Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 11 FEBRUARI 1928
No. 2645
NIEUWE UITGAVEN
??)., Verzen
Verzen door Marie van K.
N.V. Van Loghum Slaterus'
Uiiff. Mij., Arnhem 1927.
i Het is volkomen onmogelijk, dat
iemand wiens gemoed in wanhoop
dermate verstrikt is, dat hij den dood
alleen nog maar als uitkomst ziet, dat
zoo iemand tien seconden later in
wijs inzicht de deemoedige berusting
aanvaarden zou. Even onmogelijk is
het, dat Marie Van K. den hie ? beneden
gefonnuleerden gemoedstoestand echt
en inderdaad gevoeld zou hebben:
Zou soms de dood
Mij redden uit deez' nood?
Dat dan mijn levensdagen enden magen.'
En mijne ziel
Dit domme lijf ontvluchte
Den klaren doodsnacht ingevlogen.'
In de volgende strophe heeft de
berusting haar toch reeds te pakken
en is alle vuil weer van de lucht. Met de
.veilige oplossing zoo vlak bij de hand
als een perronkaartje uit een automaat
is het gemakkelijk met den dood
coqueteeren. Alleen, de dichteres
heeft vergeten, dat geen mensen aan
een dergelijk contrast van gemoeds
toestanden in een dergelijk kort tijds
bestek gelooft. Trouwens de heele
bundel maakt den indruk van onecht
te zijn, al is er geen vers aan te halen,
dat in zijn geheel dien indruk be
vestigen zou. De echt- en onechtheid
der gevoelens wisselen even snel als
hun aard, bij den regel, ja, soms bij
het woord. Talent is deze dichteres
niet te ontzeggen, wel, en dit is de
grondoorzaak van de mislukking,
mist zij iedere zelfkennis, iedere toets
over imitatie of innerlijke waarheid.
Inzicht in eigen waarde en wezen is
hier de eerste eisch.
De Vreemde Wereld door Hen
drik Kroon bij Scheltema en
Holkema's Boekhandel 1027.
Amsterdam.
Voor iemand, wiens beste aandacht
en waarachtige genegenheid ingesteld
is-op de voortbrengselen der nobelste
geesteswerking, die wij overeenge
komen zijn kunst te noemen, voor
zoo iemand zijn verzen als die van
Hendrik Kroon eene persoonlijke
beleediging, om warm in het gezicht
te worden van haat, zoo fel, en dit,
omdat zij door hunne allures het
opperste bedrijf des kunstenaars gelijk
stellen met het volmaakt wezenlooze,
met het absoluut nietswaardige. Het
zijn vooral de allures van verzen als
onderstaande, waarmede het slechtste
zich identiek tracht te stellen met
het beste.
Wijl gij u zélf zoo min kent als me
schijn,
Heb ik het masker, dat U dekt,
ontstrikt.
? 't Geen niet uw wezen scheen bijeen
geschikt,
En onderwierp uw oordeel momenzijn.
Zoo"n strophe prikkelt om uit de
bladzijde het zieltje los te peuteren,
tusschen de regels uit te schulpen, bij
ragjos en beetjes uit te strijken en
er den nietswaardigen en ij delen aard
van bloot te leggen of zoo'n vers jaagt
tot den vennorzelenden pantservuist
slag, dat de spatten van het gemoedje
in den vorm van brieven aan redactie
of persoonlijk adres terecht komen.
Per slot is noch het een noch het
ander de moeite waard en deelen wij
zondjr meer mede, dat Hendrik Kroon
uitermate slechte verzen schrijft.
A. EFRESNE
Romans
Guido da Verona. Een hel op
aarde. Vert. v. Chr.
MorescoBrants. Amsterdam z. j. Van
Holkema en Warendorf's Uit
geversmij.
De zwoele erotiek, die we kennen
uit de vorige werken van Da Verona,
vinden we ook in dit werk. De atmos
feer wordt zelfs zoo broeierig, dat de
lezer zich eenigszins opgelucht voelt,
als het verhaal zich verplaatst naar
het zuiden van Zuid-Amerika, waar
te midden van sneeuw en ijs, in een
afgrijselijk klimaat, een groepje ver
dwaasde avonturiers op zoek gaat naar
goud. De nuchtere Noorderling is
gauw, misschien te gauw, geneigd om
een bedenkelijk gezicht te trekken bij
het lichte ontvlammen van de harts
tochten onzer zuidelijke broeders en
zusters, maar het
eigenaardig-suggestieve in het werk van een schrijver
als Da Verona mist ook in dezen
roman zijn uitwerking niet. De be
schrijvingen van het winterlandschap
aan de Straat van Magelhaen zijn
werkelijk mooi een compliment aan
de vertaalster voor haar plastisch
Nederlandsch is hier zeker op z'n
plaats ??? en al wordt er in het boek
wat veel gewerkt met onwaarschijn
lijke toevalligheden (zoo ontmoet een
vader in het Zuidpool-gebied zijn aan
genomen zoon, die tevens de minnaar
is geweest van zijn vrouw), toch weet
de schrijver alles zoo voor elkaar te
brengen, dat zijn boek zich aller
aangenaamst laat lezen.
Runa. Het licht zijner oogen.
Vert. uit het Zweedsch d.
A. Lukkien. 's-Gravenhage
z.j. D. A. Daamen's Uitge
ver smij.
De boomen hadden hun bladeren
nog, maar ze prijkten in alle schakee
ringen van geel en rood. Geen zonne
schijn deed de kleuren gloeien; 't was
een gedempt licht onder een effene
grijsblauwe wolk, die den geheelen
hemelkoepel bedekte. Zachtjes vielen
de bladeren af, en een scherp gehoor
zou hun licht geritsel hebben gehoord
als een lied der vergankelijkheid,
geaccompagneerd door het verre, on
bepaalde geraas van de stad".
Deze volzinnen schrijf ik af van de
eerste bladzijde. Het is volstrekt geen
slechte taal, maar iedereen voelt het
ouderwetsche. Het -prijken van alle
schakeeringen, de ontkenning waar de
tweede volzin mee begint, het woord
hemelkoepel, en vooral de vergelijking
tusschen het ritselen van de bladeren
en het verre, onbepaalde geraas van
de stad" dat zijn allemaal epitheta,
die het een vijftig jaar geleden deden,
maar nu? En zoo is eigenlijk het
heele boek. De vertaling is goed en het
boek zelf is heelemaal niet slecht;
alleen ??laat ik hier voorzichtigheids
halve maar van mijn eigen stand
punt uit spreken het conflict waar
het hier om gaat, een buitenechtelijke
verbintenis, vind ik niet belangrijk.
En de roman is geschreven met een
kennelijk vooropgeschoven bedoeling;
het onderwerp mag dus een rol spelen
bij de waardebepaling van het werk.
En dit werk is overigens waarlijk niet
zonder verdienste; het beweegt wat
traag (ook al ouderwetsch), maar de
verhouding van den blinden graaf en
zijn typiste (de beide hoofdpersonen)
heeft menig goed, ontroerend moment.
HERMAN MIDDENDORP.
N. V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
A. R Z R C H E R
CARTONNAGEFABRIEK en D R UKKERIJ
LOOIERSGRACHT 64-66-68-70-72, AMSTERDAM
l VOOR BETERE MEUBELEN
ARNOLD HOUTSCHILT
AMSTERDAM
STAND No. 4054
4e ETAGE
Jaarbeurs te Utrecht
van 21 Februari t/m l Maart 192&
DEMONSTRATIE
van de
Gepatenteerde
Papierrollen Standers
RUF
Roteerend grondvlak met kogellagers
^_ Beveiligd roteerend mes
Meetinrichting
voor
Teekenpapier
voor
Golfcarton
voor
Pakpapier
Technisch Bureau - B, J. COUVEE Jr, - Heemstede.
(ynder den jf. V/taarten
C/7 ? / / ? /? Q? r
jpeciale aanbieding Jlaaptiamers.
(Jimsferdam - den ^fiaaa - (Jiaarlern.
VICTORIA-WATER
Uitstekend te
vermengen
OBERIANHSTEIH
met wijn of
vruchtensappen