Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 JANUARI 1928
No. 2640
B1JKOMST1GHEDEN
door ANNIE SALOMONS
Voor Frederic Lamond
|~\ B haard brandt snorrend, de
gordijnen zijn gesloten. Br zijn thee
en koekjes, en we zitten ieder bij onze
eigen lamp. Er is een geur van lelietjes
en seringen in de kamer, de poëzie der
welgesteldheid, en de wind, die in den
schoorsteen huilt, doet ons de weelde
van onze warme voeten des te dieper
beseffen.
Opeens, uit de verte, snerpend, het
geluid ,van een ijle viool, een snijdend
f el" klagen, een dringend lied.' Voordat
ik het weet, ben ik opgestaan en heb
ik de gordijnen opengeslagen: buiten
ligt de sneeuw, de weg is verlaten;
ik zie geen eenzamen man, die, met
de sneeuwvlokken om zijn hoofd,
sipeelt in het leege duister, alsof zijn
strijkstok zijn zieke hart zelf aan
raakte en tot zingen dwong. Ik hoor
alleen de klacht, ijler nu, onwezen
lijker .... Is hij een zijstraat inge
slagen en staat hij nu daar tusschen
de gesloten huizen? Of is het niets
dan mijn eigen heimweh, de wilde
trek van mijn jeugd, die op dit
veiligste, vredigste uur opeens te
klagen begon, omdat hij zich ver
raden voelde ....
Ik kijk de kamer rond: de seringen
zijn wonderen van blanke pracht
tegen het donkere behangsel, op tafel
staan roode rozen; er zijn bonbons;
er is Chineesche thee; er is een feeste
lijke, vertrouwelijke kerststemming; er
liggen hartelijke brieven van lieve
vrienden, die ik straks even hartelijk
beantwoorden zal; .. .. is dat alles
dan minderwaardig, vergeleken bij het
lot van een muzikant, die met natte
schoenen door de sneeuw moet bag
geren, die waarschijnlijk rheumatiek
zal krijgen of tenminste buikpijn; die
zal ruiken naar slecht gedroogde
kleeren en niet eiken dag een bad en
een friction zal krijgen? Minder
waardig? Maar het gevaar is juist, dat
het allemaal waardevolle dingen zijn,
die ons aan het rustige leven van den
goeden dagelijkschen dag vast binden:
zuivere genegenheid; eenvoudige be
reidheid ons aan te passen aan het
leven van anderen; hang naar een
klaar bestaan, naar zorgen voor 't
kleine, naar het scheppen van een
sfeer van rust en harmonie. En dan
komt er een beetje moeheid bij, een
afkeer om je telkens weer uit kleinen,
veiligen kring los te maken, om iets
te probeeren, dat nooit worden zal,
wat je zelf bedoelde, en waar niemand
echt blij om zal zijn; een afkeer, om
altijd weer je geestelijke wapenrusting,
die je zoo graag eens zou laten rusten,
opnieuw aan te trekken, tot een
nieuwen, hopeloozen strijd .... Is het
_de moeite waard? Is een normaal ge
lukkig mensch niet beter dan een
verbeten artistje, worstelend om wat
ONTWERP WPENAAT
!N EIKENHOUT. IN ELKE
GEWEN3CHTE HOUTXLEUR LANG 7OX. HEELE
HOOGTE COX. DIEPTE 7OX. »
hem altijd ontgaat? Is een geslaagde
werkelijkheid niet meer dan een onbe
reikbare droom?
In drommen staan ze om ons heen,
die dit late, wijze inzicht zullen be
amen: onze liefdevolle familie, onze
vrienden, die ons nu pas echt n der
hunnen voelen; de meneeren en me
vrouwen, die eens zelf hebben ge
meend iets bizonders te kunnen be
reiken; die geleidelijk door het leven
overwonnen zijn; die zich hebben aan
gepast en carrière hebben gemaakt;
die welgedaan en geacht zijn geworden
en die nu: bravo" roepen bij eiken
nieuwen afvallige.
En in ons zelf, als we niet meer zoo
heel jong zijn, is die hang naar eens
gezindheid met onze omgeving en
lichamelijke en geestelijke rust zóó
alles overheerschend geworden, dat de
haard met de pantoffels, de appreciatie
door onze kennissen van gerangeerd"
te zijn, alle andere belangstellingen
overstemt. Als we ons dan ook maar
houden aan boodschappen doen en
uit eten gaan; als we ons dan ook
maar beperken tot de courant en een
boek over letterkunde. Als onze hand
dan in de boekenkast maar voor
zichtig de plank met verzenbundels
voorbij schuift .... Maar bij het ge
regelde, geslaagde leven behoort
mirabile dictu ook het bezoek aan con
certen: een lichte zaal, modieuse
menschen, veel parfum, netjes groeten,
netjes lachen .... Ik begrijp het niet;
ik begrijp het niet, want als het orkest
losbreekt in zijn geweldig klank
volumen zegt het niet anders dan: sla
kapot al die onechtheid, al die ge
makzucht. Zelfs het lieve, veilige, ver
trouwde kan niet bestaan, voor wie
ernst maakt met zijn leven en met
zijn kunst, 't Leven is niet iets
pleizierigs van welverzorgde geurigheid;
wie bang is zijn handen vuil te maken
zal het nooit kunnen benaderen. We
moeten er mee worstelen, tot het
zweet ons van het gezicht druipt. Het
zal ons pijn doen; we zullen gewond
raken; we zullen ons in vertwijfeling
op den grond laten vallen, maar we
zullen opnieuw beginnen; we zullen
het opnieuw om den nek grijpen,
onder den strijdkreet: Quand incme!"
Wie altijd wel gehumeurd en beschaafd
wil blijven, hoeft hier niet te komen
luisteren ! Het gaat hier om een
heroiek, die maar n ding bestreeft:
de schoonheid te veroveren, voor de
schoonheid te strijden, en alles weg
te trappen wat haar in den weg kan
komen .... Dit ne gevoel, deze
hartstocht is het waarachtigste, dat
de aarde ons geven kan ....
Nu is het merkwaardigste, dat de
heele zaal vol fashionable dames en
heeren dit revolutionaire evangelie met een
luid applaus begroet; maar wie in zijn
levensopgang ditzelfde sentiment, zij
het met minder grootschheid, heeft
beleden, kruipt beschaamd in haar
bonten mantel weg en ziet met een
soort benijden naar de jeugd, die van
de galerij komt gestormd, de jeugd
met magere wangen en extatische
oogen, die de groote aanmoediging
van een der grootsten misschien niet
eens gehoord heeft, misschien niet
eens bewondert, omdat ze te vol zijn
van eigen plannen en idealen; maar
die de werkelijke voortzetters zijn van
zijn traditie, omdat ze al het stoffelijke:
succes, welstand, warmte, rust, eigen
kring, gering tellen bij dit ne: de
strijd om de schoone uiting van hun
innerlijkst wezen .... Zóó gaan ze
den barren buiten in; de sneeuw slaat
tegen hun lange haren, maar de brand
Hier is de Kachel! l!
een vulkachel,
U kent toch het nieuwe systeem
CENTRALE VERWARMING.
Zoo niet, vraagt oog heden onze brochure:
IN DEN WINTER.... DE ZOMER IN UW HUIS
HERINGA & WUTHRICH, HAARLEM. Tel. 11968
Voor den Haag: C. OLDENBURO .Ir.. RItewUk. Tel. Den Haag 18970
N. V. Meubelmagazijn Eden''
MOLSTEEG AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
A. F. Z U R C H
CARTONNAGEFABRIEK en DRUKKERIJ
LOOIERSGRACHT 64-66-68-70-72. AMSTERDAM
< VOOR BETERE MEUBELEN
ARNOLD HOUTSCHILT
AMSTERDAM
INfPNWOONINUnilISj
GEVOELT GE l THUI5
GEN VERSTREKT DE DIRECTIE
Lee/3/' JaLen hij
ST\ f ? H *
457
b, j hel- Konri$sp!e,n. %/. 43286
0e/°///z Sc/200/ of
Lanóuaóes.
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 Lridachertraat 22 - AjutemUm
MET OPSTAAN DEM BUITEN KAN O
MERSTELT DE/PLATVOET \\
O.A.MASSING. ^v
O.Z.VOOR6URGWAL 334-. P
" MHCT BINNENGASTHUIS/
Berner Oberland,
* Zwitserland - Cholet
Meta - gezellig HOLLANDSCH
Modern
ingericht. uitste
kende lucht. Inlichtingen ver
strekt Mevr. TROMP, Van
Aerssens.traat 72, den Haag.
Prospectus gratis.
Mevr. SM1SSAERT-SCHOUTEN.
van hun hart behoedt hen misschien
beter voor de koude, dan de veilig
gesloten auto, die ons naar het goed
verwarmde huis brengt ....
En dan ineens, nog geen uur later,
uit de verte, do klank van een ijle
viool, een snijdend fel klagen, een
dringend lied; is het een eenzame man,
die het leed van zijn hart voor luttele
centen aan de menschen uitjammert?
Of is het niets dan een naklank van
het oproer en den uittartenden over
winningsjubel, waarmee, over een af
stand van eeuwen, de grootste kun
stenaar ons hart weer wakker heeft
geklaroend, zoodat het zich, met wee
moed en schaamte, op zijn oude
rusteloosheid en zijn hang om
testrijden in den dienst der schoonheid.
bezint ....