinden we nu het volgende:
Verbruik volgens de Verbruik volgens de
Amsterdamsche budgets Jaarcijfers, de
bevoldoor 1.425.000 gezinnen king gesteld op 4\ maal
't aantal gezinnen.
Koffie / 39,78 millioen 63,2 millioen
,Thee 32,17 25,4
/ 71.95 millioen 88J6 millioen
"Nederlandsche Munt
Holland's beste 10 cents sigaar
De Burgeroorlog in China
Teékening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Sraakensiek
NOORD WINT ZUID WINT NOORD WINT ZUID WINT
Blijkbaar drinkt men op ons platteland veel
meer koffie dan thee vandaar dat de consumtie
van koffie te Amsterdam achter blijft.
Voor bier, wijn, gedistilleerd, tabak en sigaren
moeten we een andere vergelijking vinden; de Jaar
cijfers geven geen gedetailleerde prijzen.
Voor de dranken gaven de op dit punt zeer
zuinige Amsterdammers per gezin uit (in vier
weken) / 0,34 't geen een totaal-uitgave van ons
volk zou beteekenen van. 6,63 millioen.
In de Blauwe Vaan" echter heeft de bekende
deskundige, de heer Van der Meulen, de uitgaven
van ons volk aan dranken in 1923 omstandig
berekend. Hij kwam op 395 millioen.
Aan tabak en sigaren gaven onze Amsterdam
mers uit / 3,21, wat zou correspondeeren met een
uitgave voor het heele land van 62,59 millioen.
Maar in 1923 werd, volgens de cijfers van den
accijns, bij ons verbruikt voor 142 millioen.
(Ik moest hier cijfers van 1923 gebruiken)
Nemen we nu nog de cijfers voor boter en kaas,
die vermoedelijk ook als basis kunnen dienen.
Ze zijn:
Verbruik der
Amsterdamsche
arbeiders .
Kaas 39.58 millioen 49,3 millioen
Boter 94.77 105,5
Margarine 42,51 ,, 48,2 ,,
Ten opzichte van suiker, en van rundvleesch,
kunnen we geen berekening maken zooals met de
vorige artikelen. Maar de gegevens wijzen er toch
op, dat ook hier het gemiddeld gebruik tamelijk
veel grooter is, dan de huishoudbudgets van
Amsterdam zouden aangeven.
Het is ook volkomen plausiebel, dat de uitgaven
van den gemiddelden Nederlander hooger moeten
zijn dan die van onze Amsterdammers. De arbei
dersvrouwen, die getrouwelijk haar uitgaven
noteerden, moeten wel behooren tot rustige, matig
levende gezinnen het blijkt uit de cijfers voor
tabak, voor drank en andere zeer duidelijk.
Terwijl er een aantal uitgaven zijn: schoolgeld
met name, dat in deze huisgezinnen beneden het
gemiddelde betaald werd.
Uit het voorgaande volgt, meen ik, dat onze
belastingcijfers ook voor 1922 ver beneden do
werkelijkheid moeten zijn.
Verbruik volgens
de Jaarcijfers
Tentoonstellingen
Stedelijk Museum, Benedenzalen, Amsterdam.
Schilderijen en etsen door Frank Bragwijn en Jan
Poortenaar. Tot 24 October.
Kunstzaal Willem Brok, Hilversum. Schilderijen,
teekeningen en houtsneden van Jan Wittenberg en
G. W. v. Baarsel. Tot l November.
Arti et Amicitiae, Amsterdam. Werk van Leden.
Tot l November.
Toonkamer voor Kunstnijverheid, Utrecht.
Schilderijen en teekeningen van Sara van
Heukelom en Jos. W. de Gruyter. Tot l November.
Amsterdamsche Ateliers voor Binnenhuiskunst,
Amsterdam. Werken van Sophie van Stolk-van
der Does de Willebois, Maurits C. Escher, G.
Studemann en B. Stolk Soegina. Tot l November.
Kon. Kunstzaal Kleykamp, 's Gravenhage.
Werken van W. E, J. Willink, Joh, baronesse
van Lijnden?de Clercq, en een schilderij van
Christiaan de Moor, geïnspireerd door het spel
der danseres Darja Collin. Tot 6 November.
SERIE AMEUBLEMENTEN
MET PERMANENTE GARANTIE
TECHNISCH VOLMAAKT
IDEAAL VAN VORM
LAAG VAN PRIJS
ONS
FABRIKAAT
AMSTERDAM
R OTTERDAM
DER
ZOHCH
DEN HAAG