VAN 26 NOVEMBER 1927 13 ek Van den dans J. W. R Werumeus Buning XLVI. Eurythmie F BT is al weer een dertig kronieken geleden dat de eurythmie" hier ?'cvoor het eerst de revue passeerde. - In dien tijd heeft het aloude ballet aoh over heel Europa weer doen i gelden, zoo al niet als de ideale en volmaakte danskunst, dan toch als | de groote voortzetter van Westersche (i: danservaring, en de problematische, ..interessante arbeid der jonge Duitsche 1 scholen moge ons in Nederland ietwat ^?teleurgesteld hebben, zeker is het ' «r ook daar met volle kracht gewordt aan vaste technische zonder welke geen kunst ,. pp den, duur, kan stellen. Aan doel dus: danservaring, ? Allerlei ia veranderd. Alleen de bleef, trotech op haar bijzonderheden, van alle be de eene die het menschetichaam niet ten volle inzet, haar heil zoekt in armbeweging door geen voeten gesteund wordt, bewegingsarabesken van merkeentonigheid, in een soort egen, kortom, dat bijna alle ;en van het internationale dansdemonstreert: vast'de heupgewrichten, stijve tp, onzekere passen. Men-kan van de zijde der eurythop een volledig wijsgeerig diepzinnig araenaal groot gaan, dan waarover bijna eenige of richting beschikt. Het werd een vorig maal besproken en dien heeft de eurythmie bovenhaar eerste documentaire studie .gekregen: '(Simonne Kichouet, L'EuTJn Kouvel Art du Mouve. Met 41 illustraties. Ed.: La SciSpirituelle. Paris 1926). De ;eerige basis moge breed zijn?de -kwaliteit van haar specie laat ik 'B buiten bespreking maar n ding is wat men er aan bewegings. kunst op gebouwd heeft is uiterst wankelbaar. Gén dans, noch de jOostersche (Java, Cambodsja) noch , de Orieksche, noch het ballet van Benaissance tot Massine, noch Dunnoch Wigman, noch Laban; de 'egers noch de Arabieren, de Joden ??noch de Indianen van Yuurland tot <Ie Hudsonbaai, of zij hebben sinds begin der wereld, dansende en 'egende, n ding geleerd: dat de Ifafctensch geboren is om met zijn voeten de aarde te staan en dat hij, ?wat hij ook dansen wil, zijn voeten \moet leeren gebruiken. Het zij men, als Anna Pawlowna, |n de ijlste sfeer der beweging zweeft, betzij men, als Mary Wigman, of liever nog als een negerdanser, het ftïyfchme vitaal en donker uit de zwarte . ?Aarde wil stampen: de mensen komt ; niet in de sfeer der sterren, noch in 4e sfeer der vruchtbare en wreede . narde zonder dat hij zijn weg gaat * ,en wandelt, zonder dat hij, als danser, VQf mensch op zijn eigen beenen leert j3ï,«t»an. Alleen de eurythmie blijft de hoovaardigheid, om niet te zeggen de verwaandheid houden van een llAar eigen privilegie om dat alles te miskennen, ja, te minachten. Zij danst" overigens niet. Alsof men, zich voortbewegende naar de stuwkracht van muziek en woord, iets «aders kan doen dan dansen zij is een nieuwe kunst te scheppen. Een kunst der ruimte, zeide de woordvoerder van haar laatste demon stratie. De eerste de beste troep T llergirls heeft meer gevoel voor ruimte; als toepasselijke demonstratie zag men dat dit eurythmie-ensemble uit Domach het tooneel niet beheerscht. Esoterische schatten daargelaten: wie een tooneel niet beheerscht moet ze in zijn schatkamer houden en niet aan den volke ten toon willen stellen. Ben kunst m den tijd, zeide de woordvoerder: en deze eurythmisten als Dornach-ensemble toch- zeker de keurgarde ??? kunnen nauwe lijks of niet een snel muzikaal tempo volgen. Het systeem schijnt, afge scheiden van die danstechnische kwes ties, vol leemten. Herhaaldelijk wordt gebonden, harmonische muziek om gezet in stootende, staccato-beweging. Van de totaal onvoldoende vers declamatie, door geen eurythmische subtiliteiten te redden, kan gezwegen worden. Wat men ziet is een gelijkgezinde geestelijke overtuiging, aan wier ernst geen twjjfel is. Maar geestelijke over tuiging schept nog geen kunst: men heeft het gezien aan abominabele drama's van waarachtig gelóovige Nieuwe Nederl. verzen door A. DEFRESNE Gesprongen Handen Schrale Lippen Ruwe Huid Heimweetjes en Hartstochtjes, met wat Blijden Levensmoed door Casino va. Bio-uitgave. Den Haag. Ongedateerd. Bij alle machten des levens, hoe zou deze meneer vol heimweetjes en hartstochtjes er wel uitzien? Een wit ge spikkeld blauw vest, waarop, als een scheef gehangen guirlandetje, een groen beslagen koperen ketting een groote en een kleine ei-vlek siert, zwarte sik en zwarte bolhoed en knooplaarzen onder zijn te korte broek?.... Dat kan niet, want zulke menschen hebben meestal platvoeten en djaze meneer zwierf ellendig door woeste wouden". Of kan soms een meneer met een hoofd als een natte vuurroode appel, met oogjes als zwarte wormsteekjes, een meneer, wiens huid te eng voor zijn lichaam is, een pompoen in glim mend zwart lustre costuum eenzaam zitten te staren naar die brandende baren"? Of mocht het mogelijk een akelig In de taal der Eurythmie: Ja" in kindertaal: zoo groot wordt Jantje en Marietje." priesters en abominabele sonnetten van waarachtig gelóovige dichters. Zonder beheersching der middelen van uitdrukking geen kunst. De eurythmie volhardt in een zeer eigendommelijke uitdrukking: zeer eigen, en zeer dom. Zij moge haar idealen nog zoo hoog stellen: zoolang zij niet leeren wil dat een groote bewegingskunst niet mogelijk is zoo niet het geheele lichaam: armen, romp, beenen en voeten, de geheele mensch, opgenomen wordt in de be weging, wandelt zij op dwaalwegen, en miskent zij de grootste en eeuwige waarheid: namelijk dat lichaam n ziel ingezet moet worden, zelfs al wil men in de bewegingskunst het gering ste lichamelijke, laat staan het minste geestelijke gehalte tot waarachtige groote kunst laten worden. De geestelijke idealen der eurythmie kunnen buiten bespreking blijven. Maar de uitbeelding ervan eischt precies dezelfde correctie als alle dilet tantisme in de beweging: een goeden gymnastiekleeraar om het verwaar loosde Westersche lichaam soepel te maken, en een goeden dansleider om het bewegingskunst te leeren.... In de taal der Eurythmie: Neen" in kindertaal: in het mooie of het leelijke handje?" schrale juffrouw zijn met een op iederen tred bengelend hoofd en overigens in alle voegen wankel? Hoe zalig is het mond aan mond te kleven .. .nis een stroom van vol uitbruischend leven Stort door een poort van gouden zonne schijn. Neen, het is een slierig jongmensch. Als een asperge met gebroken punt is de bange kromming van zijn groene hoofd en mageren rug. Weg die verlepte armzalige kunst, Die doodsbleek en uitgeput neer is ge zegen ! Ja, Goddank, wij willen het leven klaar en reaal. Neen, ik stem toch voor den meneer met het blauwe, wit gespikkelde vest, hoewel het weer zeer onwaarschijnlijk is, dat iemand met hevig aangestoken kiezen grofweg Perk en Guido Gezelle bijna overschrijven zou. PUROL \-fiei v&vzacfii wn geneest [ \ Om 30 «i 60, Tube 80 d Bij Aptk. en Bretfttn Bakboordslichten door Jef Last. N.V. Ontwikkeling. Amster dam 1926, mei houteneden van Hein Block. Na tallooze verzen van onderschei denlijke dames en heeren gelezen te hebben, die allemaal uitmuntten door onberispelijke rijmen, feilloos metrum, lieflijk verfraaid met alliteratie en klankplastiekjes, is het een werkelijke pret eindelijk weer eens een man aan te hooren, wien al deze kunstgreep j es volmaakt onverschillig zijn, die rauwweg, soms grof vloekend zegt, wat hem voor den mond komt. en die slechts eenmaal de ijdele dwaasheid uithaalt een schoonheid te betrachten, waarvan hij weet, dat ze toch onbe reikbaar voor hem is. Goed, het is hier en daar sentimenteel, hier en daar bombastisch en als hij zich zelf aesthetische eischen stelt, is het dan ook, zooals hi Het Eiland, mis, radikaal mis. Maar het zijn kerelsgezangen, die zeemansliederen en ik ben er van overtuigd, als ze in de middeleeuwen geschreven waren, zouden wij allemaal ze voor zeldzame juweeltjes van volks kunst houden, hoewel deze waardee ring dan door stokpaardjesrijderij wel lichtelijk overdreven zou zijn. Deze liederen zijn bandeloos vrijgevochten, soms romantisch weemoedig, soms van eene bewonderenswaardige inner lijke vaart. Daarenboven zijn de realistische beschrijvingen soms zeer scherp en van zeer goede hoedanig heid. Uit een der aardigste liedjes, Een Vriend, citeer ik. Heb 'k jou ontmoet bij bolle Mie, toen 'k op den dijk op je moest wachten, terwijl jij in haar kamertje half dronken toonde nog je krachten? Ik zag je, toen die voorste bark haast op de tweede bank kapot sloeg en jullie sloep door slag en schuim met enkel 't grootzeil op voorbij joeg! Heb 'k jou ontmoet bij Belse Jan, Toen j' op je arm dat ding liet prikken ? Toen je niet meer vertellen kon wie dat je meid was, van het hikken? CADILLAC Het feit, dat de Cadillac dikwijls voor veel duurder wordt gehouden, dan ze In werkelijkheid is, pleit wel zeer sterk voor de hooge plaats.die de CADILLAC in de algemeene achting inneemt K. LANDEWEER UTRECHT AMSTERDAM Blltstraat 74 Singel 430-432