18 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 21 JANUARI 1928 No. 2642 Tikblaadjes door Dr. R. FEENSTRA Nieuwe diplomatenschool 1~^ E oude diplomaten ach schei ^~^ uit over de oude diplomaten ! zij zijn tot een cliché" geworden in ons voorstellingsvermogen. En van dit clichéraakte de geest net zoo beu als het oog van sommige politieke kopstukken, die tot slijtens toe in de kroniek van het dagblad worden afgedrukt. Fabrikanten van dit clichéwaren: ten eerste, de geschiedenis de ?ernstigste en diepst etsende graveur, ?die heele rekken mémoires naast de werktafel had staan. Dan de kunst; de tooneelspeelkunst en de operette; de laatste vooral ook in het chargeerende genre. Voor de kunst was de diplomaat van gister ook dan, waanneer zijn pienterheid alles behalve .?van gisteren" was een dankbaar ?object om aan te vijlen. Want de diplomaat was gemaakt van een grondstof vol antithese, vol kleur, glinsterend mineraal. Ten slotte was er het leven; met zijn vanity fair, zijn achterklap, zijn gewroet en gestreef naar kleine onder scheidingen. Geschiedenis, kunst en levenspractijk schiepen gedrieën een middentiepclichévoor den" diplomaat. Het was een man vol kastenbesef met eenigszins verbogen realiteitsbegrip, sterk hoofsch geïnspireerd. Hij had een drieledige functie. Om te beginnen was hij franjeman. Hij represen teerde. Hij blonk en hij liet het om zich heen blinken. In de tweede plaats was hij de centrale spil van een inlichtingsdienst. Hij hoorde veel; wist te zwijgen; maar ook te .... teekenen. Dit teekenen" is er in latere jaren niet op vooruitgegaan; daar de regeeringen andere en betere bronnen van voorlichting kregen; en de diplomatie uit prestige-oogpunt moest breken met het vele heel of half louche dat hare voorlichtingdiende. Ten derde was er de paperassenboel van den gezant-ambtenaar. En te midden van deze bergen papier nonvaleurs lag daar het enkele groote waardepapier voor zijn volk van een gunstig afgesloten handels verdrag, of een of ander pact het diplomatieke" werkstuk. |K Om de werkstukken worden ten slotte de werkers er op nagehouden en gehandhaafd; en het valt te be grijpen, dat deze practische machineen koopmans-tijd gaandeweg boven den diplomaat van gisteren, die een hofbaltiep was, die steenpuistornaat en monokel beide onberispelijk wist fc3 dragen den stillen constructeuringenieur" in de internationale be trekkingen tusschen de volken is gaan verkiezen. W In'dezen herfst werden wij op een en * denzelfden ochtend opgeschrikt door twee gezantenbeiioemingen in de krant, die al heel ver tegen den draad in gingen. Amerika benoemde den heer W. Morrow uit het bankiershnis Morgan tot gezant in Mexico, en Cuba beCADILLAC Het feit, dat de Cadillac dikwijls voor veel duurder wordt gehouden, dan ze In werkelijkheid is, pleit wel zeer sterk voor de hooge plaats,die de CADILLAC in de algemeene achting inneemt K. LAND E WEER UTRECHT AMSTERDAM Biltstraat 74 Singel 430-432 Kenners zeggen: MIJ smaakt allén een BROCHES Ciêaret'' noemde den schaakkampioen Capablanca tot diplomatiek vertegen woordiger. Een bankier en een schaker; twee stukjesschuivers in plaats van stukjesdraaiers en twee lieden, heelemaal buiten het vak en heelemaal buiten de kaste het was wel even een ochtendbladlectuur voor den diplomaat van de oude school orn er van op te schrikken. We zijn vier maanden later en Morrow is de" ideale gezant van .... to-morrow gebleken. De pan-Amerikaansehe conferentie, waar oom Ham zoo tegen op zag, vanwege de onhan delbare tegenkanting van Mexico aanschouwt een nieuwe entente cordiale; diplomatenarbeid; duivelswerk, zoodat Coolidge himsclïer naar kon uitkomen. Men kan zeggen: Lindbergh heeft het gedaan. Hij is komen .... vliegen. Maar vóór Lindbergh Mexico kwam binnenvliegen, kwam Dwight Whitney Morrow. Hij kwam niet figuurlijk op een Trakhener staatsiehengst; maar hyper bescheiden op een goudbeladen ezeltje. Hij kwam niet realiter met adelsbrieven, die zoo oud zijn, dat alleen een heraldicus ze nog maar kan lezen; en met een serie onderschei dingen; hij kwam simpel met de actentasch van een bekwaam bank directeur waarin ook zijn vroegere geloofsbrieven van the allied maritime transport council" zaten; en hij begon subiet te arbeiden; en toen hij over de helft was, liet hij Lindbergh komen om te vliegen: zooals men een orkest bestelt om de stemming er bij het volk buiten op het plein ook wat in te brengen. In Mexico zit olie en zilver. Daarin is Amerikaansch kapitaal gestoken; maar do natuurlijke hulpbronnen van het land vragen om irrigatie met meer Yankee-geld. In Mexico is de politiek vulkanisch maar de ruige, borstelige, halfroode, half-Mesties Callcs die het latifundiënbezit van de kerk op ruimde is in deze lava voor geruimen tijd: boven op. Met dreige menten was bij hem weinig gedaan te krijgen; dat ondervond Amerika de laatste anderhalf jaar genoeg. Daar om werd de makkelijke" meneer uit Wallstreet 23 tot diplomaat verkozen. Hij ging ongaarne. Wallstreet 23 is een wereld; een wereld waarin men zich nooit verveelt. En wie het por tret van Dwight Whitney Morrow in The New York Times Magazine" be kijkt dit haast klassieke opge wekte Angelsaksische, als uit hout gesneden, busincss-profiel, met daarin de harde, doortastende, toch smiling eyes die ziet: banknia: i, meer dan Ijaperassenkweeker. Een oplosser; met schik ' in zijn problemen. Hot is ongeloof olijk wat Morrow in drie maanden heeft gewrocht en be reikt. Als persoonlijk vriend van Calvin Coolidge had hij misschien ook vollediger carte blanche dan een ander. Hij heeft de petroleum wetten van haar terugwerkende kracht beroofd; en als tegenprestatie het embargo op wapenen en, amunitie. van geval tot geval, laten opheffen. .M aar ('alles heef t nog iets anders noodig dan wapenen, om de tegen-revoluties neer te slaan. (ield ! Stuurt ons uw knappen meneer de la Euente. heeft Morrow gezegd. Onze bankiers zullen graag met hem (iraten. Op het I'an-Anierika/rvnsche Congres verschijnt in plaats van een feilen Uit het kladschrift van Jantje tegenkeffer: een vriend. Eri dat alles is centimeter na centimeter 7,00 ver schoven. Het zal president (.'alles moeilijk vallen den heer Morrow niet tegemoet te komen en hem niet te bewonderen" aldus het Octoberopslel in The New York Magazine. -Kn inderdaad: deze Yankee. <lie in het omprateri. het langzame op gang brengen, de kunst om de menschen voor ideeën te winnen, e;i ze tegelijk te respect eerori. de hoogesehool van den bankier doorliep, en die niet kijkt op een paai- moppen en <le spaanders, die ei' af vliegen is «aardig op dreef in Mexico-city <le machtigste man achter (K; schermen te worden. En daarin lijkt de/e diplomaat van de nieuwe school weer op dien van zijn collega's van vroegere scholen; dat men gaarne een ander de r geef t, gaarne gevoeligheden en ijdelheden van anderen spaart. spaart de vogels! en dat m<-ii zelf met '/.ijn vrienden en zijn connationalen elka.ar daarbij een knipoogje geeft ; en het bontje achter de schermen oppeuzelt. Morrow is de naam van dezen eersten, diplomaat van een school van .... to-nioiTow: ..oliemannen" - in den zin van smeerders der dwarsstiingen va.il de machinerie van ..hè!" \velvaar1 sleven. i *ie van g.ster strooiden ei' vaak intrige-schuurzand tusschen.