De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1927 10 december pagina 14

10 december 1927 – pagina 14

Dit is een ingescande tekst.

Muziek m de hoofdstad VAN WESSEM L: ...._|. r Het Rotb-kwartct ^ it kwartet, samengesteld uit drie Hongaren- en \ een Hollander' (de cellist van Doorn) is uit f i-ï>«rirjs bier concerten komen geven, en zoo kregen '?'?''--^j gelegenheid kennis te maken met een nieuw «ttseHible, dat wel is waar nog niet geheel is inge«peeld, waarin vooral het Idankevenwieht van apëteiS en groepen onderling nog niet voldoende is 'bereikt, zoodat de samenklank vaak niet genoeg jgespannen wordt gehouden, doch dat om de schit'terende kwaliteiten, die het verraadt ten opzichte van de: moderne muziek zoowel als van de klassieke muziek (Voor zoover deze een moderne opvatting ^verdraagt) alle recht op onze aandacht heeft. Een levendig, geestdriftig spel in het kwartet van Bavel de eerste violist Both, attaqueert" wel eens te «nel al aanvoerend een boeiende voordracht van ?de belangwekkende pOgingea, die Strawinsky ,,Trois pièces" noemt en tot besluit Schubert's Takende Der Tod und das Madchen"-kwartet : «Ut laatste zeer modern-vlot, te vlot misschien voor ?onze opvattingen, die aan verdieping" en rust" gewend zijn, maar voortdurend de belangstelling vasthoudend en ook als samenspel het beste mo-ahéiit van den avond, dit zijn allen indrukken, die ~w4j mee naar huis nemen en ons de beste verwach"tingen doen hebben Van dit kwartet zoodra alle <J>êIera zoo volmaakt op elkaar en op het geheel «ellen iyüingesteld als voor een hechte eenheid -van' ensemble-spel noodig is. Szekely Zoltan Szekely's concert verleden week was in -d« eerste plaats belangrijk om de kennismaking -~na.et de nieuwe viool-sonate van Bavel, een werk -dat ons Bavel, den terughoudende en in zijn teederheid zelfs nog wat spichtig blijvende Franschen -componist, toont in een van hem ongewende, nieu we wilde Spontaniteit, geheel besmet" d oor de jazz -en ,de mechanisch-rytbmische strooming van onze ?dagen, maar in deze toepassing toch zeer sterk een individueel karakter bewarend. Hoor die Blues", "Uiterst sober: een melancholieke fiorituur schijnt ;de viool te spelen tegenover het korte, stootendegale ryêhme der pianobegeleiding; maar hoe "treffend is met dit weinige het geheele karakter van een band" weergegeven. En dat perpetuum rjnobile"; het hjkt een grappige nabootsing, in. reen voortdurende passage en met abrupte accenten -ademloos voortgezet; en toch: niet alleen een vir tuoos stukje, het is fascineerende, heftige, lyrische muziek. geworden, wel verbluffend naeenVeracini, na een Bach, doch niet minder levend en tref fend en door Szekely meesterlijk-beheerscht weer gegeven. In Bach 's vioolsonate in C bereikte Szeke ly een hoogtepunt in die Fuga,die van d en modernen violist bijna, bovenmenschelijke vaardigheden eiacht. ?{Waarom beult" de moderne violist zichzelf en -zijn instrument zoo af, en speelt hij niet met de platte kam en de kromme strijkstok, waarop Bach, volgens <Je instrumenten van zijn tijd, de voordracht berekende? Al deze gebroken abstrac ties, deze arpeggio's doen hoe snel en virtuoos gedaan toch altijd als iets moeizaams, als een soort violistische krachttoer" aan, dat het rustig genieten in den weg blijft staan). Het besluit brachten de ?^chitterend gespeelde Rumanische Tanze en twee ?der caprices van Paganini, door Szywanowski bewerkt voor piano en viool. Szekely heeft zich in al -deze voordrachten een zér sterk violist getoond. Ook moeten wij zijn uitstekenden begeleider aan toet kjavier Oeza Frid met een woord van den hoogsten lof voor zijn vaardig, ras-echt en innig Juusikaal begeleidend spel naar voren halen. Zulk reen echt musiceerend begeleiden hoort men te zelden om bet niet apart te releveeren ! MERK Finest Becording ?48 KEN WAARBORG VOOR ONOVER-TROFFEN REPRODUCTIE EN «ONGEËVENAARDE AFWERKING. H.V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY. ,AM«TCRD. VRBRKADE «A D*N HAA« Int. Muziek tentoonstelling Genève 1927 Hoogste onderscheiding. COMOEBIA door HENRIK SCHOLTE La Compagnie du Vieux Colombier t L'Ecole des Maris" en Ee Medéctn malgrélui" TJ -J3T verval van het ambacht onloochenbaar en onnoodig om er zich in te verdiepen brengt met zich mede, dat wij ons dikwijls van het tooneel zelf afwenden om in de overgangsgebieden en aan de grenzen der kunst een heil te zoeken, dat tenslotte toch alleen van binnen uit, uit het hart van het tooneel kan komen. Copeau, uit het oog verloren sinds de teleur stelling hem in een vrijwillige ballingschap bracht, Copeau kwam terug, /.onder ophef, onvoorbereid en bracht ons opnieuw het tooneel. Copeau: geen profeet, maar een magieër, een die de heilige vreugde van het ambacht overbracht van speler op toeschouwer. Copeau, die opnieuw geloof wekte door te gelooven en het spel herstelde om het spel: 'kleurrijk en feestelijk, bloeiend, teeder en vol vreugde. ,Welke taak heeft de critiek hier nog anders dan te luisteren en te getuigen? Wat beteekent tegen over die onverhoeds ontsprongen verrukking; het pure spel weer te zien in zijn overstelpenden rijkdom, een. later bezwaar tegen een geringe overdrijving in de farce, n gebrek aan persoonlijk-sprekend talent in een of twee bijfiguren ? Br waren maar weinig menschen op dezen merkwaardigen, gelukkigen Zaterdagmiddag, maar zij hebben een klein wonder gezien. Wie had zooveel eenvoudig en onstuimjg leven durven verwachten in den klassieken, onaanrandbaren, maar eenigszins af zij ds iu den museum-hoek geschoven Mo lière? Ben stoepje en een krukje, licht, kleur en spel, overal en in een gulden overvloed het spel. Copeau raakte hier het hart van het tooneel: het volstrekt leven der verbeelding. Copeau, levens groot in de goede, oude roeping, comediant te zijn gaf twee Sganarelles: een kostelijk bedrogen pochhans in dat fijn voortspinnende, ironisch carnavals spel van den Ecole des Maris" en den grooten, vroolijken clown in den van het leven bruisenden Médecin malgrélui". Het was een werkelijk feest van het goede der aarde. Wie deze kleine groep zag in kleur en vol komen gave beweging, deze heerlijk gesproken taal hoorde, deze spanning van waarlijke comedianten op de planken innerlijk meeleefde, gelooft weer voor een tijd in het onverwoestbaar wonder van het tooneel. Een bekentenis ? en een vraag In 't publiek doe ik altijd alsof ik niet meetel: Een kerel van dertien en -meer in 't dozijn; Voor mezelf Tien ik zeker, dat 'k aan de vergetel heid zal worden ontrukt, als 'k gestorven zal zijn. In 't publiek prijs 'k geestdriftig de daden van and'ren En wensch ik, dat 'k ook maar zoo zijn mocht als zij; In mijn hart zou 'k mezelf niet graag willen verand'ren, Want tenslotte kan niemand toch halen bij mij. In 't publiek juich ik steeds toe wat andren beweren En mompel: Waar haalt hij het alles vandaan:1" Bij mezelf denk ik dikwijls: Als die wal wou loeren, Dan moest hij een tijd in de leer bij mij gaan". In 't publiek zeg ik steeds, dat mijn.werk niet veel waard is : Een aardigheid hè, aU lectuur in den trein"; Voor mezelf echter vind 'k, dal er weinig op aard' is, Dat waard is om óók uitgegeven te zijn. Hoewel 'k veel verstand heb van alles wal schoon is, Beweer ik: Mijn uiterlijk is niet je dat"; Maar zoo voor mezelf meen 'k, dat zeek're Adonis, Bij mij vergeleken, een apenkop had. In 't publiek doe 'k natuurlijk verschrik'lijk be scheiden, Al ken ik mijn eigen volmaaktheid. En hoe! Maar zeg nu eens eerlijk, 't blijft tusschen ons beiden Denkt U soms niet net zoo'i Of geeft U 't niet toe? AMBER Nederlandsche Munt Hollands beste 10 cents sigaar RIJM.KRONYCK Hulp uit Amerika door MELIS STOKE Een lezer schrijft ons: ,,.. . .in Amerika zet men een prijs vraag op touw met als opgave het af maken" van Schubert's Onvoltooide". Lijkt u dit niet de climax van wan smaak. ... ?" . Wij denken er als volgt over : Het wil er niet in bij de Amerikanen dat iets respectabels niet gansch is voltooid. Een mensch heeft een hoofd en een kerk heeft een toren, een auto heeft een radiator van voren, en een meisje behoort met een hoedje getooid. Zoo is het. . . . zoo hoort het... On-af is on-netjes.. We leven niet graag in een rommelige boel. Wat drommels.... wie dollars heeft kan niet gedoogen dat zijn huis on-geverfd, of zijn fiets is verbogen.. Tenzij je gespeend bent van ieder gevoel.... In glanzende auto's, welvarende huizen, en zalen, die stralen van weelde en licht, in kerken met luidsprekers, prachtige treinen, langs breede, berubberde straten en pleinen beweegt zich het leven.... want comfort is plicht. Nu slaan ze de oogen ontzet naar Europa. ... Bij hen is het netjes. . .. maar hier is het oud.... .... hier liggen ruïnes bestoft te bederven.... .... geen mensch die de Sphynx nu eens netjes gaat verven.... en het Parthenon is in geen jaren verbouwd.. Ze zullen ons nu wel eens eventjes helpen. Ze zullen ons toonen wat iemand vermag die ter eere der Muzen ir&l dollars kan gooien. . . . Eerst zullen ze dat symphonietje voltooien dat nu al zoo'n tijd op ons schnjfbureau lag. . . . Dan gaan ze de Venus van Milo volmaken, want is 't niet een schande, zooals ze daar staat? Dan krijgt ze twee prachtige Beach-Beauty-armen, en een bontmantel aan om haar goed te verwarmen, want ze staat in het Louvre zoo vlak aan de straat. . Dan zullen ze even Pompei herstellen met asf alt-bestrating, electrisch verlicht, een underground-baan en een stel bioscopen, Ze laten er bussen en sandwichmen loopen, en er wordt een gezellige dancing gesticht. Het Forum van Home krijgt nieuwe gebouwen, een Luna Park en een modern restaurant. . . . De Eroica die ze van Menyelberg hoorden, is ook al niet zoo als liet feittijk behoorde.. . . Ze plakken er daarom een Jazz-rondo 'an. . . . Ze komen met kwasten, met verf en met steenen, en pakken het zaakje eens deugdelijk aan. Komt.... laat ons verheugd zijn met dat altruïsme, Want als 't hier zoo'n rommel blijft, zou hun tourlfme naar 'n ander, behoorlijker wereld-deel gaan.... VAM HELLES ? TABAK is £???'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl