Historisch Archief 1877-1940
iNo. 2645
EXE GROENE AMSTERDAMMER VAN 11 FEBRUARI 1928
13
Muziek in de hoofdstad
door CONSTANT VAN WESSEM
ET ADELAARSJONG
Strijkkwartet van Henriëtte Bosmans
T~\ IT nieuwe strijkkwartet van de jonge compo
niste Henriëtte. Bosmans, dat door do spelers
van' het Amsterd. Strijkkwartet (ilelmann, Meijer,
-Denayer, v. Leeuwen Boomkamp) ten doop werd
.gehouden, behaalde een hartelijk succes, en
ver-diend. liet werk heeft /.wakhedeii, het werd vooral
ten opzichte der harmonische stemvoering- wat
te gemakkelijk gecomponeerd, maar het bevat
.muziek, het heeft toon en charme, vaak een innig
«MI oprecht eigen geluid. De componiste schrijft
wat zij voelt en beheerschen kan, bekommert zich
niet angstvallig over modernisme" en zoekt
geen vernuftige invallen, om haar werk interes
santer te doen schijnen. Daarom is het, met zijn
gebreken, sympathiek: eindelijk goen kinderachtig
zich geweld aandoen.
^ liet eerste deel is forsch en beknopt, dan volgt
een gevoelig en stemmingvol tweede deel, alleen
den finale moet men verwijten rhythmisch zich niet
geheel vrij te hebben gemaakt van het cliché-achtige.
Maar in deze musicienne steekt stof voor wat goeds,
voor iets waar wij behoefte aan hebben: aan harte
lijk en menschelijk werk.
Alide]van Uytvanck
Wat in deze jonge pianiste vooral boeit is het
doorzetten van een richting, die tegelijk samenvalt
met haar persoonlijkheid. Les qualités de ses
défauts", misschien? Maar tegelijk haar kracht.
De tegenstelling in haar programma zoekt niet de
balans met klassiek en modern gelijk te maken. De
klassieke stukken op haar programma: Frescobaldi
en de g.-kl.-t.-suite van Haendel zijn geen klas
sieke" stukken, maar karakteristiek-pianistische,
clavecinistische stukken, in ieder geval voorloopers
uit vroeger tijd van wat zij in de moderne richting
heeft ontdekt en ervaren. Vermoedelijk zal AHde
van Uytvanck geen Brahms spelen en dan toch
zeker in een eenigszins ander verband dan waarvan
de samenstelling van haar programma's blijk geeft.
Zij heeft een talent voor de karakteriseerende pia
nistische nuance, de schilderachtigheid van den
klank, het karakteristiek rythme, en haar
opzet is aangeboren modern". Het gelijk
matige als motorisch tempo ligt haar beter dan
als uitdrukking van een statige stijl, llaendel leed
daar onder: onrust door gemis aan innerlijke
beheerschte gedragenheid en daardoor vaak onduide
lijkheid en onoplettend pedaalgebruik. De tegen
stelling daarmede, wanneer zij Strawinsky's
motorisch-gelijkmatige sonate speelt is wel frappant.
Hoogtepunten werden de drie stukken van
Debussy, in het bijzonder de Soiree de
Grenade", dat warm en betooverend werd gespeeld,
zooals men dat van de beste pianisten niet beter
hoort. Ook de twee eerste van Poulenc's Mouve
ment perpetuels waren volmaakt.
Ik voor mij heb de overtuiging dat het moderne
en om zijn voorloopige uitzonderlijkheid in ons
Hollandsclie nationaliteit ook unieke talent van
Alide van TJytvanck, wanneer het tot rustige
zelfbeheersching ook in psychisch opzicht is ge
rijpt, voor ons nog eens haar concerten niet alleen
tot interessante ontmoetingen, maar ook tot ware
feesten zal kunnen maken.
Opgevoerd door het
Vereenigd Tooneel"
Teekening voor de Groene
Amsterdammer'' door
B. van Vlijmen
Keizer Frans (E. Verkade)
Prokesck v on Oston (H. Eerens)
Het Arendsjong
(Else Mauhs)
f*
Flanibeau (v. Dalsum)
Keizerin Marie Loiiixc
(Xara llcyblom)
Mctternich (Paul Jluf)
DIT
Greatest
Artists
MERK
Finest
Recording
IS EEN WAARBORG VOOR ONOVER
TROFFEN REPRODUCTIE EN
ONGEËVENAARDE AFWERKING.
N.V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY.
AMSTERD. VEERKADE 22 A DEN HAAO
Int. Muziek tentoonstelling Genève 1927
Hoogste onderscheiding.
Redactie !
'VTAAH aanleiding van het betoog van Mr.
Arnhardt in zijn artikel ..Onderwijsen Opvoeding",
dat n.I. de leerlingen door ond<>rwijzer of hu-raar
opmerkzaam moeten gemaakt worden op dat. wat
booze en sterke; machten van hen zullen eischen",
dus op dat. wat Mr. Amhardt even te voren noemt:
,,alle denkbare en ondenkbare oneerlijke en deloyale
handelingen", zou ik hem willen verwijzen naar
een geschriftje (uit het jaar 1810) van H. v. Kleist,
getiteld: Allerneuester ICrziehungsplan". waarin.
hij een ..pedagoog" een plan laat ontwikkelen voor
eine Helmie der Tugend durch Laster".
Om door natuurlijke reactie de deugd te bevor
deren, zullen de leeraren in die school les geven in
godsdienstbespotting en bigotterie, gierigheid en
verkwisting, onzindelijkheid, slordigheid, spel,
dronkenschap, luiheid, ja. wat niet al. Slechts niet
in eigenbaat, platheid, minachting van alles, wat
groot' en verheven is, daar men dit in gezelschappen
en op straat kan leeren!
(ieUikkig 7.egt Kleist iu het nawoord:
wie misslich würde es mit der Sitthehkeit
aussehon, wenn sic kein t ieferes Funda ment batte
als das sogenarmte gute Beispiel eines Vaters oder
einei' Muiter, und die ])latteii l^rrnahnungc^n eines
llofmeislers oder eiiier franzosischeii Mamsell.
.... ilas Kind. . . . t ragt ein unablulngiges und
eigentümliehes Vermogen, der iMÜwickehmg, und
das Musier aller innerliehen (ieslallung in sich."
(Door de redactie bekort).
D. POORT