Historisch Archief 1877-1940
18
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 JANUARI 1928
No. 2641
VAM HELLES
TABAK
Staatsbemiddeling
tusschen Thomasvaer's en Pieternellen
?van verschillende politieke gezindheid
door MELIS STOKE
LJ|" B was Woensdag j.l. een heele bedrijvigheid
'^op het Haagsche Binnenhof. De entree van
het Ministerie van Waterstaat was door politie
.afgezet en een dichte menigte verdrong zich achter
het cordon.
Tegen half drie kwam een hooge versierde sjees
voorrijden, waarin een zware boer en diens
echtgenoote, beiden in kleurige kleedij, met strikken
«n linten, gezeten waren.
Voor en achter de sjees reden politieagenten te
paard.
Er ging een gemompel door de menigte : Tho
masvaer en Pieternel. ..!!
Hier en daar ging een flauw hoera'tje op, maar
plotseling begonnen een paar jongelui hard en
doordringend te fluiten.
Vuile bourgeois. .. .kapitalisten- dienaars. ... !
werd er geroepen.
Het echtpaar verdween haastig in de deur
opening, en reeds naderde een ander echtpaar:
de man geheel in het zwart, met een hoogen hoed
op en zwartgaren handschoenen aan, de vrouw
in een zwarte gitjesjapon, met mitaines en een
zedig kapothoed je ....
Eenige 'Stijf uitziende heeren namen hun hoeden
-af, en de man zeide op zalv enden toon :?.... goeden
morgen broeders. . . .zusters. . . . ".
En ik hoorde iemand zeggen:
,,Dat zijn Thomasvaer en Pieternel van Huizen. .
die vorigen waren van de A.V.R.O. in Hilversum..!"
Een luid gejoel kondigde weer andere bezoekers
Een boer en een boerin stapten van hunne rij
wielen. Ze droegen roode sjerpen en werden
om- stuwd door juichende arbeiders .... W
Leve Thomasvaer en Pieternel van de
Vereeniging van Arbeiders Radio Amateurs. ... !"
werd er geroepen.
Maar het gejuich ging over in gefluit en gehoon
toen, in eene elegante auto, Cor Ruys en Tilly
Lus kwamen aangereden ....
Weg met de Boven-Digoel. .uitzuigers, .
slavenhandelaars. . !" werd er gebruld. . . .
,.,. Oor Ruys ging rechtop in de auto staan, en
trachtte het publiek te kalmeeren .... Beste
menschen" - zeide hij mijn vrouw en ik
hebben inderdaad als Thomasvaer en Pieternel
:Nederlandsch-Indie toegesproken. . . . maar we. . "
Beulen. . ... martelaars. . . . dividendzuigers. .." !
riep men uit demenigte.
Dank zij het tactvol optreden der politie kwam
.het echtpaar veilig het ministerie binnen, en reeds
werd de aandacht van de menigte getrokken door
een Kapelaan die in gezelschap van een streng
uitziende dame de stoeptreden beklom. . . .
Thomasvaer en Pieternel van den R. K.
Radioomroep.... !" werd er gemompeld.
ECOR5ET1ÈRE \s
KEIZERSGRACHT 772 AMSTERDAM
f-ITELEF. 57151 R
j ATELIECWOOCREPAPATJËN -^1L
IN DENHA.V, fLrt.n VPÜHC MoreLCeNTRAL
Ik had mij intusschen eveneens naar binnen
begeven.
Waarvan bent TT....?" vroeg een bode mij,
en op goed geluk antwoordde ik: Thomasvaer
van den Portugeesch-Jsraelitischen Radio Om
roep ; de P. I. R. O 1"
En uw dame....?" vroeg de bode achter
dochtig.
Ik prevelde iets van ongesteld en ging de ver
gaderzaal binnen.
Op hetzelfde oogenblik trad door een andere
deur de heer Van der Vegte, minister van Water
staat, binnen, gevolgd door een aantal hoofd
ambtenaren van zijn departement.
De Minister nam aanstonds het woord en sprak
ongeveer als volgt:
Dames en Heeren,
Pieternellên en Thomasvaers,
Het verheugt mij dat gij in 7.00 grooten getale
hebt gevolg gegeven aan mijn uitnoodiging tot
deze bespreking. Het heeft mijn aandacht ge
trokken dat speciaal dit jaar zulk een bijzonder
groot aantal Thomasvaers en Pieternellen van
allerlei richting en overtuiging zich hebben doen
hooren. Voor een aanzienlijk deel is dat te wijten
aan de vorderingen van de techniek die voort
durend meerderen uwer in de gelegenheid stelt zich
aan den volke te doen hooren.
Hoewel ik geen uwer iets verwijten kan omtrent
het bij gelegenheid van de jongste jaarwisseling
gesprokene, komt het mij toch onwenschelijk voor,
dat de oud-Hollandsche figuren van Thomasvaer
en Pieternel in zoo rijke variaties geschakeerd zijn.
Ook mijn waarnemend ambtgenoot van Kunsten
en Wetenschappen meent dat hierdoor afbreuk
wordt gedaan aan de tradities van ons volk.
Zoo heeft een uwer zich door Pieternel de vraag
hooren stellen:
Heel goed, dan kun je me eens vertellen,
Wat jou, als socialist dit keer,
Van al wat er dit jaar geschiedde,
Het meeste heeft geïnteresseerd. . . .
Er volgen dan lange-golf-deiningen over de
sociale wetten, de huurcommigsies, het zevende
leerjaar, de motie-Suring, de ontwapeningswet enz.
Een ander daarentegen heeft de heilwenscheii
voor ons vorstelijk huis uitgesproken en het Wil
helmus ingezet.
W eer een derde heeft storting van bijdragen
op het Gironummer van de A.V.R.O. gevraagd. . . .
Zoo zou ik kunnen voortgaan.
U voelt allen met mij dat eeria verscherping van
deze verhoudingen hoogst pijnlijke consequenties
zou kunnen hebben, waardoor wij, op Nieuwjaars
dag 1929 voor openbare debatten tusscheii de
diverse Thomasvaers en Pieternellen, zoo niet erger,
zouden komen te staan.
Het is vooralsnog niet onze bedoeling om over
te gaan tot het instellen van n neutraal
Sta-atsechtpaar Thomasvaer en Pieternel met uitschake
ling van alle particulier initiatief op dit gebied,
maar wij zouden daartoe moeten overgaan zoo
dit gemeen overleg niet mocht voeren tot de
gewenschte overeenstemming".
Hierop opende de S.D.A.P.-Thomasvaer de rij
der sprekers met een feilen uitval op den Korte
golf-Thomasvaer van Kootwijk. Scherper nog waren
de verwijten van de 11. K. Pieternel aan de
Christelijk-Historische Pieternel, waarbij de
Anti-Revolutionaire Thomasvaer vruchteloos trachtte te
bemiddelen. De heer B raat, die als agrarisch expert
aanwezig was, verweet alle Thomasvaers dat ze
beter deden hun land te bewerken dan den aether.
Tenslotte beklaagde zich de R.K. Thomasvaer
bitter over zekere trillingen in de
Nieuwjaarsredevoering van zijn collega van de S. D.A.l'.
De Anti-Revolutionaire Pieternel kreeg van
opwinding een fading.
Deze twist liep zoo hoog dat de vergadering
geschorst moest worden. Maar dadelijk na de her
opening kwam een bode melden dat do heer
Wijnkoop en Mevrouw Roland Holst buiten ston
den. Zij wenschten het volgend jaar met een
Russischen nieuwjaarswensch op te treden voor
den zakelijken omroop van Seheveniiigen-haven en
dreigden, zoo dit niet zou worden toegestaan, hun
toespraak te Wladiwostok te houden, via het
kortegolf-station aldaar, waarmede zij tevens alle
andere Thomasvaeren en Pieternellen /.ouden ver
storen.
Op deze tijding sloten zich alle aanwezigen aan
bij een voorstel van don Minister om in den a.s.
zomer alg'emeeno vei'kie/.in-.;en te doen houden
voor n Thomasvaer en n IHoteriiol voor
l Januari 1929.
LE CHAMPAGNE EN VOGUE
JAGER-GERLINGS HAARLEM
RIJM.KRONYCK
Het Van HeutsZ'monument
door MELIS STOKE
Voor F. C. die in de Groene Van Heutsz
beschreef als aanvoerder in een strijd van
bruin tegen bruin...
Waar bruin met bruin tesamenstiet
in onderlinyen strijd,
en nu eens dit, dan dat gezag
gekneveld te verduren lag,
in slavendienstbaarheid,
. . . .daar heeft Van Heutsz een burcht gesticht
uit tiet verstrooide puin:
een burcht van orde en van rust,
gelegenheid voor arbeidslust
tesaam voor blank en bruin.
De welvaart werd met bloed betaald.
Het volk werd opgericht.
Waar 't krijgsvuur eeuwen heeft gelaaid,
wordt nu geoogst, en weer gezaaid,
de geest van 't volk verlicht.
Hiervan gewaagt het monument.
Men steke den bazuin
voor hem, die duisternis verdreef.
en niet een strijd zooals men schreef
ontstak, van bruin met bruin. . . .
Was 't hier dan in den Spaanschen tijd
geen strijd van blank met blank. . . . ?
Kn brengt het Hollandsch volk den held
din onze vrijheid heeft hersteld
niet vroom en eerlijk dank. . . . 'i
}\r zweeft mij zooiets voor den geest
('t kan zijn dat 'k mij vergis)
dat 't nog u'el vaker is geschied
dut soort op soorlgenootcn stiet
in de geschiedenis. . . .
'k Herinner mij een Wat/rloo,
Trafalt/ar, Doggcrsbank. . . .
een Auslerlitz, Thcrmopylae. . . .
en 'l ging (of '('.s- 't maar een idee.
daar toch van blank tot blank. . . .
En wordt niet in den la/tinten tijd
zoo hier en daar beweerd
dat Frankrijk eens met Duitschland streed.
Die, volken zijn toch (naar het heet)
gelijk gepigmenteerd. . . . ?
En is er niet in China ook
('t kan zijn dat 'k u verveel
maar 'k houd zoo van volledigheid)
sinds jaar en dag een felle sirijd
der gelen tegen. . . . geel. . . . 'f
Voor de rechtmatigheid van strijd
zij het pigment geen norm. . . .
Waar 'n volk een duister land ontsluit,
is het verstand en niet de huid
der strijders uniform, . . .
Van Heutsz bracht vrede in het land,
en vree brengt voorspoed mee....
J)at is de zin van 't monument. ...
Het predikt geestelijk dividend. ... %
(leen kleur- of rassen-sentiment
o. ... bittere I<\ C
I^&itUttH
MTUYNENBURG MUVSI
ISCHILDERSI