De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1927 10 december pagina 10

10 december 1927 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

AMSTERDAM»^ VAN -W DECEMBER 1927 avontuurlijk kookboek door J. C. ASORTI ' Motto: Les imbécilea seuls ne sant 'p<ts .gourmanda. Quy de Maupassant UIL Beboux kan u, indien gij het der Fransche literatuur te waardeeren als dat van de Fransche keuken, bekend zijn V*fe -de auteur van de reeks A la de...." Niemand bereidt u gedegen rhytbmisch proza a la j}" ICïaudel, een tirade niet krulpeterselie 'ijl la Bostand of een doorstoofd ;;Ooetersch fantasietje a la Loti zoo j$Qe a)s hij, in die amusante stijlimi JBn gelijk het hen betaamt, die de van smaak der werkwoor<$en, de gekruidheid van saus der -oegelijke naamwoorden en het iBdp^r en «out der verbuigingen 'tot op lood moeten weten af te wegen, ik meen de dienaren der literaire bij de toebereiding van proza ?tijm, .zoo hanteert hij ook een k geschoolden potlepel. Geuit-.zijn laatste oeuvre, een ;]£vig'lc.ookboek, dat o geprezen ver der musen, even charmant 'igesohreven als culinair aantrekkelijk is. :' ? Stel u den Nederlandschen auteur voor die zijn pen ter verpoozing aan i! ;«Htk een boek wijdde t De artistieke f gemeente -zou voortaan vetvlekken l Sbe*peuren bij elk sonnet dat hy ', «chreef en de culinaire zou inkt en l |,ijNttHer proeven bij al wat hij toebe: .widde. Helaas de kunst van het . staat in Nederland niet zoo hoog \ liet zou kunnen, en de kunst van schrijven mist wellicht daarom maal de appetyteujkheid. Lees Couperus over gebakjes na en t aStnmennans over groentensoep en gij ?weet tot welke hoogten men bij wederz^dsche erkenning van literatuur en ?kookkunst komen kan.... Ben van onze grootste dichters is -specialiteit in het conserveeren van doppertjes en ik ken er die zelfafcandig in staat zijn tot het toebe reiden van een spiegelei en een biefStokje, ja er zijn proza schrjjvers, naar 1 men zegt, die een menu kunnen opdisschen, en.poëeten die de zeven-enzeatig mogeujkheden van den tomaat o&der de knie hebben. Maar wat is dat, vergeleken bij een Louis Bouwmeester die een prjma chef-de-cuisine was, bij.een Nap de la Mar die u een eigenhandig diner van twaalf personen op tafel brengt! . , En, .tepslotte, wat zijn z;j nog bij een Jules Janin, die met twee gemaskerde mannen de keukenmeid van den bisschop van Bayeux schaakte, niet omdat zij schoon, maar omdat zij 1 '*:j* ^ zenuwachtig , overspannen slapeloos > Gebruik hiertegen t» ,? ~~ , .f; «en enkel ' Buisje 75ct. Bij Apoth.en Drogisten de keukenmeid van een bisschop was, en genie had.... Maar terzake; ik wijs u slechts op een zwakte in de Nederlandsche be schaving, veroorzaakt door afwijking van de ware traditie, en overbelasting met al te verstandelijke bezigheden een zwakte waarvan wij, als ik vak lieden mag gelooven, langzaam her stellen tot de zoo hoog noodige kennis en waardeering van het goede der aarde en hoe het met eere en welge vallen te gebruiken. Ik wijs u dan, als receptenboek tegen die verschraling van den geest door gemis aan liefde, onder anderen, voor een goede tafel, dit Bssai de Gastronomie moderne": Plats Nouveaux" van Paul Beboux, verschenen bij Flammarion. Te meer omdat men het leest als een roman. Ingeleid door wijze para doxen en raadgevingen, verkondigt het de vreugde van het avontuur in de kookkunst, op grondslag van be kwaamheid en moed in het hanteeren van keukenbatterg en voorraadkast. Men moet weten te wagen, zegt Be boux, en hij dicht u een nieuwe synfonie van smaak, kleur en geur uit oude gerechten, gelijk de modernste poëet zijn verzen destilleert uit nog altijd dezelfde oude woorden. Hij opent u vergezichten in het onbekend gebied van de vermenging der kaassoorten en geeft u een klem, maar helder panorama der Fransche wijnen. Hij mag voor de ware blauwkous van het behoudend fornuis soms een weinig over de schreef gaan, het zij hem vergeven, want hij zondigde uit liefde. Zijn menu's, en dat maakt hem zoo leesbaar en aanstekelijk, worden allen ingeleid door een alleraardigst stukje proza als hors d'oeuvre. Wat eet men, als men een moderne dichteres ont vangt, wat als het onzen erfoom is die aan zal zitten, wat als het de vriendin van ons hart is, en wat op een warmen dag in de vacantie? Hoe dineert men in den herfst, hoe soupeert men in de lente, hoe eet men op een zomeravond op een koel grasveld onder de boomen, en hoe als men op de vijf-en-twintigste van de maand gasten krijgt? Beboux beantwoordt het u in even vele geestige kapittels, waarop het recept slechts een vriendelijk toegiftje lijkt. En waarom, zegt hij, zal men het kalfsvleesch niet toebereiden als yeau marin" en het de eer aandoen van een vertroeteling als de homard a l'armoricaine? En waarom zal men de traditioneele uiensoep niet verkwik ken met champagne, een haas steeds braden, een aardappel steeds koken en een sinaasappel steeds als dessert eten, O, Nederland, mijn vaderland van vleesch, groenten en aardappelen? Uw ware keukenprinses zal het hoofd schudden bij zooveel dichterlijke vrijheid; maar bij de historische.re gisters der kookkunst, ik vraag u wie de vermaardste schotels schiepen: de groote koks, die dichter waren in hun soort, of de keukenprinsessen, die ze later uitvoerden? En ik verzeker u dat deTpotlepel vaker een scheppende tooverstaf was in mannenbanden, dan in die van een kokkin al zij haar eer als reproduceerend artiste op dit gebied onbesmet gelaten. Naast fantasie, die schrik der star behoudende eters, bezit Beboux allen eerbied voor den beproef den schotel, al te WASSENAAR, geeft inlichtingen voor aankoop VIL L A' s en VILLATERREINEN in de parken te Wassenaar. - Inlichtingen J. TH. WOUTERS. Telef. Kievit 956 Wittenburgerweg 180. Pendules, Horloges, Stijlklokken, Wekkers, Barometers, Gouden en Zilveren Werken Grootste Sorteering Goedkoopste Prijzen N.V. v/L Gebr, BREEN NIEUWENDIJK 172 HAARLEMMERSTRAAT 64 ROZENGRACHT 53 Ateliers voor reparatiën aan Uurwerken, Goud en Zilver AMSTERDAM EUASPIBOMNB: KERKSTRAAT» AMSTEFOAM zoekt hij variant naast variant en al voert hij zelfs een onschuldig uitziend gerecht als het spiegelei wat ter wereld ziet u onschuldiger aan met zijn groote kalfsoogen tot nieuw raffinement. Ik spreek u niet van saladen, of van zijn blauwe saus en roode aard appelen, tot nationale feestmenu's aldus gemetamorfoseerd; ik zwijg u van zijn komkommersoep of van zijn tong met rozijnen. Hij heeft vele ge westelijke en uitheemsche keukens over zijn tong laten gaan tot uw voor deel en stichting; hij heeft zijn stok paarden voor te rijden, als elke lief hebber van kunst of sport, maar hij presenteert u alles met een zwier, een vriendelijke en ondeugende toelichting en een kennis van zaken, waarvoor een Nederlandsche staatsburger, laat staan een literator zich hartgrondig schamen zou met een blos van de kleur eener volrijpe Bouillabaisse. Hetgeen bewijst hoeveel er man keert aan den Nederlandschen staats burger, om van den literator niet te spreken, en hoe noodig het is dat dit boek hem bereikt, zooal niet als lectuur zij zouden ze ongepast vinden dan toch als kuituur, na kennisname, genot en beoefening door hunne naastbestaanden in de vrouwe lijke linie; de welken hier een roeping te vervullen hebben welke Beboux hun duidelijk uiteenzet. . . . Men geve ons motto als hors d'oeuvre en ga te werk. . . .

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl