Historisch Archief 1877-1940
«fa.
BE G&OMNE AMSTERDAMMER VAN ID DECEMBER I$2f
No. 2636
Rubriek
Radio en Politiek
door Mr. M. W. F. TREÜB
vraag of de radio in dienst mag worden
gevan politieke propaganda trekt
belangg. Gelukkig. Zondag 27 November behandelde
? ineen radio-rede. Ik zal hier de argumenten
i herhalen, die het uitsluiten van elke politieke
anda door middel van de radio niet slechts
chelijk maar noodzakelijk maken;
uiteenzetting is in het kort hierin samen te
|3t|jtten, dat men door deze allernieuwste der
techi vindingen van onze eeuw in dienst te stellen
de politiek, voor de overgroote meerderheid
^.luisteraars het genot van hun ontvangtoestel
, en dat men daardoor wat ernstiger is
frroad casting maakt tot n der gevaarlijkste
om half en heel revolutionnairen, die
[«t gemunt hebben op de uitroeiing onzer
Wester~*"R beschaving, in- staat te stellen, groepen van
volk, die zij anders niet zouden kunnen
be, zoo niet in hun kielzog te trekken dan toch
Qwichtag te maken. Daar er geen grens is te
. tusschen wat ?wél en wat niet toelaatbaar
l als men eenmaal de radio als politiek
propagant toelaat, is er maar n uitweg: de politiek
: Overheidswege geheel buiten de radio te
hou', onverschillig van welke partij of welke richting
: uitgaat. v
ijne uiteenzetting heeft de aandacht getrokken.
verschillende zijden kreeg ik schriftelijke en
betuigingen van instemming. Het
Handelsblad" wijdde naar aanleiding
l mijn rede een artikel aan de zaak. Uwe
Bedacvroeg mij, wel wetende in welke richting ik
zou, reeds bij voorbaat, er in Uw blad
. meening over te zeggen. .Ik ontving zelfs een
anonieme briefkaarten, waarvan n met een
Ie hand, die te fraai is om haar niet
wereldte maken.
Eek) Fimmen is de eenigste eerlijke S.D.A.P'er.
andere, de dikke Sannessen en verkochte Vliegen»
n evenals het Doodenfonds Volkenbond?
Zwende"tamrsUt
Beschaving is alleen in Sovjet Rusland !
Anonieme brieven en briefkaarten hebben in het
?%»rticuliere leven geen waarde. In het publieke
en toonen zij belangstelling. Het enkele feit, dat
een luisteraar was, die op mijn waarschuwing
de autoriteiten tegen het internationale gevaar
het laten gebruiken van de radio door een
Fimmen aldus reageerde, is teekenend.
|~4»dien de Regeering niet doof is voor de
beteekeK* nis van stemmingen als in die anonieme briefkaart
kj/ot uiting kwamen, zal haar dit nog meer moeten
!"<Wrertuigen dan de vertoogen, die haar van
verH .gelullende zijden bereikten.
. De wereld staat tegenwoordig op haar kop. En
pHÜJ waarlijk niet alleen als gevolg van
communistipropaganda, hoeveel ravage deze ook in de
fden van vele jongeren teweegbrengt. Of is
niet te dwaas, dat de aanvrager van een
uittitende - concessie voor radioverkeer tusschen
"Nederland en Indië, onder aanbieding van
waar. voor onpartijdigheid, het van de Regeering
kan gedaan krijgen,, dat deze politieke pro-.
ttda verbiedt? Het omgekeerde, aandringen op
(jheid in dit opzicht van de zijde van den
concesBonaris en eisch tot uitsluiting van de politiek van
zijde der Regeering zou verklaarbaar zijn. Wat
gebeurt, getuigt van een ernstig gebrek aan
richt bij de verantwoordelijke bewindslieden.
Het is al bedenkelijk genoeg, dat de Indische
pïRegeering geen doortastende maatregelen neemt
het ontvangen van bolsjewistische
redevoerinuit Moskou en andere communistische centra
onmogelijk te maken en om het bijeenroepen van
|'*4ijeenkonisten om naar dergelijke uitzendingen
luisteren te verbieden en strafbaar ts stellen
f:door het bijv. naar Digoel opzenden van hen, die
op des^e wijze blijk geven van heulen met de
com>? munisten. Maar, dat men hier in regeeringskringen
imiHIIHIHIIIllllllllllllllllllllllllll
lllllllllllltlllllllllllllllllllHIIIHIllllllllll^
J. B* BENNER ZOON
PT ATSJfyH A"\ir~ïT?T flEVF.sTinn is«i
l/\iNV»/Jn/\lNl-/l-flrf HOFLEVERANCIERS
DEN HAAG 97 NOORDEINDE
niet begrijpt, dat men "door zijn radiopolitiek
indirect medeplichtig wordt aan de communistische
actie, die men in Indiëbestrijdt en bestrijden moet,
is nog veel bedenkelijker.
Ik besef ten volle, dat de Regeering zich in een
moeilijk parket bevindt. Niet alleen moet zij het
advies van de Commissie, welke met oud-minister
Ruijs de ? Berenbrouck als Voorzitter toen werd
ingesteld, naast zich neerleggen; zij moet ook
verschillende verwachtingen, welke zij opwekte,
als zou dat advies in hoofdzaak worden gevolgd,
den bodem inslaan en politieke radiovereenigingen,
die reeds bestaan en werken, den wind uit de zeilen
nemen en onthalzen. En eindelijk moet zij implicite
een démenti geven aan Minister Bongaerts, die
door zijn commissie samen te stellen uit vertegen
woordigers van politieke partyen, die den radiobuit
zouden verdeelen, den verkeerden koers inleidde
en voor zijn verantwoording heeft.
De volte face, welke van de Regeering wordt
verlangd, is ongetwijfeld niet zonder bezwaren
voor haar te volbrengen. Maar a qui la faute? Had
zij de consequenties van haar systeem, gelijk men
van elke Regeering verwachten mag, van den aan
vang af ook maar eenigszins overwogen, dan zou
zij nu'niet in de impasse zijn gekomen, waaruit
zij zich alleen redden kan door de fout van haar
voorgangster te erkennen en den ingeslagen w
gflink en openlijk te verlaten. Waar het gaat om de
hoogste landsbelangen is dat haar plicht.
* *
*
De in zoo snelle opvolging gemaakte en in toe
passing gebrachte technische vindingen, die de
afstanden tusschen naties en werelddeelen deels
hebben verkleind deels hebben vernietigd, hebben
op verschillend gebied moeilijkheden gebracht. De
geestelijke ontwikkeling heeft de technische niet
in haar dollen vaart kunnen volgen, en de nationale
en internationale publiekrechtelijke lichamen staan
er tegenover met de handen in het haar.
Bij geen van die vindingen is de keerzijde even
wel zóó donker als bij de radio. Naast ontwikkeling.
muzikaal genot en ontspanning brengt zij onrust en
onevenwichtigheid. De Westersche beschaving
wordt door de jongste harer wonderbaarlijke
proeven van beheersching van natuurkrachten
ernstig bedreigd. Zij geeft daardoor gelegenheid
tot infecteering der wortels waarop zij stoelt.
Van elke Europeesche regeering mag worden
verwacht, dat zij mede zal werken om dit
ondermijningsproces te bestrijden,niet alleen miar toch
óók door haar politiek tegenover de radio. Indien
de Nederlandsche Regeering dit niet wil of niet
durft, zal het niet lang duren of zij zal er, daar het
om een algemeen Europeesche zaak gaat, toe worden
gedwongen.
Doch het geval ligt dieper. Europa heeft ten ge
volge van den oorlog het geloof in eigen kracht en
eigen roeping verloren. Onze Grieksch-Romeinsche
beschaving, welke door de Kerk tot ons kwam en
door het Christendom werd gelouterd en' ver
spreid, spreekt niet meer tot ons; vooral de jonge
ren zijn ervan vervreemd. In literatuur en kunst
zoeken zij inspiratie in Oostersche cultuur. Op reli
gieus gebied is het niet anders. Weeke en
verwekelijkende boeddhistische theosofie viert hoogtij of
wordt overvleugeld door nog weekere vormen van
religieus verval. Men sehwarmt voor een Tagore
en een Ghandi en zou ook het islamisme ten troon
heffen, indien men niet reeds te zwak en fufcloos was
geworden, om in welke krai-htige religie ook be
vrediging te vinden.
Door dat allerwege blijkende verval wordt Euro
pa een prooi voor Russisch-Aziatische invasie,
(relijk indertijd Rome niet werd vernietigd door de
invallen der barbaren, maar door innerlijk bederf,
zoo staat te vreezen, dat het thans met Europa
en de Westersche beschaving geschieden zal. Een
volk of een werelddeel, dat het geloof in eigen kracht
heeft verloren, heeft uitgeleefd. Indien er onder de
jongeren niet spoedig een krachtige reactie komt.
zal deze door de historie bevestigde waarheid v-ich
aan Europa en aan de Westersche beschaving op
nieuw voltrekken.
Elk volk en elk werelddeel heeft ten slot te de
Kegeerin^ en om in allermodernste ta.nl te spre
ken de radio die het verdient.
MODERNE
KLOKKEN
in speciale uitvoering
A, D, SPIILNER
Vijzelstraat 83
AMSTERDAM
De gelijmde luis ter vink
door J. VAN TOOREN
In een Hollandsch binnenhuisje
Zit je 's avonds bij elkaar,
Moeder stopt gezellig kousen,
Vader trekt aan een sigaar.
En de kindren lezen, of ze
Praten zoo eens met elkaar,
Poesje spint, het water suizelt,
Alles vrede was 't maar waar !
Want in ieder binnenhuisje
Spreekt nu luid een radio,
Die brengt vreugde en beschaving;
Lezen, praten, peinzen, ho !
'Und da br-krr-kuk ein Madchen, wunder-oeiiell !
ielle,
Und ich sagte darf ich dich krok ! ielle, hik, kik,
kielle;
Doch sie sagte kodder kokker we wè-wè-èh ! wau !
Und drauf hoeiih ! huuuuiell!
hoeibrekkekkrekkokkrokklokkluk-brakkak. '
'Nee, Langenberg is niks gedaan vanavond; hè,
zeg Jan,
In Engeland spreekt Chamberlain ! 2et Daventry
eens an !
'Blurk ! I'll explain t'you that the problem is not
bowow ! breng !
But all the mischief lays in knurruk! miau ! kwek,
kek kreng !
l'dlike youfully understood boe oeoe ! and that's
why pieiep 'i
»So all mounts up to kuu-kluu-klatsch ! for we need
bèbèbèbè-bè-'
Kn zoo gaat het eindloos verder, heel de wijde
wereld rond,
Hoor! Een fijn en zuiver scherzo: a
deMoxicaansche hond !
En het kokhalst, hikkend, loeiend; gilt en scheldt
en raast en knarst,
Meesterwerken gaan in schei-ven, en je arme hoofd
dat barst.
Maar als eenmaal, o, als eenmaal ongeschonden
vloeit en schoon
Door je stille binnenkamer Beethovens verheven
toon,
En in. haast ontroerden eerbied hoor je naar die
hooge taal,
Volgt de reine melodieën gansch verzonken
voor nmaal.
Piep ! zegt de deur en het meisje komt binnen:
,O Mevrouw, dris geen meel meer, wat, moet ik
beginnen 'i'
.Gauw telet'oneeren och Miep. schenk eens thee.'
.Hier Vader, Uw kopje, oen koekje ook?' ,Nee!'
Ach. mijn Hollandsch binnenhuisje
Is geen binnenhuisje meer.
Heel de buitenwereld praat er
Ik word oud ! Daar heb je 't weer !
ICORSETIERE X~
KEIZERSGRACHT 772 AMSTERDAM
i ;TLLKF. 57151 n
,.: ? ATELIEk'WOODPEPADATiËN
l»; Df.M.-.A-, f i_r r'. Vfc- .:AC H:, r?-1 Ct-NTPA,.