Historisch Archief 1877-1940
No. 2651
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 24 MAART 1928
Deze ongelukkige ambtenaar was heelemaal
geen romanschrijver, toen hij, uit het dagboek
van zqüvrouw dat eene funeste boekje l'Eveil
du coeur" samenstelde, hij mist er alle fantaisie
voor. EB wat valt er ook voor haar, die zijn Muse
was, nog te halen", nadat zij als jong meisje
haar eenig avontuur, l'Eveil du coeur" beleefde,
het ontwaakte hart, dat sindsdien in een burgerlijk
gelukkig huwelijk weer indommelen mocht....
Intusschen, een uitgever, die zich respecteert,
kan het er zóó niet bij laten zitten. Om van de
voorschotten" niet te spreken, de eer van zijn
zaak is er mee gemoeid, achttien maanden nu al
zit de ontdekte auteur tegenover het blank papier
te kokhalzen. Valt er van hem niets meer te ver
wachten, dan zal zijn vrouw aan de litteratuur
eenig offer moeten brengen.... zonder een eenvou
dige beleving" gaat het nu eenmaal niet. Welke
liefhebbende echtgenoot* is ooit teruggedeinsd,
waar 't om de eer van haar huis gaat! In het arse
naal van de uitgeverszaak is alles voorhanden:
de minnaar, Maréchal, met wien Moscat inmiddels
wér verzoend is, een man, die in de liefde niet
minder dan in de schoone letteren zijn sporen heeft
verdiend; een aanlokkelijk landhuis, waar de
overwerkte beschermelingen van de firma Moscat
hun vacanties mogen doorbrengen, en een schoon
dagboek van groen marokijn voor de jonge me
vrouw ....
De opzet laat niets te wenschen, doch, evenals
in de letterkunde, op de uitwerking komt het aan.
En, helaas, al te banaal schijnen allengs de fun
damenten voor het nieuwe meesterwerk te zullen
uitvallen. Het vrouwtje, weinig verwend, Maréchal
onweerstaanbaar.... Tot een rendez-vous in een
hotel dreigt het te komen. In naam van al wat
heilig is in de litteratuur, geen catastrophe van 't
jaar nul!
De uitgever Moscat, bijtijds gewaarschuwd,
kan nog juist zijn tegenmaatregelen nemen, hij
heeft er zijn menschen en zijn middelen voor: hij
belooft Maréchal een zetel in de Académie. Maar
dan ook geen grapjes meer. Car a l'Académie
on n'aime pas ca." In het laatste bedrijf vinden
we het echtpaar Evenos weer in zijn woning te
Parijs. De man is in zijn oude betrekking aan het
Ministerie teruggekeerd en ziet eruit, of hij, na de
opgedane ervaring, terwille van de litteratuur,
geen druppel pelikanenbloed meer vergieten zal.
Verslagen schijnt ook het vrouwtje, al biedt zij
thans de stof voor boekdeelen.... Het is, of hier
den schrijver een diepere en ietwat bittere conclusie
bekropen heeft. De minnaar, zoowel als de echt
genoot, blijkt thans, heeft het treurig avontuur van
mevrouw Evenos voor zijn eerzucht verwerkt.
De man, in de eenzaamheid op het Ministerie,
mocht langs den weg, met haar schande geplaveid,
en uit het leed-aan-den-lijve, de inspiratie eindelijk
ontvangen. Het leven, niet waard geleefd te worden,
zette zich om in speculatie op de fortuin, et tout
Ie reste est littérature" .... ook voor de vrouw,
die ontdekte, dat ze een hartje bezat. En de uit
gever zal, als alle uitgevers, aan het langste eind
trekken. Ik heb het stuk niet geheel uit kunnen
zien, en sta tegenover dit slot en deze wending
eenigszins onzeker. Voor een blijspel leek mij het
einde wat zwaar op de hand.
Het zijn goede bekenden, die deze vermakelijke
dialogen ten beste geven. Georges Ie Roy, Andrée
Pascal (ons bekend uit,,M. et Mad. un Tel") Maurice
Varny, en vooral ook Jean d'Yd, die den uitgever
speelde. Een uitmuntende vertooning, welke hier
en daar alleen wel eens sleepte, in een zeer
gedistingueerden vorm, waartoe het bekoorlijk stuk,
zonder n onvertogen woord of gebaar, ook alle
aanleiding bood.
DIT
Greatest
Artists
MERK
Flnest
Recording
IS EEN WAARBORG VOOR ONOVER
TROFFEN REPRODUCTIE EN
ONGEËVENAARDE AFWERKING.
N.V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY.
AMSTERD. VEERKADE 22A DEN HAAO
Int. Muziek tentoonstelling Genève 1927
Hoogste onderscheiding.
« n nn ? u
ia* L irol
MUSSOLINI: EN NU KOEL1 J K UIT VOLLE BOKST: EVV1VA ITALIA !'
Muziek in de hoofdstad
door CONSTANT VAN WESSEM
Efrem Zimbalist; Gaspard Cassado
T~\ E violist Leopold Auer werd vooral als
paeda^"^ goog beroemd door zijn leerlingen, die zich ieder
een wereldnaam hebben verworven: Jascha Heifetz,
Mischa Elman, Efrem Zimbalist. Deze vioolvir
tuozen dragen het als een eeretitel leerling van
Auer te heeten. Ongetwijfeld heeft Auer hun het
handwerk, het viool-spelen, tot in de perfectie
geleerd; maar geen n leermeester is er in geslaagd,
tot nog toe, van een leerling, die hot niet reeds was,
een genie te maken. Daarom vallen do befaamde
Auer-leerlingen, misschien Elman uitgezonderd,
eenigszins tegen, wanneer zij, voorafgegaan door
hun roem ons over hun spel nu zelf laten oordeelen.
Heifetz toonde ons een fabelachtige techniek,
waarin de absolute liefde voor de voordracht het
gemis aan innerlijkheid niet verbloemde. Efrem
Zimbalist, met spanning op hot podium verwacht
tijdens het abonnementsconcert van verleden, week
Donderdag in het Concertgebouw, zotte het viool
concert van Mendelssohn in met een prachtigen,
ronden toon. perfecte stokvoo.ring en een
imponeerende zekerheid van voordrager*. Men hoorde en
zag een virtuositeit, die een kunstwerk op zichzelf
mocht heeten, doch die nergens genoeg onze aan
dacht losliet om ons aan do muziek zelf te kunnen
overgeven. Ik begrijp de waardeering der Ameri
kanen voor dit soort spelen; voor ons is zulk spel
onbevredigend. Zimbalist verlegde, iu zijn
virtuosenopvatting dier Mendelssohu-muziek, het zwaarte
punt naar de finale, die hij inderdaad met een
slanke, bliksemende snelheid afspeelde, dun van
toon, het geheel prachtig-glanzend. Maar toch
is deze finale meer dan een ren van twee
volboedpaarden (solist en orkest) naar het einddoel. De
werkelijke gratie, de romantiek van dit pittige
stuk ging aldus geheel verloren, al handhaafde
Mengelberg met het orkest voldoende de zingende
lijnen der begeleiding om nog veel Muzikaal te
genieten te geven. Maar hoeveel edeler klonk deze
finale m het samenspel van Kreisler en Mengelberg
een paar jaar geleden!
Ken. grooter genot bewaren wij in onze herinne
ring door het spel van den ttpaanschen cellist
(.Jaspard Cassado. een meester, die in de roem dien
anderen Spanjaard ('asals zal opvolgen. Hier was
een menscli, wiens muziek ons diep ontroerde, een
virtuoos ook zooals hij de materie volmaakt
beheerschto, wiens virtuositeit voor hem geen
wereld op zichzelf is gebleven, doch ,,een middel
om alles uit te drukken". -Men was geboeid door de
muziek, die Cassado speelde: Haydn's celloeoncert,
en een cello-concert van eigen compositie, («een
sterk of erg oorspronkelijk gevonden werk, dit
laatste, doch ook geen leeg effect-stuk zooals men
meestal van virtuozen op een bepaald instrument
te hooren krijgt, wal lang. wat te, simplistisch van
rythiue en melodische vondsten, maar toch boeiend
onder Cassado's prachtige voordracht.
Men vraagt zich af: hoort het publiek het ver
schil tusschen het virtuozen-spel van een Cassado
ei i dat van een Zimbalist:' Heiden werden met even
grandioze ovaties gehuldigd.