Historisch Archief 1877-1940
AMSTERDAM»^ VAN -W DECEMBER 1927
avontuurlijk kookboek
door J. C. ASORTI
' Motto: Les imbécilea seuls ne
sant 'p<ts .gourmanda.
Quy de Maupassant
UIL Beboux kan u, indien gij het
der Fransche literatuur
te waardeeren als dat van de
Fransche keuken, bekend zijn
V*fe -de auteur van de reeks A la
de...." Niemand bereidt u
gedegen rhytbmisch proza a la
j}" ICïaudel, een tirade niet krulpeterselie
'ijl la Bostand of een doorstoofd
;;Ooetersch fantasietje a la Loti zoo
j$Qe a)s hij, in die amusante
stijlimi
JBn gelijk het hen betaamt, die de
van smaak der
werkwoor<$en, de gekruidheid van saus der
-oegelijke naamwoorden en het
iBdp^r en «out der verbuigingen 'tot op
lood moeten weten af te wegen,
ik meen de dienaren der literaire
bij de toebereiding van proza
?tijm, .zoo hanteert hij ook een
k geschoolden potlepel.
Geuit-.zijn laatste oeuvre, een
;]£vig'lc.ookboek, dat o geprezen ver
der musen, even charmant
'igesohreven als culinair aantrekkelijk is.
:' ? Stel u den Nederlandschen auteur
voor die zijn pen ter verpoozing aan
i! ;«Htk een boek wijdde t De artistieke
f gemeente -zou voortaan vetvlekken
l Sbe*peuren bij elk sonnet dat hy
', «chreef en de culinaire zou inkt en
l |,ijNttHer proeven bij al wat hij
toebe: .widde. Helaas de kunst van het
. staat in Nederland niet zoo hoog
\ liet zou kunnen, en de kunst van
schrijven mist wellicht daarom
maal de appetyteujkheid.
Lees Couperus over gebakjes na en
t aStnmennans over groentensoep en gij
?weet tot welke hoogten men bij
wederz^dsche erkenning van literatuur en
?kookkunst komen kan....
Ben van onze grootste dichters is
-specialiteit in het conserveeren van
doppertjes en ik ken er die
zelfafcandig in staat zijn tot het toebe
reiden van een spiegelei en een
biefStokje, ja er zijn proza schrjjvers, naar
1 men zegt, die een menu kunnen
opdisschen, en.poëeten die de
zeven-enzeatig mogeujkheden van den tomaat
o&der de knie hebben. Maar wat is dat,
vergeleken bij een Louis Bouwmeester
die een prjma chef-de-cuisine was,
bij.een Nap de la Mar die u een
eigenhandig diner van twaalf personen op
tafel brengt!
. , En, .tepslotte, wat zijn z;j nog bij
een Jules Janin, die met twee
gemaskerde mannen de keukenmeid van
den bisschop van Bayeux schaakte,
niet omdat zij schoon, maar omdat zij
1 '*:j* ^
zenuwachtig
, overspannen
slapeloos >
Gebruik hiertegen
t» ,? ~~
, .f; «en enkel
'
Buisje 75ct. Bij Apoth.en Drogisten
de keukenmeid van een bisschop was,
en genie had....
Maar terzake; ik wijs u slechts op
een zwakte in de Nederlandsche be
schaving, veroorzaakt door afwijking
van de ware traditie, en overbelasting
met al te verstandelijke bezigheden
een zwakte waarvan wij, als ik vak
lieden mag gelooven, langzaam her
stellen tot de zoo hoog noodige kennis
en waardeering van het goede der
aarde en hoe het met eere en welge
vallen te gebruiken.
Ik wijs u dan, als receptenboek
tegen die verschraling van den geest
door gemis aan liefde, onder anderen,
voor een goede tafel, dit Bssai de
Gastronomie moderne": Plats
Nouveaux" van Paul Beboux, verschenen
bij Flammarion.
Te meer omdat men het leest als
een roman. Ingeleid door wijze para
doxen en raadgevingen, verkondigt
het de vreugde van het avontuur in de
kookkunst, op grondslag van be
kwaamheid en moed in het hanteeren
van keukenbatterg en voorraadkast.
Men moet weten te wagen, zegt Be
boux, en hij dicht u een nieuwe
synfonie van smaak, kleur en geur uit
oude gerechten, gelijk de modernste
poëet zijn verzen destilleert uit nog
altijd dezelfde oude woorden.
Hij opent u vergezichten in het
onbekend gebied van de vermenging
der kaassoorten en geeft u een klem,
maar helder panorama der Fransche
wijnen. Hij mag voor de ware
blauwkous van het behoudend fornuis soms
een weinig over de schreef gaan, het
zij hem vergeven, want hij zondigde
uit liefde.
Zijn menu's, en dat maakt hem zoo
leesbaar en aanstekelijk, worden allen
ingeleid door een alleraardigst stukje
proza als hors d'oeuvre. Wat eet men,
als men een moderne dichteres ont
vangt, wat als het onzen erfoom is die
aan zal zitten, wat als het de vriendin
van ons hart is, en wat op een warmen
dag in de vacantie? Hoe dineert men
in den herfst, hoe soupeert men in de
lente, hoe eet men op een zomeravond
op een koel grasveld onder de boomen,
en hoe als men op de vijf-en-twintigste
van de maand gasten krijgt?
Beboux beantwoordt het u in even
vele geestige kapittels, waarop het
recept slechts een vriendelijk
toegiftje lijkt.
En waarom, zegt hij, zal men het
kalfsvleesch niet toebereiden als yeau
marin" en het de eer aandoen van een
vertroeteling als de homard a
l'armoricaine? En waarom zal men de
traditioneele uiensoep niet verkwik
ken met champagne, een haas steeds
braden, een aardappel steeds koken
en een sinaasappel steeds als dessert
eten, O, Nederland, mijn vaderland
van vleesch, groenten en aardappelen?
Uw ware keukenprinses zal het
hoofd schudden bij zooveel dichterlijke
vrijheid; maar bij de historische.re
gisters der kookkunst, ik vraag u wie
de vermaardste schotels schiepen: de
groote koks, die dichter waren in hun
soort, of de keukenprinsessen, die ze
later uitvoerden? En ik verzeker u
dat deTpotlepel vaker een scheppende
tooverstaf was in mannenbanden, dan
in die van een kokkin al zij haar
eer als reproduceerend artiste op dit
gebied onbesmet gelaten.
Naast fantasie, die schrik der star
behoudende eters, bezit Beboux allen
eerbied voor den beproef den schotel, al
te WASSENAAR,
geeft inlichtingen voor aankoop VIL L A' s en
VILLATERREINEN in de parken te Wassenaar.
- Inlichtingen J. TH. WOUTERS.
Telef. Kievit 956 Wittenburgerweg 180.
Pendules, Horloges,
Stijlklokken, Wekkers,
Barometers, Gouden en
Zilveren Werken
Grootste Sorteering
Goedkoopste Prijzen
N.V. v/L Gebr, BREEN
NIEUWENDIJK 172
HAARLEMMERSTRAAT 64
ROZENGRACHT 53
Ateliers voor reparatiën aan
Uurwerken, Goud en Zilver
AMSTERDAM
EUASPIBOMNB:
KERKSTRAAT»
AMSTEFOAM
zoekt hij variant naast variant en al
voert hij zelfs een onschuldig uitziend
gerecht als het spiegelei wat ter
wereld ziet u onschuldiger aan met
zijn groote kalfsoogen tot nieuw
raffinement.
Ik spreek u niet van saladen, of
van zijn blauwe saus en roode aard
appelen, tot nationale feestmenu's
aldus gemetamorfoseerd; ik zwijg u
van zijn komkommersoep of van zijn
tong met rozijnen. Hij heeft vele ge
westelijke en uitheemsche keukens
over zijn tong laten gaan tot uw voor
deel en stichting; hij heeft zijn stok
paarden voor te rijden, als elke lief
hebber van kunst of sport, maar hij
presenteert u alles met een zwier, een
vriendelijke en ondeugende toelichting
en een kennis van zaken, waarvoor een
Nederlandsche staatsburger, laat staan
een literator zich hartgrondig schamen
zou met een blos van de kleur eener
volrijpe Bouillabaisse.
Hetgeen bewijst hoeveel er man
keert aan den Nederlandschen staats
burger, om van den literator niet te
spreken, en hoe noodig het is dat dit
boek hem bereikt, zooal niet als
lectuur zij zouden ze ongepast
vinden dan toch als kuituur, na
kennisname, genot en beoefening door
hunne naastbestaanden in de vrouwe
lijke linie; de welken hier een roeping
te vervullen hebben welke Beboux
hun duidelijk uiteenzet. . . .
Men geve ons motto als hors
d'oeuvre en ga te werk. . . .