Historisch Archief 1877-1940
2(553
"DrTIRÜENE~AMSTERDAMMER~VAN 7 APRIL!928
Aanteekeningen
y ' De Berlijnscne Droschke-Kutschers hebben
altijd groote vermaardheid bezeten op grond van
den grooten rijkdom aaa. geaoegelijkheid ea: aaa
gezond verstand, die hun eigen placht te zijn.
Jammer genoeg sterft dat nobele gilde zoo-lang
zamerhand uit. Een der laatste vertegenwoordigers
er vaa, een in het vale vergrijsde aapjeskoetsier gaat
zijn loopbaan besluiten met een rit naar Parijs.
Teekenend voor zijn politieke gezindheid is, dat hij
zijn vehikel met de zwart-rood-gouden kleuren zal
versieren, terwijl hij op Franschen bodem aange
land, Fraakrijk's vlag naast de Duitsche zal pooten.
In een en ander zal men zeker het symbool moeten
zien van de toenadering tusschen de beide vroegere
vijanden! En ten bewijze van 's mans gezonde
neiging tot het symboliseeren van de
hedendaagsche politiek, die blijkbaar zijn volle belangstelling
heeft wat trouwens niet anders verwacht mocht
worden van een goeden Droschke-Kutscher strekt
verder nog, dat hij ook de Berlijnsche stadsvlag
meevoert, dat wil dus zeggea een vlag, waarin een
beer het hoofdmotief vormt.
Dat beestje toch trekt meer dan ooit in politieke
kringen in Frankrijk en in Duitschland de belang
stelling. Niemand minder dan Poincaréheeft zich,
in zijn jongste verkiezingsrede, op hoogst merk
waardige wijze over het vraagstuk uitgelaten, dat
ten nauwste met een heel grooten beer, wat zeg ik,
met een reeks vaa beren samenhangt. De Fransche
Premier heeft immers te kennen gegeven, dat er
met hem over een herziening van de Dawesregeling,
over een eventueele vermindering dus van
Duitschland's herstelschuld te praten zou zijn en nu weet
een ieder, dat hieraan nog heel wat meer kan
komen vast te zitten, met name een bevredigende
oplossing van het probleem der geallieerde schulden,
vervroegde ontruiming van het Rijnland, bevor
dering van verdere toenadering tusschen Duitsch
land en Frankrijk. .
Marianne heeft dus, in den persoon van den op
het verkiezingspad zijnden Poincaré, Germania een
liefelijk lonkje toegeworpen. Dat beteekent niet
veel, is wellicht alleen maar als een oppervlakkige
uiting van een niet serieuse flirtation te beschou
wen. Zoo zal misschien deze en gene opmerken,
gedachtig aan zekere Zondagsche redevoeringen,
die Poincaréin een vroeger tijdperk, gedurende en
vlak voor de Roerbezetting placht te houden. Wie
zoo redeneeren, vergissen zich, geloof ik. Dat was
n.l. ook een Poincaréin een vorige politieke incar
natie. Thans is hij, dank zij allerlei omstandigheden
en allicht ook dank zij de nuchtere eischen van de
praktijk van het hedendaagsche staatkundig leven,
tot andere denkbeelden gekomen. Neen, hij is er de
man niet naar om, juist na al wat hij vroeger
gezegd heeft, nu dergelijke uitingen ten beste te
geven zonder het ook werkelijk te meenen. Ten
slotte is hij er toch allerminst de man naar om er
toe mee te werken, dat Marianne zou handelen in
strijd met het on ne badine pas avec l'amour, dat
toch zeer zeker ook voor internationale politieke
verhoudingen geldt.
Dictator spelen is veelal toch heel wat minder
makkelijk dan Jiet er soms uit zit t Daar heeft men
nu PUsudski, die in menig oplicht neiging
vertoont het voorbeeld van Mussolini na te
volgen. De verkiezingen voor de Sejm den
Landdag?hadden hem geen zelfstandige meerder
heid in het Parlement geschonken, maar in zijn land
wel ecu sterken aanhang. Zijn lastigste tegenstanders
waren zwaar gehavend uit den verkiezingsstrijd
voor den dag gekomen en nu zijn groep in de volks
vertegenwoordiging verreweg het talrijkst was,
zou hij het met dat Parlement wel klaar spelen.
Het kwam er alleen maar op aan, dat de heeren
afgevaardigden goed moesten begrijpen, dat zij
zich naar Pilsudski's wenschen te schikken hadden.
Gehoorzamen was nummer een, de rest liep dan
vanzelf. Als zij echter niet naar 's Premiers pijpen
zouden dansen, dan was het ook voor goed uit,
dan zou hij dergelijke eigenwijze volksvertegen
woordigers wel dictatoriale mores leeren. Ziet daar
ongeveer de krachtige toon, waarin Pilsudski zijn
voornemens aankondigde. Blijkbaar ging hij er van
uit, dat men meer p irlem3ntaire vliegen met azijn
dan met honing vangt, zulks in tegenstelling
met de veel meer gangbare opvatting, dat het
omgekeerde het geval is.
Hij heeft zich hiermede echter schromelijk ver
gist. Zijn verre van vriendelijk optreden heeft er
tenminste niet toe geleid, dat zich terstond een
gedweeëmeerderheid in de Sejm vormde. Al den
eersten dag, toen de voorzitterskeuze moest plaats
Mengelberg en de operaplannen
DE TROUWE WACHTER
vinden, werd het hommeles. In Pilsudski's staats
leer" behoort een Parlementspresident feitelijk een
zetbaas van de Regeering te zijn, die aldus haar
wil aan het Parlement kan opleggen. Vandaar, dat
de Machtige te Warschau te kennen gaf, dat men
tot voorzitter van den Landdag een van zijn luite
nants moest kiezen,
Nog voordat de afgevaardigden tot het kiezen
van een Maarschalk overgingen deze militaire
benaming voor de functie van voorzitter dateert
al van het oude Polen kwam het tot een botsing.
Een paar heeren van uiterst links gaven te verstaan,
dat zij niet zoo buitengewoon met Pilsudski's
regime waren ingenomen, wat zij deden in eenige
minder vriendelijke bewoordingen. Pilsudski frons
te de wenkbrauwen, keek zijn Minister van
Binnenlandsche Zaken even aan en deze begreep in een
oogwenk wat er van hem verlangd werd. Hij stapte
manmoedig in de richting van de banken, waar de
onvriendelijke interrupties geuit waren en toen hij
zag, wie de zondaren waren, liet hij ze door de
politie oppakken en geboeid wegvoeren. Dit voor
spel maakte op de vergadering geen prettigen in
druk. En zoo was dan het resultaat van de stem
ming voor het praesidium, dat de
Regeeringscandidaat met een niet twijfelachtige meerderheid
verslagen werd, waarop de Ministers en hun volge
lingen zonder verwijl de zittingzaal verlieten.
Aanvankelijk scheen deze Polonaise tot ernsiige
moeilijkheden te zullen leiden, maar tot dusverre
is het verder tussehen het nieuwe Parlement en
den Premier goed gegaan. Het kan dua best
wezen, dat de Poolsche Landdag voorloopig nog in
eere wordt gehouden, wat misschien ook wel
samenhangt met het feit, dat momenteel de
Regeering te Warschau andere zorgen aan haar
hoofd heeft.
De onderhandelingen met Litauen zijn immers
eindelijk begonnen en nu ziet het er voorloopig niet
naar uit, dat men het gemakkelijk met Woldemaras
over heel de linie eens zal worden. Daar is nog zoo
iets als het oud zeer van Wilna. Al ligt het in de
bedoeling daarover voorloopig te zwijgen, indirekt
brengt Litauen het toch telkens weer op het verlies
van deze stad. Met dat al is men reeds een stap
vooruit gekomen, nu het verkeer aan de grens
tusschen Polen en Litauen hervat zal worden.
* *
*
Vooruitgang valt er nog niet bepaald te merken
in de betrekkingen tuaschen Engeland en Egypte.
Het foreign office was in de onlangs door hen gedane
voorstellen omtrent een te sluiten overeenkomst
zoover gegaan als volgens het inzicht van
Chamberlain maar eenigszins mogelijkwas, wildemenniet de
groote belangen die er voor Engeland op het spel
stonden zonder meerprijs geven. Maar jong-Egypt
was daar niet van gediend. Volledige onafhankelijk
heidis daar de leuze, vandaar de afkeer van het aan_
geboden ontwerp-verdrag. Best, zei Engeland, als
jullie dit niet willen, dan wensch ik jullie even te
herinneren aan het feit, dat onder den bestaanden
toestand, zooals hij eenzijdig in 1922 in
het leven is geroepen, de Engelsche Regeering
Egypte onder zekere voorbehouden onafhankelijk
verklaarde. Deze voorbehouden, die o.m. de be
scherming van de vreemdelingen betreffen geven
ons aanleiding te kennen te geven, dat bepaalde
9 wetswijzigingen, die gij in Cairo thans wilt
door.3 Betten, niet toelaatbaar zijn.
>.l Hierop nu is een duidelijk antwoord los gekomen,
! Duidende: gij hebt u niet niet onze zaken te
bemoeien. Dat is even korte als krachtige taal, die
echter begrijpelijkerwijze bij het Britsche kabinet
allerminst waardeerins; ontmoet, zulks te minder
nu Egypte meteen ook den knoop in zake het
condominium over den Soedan wenscht door te
hakken, waar het dat gebied geheel en al alleen
voor zichzelf opeischt. Een laitig geval voor
Chamberlain en zijn collega's. Maar hoezeer hem
deze kwestie momenteel ook moge puzzlen, hij is
zoo verstandig er zijn Paaschvacantie niet door te
laten bederven. Deze zal hij gebruiken om zijn
hart op te halen aan het genot, dat onze bloemen
velden landgenoot en vreemdeling plegen te ver
schaffen. De vroolijke aanblik van do tulpenpracht
zal hom ongetwijfeld een tijdje de sombere ge
voelens, die Egypte's optreden bij hem verwekt
moeten hebben, doen vergeten. En wie weet, of hij
dan niet opgefrischt door de vacantie, alsnog een
lumineuzen inval krijgt, die een uitweg zal aan
geven uit de geweldige moeilijkheden, waarin zijn
land thans is komen te verkeeren.
DEN HAAG
S T
T T
R D A
R D A
VERMIJDT KLACHTEN
KOOPT FABRIKAAT
PERMANENTE
GARANTIE