Historisch Archief 1877-1940
Ne. 2637
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 17 DECEMBER 1927
Voor vrouwen:
Verloren voetstappen
door H. M. S. J. DE HOLL
"p B is onlangs te Parijs een tentoonstelling op
huishoudelijk gebied gehouden.
Anders niet?" zal de Hollandsche huisvrouw
vragen voor wie zoo iets al geen merkwaardigheid
meer is. Vergeet niet, dames, dat in Frankrijk
met uitzondering van een klein percentage dat
studeert, diploma's behaalt of in openbare ambten
werkt de vrouwen nog steeds zijn de voorbe
stemde huisvrouw of echtgenoote. En dit is inder
daad geen sinecure. In de meeste, zoo niet alle
Fransche huishoudingen, gaat een vrouw er da
gelijks op uit om de noodige inkoopen te doen bij
den slager, aan het visch-, gevogelte-,
groentestalletje of op de markt, alvorens te beginnen met
het prepareeren van de twee warme maaltijden,
zonder welke een Fransch gezin gecenseerd wordt
honger te lijden. En dienstbodenhulp, schaarsch
en duur, gaat boven de koopkracht van het ge
middelde Fransche gezin. Neen waarlijk, wanneer
men de Fransche moeders en dochters in de ge
zinnen heeft gadegeslagen, dan weet men voor
goed, dat niet zij het zijn die den vreemdeling op
de boulevards van la ville lumière" vermaken of
ergeren.
De Fransche huisvrouw heeft er tot nog toe
blijkbaar niet voldoende over nagedacht of haar
werk ook, ,anders'' kan geschieden en dientengevolge
heeft de man er ook niet veel aandacht aan gegeven,
al erkent hij op 't oogenblik openlijk, dat hij onder
de na-oorlogsche economische moeilijkheden allang
zou zijn bezweken zonder de dikwijls niet genoeg
gewaardeerde hulp van zijn vrouw binnenshuis.
Maar de geboorte-achterstand, na den oorlog hard
nekkiger en bedenkelijker dan ooit, heeft de
economen aan-den noodrem doen trekken, zoodat
de hoofden van Staat en gemeenten gezien hebben,
dat er iets" gedaan moest worden. Erkennende,
dat door te klein inkomen van den man en te
veelvuldigen en zwaren arbeid van de vrouw de
echtparen zich de weelde van een behoorlijk aantal
kinderen dikwijls niet kunnen permitteeren, hebben
zij zooals velen weten subsidies uitgeloofd aan
groote gezinnen en jaarlijksche belooningen als
tegemoetkoming in de dot" aan de voorbeeldigste
en huishoudelijkste aller jonge dochteren eener
gemeente toegekend. Tijdens het 3e Internationale
Congres voor Huishoudonderwijs, dat in 1922 te
Parijs werd gehouden (het 4e werd op 13 Nov. j.l.te
Rome geopend) waren de jammerklachten over de
destruction du foyer" en de kreet om hulp tot
instandhouding van den huiselijken haard aan de
orde van den dag. Waarschijnlijk begroeten we van
het toenmaals uitgestrooide zaad het eerste gewas
in deze eerste Salon du Foyer" te Parijs De
toon van de pers zoowel als die van de
offi'ciëele toespraken door de autoriteiten was
nog schertsend-verschoönend, ongeveer zóó als
hier te lande slechts de ouderen onder ons zich
herinneren, dat mannen spraken en deden, wanneer
zij in het openbaar het terrein van de huisvrouw
moesten betreden.
Huguette Godin, de gewone correspondente van
dat blad, heeft ons in de Quotidien iets verteld
van hetgeen zij hoorde en zag van wat zij noemt
toepassing van het Taylorstelsel in de huishou
ding". En al is het onderwerp over vereenvoudi
ging van haar werk voor onze Nederlandsche
vrouwen allesbehalve nieuw, ik blijf het als actueel
beschouwen zoolang dit principe niet tot z'n
grootste volkomenheid is uitgedrukt in den bouw
en inrichting van onze woonhuizen.
Op deze Salon du Foyer" dan is eene Mrs.
Ohristine Frederick als afgezante van de
Amerikaansche huisvrouwenorganisatie gekomen om te
pleiten voor efficiency in de huishouding. De vraag
van een industrieel naar het aantal nuttelooze
voetstappen, dat zou liggen op het pad naar een
opgediend middagmaal en naar de hoeveelheid
tijd en kracht, die zou worden uitgewonnen
als de gezinskeuken productiever was ingericht,
was voor de intelligente Mrs. Frederick een prikkel
om aan het antwoord te gaan werken. Zij zocht en
kreeg de medewerking van een betrouwbaar tijd
opnemer, die het aantal seconden aan elk gerecht
besteed, zou aanteekenen. Toen liet zij onder haar
toezicht een jonge en zeer bekwame kookster
gedurende 6 achtereenvolgende dagen de drie
dagelijksche maaltijden voor 4 personen klaar
maken en opdienen, het middagmaal van zes
gangen inbegrepen. De kookster bevestigde aan
haar lichaam gedurende de proef een podometer,
welke het aantal door haar afgelegde voetstappen
registreerde. Zóó kon op elk willekeurig moment het
aantal voetstappen en de verstreken seconden
met elkaar vergeleken worden. Na een Zondag van
rust werd de proef voortgezet met dien verstande,
dat hi de keuken met hetzelfde vloeroppervlak met
dezelfde hulpmiddelen gedurende hetzelfde aantal
dagen dezelfde gerechten werden bereid en opge
diend. De wijziging bestond allén in een andere
plaatsing van fornuis, tafel, gootsteen en andere
onmisbare hulpmiddelen. Mrs. Frederick had ter
verduideh'jking van haar voordracht verkleinde
modellen van de door haar gebruikte traditioneele
en van de verbeterde keuken meegebracht. De
ijskast o.a. was verplaatst tot vlak bij den ingang
van de keuken, opdat de ingekochte waren onmid
dellijk uit de hand op z'n plaats gezet konden
worden en de Pullmann", de coquet ingerichte
pijpela", waarin het gezin dagelijks de maaltijden
kan gebruiken, was zoodanig met de keuken ver
bonden, dat de vrouw des huizes de schotels op
haar rollend dientafeltie gemakkelijk af en aan kon
rijden.
Benige gegevens uit de resultaten van het onder
zoek van Mrs. Frederick zijn merkwaardig en
leerzaam.
tradition Be-
Beins;e- Ver- spaarde spaarde
richte beterde voet- tijd in
keuken keuken stappen pCt.
Het klaarma
ken van:
Voetstappen
lunch . . .
gebraden vleesch
appeltaart
aardappelpurée
schuimtaart. . . .
brood
651
996
160
260
140
110
230
115
330
142
262
30
36
55
55
22
55
18
509
734
130
224
85
55
208
60
312
15
10
16
6.9
19
5
17
17.4
7
Wie spot bij het idee van hervorming in de
manier van huishouden door wetenschappelijke
methoden terwille van besparing van nutteloozen
arbeid van huisvrouw en huispersoneel? Zeker niet
iemand, die goed heeft nagedacht over deze kwestie!
Is het vermijden van verspilling van energie alleen
belangrijk daar, waar loon en winst direct in geld
tegen elkaar afgewogen kunnen worden? Is mis
schien het fabriceeren van b.v. schoenveters of
veiligheidsspelden van grootere waarde voor de
gemeenschap dan wat er thuis " gebeurt, om het
gezin hygiënisch en economisch te huisvesten?
Is het verband tusschen werkgever en -nemer meer
aandacht waard dan dat tusschen de leden van een
gezin? Huisvrouwen van Nederland, waarom
spannen we niet veel meer nog samen om in ons
eigen huis alle toepassingen te krijgen, wetenschap
pelijk of niet, welke ons besparing van arbeid
brengen, aan ons zelf maar óók aan ons personeel ?
Of meenen we misschien dat het
dienstbodenvraagstuk" tot aller genoegen reeds is opgelost? Of
gelooven we misschien aan harmonie tusschen de
opvoeding onzer dochters en haar toekomstige taak
ingeval van huwelijk? Laten we toch eens opletten
boe roekeloos gespeculeerd werd op onze arbeids
kracht, toen de bouwer onze woonruimte verdeelde,
kasten en bergplaatsen aanbracht (of wegliet?)
schoorsteenen, gootsteenen, kranen voor gas en
water liet plaatsen ! Laten we vooral eens letten
op al de verloren voetstappen in ons huis, maar dan
ook de handen ineen slaan om zooveel mogelijk een
eind te maken aan de verspilling van onze energie
en onzen tijd, die beide voor zooveel beter en
prettiger dingen gebruikt kunnen worden.
Kleeding van de maand
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door
Erica Tack
Feestjurk van grijs-blauwe tafzijde. Randen en
siermotief omzet met zilverkraaltjes. Fichu van
grijs-blauwe tule. Ceintuur van dezelfde kleur
zijde.
Van alles wat
Vrouwen als mijnwerksters
Dat het leven der mijnwerkers niet rooskleurig
is, is een vergelijking die zeker al zeer mank gaat.
Maar dat ook vrouwen voor dit werk gebruikt
worden, geschiedt in Japan. Door Madame Kato
is een rapport uitgebracht, in opdracht van de
sub-commissie voor vrouwenarbeid en aange
boden aan de Internationale Arbeidscommissie.
Het rapport wijst voornamelijk op het schade
lijke van dit werk voor de vrouw als de moeder
van het ras. Zij erkent de moeilijkheid van de
werkgevers, roept de medewerking in van het
publiek, om de Begeering te bewegen maatregelen
te nemen tegen dit soort vrouwenarbeid. In laatste
instantie zal een beroep worden gedaan op het
Internationaal Arbeidsbureau te Genève.
Oud worden, maar jong blijven
Mrs. Millicent Fawcett. die verleden jaar den
titel Dame ontving, heeft, toen zij zich in 1920
wegens haar hoogen leeftijd uit de politieke be
weging terugtrok, van de leden der eertijds Vrouwen
Kiesreobt-Vereeniging, thans Vereeniging van
Staatsburgeressen, een som geld cadeau gekregen,
als waardeering voor al haar werken. Zij heeft
daarmede aan haar lievelingswensch kunnen vol
doen, n.l. een reis naar het Heilige Land onder
nemen. Tezamen met haar zuster, Miss Agnes
Garrett, volbracht zij die tocht, die haa,r zoo
byzonder interesseerde, dat zij die een jaar later her
haalde en haar ondervindingen en impressies in
een zeer aantrekkelijke reisbeschrijving het licht
deed zien.
Niettegenstaande haar zér hoogen leeftijd maakt
zij plannen om nogmaals daarheen te gaan.
NELLY
Koopt U een gouden ring
zonder merk?
Waarom dan wel boter
zonder Rijksmerk?
Hofstede Oud-Bussem"
Kerkstraat 67 Tel. 37344