DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 APRIL 1928 No. 2653 Tikblaadjes door Dr. R. FEENSTRA ' Versche cadet j es J-E reist met den nachttrein naar Zwitserland; en na het poedelen, de 'groote reiniging als eerste ver kwikking, volgt daar de onuitspre kelijke délice van een ontbijt met knapperige halve maantjes 's morgens om siebeni in de buffetzaal S.B.B. Je dénkt daar niet over na; je aanvaardt dankbaar het feit. Wanneer je in Kopenhagen laat in den nacht wandelt en postzegels trekt uit een automaat voor het postkan toor om je avondbrieven te verzenden, sigaren trekt uit een automaat op den stoep van een sigarenwinkelier en zelfs hartige sandwiches uit een automaat op een lunchroom-stoep dan ga je toch ook niet piekeren: waarom in het vrije Holland dit klanten gerief niet ook kan bestaan? Maar nu is, dank zij de Olympische Spelen, daar men zijn gasten zoo gaarne wil verwennen, het debat heropend over... . onze versche cadetjes, die al zoo ver van ons af liggen als de dagen van Olim; die over-Maandagsche bikkelsteen-"n, fossielea in onze herinnering werden. Men hoort allerlei klanken; leest van allerlei moois. De eene beschou wing zegt: nachtarbeid allright I daar zijn we tegen; maar nu is er een machine uitgevonden, diézélf bakt. Wat ware er nu tegen, dat de versche broodjes, die deze machine levert waar dus geen nachtarbeid in ver disconteerd zal zitten, behalve dien van een ingenieuze vinding 's morgens in den handel kwamen ? De wet is er tegen. De wet zegt: vóór tien uur oubakken boel eten ! Men las trouwens, wat onze mede burgers van de vakcentrales reactio nair geschrijf zullen stempelen: waar om is er wél nachtarbeid voor electriciteitsbedrijven, sporen, tal van in dustrieën? En waarom is nachtarbeid voor bakkers zoo.... ganschelijk verboden?" Is het niet gebeurd, omdat er destijds in de eerste na-oorlogsche jaren in de jaren, dat het achtuursdevies zegevierde, ten eerste een overwaardige arbeidersbeschermingskolder koortste; en ten tweede, omdat I > luie en gemakkelijke wetgever het absolute verbod meer in zijn kraam te pas vond komen, dan een w grangeeren alleen van bestaande mis standen. In ieder geval: wij zitten met het oude brood; en ons volk heeft de discussie over versoh brood niet eerder aan de orde gesteld dan nu tien duizenden buitenlandsche gasten ver wacht worden. Teekent dat niet Graaf Keyserling onze geaardheid, onzen wil tot zelfbeperking? Men moge toegeven, dat het oubakken-maken van Nederland onge veer is samengevallen met de electrifioatie van het land. En dat een van de handigste machientjes, die stroom consumeeren naast de strijkbout, is: de broodtoaster zoodat degenen die vijf riksen konden in vesteeren in zoo'n nikkelen ding, en die voorts den tijd en de zorg kunnen spendeeren aan het goudbruine toasten, onder LINCOLN de meest volmaakte wagen JAN LIMBACH- Haarlem vermijding dat dikke caramelrook uit het oververhitte brood opwalmt zich zelf konden bevrijden van het droogpruimen. Maar: negentig procent van het Nederlandsche volk schikte zich ge willig in liet oudbakken ontbijtbrood; pas nu nu men tegenover gasten wil uitpakken, begint men er met voorzichtige woorden aan te peuteren. * * * In andere landen is men zoo voor zichtig niet. Men moet lezen, hoe er in Zwitserland geageerd wordt tegen het internationale verdrag betreffende het verbod van nachtarbeid. Dat is wat anders dan vechten met glac handschoenen. Dat is vechten met deegrol en takkebos ! Wij zijn eenseizoenland" zeggen de Zwitsersche bakkers. Van onze 6500 bakkerijen zijn 2465 gevestigd in de steden of de seizoenplaatsen. Die krijgen direct den klap; daar het verbruik van klein brood door het verbod van nachtarbeid zal dalen. Onze bakkerijen, die van 5 tot 35 Liter melk per dag verwerken, zullen haast geen melkbrood meer afleveren. Scheelt tien millioen liter melk; wat 3 millioen francs beteekent. In ons kleine Zwitserland bestaan op het oogenblik 400 electrische bakkerijen zeggen de bakkers vervolgens. In den tijd, dat de steen kool krap was, hebben wij ze met allerlei persoonlijke opofferingen inge richt. Een electrische bakoven kost in doorsnee 15 duizend francs. In de 400 stuks zitten dus zes millioen vastgelegd. Dit kapitaal gaat ver loren, wanneer wij den nachtarbeid afschaffen; en de mogelijkheid om met laaggeprijsden nachtstroom te werken vervalt. Dit loopt ook weer uit op een strop voor de electrische opwekkingsbedrijven. Per oven 3000 frs. Totaal strop . 1,2 millioen. Wij zullen 2000 menschen aan den dijk kunnen zetten; werkeloozensteun hiervoor zal tegen de vier millioen moeten beloopen. Wij bakkers rekenen dat ons een bruto omzet van 40 millioen versch klein melkbrood uit handen zal wor den geslagen; waartegen de groote waterbrooden en boerenbrooden slecht iets williger en vaster in de markt zullen komen te liggen. Summa sum marum calculeeren wij 51 millioen wel vaartsstrop. Hoewel tegen de rekening wel ongeveer evenveel zou zijn in te brengen als tegenover sommige eco nomische becijferingen, die het Amsterdamsche Raadslid Weisz af en toe zijn medeleden ten beste geeft er zit toch muziek" in. Natuurlijk eindigt deze muziek met een fanfare in kiezerslichting: Gestützt auf diese Ueberlegungen wird sich jedei Schweizerbürger darüber Mar se-n mussen, dasz unser solides, altehrw rdiges und staatscrhaltendes Backerhandwerk nicht zum Versuchskaninchen internationaler Uebereinkommen herabgewürdigt weiden darf, besondcrs da ja fast alle Staaten diese internationalen Abkommen trotz Ratifikation nicht halten, weil sie die Schadigungen ihrer Volkswirtschaft nicht aufbürden wollen. Ons buitenstaanders, ons inschik kelijke en geschikte Hollanders, mogen de verwaaide klanken van deze mu ziek slechts vertellen, wat wij eigenlijk allang wisten, dat de wind van het internationalisme een tikje om is. Dat tusschen de bescherming van weinigen en de vrijheidsbeperking' voor velen de tangente weer zuiverder wordt geprojecteerd, en beter nage meten, dan eenige jaren geleden. VOOR BETERE MEUBELEN ARNOLD HOUTSCHILT AMSTERDAM CLASIE, CASPERS 6 Co. Behangerij Ameublementen Stoffeerderij Moderne Landhuisstoffen en Oud-Hollandsche Meubelen VIJZELGRACHT 13, Telefoon 37354 Pension 't Matthijssenhout" BLARICUM (GOOI) VOOR- en NATIJD f 3.50 p. d. Prospectus op aanvraag Telefoon 442 Laren Technisch Bureau * B, J. COUVEÉJr, - Heemstede DE DEMONSTRATIE van de Gepatenteerde Papierrollen Standers RUF Roteerend grondvlak met kogellagers Beveiligd roteerend mes Meetinrichting voor voor Golfcarton Teekenpapier Golfcarton Pakpapier op de Jaarbeurs te Utrecht was eene groote attractie MT VRAAGT PROSPECTUS Met de Paschen naar Vaassen (OP DE VELUWE) Hotel Kasteel DE CANNENBURGH, eerste huis ter plaatse, prachtig gelegen. Zeer bezienswaardig Oud Kasteel. Mooie ruime Kamers. Electrisch Licht. Prima Keuken. Garage. 2e Paaschdag 's middags ThéConcert, des avonds Grande Soiree Dansante en Cabaret Nieuwe Directie D. v. MOURIK (ynder den Ji. (J/taarten jpeciale aanbieding J laap kamers. (Jlmsterdam - den ^Jiaa - (Jlaarlem.