1 -S. No. 2654 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 APRIL 1928 Aanteekeningen V Wie tegenwoordig een Duitsche, een Fransche fot' een Amerikaansche krant opneemt, zal terstond ontwaren, dat er iets bijzonders aan het handje is in de- Duitsche Republiek, in Frankrijk en in de Vereenigde Staten. Inderdaad voor alle drie is 1928 verkiezingsjaar. Vandaar de vele kolommen door de dagbladpers in deze landen aan de elec torale campagne gewijd. Elk vogeltje zingt zooals het gebekt is. Er valt ?dus begrijpelijkerwijze menig verschil te bespeuren tusschen de manier, waarop de Duitsche kiezers zich voorbereiden en voorbereid worden voor de :groote dingen die komen gaan n het karakter van een verkiezingsveldtocht in het land van Poincaré, terwijl op zijn beurt de Yankee weer iets heel aparts ten beste geeft in den tijd, waarin bij hem electorale hartstochten een woordje meespreken. Het degelijkst gaan onze Oostelijke naburen te werk. Vandaar dan ook, dat daar in de weken, ?die aan den stembusstrijd voorafgaan, in den regel niet veel pakkends geschiedt. Zwaarwichtige hoofd artikelen in de bladen, gemeenlijk dito openbare vergaderingen, waarin de geestdrift meestal niet heel groot is, kleine schermutselingen aan den voor avond en op den dag zelf van de verkiezingen, dat is alles. En toch hangt er van de beslissing, die het Duitsche volk in Mei moet nemen, heel wat voor ?dat volk zelf en tevens voor de internationale ver houdingen af. Wat de binnenlandsche politiek betreft, krijgen de kiezers gelegenheid zich uit te spreken voor de richting, waarin zij geregeerd wen schen te worden, d.w.z. het zal van hen afhangen, ?of nog langer rechts mede Begeeringspartij zal ?wezen, dan wel of de, uit een republikeinsch oog punt, toch nog altijd verre van betrouwbare Duitsch Nationalen uit het ministericele paradijs zullen worden verdreven. De bij vriend en vijand geziene voorzitter van den Rijksdag, de socialist Loebe, heeft dezer dagen voorspeld, dat er een meerderheid te verwachten is van socialisten, de mocraten en centrum. Nu gaat het verlangen der socialisten naar herstel van die coalitie van Weimar uit, en licht zal men dus tot de opmerking komen, <lat hier de wensch de vader der gedachte geweest is. Toch geloof ik, dat Loebe werkelijk alle reden liad om zulk een uitslag te voorspellen. De DuitschNationalen hebben zich met hun ministerschap allerminst goed gedaan, waar zij noodgedwongen handelingen en gedragingen voor hun rekening Tnoesten nemen, die feitelijk lijnrecht ingingen te gen de beginselen, die zij volgens hun partijpro gramma toegedaan zijn. Geen wonder dan ook, dat -de conservatieven, welke binnen, die partij een zelfstandigen groep vormden, niet langer door een ?dergelijk verzaken der principes gecompromitteerd -wenschen te worden. Zij hebben den Duitsch-Nationalen den rug toegedraaid, wat dezen nog duur te staan kan komen. Dat het voor de internationale verhoudingen van belang is, hoe de Duitsche kiezers zullen stemmen, ligt voor de hand. Het gaat er immers om, of zij ?zich duidelijk wenschen uit te spreken voor een verder krachtdadig voortzetten van Streseman's verzoeningspolitiek. Opschuiving naar links kan in dat opzicht niet anders dan gunstig werken. Eer echter Germania's zonen en dochteren ter sstembus trekken, zullen reeds Marianne's manneiijke telgen de tegenover dames steeds bemin nelijke Franschen, dragen hun vrouwelijke landgenooten op staatkundig terrein geen goed hart toe ?vandaar dat in Frankrijk nog altijd het vrouwen kiesrecht niet is ingevoerd hun belangrijkste burgerrecht hebben uitgeoefend. Dat uiterst rechts ?de overwinning zal behalen is nog onwaarschijn lijker dan een zegepraal van de meest links georiën teerde fracties. Vermoedelijk zal de triomf aan Poincaréten deel vallen, die zijn aanhang wenscht te vinden in een blok van republikeinen en radi calen. Zooals reeds een vori gen keer is opgemerkt, wil de Fransche Premier thans van zijn kant gaarne medewerken aan een toenadering tot Duitschland. "Een Poincaristisch verkiezingssucces kan dus in de .gegeven omstandigheden wel degelijk goeden in vloed op den verderen loop van zaken hebben. vooral wanneer in het bijzonder de linkervleugel rzijner volgelingen met voldoening op den strijd zal kunnen terugzien. Hier is inderdaad iets van strijd te merken. Het «oude districtenstelsel, is in eere hersteld en weer Het N.V.V. als klachtenkantoor N.V.V. in de plaats getre den van een systeem,dat geen visch en geen vleeseh was, in schijn iets had van evenredige vertegenwoordi ging, ir werkelijk heid echter voor zulk een belangrijk deel aan het rneerderheidsstelsel vastzat, dat van een ook maar eenigszins y.uivere evenredige verte genwoordiging geen sprake was. Welnu in de verschillende districten wordt de kamp met groote opgewektheid ge voerd, liet aantal advocaten, dat een poging aanwendt om een zetel in het Palais Bourbon te veroveren, is legio en de woordenrijk dom, dientengevol ge in den veldtocht aan den dag gelegd, is nietgering.Soms. als de gemoederen eens extra verhit geraken, gaat men van woorden tot daden over. Zoo heeft do zelf zeer vechtlust! ge Tardieu met wel heel doorslaande argu menten van een tegencandidaat kennis gemaakt, toen deze zijn lorgnette stuk sloeg. Nog een paar zulke voorvallen en men zal hier werkelijk van een opgewekte verkiezingscam pagne kunnen spre ken. ^_____ * * * Dat haalt intusschen in de verste verte niet bij de veldslagen, die in ('hicago geleverd zijn ter ge legenheid van de voor verkiezingen voor het <iouverneurschap van den staat Illinois. Daarvoor is het dan ook Chicago, met zijn vermaarden burgemees ter Big Bill Thompson. Voorloopig houdt de publieke belangstelling zich bezig met de vraag, wie de uitverkorenen van de twee groote partijen, van de Republikeinen en de Democraten, zullen zijn. De beste kans om als republikeinsch candidaat voor het President schap te worden uitverkoren schijnt Hoover te maken, doch omtrent de Democratische candidatuur valt het nog veel lastiger een voorspelling te doen. Twee staan er momenteel het hoogst genoteerd. De senator Walsh en de Gouverneur Al Smith. Beide zijn ze katholiek, wat tenslotte nog wel eens een streep door hun rekening zou kunnen veroorKLACHTEN TEGEN de heeren BONGER en Worden kier gaarne ontvang-si gertomen, Het N.V.V. heeft aan een paar vakbonden een circulaire toegezonden, waarin gevraagd wordt of zij ook klachten hadden over Van der Waerden en Bonger, in hun kwaliteit als gedelegeerd lid in den raad van bestuur van het prov electriciteitsbedrijf in N. Holland, en rijkscommissaris der Nederl. spoorwegen (Meded. van prof. Bonger op het congres der S.D.A.P.) zaken, en er toe zou kunnen leiden, dat bij de eind spurt een dark horse dit tweetal zou kloppen. Maar misschien wel van de grootste beteekenis is thans de vraag, hoe de gegadigden voor het Witte Huis tegenover de huidige regeling in zake het drankverbod staan. In hoofdzaak loopt te dien aanzien de strijd tusschen drie groepen: de drogen, die voor onverbiddelijke handhaving van de Volstead-Act zijn, de gematigd natten, welke het verbod voor bier en wijn opgeheven willen zien, en de natten zonder meer, degenen, die aan, het heele verbod een einde zouden willen maken. Dat de laatsten hun zin zullen krijgen, is zoo goed als uit gesloten, doch omtrent de kansen der beide andere groepen zou ik niet gaarne willen profeteeren. Vast staat wel. dat tegenwoordig een breede schare van Yankees ronduit durft bekennen dat zij nat zijn, iets. waarvoor ze zich misschien in hun prille jeugd geschaamd zouden hebben. SLUIT GEEN ZON BUITEN VRAAGT BEGROOTING VOOR EEN HU1SINRICHTING MET UITSLUITEND KLEU RECHTE MATERIALEN DEN HAAG - AMSTERDAM - ROTTERDAM XMDER £ ZONEN