Historisch Archief 1877-1940
DÉGROENE AMSTÈRpAMMER VAN 19 NOVEMBER 1927
11
EUWE UITGAVE
H"
-V"
71' ?
i:
*
O
Staatkondige Geschiedenis
7. H. Classes en N.
Handboek tot de staatkundige
geschiedenis ' van Nederland.
Tweede herziene en bijgewerkte
druk. 's Qravenhage, Martinus
Nijhoff, 1927, 8V
Van het bekende handboek tot de
staatkundige geschiedenis van Ne
derland, het veel gebruikte Gosses en
Japikse, zooals het boek gewoonlijk
wordt genoemd, verscheen dezer dagen
d,e verwachte tweede druk. Dat feit
maakt het al overbodig veel meer
van dit boek te zeggen. Het ligt voor
de hand, dat enkele storende eigen
schappen nu zijn vervallen. Zoo is de
inderdaad zeer hinderlijke dubbele
pagineering van het boek, die door den
oorsprong ook al weer wordt verklaard ,
opgeruimd. Zoo zal er wel meer zijn,
dat niet zoo onmiddellijk opvalt.
Maar in, hoofdzaak is het boek natuur
lijk- gebleven, zooals het was; het is
trouwens ten volle beproefd en voor
ingrijpende wijzigingen bestaat in dat
geval minder aanleiding. Daarom
bestaat er voor ons thans te minder
reden om nog wenschen te uiten.
Ware dat het geval, wij zouden willen
vragen, of in een staatkundige ge
schiedenis de middeleeuwen nog steeds
niet te ruim bedeeld zijn; in een eco
nomische of beschavingsgeschiedenis
zou het een ander geval zijn. En dan
zou ik ook willen vragen om deindeeling
van de nieuwe geschiedenis nog eens
ernsïig te overwegen. Het is waar,
als iedere vergelijking hinkt iedere
indeeling. Maar het wegwerken van de
groote scheidingen in onze staatkun
dige geschiedenis, 1795 en 1813, tot
kleine verhoudingen lijkt minder juist
gezien; een periode 1748 to,t 1840 is
eigenlijk geen tijdvak. Maar de be
werkers hadden natuurlijk hun goede
" gronden voor hun opvatting en zoo
hadden zij geen reden deze in den
tweeden druk te veranderen. Dat de
geschiedenis tot heden is vervolgd,
spreekt van zelf. Ook daarom zal
deze tweede druk zijn weg wel vinden.
H. BRUGMANS
Land en Volkenkunde
Julian W. Bilby, Nanook de
Eskimo. Uit het Engelsch
vertaald door C. van Eeyhen,
met 24 a/beeldingen. Haarlem,
H. D. Tjeenk Willink en zoon.
De schrijver, die lang onder de
Centrale Eskimos heeft verkeerd,
beschrijft in prettigen verhaaltrant
een jaar van strijd tegen de natuur en
van zorg voor het dagelijksch voedsel
van een Eskimo-stam, die onder
leiding van Nanook staat.
Wat een volk ! Hét boek zou als
voorbeeld kunnen dienen van hoe het
in een land en bij een volk moet zijn:
eerlijk; samen deelen; de beste man
op de eerste plaats; gezamenlijke zorg
voor het dagelijksch voedsel; geen
ochtend- en avondblad met foto's;
het geweer alleen ten dienste van de
voedselvoorziening; geen eerste en
r geen tweede Kamer; geen geld, slechts
ruilhandel. En geen kwaad humeur:
zij een man en een vrouw
waren knorrig en twistziek geworden,
eigenschappen die door de Eskimo's
als ernstige gebreken worden be
schouwd".
Er is echter alle reden om er aan te
twijfelen, dat het zoo zal blijven. Hoor
slechts wat een oude Eskimo tegen
zijn zoon zegt:
.?Je bent jong genoeg, dat je waar
schijnlijk den dag zult beleven, dat
Eskimo's niet langer lampen als deze
(traanlampen) zullen gebruiken, maar
licht zullen krijgen van de wonderlijke
dingen die naar men zegt de
witgezichten gebruiken om hun licht te
geven, zoo helder en krachtig als dat
van de maan zelf".
En als ze met gasfabrieken begin
nen,'weten we waar het op uitloopt.
Het boek. is prachtig geïllustreerd
met foto's uit de gelijknamige film,
al hebben film en boek overigens niets
met elkander te maken. Nanook is
slechts een veel voorkomende Eskimo
naam, v. D.
L. C. Westenenk, Waar mensch
en tijger buren zijn.
TfitgavH. P. Leopold's Uitgeverse
Mij. te 's-Grarenhage.
Korte verhalen van verschillenden
aard, geschreven door iemand, die
een warm hart heeft voor land en
Film
Maandblad der Filmliga. Abb.
f 2.50 per jaar. Uitgever J.
Clausen. Amsterdam..
Het nieuwe blad der Filmliga onder
scheidt zich door inhoud en uiterlijk
gunstig van de bestaande filmbladen,
die plaatjes en spraakjes geven naar
den smaak van het gros van het pu
bliek, dat de film uitsluitend als
amusement beschouwt, waarnaar ook
de bioscoopdirecties zich richten. Het
inzicht der Filmliga is anders: de
film als uiting van een nieuwe kunst.
Zelfs zij,' die dit inzicht deelen,
maar afkeerig van de Filmliga zijn
om haar overdreven gewichtig
paed agogisch karakter, zullen in dit
tijdschrift veel belangrijke artikelen
aantreffen, die zij niet gaarne onge
lezen zouden laten. Zij leggen de andere
bijdragen, waarvan zij bij de eerste
regels al de paedagogische strekking
ESKIMO-MEISJE
LU. uit Nanook
volk van onze Oost. Die liefde voor
de brave, nog onbedorven
natuurmenschen, die wonen, daarginds, in de
diepe binnenlanden van Sumatra,
aan den rand van het oerwoud, door
straalt als het ware het geheele boek
en geeft er bijzondere bekoring aan.
Sommige dezer verhalen zijn gewijd
aan het mysterie der natuur van den
Nederlandsch-Indischen Archipel, zoo
als deze door devoot geloovende
menschenkinderen is saamgeweven met
hun godsdienst en met overleveringen
over voorvaderen en onzichtbare we
zens: deze zijn naar mijne
meening het meest interessant; andere
weer behandelen jachtavonturen en
gebeurtenissen, welke zich afspeelden
in de verre eenzaamheid der diepe
binnenlanden.
Een prettig boek, bovendien goed
verlucht door den beeldhouwer van
der Noordaa, dat mij van het begin
tot het einde geboeid heeft.
J. G. SINIA
kunnen proeven, gerust terzijde.
Wij hopen, dat de uitgever spoedig
de kans ziet om dit, typografisch goed
verzorgde, blad wekelijks te doen
verschijnen, opdat ook de aangekon
digde besprekingen van loopende"
films tot haar recht komen. m
v. D. ^
Levensbeschrijvingen
JOHANXA E. KUIPER, Thomas van
Aquino, Amsterdam, H. J. Paris.
De schrijfster geeft in dit boekje den
indruk weer, die de heilige" op haar
heeft gemaakt. Zij heeft getracht .,hem
te doen zien, zooals hij is opgegroeid
in een sfeer van bovenaardsche heilig
heid en hoe hij als man, in de kracht
van zijn jaren, midden in het weten
schappelijk leven van zijn tijd stond."
Zij heeft daarbij meermalen legen
den gebruikt en zooveel mogelijk de
oudste bronnen, die zij vinden kon.
woordelijk aangehaald.
Advertentiën
M. J. BRUSSE: De lotgevallen
van d'n ouweheer Dorus. Humoristische
avonfuren-roman ven een tachtigjarigen
tijdgenoot. Rotterdam, Brusse, f2.90;
gebonden f 3.90.
C. S. ADAMA
VANSCHELTEMA.De fors. In zeven zangen. Met acht
teekeningen. Rotterdam, Brusse, 12.25;
gebonden f 5.90. No. l?50 op ge
schept Hollandsch papier f 7.50; in
perkament f 25.?.
C. S. ADAMA VAN SCHELTEMA:
Gevleugelde spreuken. Met een inlei
ding van Care! Scharfen. Brusse,
Rotterdam, f 1.?, gebonden f 1.90.
EMILIE VANKERCKHOFF:
Oud-Italioansche villa's, tuinen en par
ken. Met inleiding van Dr. G. J.
fioogewerff en 62 fraaie afbeeldingen.
Rotterdam, Brusse, f 3.90; geb. f5.50.
E. H. KOREVAAR-HESSELING:
Kunstgeschiedenis. Met 576 afbeel
dingen, beknopt literatuuroverzicht, lijst
der afbeeldingen en uitvoerig register.
Rofterdam.Brusse, f 19.50;geb. f23.50.
Dr. K. H. DE RAAF en J. J.
GR/SS.Zeven Eeuwen. Spiegel der
Neder/andsche /etteren van 1200 tot heden.
2298 bladz. Gebonden in 4 linnen
banden met goudstempels, kop verguld
f 35.?. Rotterdam, Brusse.
ROM A/N ROLLAND.- jan
Chrisfoffel. Nieuwe verbeterde uitgaaf,
vertaald door Jan Romein. Compleet
in W deelen. in eens beste/d f 22.50,
gebonden f 35,?, Rotterdam, Brusse.
Men zit bekoord, ontroerd, tevens diep
getroffen.
Johan de Meesier in de N. R. Crnl.
Ook in onze taal zal men dus hel mach
tige, psychologische kunstwerk . . .
kunnen genieten.
Henri Dekking i.h. Rolterd. Nieuwsbl.
R OMA/N ROLLAND.- K/aas
Breugnon. Met l portret. Vertaald door
Titia Gorter. Rotterdam, Brusse, f2.90;
gebonden f 3.90.
. . .dit is nu, naar mijn begrip ,,de
waarachtig levende, oer-échte Pallieter.
waar onze afgejakkerde tijd naar snakt
om gretig in hem te gelooven, om bul ?
derend met hem te lachen, en . . nu
en dan stiekum te simpen.
M. J. Brusse, in Boek en Kunst.
Zoo juist verschenen:
De Tooverberg,
Roman in 2 deelen
door
THOMAS MANN
Geautoriseerde vert. van C. J. E. Dinaux
ingenaaid f 7.50 gebonden f9.
Uit de pers:
Land en menschen leven in dit boek,
uitgebeeld als op een oud-Hollandsch
schilderij.
. ... het slagen van het vertalen van
een omvangrijk werk, het verdienstelijke
werk van het toegankelijk maken van
een der belangrijkste werken der inter
nationale litteratuur voor een grooten
lezerskring in ons land.
Prov. Ov. en Zwolsche Cour.
Verkrijgbaar in iederen boekhandel.
ST;
i
<r
f