*? ?ft DE OROENE AMSTERDAMMER VAN 29 OCTOBER 1927 No. 2630 B1JKOMST1GHEDEN door ANNIE SALOMONS OCXCII ' K heb met pen beetje schrik slczen, hoe tegenwoordig de i verhouding tusschen den man en de uw in Amerika, zich heeft out, mkkeld, en ofschoon ik al allerlei ?}T«I8chillende kanten heb uitgedacht, ik er tóch nog niet in geslaagd, 'voor mijzelf een bevredigende op lossing te vinden voor de vraag, hoe de geslachten er op deze wijze tegen over elkaar zijn komen te staan. In Zuid-Sumatra bij de Minangkabauërs heb ik ook iets van het matriarchaat gezien; het was een waardig en een trotsch vrouwenras, dat daar de leiding had, maar als stam stonden ze niet hooger dan hun buren, $ waar de man juist zeer uitgesproken de heerscher en de meester was. Over het algemeen geloof ik bovendien, dat het voor den staat en voor de maatschappij veel weuschelijker is, ais de vrouwtjes de dienenden, lijden den blijven, die alleen voor man en bj»Jtinderen.leven, en het eigen persoons bestaan niet achten. Zie de toeij* wijding van Japansche vrouwtjes, den Offerzin der Dui'tsche, en vergelijk dan i tegelijk, hoe in beide landen er een sterk nationaliteitsgèyoel leeft, een krachtige vaderlandsliefde, en hoe het 'fieele volk vooruit wil n zich een goede plaats onder de zon wil ver zekeren. Waarom vindt men dien zelfden, eenigszins primitieven drang 'H naar eigen grootheid niet even goed bij een zoo jonge natie als de Ameri' kanen? Of, als ze dien drang wél bezitten, hoe konden ze zich dan zóó vergissen in de wijze, waarop hij tot "" werkelijkheid gemaakt zou kunnen Worden? Vergaten ze dan het woord van Sombart, dat, als het een physiologisch normaal zich ontwikkelend ras betreft, er binnen die ontwikkeling geen plaats is voor de vrouw als mensen? Het bewijsmateriaal voor deze opvatting vinden we in het lot i van alle cultuurvolken, tot nu toe, die juist daaraan te gronde zijn gegaan, dat hun vrouwen menschen werden". Men maakt er zich soms af met te beweren, dat de Amerikanen materia list en daardoor ook sentimenteel zijn, .en dat hun vereering voor de vrouw, net als in de middeleeuwen, niet meer dan wat dweeperij in de ruimte is, omdat geen schepsel alleen bij zaken en geld kan leven en ieder een ideëel goed in zijn leven noodig heeft. Ik zou dit graag laten gelden, wanneer het bleef bij zulke formeele respects betuigingen, als altijd in de tram voor een vrouw opstaan, en altijd den hoed afnemen, als er een dame in de lift komt. Maar als we lezen, dat de man, als hij van zijn werk is thuisgekomen, de borden wascht, terwijl de vrouw een sigaret zit te rooken; als we lezen, dat zelfs van den kansel wordt ver kondigd, dat de man zich maar een beetje als de oudste zoon moet be schouwen, in wat vroeger toch altijd ONTWERP WPENAAT ZEER BEHAGELUKE EASY CHAIR MET VERSTELBADEN RUG EN VERPLAATSBARE SCHUTOP met" ACMLEGGZB VOOR THEEKOP Sa. IN IKÊKJHOUT.VX" BONOe ROOKTAFEL MET ONDERBL EN ZWART zijn huis" heeft geheeten, dan grijpt deze verandering zoozeer in de dingen van het dagelij ksch leven in, dat er mér aan .ten grondslag moet liggen dan wat sentimentaliteit. Is het dan alleen te verklaren uit revanche; is het alleen de vrouw, die er genoeg van had altijd de mindere . te zijn, en die nu de rollen omkeert, en den man dwingt tot alles, wat haar zelf vroeger tot last is geweest? Wanneer onze gedachten eenmaal die richting zijn uitgegaan, komen wij tot allerlei wreede conclusies en het lijkt, alsof het in gén verhouding mér om de macht" gaat, dan in de verhouding der beide sexen. De vrouw van vroeger, die liefhad, diende en zorgde, die kinderen baarde, haar huishouden bestierde, naaide en bezig was van vroeg tot laat, was tegelijk de weerlooze, die geheel afhing van de goedgunstigheid van haar man, die den kost verdiende. Waar zou ze met haar jonge kinderen heen moeten, wanneer hij haar verstiet? Wat kon ze buiten hem en welke waarde had zonder hem haar leven ?" Heeft de man in het algemeen gesproken ' deze blinde toewij duig hoog geschat; heeft hij de zorgende vrouw ten troon geheven, haar ver eerd en haar beeld overal in zijn hart meegedragen? Ik ben bang, dat ze hem en in zekeren zin terecht nogal eens heeft verveeld en terneergedrukt, en dat, als hij voor een vrouw in actie kwam, als hij zich afsloofde om haar aangenaam te zijn, als hij voor haar draafde en boog, het niet voor diegene was, die al haar . dagen met hem deelde.... En nu: waar is de dienende vrouw met het warme, rijke hart en den meestal wat beperkten geest gebleven, die geen anderea steun en toeverlaat had dan den man, dien ze bewonderde en die haar, zouder al te booze be doeling, verwaarloosde? De tengere kuapefiguur, de bekoorlijke amphibie, die tegenwoordig zich verwaardigt het huis van een man met hem te deelen, toont door haar heele houding, dat ze waarschijnlijk maar voor iets tijdelijks, voor een langer of korter logeer partij zal zijn gekomen, en als ze het contract als geëindigd beschouwt, reist ze even vrij weg, als ze haar intrek nam. Is een gescheiden vrouw niet mér in aanzien in onze samettT leving dan een ongetrouwde? Beteekent het niet gewoonlijk: geabonneerd zijn op een jaargeld, tot zich een nieuwe onderhouder" heeft opgedaan? Vroeger sprak men van goed ge trouwd", en men zei het met verteedering. Tegenwoordig lijkt de meest benijdenswaardige staat: goed ge scheiden". En omdat de moderne man weet, hoezeer zijn echtgenoote dezen volgenden trap van waardigheid am bieert, omdat hij weet, hoe weinig zij hem noodig heeft, terwijl hij niet buiten haar kan, daarom draaft hij nu voor haar, zooals hij vroeger alleen draafde voor zijn buitenechte lijke affecties; daarom spant hij zich voor haar in, zooals vroeger voor een vriendinnetje". Een optimist kan in deze grootere aandacht en meerdere egards van den man voor zijn wette lijke wederhelft een verheffing van het huwelijk zien; maar wie het type van de nieuwe vrouw" aandachtig beziet, schrikt, omdat de geboren Adèle Pluribus" het huwelijk tot haar niveau naar beneden schijnt gehaald te hebben, en vindt de nieuwe verhouding noch voor de hoogheid van den man, noch voor de waardigheid van de vrouw een verheugend ver schijnsel. PHOENIX-MEUBELEN" Voor WONING en KANTOOR zijn GOED, GOED KOOP en worden onder GARANTIE geleverd <*> <"> BEHANGEN - STOFFEEREN - BEDDENMAKERIJ Magazijn Damrak 76 Tel. 48489 <M eva CVD c\a GVO c\o Fabriek'Toonkameri Warmoèsstraat 141 Tel. 42689 EEN (iOED INmiEl l/ EEN DAQELUK/CH n OOUEREEEK I;E Uw mooie Tafelgoed Uw mooie uitzet moeten er steeds helder frisch en als nieuw i itzien. DE PELIKAAN" te Gouda levert Uw wasch keurig af tegen concurreerend tarief en onder volle garantie. Vraagt eens om onze prijs courant No. 16 OVERHEMDEN NAAR MAAT FR. SINEMUS 20 Leidacheatraat 22 - Amsterdam BOUUTINHET VERWEKT DE DIRE LUX-DE CAMERA" Hebt U interesse voor fotografeeren? Zoo ja, leest dan het gecombineerde fototijdschrift LUX-DE CAMERA" VRAAGT GRATIS PROEFNUMMER. Administratie Warmoèsstraat 147/151 - Amsterdam, Un slaapkamers aparte speciale aanbieding geen massa artifcel en (ocfi tegen matige prijzen den 3^ (j/iaarfen ^Amsterdam, Olofiin 17 - Q)en (jlaag, 2a«/z wopes 2