De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1927 31 december pagina 22

31 december 1927 – pagina 22

Dit is een ingescande tekst.

DE ORQENE AMSTERDAMMER VAN 31 PECEMBER IflZ? No. 2639 d, t Indiëaan de telefoon door MELIS STOKE O EBDS tot vier malen toe heb ik van 's-Gravenhage uit, via Koot wijk, Nederlandsen Indiëradio-tele fonisch toegesproken. En nu vind ik het noodig om, vóór dat het een gewoonte wordt,of eensleur, of een, dagelijksche besogne, iets van mijn sensatie mede te deelen. Deze is namelijk nog onversleten, maar het oogenbUk zal komen waarop ik, aan de lunch, op de club of 'mid den in een theevisite, plotseling gejaagd mijn horloge zal raadplegen . e_n haastig opspringen met den uitroep: ,,Hè-jakkes.. en nu moet r-ik |uiBt Indiëopbellen... Ze zitten - . «| vijf minuten te wachten.. en 't was 1" 'i/üt nu net 900 genoegelijk..". SJoover is het Goddank nog niet met . gekomen. Ik ben nog gevoelig voor P»et mysterie en schaam mij niet te verL dat ik eiken keer weer met popep lénd'hart de Studio binnenkom. ??'' Het lokaal is met gordijnen behan gen en voorzien van een dikke geluid.^dempende vloerbekleeding. Er staan -wjtt stoelen en twee tafeltjes, een microfoon-standaard, en anders niet. "'Tegen een van de wanden zijn wat eenvoudige toestellen aangebracht en een telefoon. Kootwijk, het machtig station van Dr. Koomans, is met een telefoonlijn met dit lokaal verbonden. Boven de deur hangt een klok. Dat is alles. Nu spreekt u maar te gen, het marmeren microfoontje en Indië.hoort u. En hiermede is voor onze afgestomp te gemoederen van over een of twee jaren hét verhaal afgeloopen. Al ware het nu slechts opdat mijne kinderen zich later vroolijk kunnen maken over de naïviteit van hun vader Bf het begin van deze eeuw, wil ik er hier toch iets meer van vastleggen.. De eigenaardige emotie van de sneeuw van zijn schoenen te stampen, om een uur of drie 'smiddags, in de hal van een Haagsch gebouw, om achter de deur van een centraal ver warmd vertrek te verdwijnen en te praten tegen iemand die op datzelfde oogenbUk om tien uur 's avonds, op een snikheeten avond met de ramen open en door muskieten omzoemd, te luisteren zit. Ik was qenmaal erg verkouden on der het praten en kreeg plotseling een hevige hoestbui, waarvoor ik mij ge noodzaakt gevoelde mijn exuses te maken door de mededeeling dat ieder een hier snip-en-snip was met al dien natte sneeuwrommel.. En daarbij moest ik opeens denken aan onzen betreurden zanger Pisuisse die, bij een zeker liedje van arrebellen en dikke sneeuw, zoo gemoedelijk tegen het Indische publiek zijne plas tische beschrijving kon afbreken door ze te plagen: heerlijk hè? lekker koud hè? .Eventjes een beetje pesten, dames en heeren!" Terwijl men spreekt komen telkens de telefonische boodschappen van Kootwijk die melden dat het ge sprekene prachtig den aether ingaat". Men tracht zoo duidelijk mogelijk te LINCOLN de meest volmaakte wagen JAN LIMBACH- Haarlem RUM-KRONYCK Ménage en Manege door MELIS STOKE GEZOCHT door Heer, weduwnaar met drie kinderen VOLBLOED DAME voor de huishouding, om na voldoende kennismaking een huwelijk aan te gaan. (advertentie in een Indisch blad) Hooggeachte Mevrouw, Het volle bloed dat door uw aderen stroomt 'is mij een waarborg voor het heil der kinderen. Al waar' de zuiverheid al negentig percent, dan zou het tiende deel waarvoor U Indisch bent, Uw intocht in mijn huis en hart verhinderen .. U bent, als volbloed, mij 't salaris waard dat ik in geld en liefde wil besteden. De luxe van een volbloed vrouw of paard is in dees' dure tijden uiteraard op 't kantje af van de verkwistendheden. Maar als U 't hoofd nu fier en nobel draagt, en soepel zijt, en vlot in al Uw gangen, en slank van beenen, sierlijk in den stand, en niet te springerig in de achterhand, wat zou 'k dan nóg meer voor mijn geld verlangen.. ? De volbloed die ik in mijn huis begeer moet jeugdig, jrisch, gezond, blij, mak en blond zijn. Niet kijkerig, niet schichtig of nerveus.. De ideale volbloed van mijn keus mag bovendien ook niet hard in den mond zijn. . Een spataar stempelt U tot ongeschikt, en 'k sla er op bij weigering voor de boomen. Wie te hoog opgeeft in den handgalop geve ook intijds de sollicitatie op, en moet maar ergens anders onderkomen. De huid zij glanzend.. Wie een grasbuik heeft bespare zich de weigerings-blamage. . en onderwerpe zich een andere stang en trens.. Want 't is een FEMME DE MANEGE die ik wensch, niet, zooals men denkt, een FEMME DE MÉNAGE. . spreken en verdringt telkens de ge dachte aan de vrienden daarginds, met hun koptelefonen in den stillen tropischen nacht luisterend, terwijl hier de sneeuwvlokken langs het venster dwarrelen. Men spreekt en spreekt tegen het wit-marmeren toestelletje en tracht daarbij de verwarrende gedach te te verbannen aan die onmetelijke afstanden, oceanen en onherbergzame landen, waarover het geluid met angst wekkende snelheid wordt voortgedragen. Men vergeet allengs dat de hoorder niet in de stad, of hoogstens in_Berüjn zit, en betrapt zich op een grapje, een plotseling invallende ge dachte .... die achteraf, bezien in de dimensies van dit gebeuren, een wanklank lijkt .... Maar de telefoon is er nu eenmaal niet voor orgelmuziek en klokkenspel en -dergelijke sonore klanken. Het is een gewoon gebruiksding en wij be proeven het op gewone gebruiksmethoden .... En zoo heb ik dan, bijwijze van moeilijke proef, ook voor stenografen aan de overzijde, een rijmsel opgezegd.. een weelde die men zich in het stadium der proefnemingen, waarin het voor namelijk gaat om het spreken, en niet om den inhoud van het gesprokene, nog veroorloven kan. Ten behoeve van buitenlandsche medeluisteraars .... ze zaten in China en Egypte, Britsch Indiëen Kaapstad, en op nog vele andere plaatsen, heb ik een paar Engelschen laten spreken. . Het is een angstwekkend groot auditorium dat men bereikt door dat kleine witmarmeren blokje toe te spreken, en menschen die last hebben van veel fantasie, of het afgrijzen voor het ledig, moeten er zich maar niet in verdiepen, want anders zouden ze in de war kunnen raken. Zoo heb ik gesproken tot den Bel gischen Consul te Batavia, terwijl Kaapstad medeluisterde naar deNederlandsche stamtaal die de aarde om spant. Zoo hebben wij China verteld wat dienzelfden middag in .. China gebeurd was... Als de toespraken zijn afgeloopen wordt een knop omgedraaid, ^n met de realisatie van het afgebroken con tact gevoelt men zich plotseling vreemd geïsoleerd in dat vertrek met gordijnen langs de muren en dik tapijt. Als in een cel. Dan komt de spanning van het wachten op antwoord. Dat antwoord moet langs den ouderwetschen draadloos-telegrafischen weg komen. Eens, gedurende een proefneming, begon het station van Malabar onver wacht krachtig te werken. Men ver wachtte dat niet, en het was alsof Indiëopeens iets op het hart had, alsof het plotseling alle krachten in het werk stelde om iets te zeggen. Wij wachtten in spanning, maar het is niet tot verstaanbare klanken ge komen en de krachtsinspanning zakte af. Een moment van spanning om niet te vergeten. Bij het wachten op het antwoord kijkt men naar de klok en berekent hoe laat het daarginds nu is .... elf uur 's nachts .... half twaalf .... En dan realiseert men opeens weer den afstand. Men denkt aan den langen weg, van Zuid-Europa, het Suezkanaal door. Langzaam door de Bittere meeren, verder, langs Kaap Guardafui .... Het beeld rijst op van een mailboot, verlicht op den duisteren oceaan, slapend de passagiers .... enkelen misschien nog bijeen in den rooksalon, bij een kaartspel. De officier op de brug, en de machines eentonig stam pend, zwoegend door de verten van zee en zee en nog eens zee .... Een geduldig groot mailschip, ploe gend door de verten van water, nacht en dag, met het gesuizel der langs de scheepswanden opschuimende water massa's. De gedachten doorsnellen bliksem snel de lange reis: drie-maal een-entwintig maaltijden .... een-en-twintig malen slapen en een-en-twintig malen opstaan .... een stuk leven. En dan ratelt opeens de telefoon en het telegrafisch bericht wordt ge meld van de goede ontvangst, woord voor woord .... en dat men daar ginds zoo duidelijk verstaan is als gold het een locaal telefoongesprek. Eenmaal zelfs sprak de loudspeacker een gezelschap in het Aneta-kantoor te Batavia toe.., met mijn stem. f En het antwoord kwam prompt enthousiast. Het was alsof ik gespro ken had in het gebouw zelf. De realiteit van de mededeeling ver vult ons met een vreugde die ons het aanvaarden er van, zonder het be grijpen of omvatten, mogelijk maakt. Zooals een mysterie wordt aanvaard of zooals een kind juicht om de wonderen die een goochelaar verricht. En dan vragen we ons af of onze kinderen, gewend als ze zullen zijn aan het dagelijksche gebruik van die wonderen, zullen glimlachen om deze naieve gedachten .... zooals wij het immers doen bij het lezen van 't geen onze ouders en grootouders gedacht hebben bij vroegere, nu in het ge bruik al lang versleten wonderen Nieuwe uitgaven ANDBéDE RIDDER en WILLY TIMMERMANS, Anthologie des Ecrivains flamands contemporains. Uitg. L. Opdebeek, Anvers. Ed. Champion, Paris. Panorama Reisboek (kinderboek) G. B. van Goor, Zonen, Gouda. Ruwe Handen,Schrale Lippen Winterhanden.Wintervoeten Doos_5O - 6O ct.Tube 8 O et.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl