DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 10 DECEMBER 1927 Onze eerste journaliste De mode van de maand Van alles wat V*? ' xi door W. WIJNAENDTS FRANCKEN. DYSERINCK TeeTcening voor de Groene Amsterdammer" door Erica Tack TE* B was dezer dagen sprake van een eerecomité. Hoe en waar doet er niet toe. Als je dertig jaar in de vrouwenbeweging meeloopt, vragen ze je natuurlijk: weet jij ook nog namen?" En als je dan je herinneringen nagaat en probeert toch ook te denken aan haar wier werk door het tegenwoor dig snel-levend geslacht al weer bijna vergeten is, duiken soms zeer merkwaardige feiten uit je onder bewustzijn op. Weet men wel dat het in 1925 al veertig jaar geleden is geweest, dat voor het eerst in ons land een vrouw een volledige benoeming aan een dag blad kreeg? Ze is nog werkzaam aan het blad van den diamantbewerkersbönd. en wij mogen, waar we fcooveel minder belangrijke feiten herdenken" en vieren, wel eens een peccavi uitspreken dat we over deze stille in den lande zoo hebben heengeleefd. Het was in 1885 dat Henriëtte van der Mey benoemd werd tot redactrice aan de Middelburgsche Cqurant. Ben benoeming, die destijds heel wat opzien baarde omdat het de eerste vrouw was, die haar intrede in de heusche" journalistiek deed. Haar benoeming geschiedde niet uit gebrek aan mannelijke cindidaten want, zooals het heette in een haar natuurlijk anoniem ! ! ! toegezonden gedichtje: uit twalef mannen koos men u". De Middelburgsche Courant had toen een uitstekenden naam onder onze dagbladen als een bekend liberaal orgaan. Heeft men daar twee jaar geleden nog aan de daad van vooruitstrevendheid van de tachtiger jaren gedacht? Ik betwijfel het! De dagtaak van juffrouw van der Mey bestond in het schrijven van een beredeneerd overzicht over de buitenlandsche politiek. Verder had zij de rubriek Kunst en Letteren en moest tweemaal per jaar met den verslaggever de officieele ver slagen van de Provinciale Staten opmaken. Een typeerend staaltje voor de toenmalige positie der vrouw is wel het volgende: alvorens zij door de commissarissen der krant benoemd werd, moesten Gfedeputeerden hun toestemming geven of er in de vergadering der Provinciale Staten een vrouw mocht verschijnen ! In rang volgde onze eerste journaliste direct op den hoofdredacteur, zoodat zij hem bij afwezigheid verving en dan de leiding van de krant had. Haar onmiddellijke voorgangers waren Piet Tak en Sibmacher Zijnen. Tot September 1896 bleef Henriëtte van der Mey aan de Middelburgsche Courant ver bonden en aanvaardde toen op een aan haar gedaan verzoek en getrokken door het denkbeeld in de hoofdstad te kunnen wonen, waar zij voor haar levendigen geest en groote algemeene belangstelling meer kon vinden dan in de provincie, het redac triceschap van Belang en Recht. Het blad destijds door ,,de Vereeniging met den langen naam" uit gegeven. Het bestuur daarvan bestond uit de dames jonkvr. Jeltje de Bosch Kemper, mevrouw Scholten?Commelin. mevrouw Boddaert Schuurbecque Boeye en de heeren prof. mr. Molengraaf, prof. mr. D. Simons en mr. J. C. Overvoerde. Later namen mr. Fokker en mr. Nolst Trenit bestuursplaatsen in. Hoewel de Vereeniging tot Verbete ring van den Maatschappelijken Rechtstoestand der Vrouw in Nederland"*) en het blad Belang en Recht wel degelijk mede waren opgericht om een andere leiding in de vrouwenbeweging te brengen, was er van modderen met beginselen allerminst sprake. Laat ik alleen maar deze woorden van de toen 00-jarige freule de Bosch Kemper citeeren, uit het eerste nummer: Slaven vormen tirannen en het komt ons voor, dat het al even vernederend is tot de eene categorie te behooren als tot de andere". *) Men weet dat deze in 1920 is samengesmolten met den Nederlandechen Bond van Vrouwenkies recht in den Nederlandsche Unie van Vrouwenbelangen. HET adres voor prima PARKETVLOEREN tegen sterk concurreerende prijzen is FRED. MEIJER ~ Amsterdam v. Baerlestraat 160 - Tel. 25615 - Gev. 1908 Deux-pièces pakjes met borduursel en incrustaties in contrasteer'ende kleur Scherper behoeft het ook in onze dagen niet gezegd te worden. Op voortreffelijke wijze heeft Henriëtte van der Mey de redactie van Belang en Recht gevoerd, terwijl ze in diezelfde jaren aan de Groene Amster dammer, de Portefeuille, den Spectator en andere tijdschriften medewerkte. Is het jammer dat ze van het dag- naar het weekblad verhuisde? Tot op zekere hoogte: ja. Want het zou niet uitgesloten zijn geweest dat ze van de Middelburg sche later naar een dagblad in een der groote steden was gekomen-, dat daar loffelijke uitzonderingen niet te na gesproken de leidende hand van de vrouw nog maar al te zeer blijft ontbreken, zal wel niemand ontkennen. Maar haar taak in de vrou wenbeweging is ook op de plaats, die ze van 1896 tot 1906 innam, van ? beteekenis geweest. Wie in later jaren de inhoud van Belang en Recht bestudeeren zal, om een geschiedenis van het Nederlandsche feminisme te schrijven, zal een goudmijn er in vinden en een bewijs hoe ,,1'histoire se répète". Zelfs voor mij, die alles van den begin af mee maakte, was het een revelatie toen ik in den moeilijken winter van 1907 ontdekte hoe de principiëele strijd, dien we destijds doorvochten, al op andere maar analoge wijze tien jaar eerder in de kolommen van het veertiendaagsche blad gestreden was. Zelfs de titels: Op den tweesprong" en anderen klopten, zonder dat we bij het schrijven daarvan iets beseft hadden. Waarlijk makkelijk hebben zij, die tegen den stroom van persoonlijke eerzucht inroeiden, het nimmer gehad. En telkens weer steekt de verderfelijke school, die gemaakt is, den kop weer op: een mallotig artikel vol zelfver heerlijking, dat dezer dagen aan de pers ter plaat sing is aangeboden en, naar ik meen, vrijwel gene geerd gelukkig ! was daarvan opnieuw het bewijs. Nog altijd zwerven sporen van de leelijke zwam in de lucht. Henriëtte van der Mey, die sinds langen tijd tamelijk teruggetrokken in Laren leeft het was in de oorlogsjaren, dat ik nog eens te paard uit Baarn gekomen met moeite het gezellige huis in het achterafgelegen Rozenlaantje in Laren ver mocht te ontdekken , is het schrijven trouw gebleven, al ziet men zelden initialen. Het werk, niet zijzelve, was altijd hoofdzaak ! Aan onze kampioene op journalistiek gebied nog eens een eerbiedig saluut! De kinderschrijfster Johanna'Spyri In Zwitserland herdacht men onlangs den geboortedag van Johanna Spyri, die 100 jaar ge leden in het dorp Hirzl bij Zürich het leven zag, als dochter van dokter Heusser. In haar tij d leef de de menschheid rustiger en het ratelen van een auto, de rinkelende telephoon, de vliegmachine, ja, zelfs de fietsen waren nog onbekend. Zonder al die opwindende uitvindingen hadden haar boeken toch een groote bekoring en zijn, in allerlei talen vertaald, over de geheele wereld gelezen, daar, waar het kind nog voelde voor familiegeluk, kinder spelen, het lief en leed van vrienden en buren, maar bovenal als het gevoel van natuurschoon bezat: want de liefde voor haar land met de schoone, verheven bergen, beschreef zij met voorliefde. In 1852 huwde zij met den secretaris der stad Zürich, Bernard Spyri en overleed aldaar op 7 Juli 1901, in haar mooie huis aan hetjmeer, geacht en bemind, daar zij een zegen voor velen was geweest. Studiebeurs voor vrouwen in de Verecnigde Staten Op het Bryn Mawr-College, het door Kwakers gestichte meisjes-college in Pensylvania, bestaat gelegenheid voor buitenlanders om een vrijplaats te verkrijgen. Elk jaar worden acht plaatsen^beschikbaar gesteld, die algeheele vrijdom van college-geld, huisvesting, pension, enz. aanbieden voor meisjes, die minstens reeds 3 of 4 jaar aan een universiteit gestudeerd hebben en de Engelsche taal machtig zijn. De aanvragen moeten vóór l Mei geschieden, maar aangezien er altijd velen op de nominatie staan en er wel eens een afvalt, is het zaak dat gegadigden er vlug bij zijn. Kr moeten volledige inlichtingen worden over gelegd. Hoe lang de candidate reeds aan een hoogeschool gewerkt heeft; diploma's en certificaten; aanbevelingen van professoren; de particuliere omstandigheden, die zulk een vrijplaats wettigen en de toekomstplannen der candidate, opdat men zeker is van de ernst der aanvraagster. Brieven moeten gericht worden aan het bureau van de Presidente van het Bryn Mawr-College, van waar men dan een blanco-inschrijvingsbiljet ontvangt. Ook zijn deze te verkrijgen aan het Hoofdbureau van den Wereldbond voor Vrouwen-, kiesrecht, 11 Adamstreet, Adelphi, Londen W.C. NELLY Nieuwe uitgave Op onze tafel ligt Oud-achterhoeksch boeren leven door H. W. Heuvel, uitgave AE. Kluwer, Deventer. De schrijver moci.t het succes van zijn werk niet meer beleven. Dergelijke folkloristische studies zijn voor de geschiedenis van een land van belang. In dit matig geïllustreerde, maar zeer over zichtelijk behandelde werk wordt ons verhaald van het boerenleven in al zijn verscheidenheid het geheele jaar rond. Niet alleen van de feesten en van hoogtijden als geboorten, huwelijk, maar ook van het leven van eiken dag, in al zijn simpelheid en toch soms treffende werkelijkheid. Heuvel heeft als boerenzoon, de volkspoëzie, doorvoeld eii gekend, hij verhaalt er van en laat ze ons als erfenis achter. En zoo lezen wij van Spinneweken en Meimarkten; St. Jacob en Kermis; Middewinter en Oudejaar. Wij doorleven mede de poëzie van al die gebruiken en gewoonten bij die een voudige boerenlieden daar in den Achterhoek en peinzen: als van dat alles nu niets meer over is, en de Achterhooksche boerenzoons'en dochters steedsche jonkers en juffers zijn geworden, zullen zij dan het gemis van al dat genoegelijk en menig maal ook vroom beleven niet gevoelen? Wat blijft er dan over ? E. M. R, DRINK WEINIG MELK mmar goede melk, van betrouwbaar GEZOND VEE. HOFSTEDE OUD-BUSSEM KERKSTRAAT 67 TELEFOON 37344 F*-» h; %