Historisch Archief 1877-1940
??
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 5 NOVEMBER 1927
No. 2631
Naar de fascistische
huishouding
door MELIS STOKE
fl J zittea weer midden in den begrootingstijd. ?
Het voorloopig steekspel is aan den gang,
«« de komende, veldslag teekent zich reeds af in
^ voorloopige verslagen en memories van antwoord.
; Nu is ook voor den waarachtigen staatsburger
, en bewonderaar van den parlementairen,
consti% tutioneel-monarchistischen staatsvorm het
oogen, blik aangebroken om de hand in eigen boezem
stekend het huishoudelijk budget voor 1928
vast te stellen.
Aldus de gedachtengang van den heer Zieltjes
toen hij, vrouw, kroost en personeel om zich heen
verzamelend, ongeveer de volgende woorden sprak:
Mij gelukkig gevoelend wederom in. Uw midden
te verkeeren, stel ik vast dat het met mijne
be" trekking bij'de Kunstboterfabriek vrij gunstig is
'gesteld, hoewel mij van terzijde te kennen is gegeven
dat voor het a.s. jaar geen salarisverhooging te
Verwachten is. Is de financieele toestand dus niet
v rooskleurig, reden tot meer dan de gewone
zorgZaamheid is niet aanwezig. In den loop van het
volgend jaar zal U een voorstel worden voorgelegd
tot het behangen van mijn studeerkamer. Voor
stellen tot het maken van een zomerreisje van drie
Weken naar de Harz zullen u bereiken, evenals het
voorstel om de kachels te vervangen door centrale
verwarming, in verband waarmede u het voorstel
verwachten kunt om de werkster af te schaffen.
. Aangezien de fondsen die Uwe moeder en
meesteresse mede ten huwelijk gebracht heeft, nog altijd
geen dividend afwerpen, zal ook ditmaal op het
gebied van kleeding de strikste zuinigheid betracht
moeten worden...."
Nadat het gezin de kennisneming van deze
redevoering schriftelijk bevestigd had, begaf men
zich in de twee af deelingen: de eerste gevormd
door Mevrouw en de dochters van zeventien en
Tentoonstellingen
Kunstzaal De Rietvink", Wassenaar. Werken
van J. Jessurun de Mesquita. Tot 6 November.
Rotterdamsche Kunstkring, Rotterdam. Bouw
plastieken van Willem O. Brouwer. Tot 6 Nov.
Kon. Kunstzaal Kleykamp, 's Gravenhage.
Werken .van W. E. J. Willink, Joh. baronesse
van Lijnden?de Clércq, Tot 6 November.
Galerie d'Art Francais, J. F. van Deene, Amster
dam. Schilderijen, teekeningen en aquarellen. Tot
8 November.
"Kunsthandel Th. Vlas, Amsterdam. Hollandsche
en Fransche schilderijen. Tot 9 November.
Gemeente Museum, 's-Gravenhage. Schilderijen
en, teekeningen van Weensche Kunstenaars. Tot
15 November.
Buffa & Zonen, Amsterdam. Schilderijen van
Fransche meesters. Tot 15 November.
Kunstzaal De Witte Raaf", N.Z. Voorburgwal,
Amsterdam. Schilderijen en teekeningen. Tot
15 November.
Kunsthandel Van Lier, Rokin, Amsterdam.
Schilderijen van H, Meurs. Tot 30 November.
Maison Genette, Nic. Maesstraat 50, Amsterdam.
Schilderijen van Mevr. van Dam-van Isselt. Tot
30 November.
Stedelijk Museum, Amsterdam. Italiaansche
tentoonstelling. Tot 30 November.
Kunsthandel D. G. Santee Landeweer, Amster
dam. Werk van Rodolphe Breodin. Tot 30 Nov.
PIANO'S-ORGEL
TELEF--13051
veertien jaar, de tweede door de twee dienstmeisjes
en het zoontje van negen.
Benige dagen later vond de "heer Zieltjes het
gebruikelijke rapporteursbriefje op zijn bureau,
onderteekend door zijne dochter Ernestine en door
Cato, de keukenmeid. Het luidde als volgt:
Vele huisgenooten betuigden hun ingenomen
heid met de appreciatie die meneer bij de Kunst
boterfabriek geniet, hoewel zij zich teleurgesteld
gevoelen dat deze waardeering niet in.
salarisverhooging wordt uitgedrukt.
Sommige leden meenden dat de financieele
toestand minder zorgwekkend zou zijn als meneer
niet zulke dure sigaren rookte en niet eiken dag op
de club lunchte.
Een lid achtte het behangen van meneers kamer
onnoodig en wenschte dit geld lieyer te besteden
voor salarisverhooging van het keukenmeisje. Een
ander lid dat de eerste overweging deelde, zou het
geld liever besteed zien aan loonsverhooging van het
werkmeisje en tot instandhouding van de werkster.
Vele leden hadden bezwaar tegen het reisje naar
de Harz en wenschten een reis naar Noorwegen van
zes weken. De hier aan het woord zijnde leden zagen
het nut eener centrale verwarming niet in.
Een lid merkte op dat een beter beh'eer van de
fondsen van mevrouw ervaringen als gemaakt
door meneer zouden hebben voorkomen en wees
met verontwaardiging bezuiniging op de kleeding
af. Verschillende leden die zich hiermede konden
vereenigen verwezen naar de nieuwe smoking van
meneer".
Na kennisneming van dit schrijven schreef de
heer Zieltjes op zijn club het volgende antwoord:
Met voldoening begroette meneer de ingenomen
heid van vele leden met het voortduren van zijn
betrekkingen tot de Kunstboterfabriek, waarbij hij
moest opmerken dat, naai- sommigen leden bekend
moest zijn, tevredenheid niet altijd tot uitdrukking
komt ha loonsverhooging. Het matige rooken van
dure sigaren alsmede het geregeld gebruiken van
krachtig voedsel op de club zijn noodzakelijkheden
in verband met het in stand houden van een
physiek sterken kostganger, bij wiens overlijden
immers de financieele toestand nog veel minder
gunstig zou zijn. Meneer meent dat eene centrale
verwarming een productieve uitgave, een
zesweeksche reis naar Noorwegen daarentegen een
niet productieve uitgave zou zijn. Hetzelfde geldt
voor het behangen van de studeerkamer in ver
gelijking met de eischen tot loonsverhooging die
door twee leden gesteld zijn.
Van de opmerking van een lid als zoude een beter
beheer van hare fondsen gewenscht zijn, nam
meneer met verontwaardiging kennis. De fondsen
waren en zijn scheurpapier. In verband hiermede
wijst meneer bij voorbaat alle amendementen
strekkende tot meerdere verfraaiing van het
uiterlijk als onaannemelijk af".
Den volgenden dag werden twee interpellaties
aangevraagd:
Eene door het lid Mevrouw over den toestand
van haar bontmantel en eene van Griet, het werk
meisje, over het inhouden van een vrijen avond.
Besloten werd dat deze interpellaties een onder
werp van openbare beraadslaging zouden vormen
bij de behandeling der betreffende hoofdstukken.
De beraadslagingen werden geopend met een toe
spraak van het negenjarig zoontje, waarin hij heftig
protesteerde tegen het afschaffen van de schoon
maakster. Hij werd daarin bijgevallen door het
werkmeisje dat eene motie indiende tot aanstelling
van twee schoonmaaksters, welke met twee stem
men voor werd verworpen.
Daarna diende Ernestine een motie in strekkend
tot uitruiming van de studeerkamer en inrichting
daarvan tot dansvloer. Deze motie werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Toen verzocht meneer schorsing van de beraad
slagingen en ging naar zijn club.
Om half twaalf thuiskomend hoorde hij
oorverdoovende jazzmuziek. Hij ging zijn kamer binnen
en vond daar een groot gezelschap aan het dansen.
Dit bracht hem tot zulk eene opwinding dat hij
verklaarde dat het parlement ontbonden was en
dat hij het voorloopig bewind met dictatoriale
bevoegdheid aanvaard had.
Zijn zoontje trachtte nog in allerijl eene barricade
op te werpen, maar liep eenige krachtige slagen op.
De dag van deze gebeurtenis werd tot gedenkdag
verheven, en het volgend jaar zal het geheele gezin
op dien datum meneer in diens nieuw behangen
kamer moeten komen gelukwenschen.
Boven meneer's bureau hangt een portret van
Mussolini, en als de dienstboden het afstoffen, vaart
een rilling van eerbied en vrees door hare leden....
GIDDING
ITUYNENBURG MUYSI
ISCHILDFDSI
RIJM-KRONYCK
GAS EXPLOSIE
door MELIS STOKE
De pers meldde corruptieve toestanden
in diverse gasbedrijven.
Daar waait een kwade reuk door 't land,
alsof de gaskraan ergens lekte....
En eiken avond meldt de krant
een pijnlijk lek dat men ontdekte. . . .
Een pijnlijk lek.... Een lek van gas.
.... en in de openbare kas....
Men weet het ware niet precies,
en snuift en speurt en tracht te raden. ...
Is er een gas- of geld-verlies. . . .
Of is het slechts een Gas-connade. . . . ?
Is 't gif-gas, door de pers misbruikt,
of is het gas-gif dat men ruikt. . . .?
Daar staat, besproken of belaagd,
in geur die zich tot walm verdicht heeft,
't bedrijf, waarvan men angstig maagt
of het ver-licht of opge-licht heeft:
verlicht het Hollandsch huis met gas
of opgelicht ons-aller kas.... ?
Het lach-gas prikkelt ons pervers
en stemt ons opgewekt en komisch. . . .
Maar 't gas-schandaal-maal van de pers
werkt blijkbaar prikk'lend-gastronomisch,
want eiken dag wordt men verrast
en op een gas-gerecht ver-gast. . . .
Het licht verduistert door 't geschrijf
van gasbedrijf-misdrijf. ... O/ juister:
plots ziet men Hollands licht-bedrijf
in 't allerzwaarst corruptie-duister....
En wie nu 't licht ontsteekt, risgueert
dat 't heele zaakje explodeert....
Wanneer het streng gerecht op aard
het gas-schandaal heeft overwogen,
dan is ons gasgeld uiteraard
als gas ten hemel weg-gevlogen. . . .
Maar 't leerde ons, schand' en scha ten spijt,
't gevaar van gas-licht-vaardigheid. .. .
HOTEL DESPAYS-BAS
Wagenstraat 102 DEN HAAG.
Rust. familiehotel. K- en w. str. w. op alle kam.
Vraag onze tarieven. Aanbev. J. M. v. d. SANDE.
Boekverkooping
Burgersdijk en Niermans te Leiden houden van
14?25 November 1927 een boekverkooping uit de
bibliotheken van Dr. Joh. Breen, Ds. W. F. Hek
ken, Mr. A. J. Fokker, M. Joustra en Dr. II. C.
Kindermann. In veiling worden gebracht, boeken
op het gebied van: Rechtsgeleerdheid Staat
huishoudkunde Geschiedenis Aardrijkskunde
Godgeleerdheid Kerkelijke geschiedenis
Wijsbegeerte Zielkunde Opvoedkunde
Klassieke taal- en letterkunde, enz. Kunst
Geïllustreerde werken Muziek Oosteische on
Europeesche taal- en letterkunde Geneeskunde
Scheikunde Wis- en natuurkunde Plant
en dierkunde.
IMPOBTEUf
AJSTIKKELjfe ALKMAAR