Historisch Archief 1877-1940
i.
WELEER EN NOU
door en met teekeningen van CORNELIS VETH
(slot)
De molenaar
.4Z wie wel peutert aan een radio,
Prutst aun een stuk van 'n motorfiets oj zoo,
\Vie, zonder iets van techniek te verstaan,
Weet met een schroevendraaier om te g/cum,
Haalt mee den neus op voor die oude pruiken,
Die wind en water wisten te gebruiken!
't Wordt al gelijk. De mulder (niet meer wit),
A Is iedereen, op een kantoorstoel zit.
Al wat men daar van zijn bedrij! no<j ziet,
Xijn monsters van wat hij te koop aanbiedt,.
En, uit zijn raam, o treurigst der relieken!
Dut onding nog: een molen zonder wieken.
Schilderkunst
door Mr. M. F. HENNUS
Tentoonstelling Goudstikker. Oct?Nov. 1927.
De catalogi der opvolgende tentoonstellingen
van de heeren Goudstikker hebben een zekere ver
maardheid gekregen sedert een complete reeks op
de veiling der bibliotheek von Bode in Berlijn een
vrij aanzienlijken prijs opbracht. Het feit dat de
laatst verschenen catalogus met de platen in tinten
gedrukt n in uitvoeripg n in fraaiheid der repro
ducties n in qualiteit van het gereproduceerde de
vórigen ten minste evenaart is dus niet zonder
.beteekenis. Inderdaad behoort deze
herfsttentoonstelling tot de belangrijkste door de firma gehouden
n de belangstelling bleek groot genoeg om het
mogelijk te maken dat enkele weken na de opening
eenige der aantrekkelijkste werken van eigenaar
hadden verwisseld. Daartoe behoorde een klein
vroeg mansportretje door Bafaël, voorstellende een
Hd der familie Medici, een portretje dat den catalogus
zelfs niet bereikt heeft. Het stukje was niet alleen
opmerkelijk om den persoon van den geportretteerde
door Rafaël vermoedelijk nog in TJrbino geschilderd,
het ontleende zijn grootste bekoring aan schijrtbare
hijkomstigheden: de klare atmosfeer, het door
zichtige blauw van den Italiaanschen hemel, de
tinteling van den wijden, vlakken landschappelijken
?achtergrond. Ook een kleine Brouwer ontbrak bij
een tweede bezoek, een mythologische burleske,
boersche maar oer-krachtige voorlooper van
Daumiers histoire ancienne"; dan een wijdsch
verge?Zicht van Philips de Koninckin grootte
enhoedanigheid niet ongelijk aan een dergelijke schilderij dat
een sieraad was van de verzameling James Simon;
Kunsthandel D. G. SANTEE LANDWEER
Heerengracbt 396 Amaterdam
Tot l December Tentoonstelling graphisch
werk door ROD. BRESDIN
verder een marine van Salomon Ituysdael waarin
de schilder een geliefd effect gelukkig had vertolkt:
een door wolken beschaduwde zee op den voorgrond
on een lichtend verschiet door het silhouet van een
stad begrensd; eindelijk een Hercules Seghers, een
groot en meesterlijk stilleven van Heda en een paar
van Goyens.
Het pleit voor de verzameling dat zij al deze
verliezen zonder bezwaar kon dragen. Nog flan
keeren twee van vroeger bekende portretten van
Frans Hals, een langwerpig doek van doorslaand
Spaansche allure, door Dr. Aug. Mayer, met ver
werping van een dergelijk exemplaar uit de collectie
Beit, als een origineel jeugdwerk van Velasquez
herkend. Ondanks de .aanwezigheid van een
Moorsche dienstmaagd en ondanks de kleuren zou
men dit stuk een stilleven in zwart en wit kunnen
noemen. Met de hoogst denkbare coloristische
soberheid, plastische kracht en deftige hoog
heid zijn een aantal keukenvoorwerpen op een
aanrecht naast of voor elkaar afgebeeld, vreemd en
bijna onbeholpen van compositie, maar volmaakt
van schildering. De vooroverbuigende dienstmeid
gaat bijna in den achtergrond schuil en schijnt
vooral de mqeite waard om haar witte plooienrijke
muts en een wit stukje ondermouw dat het hoogste
licht vangt en sterk met de donkere hand contras
teert. Zooveel wijsheid, rijkdom en concentratie
met zooveel ingetogenheid vereenigd kan men zich
alleen in een werk van een Spaanschen groot
meester denken. Een veel kleuriger en pretentie
voller schilderij als het in zich zelf uitmuntende aan
Ferdinand Bol toegeschreven meisje op het balcon
schijnt armelijk, onwerkelijk en burgerlijk tegen
over de verbluffende stelligheid van deze Spaansche
conceptie.
Niet de minste verdienste van 's heeren Goud
stikkers verzameling is haar veelzijdigheid en een
goede zijde daarvan dat zij het minder bekende
of het niet onomstootelijk gedefinieerde niet
schuwt. Tal van goede namen komen ten slotto
met meer of minder recht op het programma van
eiken handelaar in oude schilderijen voor; aan liet
bezit ervan is een betrekkelijk gering risico ver
bonden; zij vinden vroeg of laat hun weg. Er
behoort meer durf toe om werken aan zijn verzame
ling toe te voegen die of voor den betrokken mees
ter ongewoon, of van een nagenoeg onbekende of
totaal onbekende hand zijn. Zulke schilderijen zijn
niet de minst aantrekkelijke in de collectie Goud
stikker. Ik denk aan de onder Italiaanschen in
vloed geschilderde pathetische voorstelling va.i
Christus op den Olijf berg door den zeldzamen
Haailemmer van Blommendael, aan het landschapje van
Eugenio Lucas, aan een klein interieur van Isaae
van Ostade> met een vechtende kat en hond als
middenpunt der belangstelling, aan twee
Hollandsche zeventiend'eeuwsche portretjes(No.'s 39 eti
40) uiterst eenvoudig maar met groote intensiteit
geschilderd, aan de zeldzame grisaille van Jan Steen,
voorstudie voor een schilderij uit de collectie
Goudriaan, aan het prachtige met ontroerenden
eenvoud geschilderde doode kind van den gaarne
als ongevoelig gedoodverfden van der Helst en aan
een aanvallig damesportret uit de school van David,
dat er wel nuchter uitziet maar waarvan ge d j
innemende uitdrukking en de savante schilderij g
meer en meer waardeert. Ten slotte noem ik, als
opvallend in deze omgeving een tot het snijpunt
van de artistieke visie en de photographischo
nauwkeurigheid doorgevoerd bloemstuk van
Fantin Latour uit 1875, waarvan de volmaaktheid zou
kunnen bewijzen dat de kunstenaar in dat jaar zijn
hoogtepunt als bloemschilder ging overschrijden
en een blauwe Delftsche tegel met de voorstelling
van een dichtbevolkt kerkinterieur, waarvan het
decor om de zekerheid van toets, de doorschijnhei'l
van kleur en de fijnheid van toon voor geen we
zenlijk" schilderij behoeft onder te doen.
TABA SIGAREN
?» ** ZIJN TOCH DE BESTE **? *»