HELGROENE AMSTERDAMMER VAN 7 APRIL 1828 No. 2653 De mensch ee de alcohol1 4 door Prof. Dr. W. STORM VAN LEEUWEN \\7anneer men meegevraagd wordt op een boot tocht, waarbij gevaren moet worden door stads grachten, op welker bruggen de straatjeugd over de le\ming hangt met niet te noemen doeleinden, dan schrikt men even terug en neemt dan de uitnoodiging toch maar aan. Dit even terugschrikken constateerde ik bij mezelf, toen ik de uitnoodiging van de redactie ontving om De Mensch en de Alcohol" te bespreken in het blad waar ik zoo gaarne in schrijf en meer in schrijven zou als ik meer tijd had. Even terugschrikken, bij de ge dachte aan vier of vijf afleveringen van tijdschrif ten, van geheelonthouders v ereenigingon, die ik dan in mijn bus moet vinden, en de met blauw om lijnde kolommen, waarin de Hooggeleerde" weer eens lekker te pakken wordt genomen. Even terug schrikken, meer is het niet, want dan zegt reeds het nuchtere verstand: wat kan het mij eigenlijk schelen, ik weet toch al precies wat er komt: ik ben dom, bekrompen, mijn wetenschappelijke carrière geknakt, egoïst, roekeloos, alles en alleen omdat ik nu eenmaal den alcohol in vele. schakee ringen zeer genieten kan, mij gelukkig prijs dit te kunnen doen en van oordeel ben, dat het een ander niet aangaat, wat ik wel en wat ik niet wil drinken. Want dit, mijn oordeel, moet natuurlijk bij de bespreking van het in den titel genoemde boek naar voren komen, een boek geschreven door veertien medewerkers, die allen tegenstanders van de plaatselijke keuze zijn. Ik zelf beschouw drooglegging" en plaatselijke keuze" als te behooren tot de ergerlijkste en ver derfelijkste dingen (behalve dan natuurlijk de onbe waakte spoorwegovergangen) die er zijn, en derhalve had ik gedacht dat ik zelf in dit hoek weinig nieuws meer zou kunnen vinden, en zou moeten zeggen: ik ben het ermee eens en daarmee uit. Zelfs moet ik bekennen dat ik na het lezen van de eerste bladzijden mij afvroeg of de uitgave van dit boek niet overbodig was, waar wij toch reeds het uitstekende boek van Starlirig De Werking van den Alcohol op den Mensch" in het Hol landsen vertaald bezitten. Bij verder doorlezen echter moest ik dit standpunt verlaten, want ,,De Mensch en de Alcohol" bevat meer, is veelzijdiger dan Starling's boek en bovendien heeft het lezen van dit boek mij die toch reeds scherp tegen de plaatselijke keuze stond tot een nog grooter tegenstander gemaakt. In het eerste hoofdstuk van ,,De Mensch en. de Alcohol" zet Prof. van Rijnberk op de hem eigen duidelijke wijze de physiologische werking van den alcohol op het menschelijk organisme uiteen. en komt, zooals ieder, die de zaak objectief beziet. tot de conclusie dat van een blijvende schadelijke werking van kleine doses alcohol op de organen van ons lichaam nooit iets met zekerheid gebleken is. Dan bespreekt Dr. Hammer ,,de Alcohol als Ziekteoorzaak", Dr. Pinkhof ..de Alcohol als Geneesmiddel", Dr. Soesman lLet Alcoholvraag stuk van psychologische zijde bezien" eu Prof. Sleeswijk Het streven naar Drooglegging uit sociaal-hygiënisch oogpunt bezien". Daarmee is het eerste gedeelte: Alcohol en. de Geneeskunde' gereed. Dan volgt nog Alcohol en Staat" van Mr. Belinfante en J. van der Wielen, dan Alcohol. Godsdienst en Moraal" van Ds. Geelkerken. Deken van de Ven, Prof. van Hiel, Ds. Rakels en opper1) De Mensch en de Alcohol. Uityuuc t'nn <l<: Uitgevers Mij .,!)<? driffioen". AmsterdamKinderen vallen en bezecren zich vaak, terwijl de k'eir.eren dikwijls last hebben van rcode of ge smette huid. Dit verzacht en geneest men m.t Doos 30, Tube 80 et. PUROL rabijn Maarsen. Vervolgens als vierde gedeelte: Alcohol en Maatschappelijk leven" van Ir. Kurris en Carol. van Lancker van Dommelen, en ten slotte worden nog de resultaten van een enquête gebracht onder den titel: Wat zeggen bekende Nederlanders over plaatselijke keuze?'' \Vat nu het eenstemmig oordeel is van allen, die aan het boek medewerkten, van allen wier ant woord op de enquête is meegedeeld:' Alcohol, in matige hoeveelheden gebruikt, zal den mee sten. menschen niet schaden. Wie weet dat hij er wol nadeel van ondervindt, moet geen alcohol drinken. Wie meent lid van een geheelonthoudersvereeniging te moeten worden, omdat hij daardoor zelf ge makkelijker tegen misbruik wordt beschermd of anderen door zijn voorbeeld kan helpen, die moet dat doen. Maar een verbod, zij het door algeheele drooglegging, zij het door plaatselijke keuze, is uit den booze. En deze laatste opvatting verdedigt elk naar gelang van zijn geestelijke instelling en naar gelang van de strekking van zijn artikel op zijn eigen wijze. Belangwekkend is het kennis te nemen van de meening der godgeleerden, die het absolute drankverbod natuurlijk op geheel andere wijze bestrijden dan de rechtsgeleerde, die o.a. in het voorstel tot plaatselijke keuze een inbreuk ziet op ons geheele wetstelsel, of de hygiënist, die vooral op den voorgrond stelt de nadeolon, die ecu verbod heeft voor de volksgezondheid. Weer een ander wijst op de corruptie, die ontstaan moet door een drank verbod, op den, ongunstig? invloed op de zeden., enz. enz. Van de meest verschillende zijden, wordt het vraagstuk belicht. Over het geheel vind ik de in dit bock bijeen gebrachte artikelen voortreffelijk, Natuurlijk is hel niveau niet overal van gelijke hoogte. Xoo vitui ik in het avtikel van Ir. Kurris naast, veel wetenswaardigs wel eenige mededeelingen. die de zaak meer schaden /.uilen dau goed doen. omdat zij over dreven zijn. en. naar niijuuvecning.nictgclu-cl juist. Hij zingt zijn loflied op het bier en, op liet liierdi-inken wel wat in al te lioogo tonen. Wat mij bij zulke zaken altijd een beet je ergert en ik sta daar wat langer hij stil omdat het een algemeene zaak betreft ?- is de behoefte van sommige menscheu om in iets dat een, genot n! genotmiddel is met alle geweld een nuttigheids factor te willen invoeren. Om duidelijk te maken wat ik bedoel, een citaat uit het artikel van Kurris: Uit de recente onderzoekingen van Southgate en Carter bleek nogmaals de groote stimuleeren.de waarde va>n den hop speciaal op de galaïseheiding door de lever. . . . De hopharsen werken, zoodoende dus eveneens direkt bevorderend op de spijsver tering en, als gevolg van hun bitterheid, op de werkzaamheid van de maag. Op deze wijze werkt het bier genezend voor maagkoliek. maar ook kalmeerend op het zenuwstelsel. Daarbij bevorderen de hopharsen dan nog de mine-afscheiding." Kn eenige bladzijden verder in hetzelfde artikel vind ik de mededeeling dat Dr. Mcl.ean v au de ockefeller Foundation na een rondreis door Kuropa zou hebben gezegd: alle medici dio ik ken in de landen van Phiropa. die ik heb bezocht, zijn unaniem van meening dat het matig gebruik van wijn, en vooral van bier, een goed middel is om zich te behoeden tegen infectieziekten en vooral tegen verkoudheid, griep, rheumatiek en. diph terie." Zulke dingen schaden. Als Dr. Mcl.ean dit inder daad gezegd heeft, dan heeft hij een domheid gezegd en ik meen dat het niet verstandig is om in. een pleidooi voor een goede zaak de domheden van een audtr te citeeren. Maar ook Southgate eu Carter hadden onvermeld kunnen blijven. Aange nomen dat hop de galafscheiding bevordert, en de hopharsen de mine-afscheiding vermeerderen, is de lieer Kurris er zoo zeker van, dat het steeds een voordeel is de gal- en mine-afscheiding te bevor deren? Waarom is liet uoodig steeds van den lust een deugd te willen maken? Als ik gaarne wijn, bier. ?cognac, champagne, of \va1 hot zijn moge. drink. N. V.: J. S. MEUWSEN, Hofl. A'dam-R'dam-den Haag DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND is dan dat op zich zelf al niet voldoende om het te doen en om mijn recht daartoe te verdedigen ? Deze nuttigheidsmanie is mode. Ik heb indertijd eens betoogd (thans, nu we op den diempel staan van de Olympische Spelen, zou ik het niet durven herhalen) dat sport en gezondheid niet veel met elkaar te maken hebhen, maar dat men sport doet, omdat men. gra-ig sport doet eu anders niet. Kr zijn menichen. die vruchten eten. vanwege de eonstipatie. wandelen voor een, goode spijsvertering. dans.-n. zelfs biljartspelen voor de gezondheid. Ik ben van oordeel dat men. vruchten moet eten. omdat men zo zoo lekker vindt en, dat men. deze heerlijke gave, der natuur niet tot purgeermiddel moet verlagen. Ik lioh zoo het, gevoel, dat de meesten van ons do behoefte hebben om naval de ijselijke massa dingen die zo moeten verrichten. omdat hot goed en nuttig en braaf is, ook eens iets te doen enkel en, alleen omdat het prettig is. ..Waarom deod je dat?" vroeg ik laatst aan mijn zoontje, die een strafbare, daad verricht had. Voor de lol" was het antwoord, dat taalkundig en aesthetisch niet correct was. maar toch het voordeel had van waar te zijn. Enkel en alleen omdat ik dat gaarne doe" moet het antwoord, zijn op do vraag waarom men alcohol drinkt. .Kr is niets geen. schande in om iets prettigs te doen. dat noch kwaad noch goed is. Laten, we zoo eerlijk en moedig zijn. om dit te erkennen, en laten wc oischen dat. waar iedereen vrij is om yeen alcohol te drinken, men ons dus vrij laat om. dat iri'l te doon. niet op grond v au nut en gezondheid, maar uitsluitend omdat dit ons een genoegen verschaft. dat wij ons niet laten ontnomen. Om ten slotto nog eens tot ..De Mensch en do Alcohol" terug te koere'.!,: ledero-'ii. moest eigenlijk grondig kennis nomen van die gedeelten uit dit bock. '.\aai-in geschilderd wordt de groot o ellen.de en het zodoiibodort' dat dool- dra:i.kvorbod veroor zaakt wordt. Kr worden statistieken, gegeven over l oen 01 ui ug v a ii. criminalit cit. over de corruptie, over sehadolijken. invloed der surrogaten, die geil ronken Worden, als de goede alcohol niet meel- te krijgen is. on over de toeneming van hot gebruik van andere bedwelmende middelen, die voel en veel schade lijker zijn dan. alcohol. Kn deze dingen zijn n'imr. Ik heb niet zulk ecu groot respect voor statistieken. maai- een. statistiek /,'«/* ten slotto toch ook do waarheid brengen, on de/.e statistieken doen het. l loc weten we dat deze statistieken waarheid brengen':' Omdat elke Amerikaan en elke Kin, dien men. spreekt, hetzelfde verban! doet: Vroeger dronk men. voor genoegen en het drankgebruik nam ?'.oii.dei- eenige wettelijke bepaling gestadig af. zij hel dan niet overal zoo intensief als in ">us la,ud. .Na do drooglegging drinkt men omdat hot zoo hoort. omdat hot een. sport is. eu men drinkt geconcen treerde alcoholische dranken, men drinkt zo in hotelkamers, op b;;ls. op feesten, gaviw oven op oen hoek van do straat, en wat men drinkt is veelal bocht, het is geworden een onaosthetiscll bedrijf. Dat vertelt u elke Amerikaan. Kn de Kin vertelt er nog dit bij: Wijn en bier kan men niet moer zon goma-kkolijk krijgen, maar brandewijn, overal en in elke hoeveelheid, omdat do apothekers dat op recept afleveren en t'll\ arts en r/A' veearts 0011 recept voor alcohol afgeeft aa:t ieder dio daarom vraagl, terwijl niemand er aan denkt, om dit een onrecht matige of oneervolle handeling van dien arts te vinden. Kn moor dronken Kiim.'n op straat dan ooit tovoren! Laten we hopen dat ons do. zegeningen, van drankverbod on loeal optioii bespaard blijven. Als ..De Mensch eu de Alcohol" daartoe eerxigzins meewerkt, dan kunnen auteurs en uitgever met trots op hun werk terugzien. LE CHAMPAGNE ENVOGUE JAGER-GERLINGS HAARLEM