De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1928 14 april pagina 9

14 april 1928 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

Ko. 2654 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN, 14 APRIL 1928 Voor vrouwen: Indisch fruit op onze tafel door J. G. SINIA Sawoe Manilla NS eerste middagmaal op Indischen bodem: Dat was in een hotel te Batavia en natuurlijk was het rijsttafel", met al die vreemde, eigenaar dig geurende en sterk gepeperde gerechten, waar van in ontstellende mate steeds maar weer nieuwe werden aangedragen door lange stoeten van geruischloos zich bewegende inlandsche bedienden. Deze maaltijd, waarvan wij ons zooveel hadden voorgesteld, werd ons echter in vele opzichten een beproeving, maar het ergste van alles vonden wij nog de vruchten, welke daarna kwamen jnangga's en sawoe manilla's. . . . wij vonden ze. in n woord, afgrijselijk ! Aan dit alles dacht ik weer, toen ik een dezer ?dagen in een winkel sawoe manilla's zag liggen. De juffrouw, die met den verkoop belast was, verzekerde mij, dat zij goed ..gingen" wat ik gaarne geloof, want er wonen hier en in den omtrek nog al veel oud-Indisch-gasten maar haar ver dere bewering, dat zij heerlijk waren zij had ze zelf geproefd zie, dat wilde er bij mij, gedachtig aan die eerste kennismaking met deze vrucht, minder gemakkelijk in. Het is ontegenzeggelijk waar, dat men de meeste Indische vruchten eigen lijk moet leeren eten, evengoed als dit het geval is met de zgn. rijsttafel en in den regel heeft men al eenigen tijd onder de palmen rondgewandeld. .alvorens men den smaak daarvoor te pakken heeft. Wil men dus succes hebben met den invoer van Jndische vruchten dan dient men daarvoor soorten te kiezen, waarvan men kan verwachten, dat zij bij het groote publiek dadelijk in den smaak zullen vallen en te meer. omdat deze vruchten hier uit ?den aard der zaak verre van goedkoop zullen zijn en men weinig menschen zal aantreffen, die voor een tweede maal veel geld zullen uitgeven voor een, Bord met papajas. De doorgesnede u-ooij 3.7-5 Kg. vrucht, welke zij eigenlijk in het geheel niet lekker vinden. Dit laatste zal dus het geval zijn met mangga's tenzij men de goede soorten neemt. doch deze zijn in Indiëreeds tamelijk duur sawoes, doerians, niet te vergeten met deze geweldig stinkende vrucht neemt men n.b. ook al proeven en met nog vele andere. Toch zijn er nog vruchten genoeg, die waarschijnlijk even goed voor uitvoer naar Europa geschikt zijn en bovendien veel meer kans hebben in den smaak van het Westersch publiek te vallen. Wanneer wij pisang, ananas en djeroek (soort sinaasappel) buiten beschouwing laten, want deze vruchten kan men toch van dichterbij betrekken en dus goedkooper, dan zijn ev nog de mangistan. de papaja, de zuurzak en de ramboetan, om nu maar enkele van de voornaamste te noemen. De mangistan of mangis. vooral is een verrukkelijke vrucht. Binnen de leerachtige bruin-roode schil liggen de zaden, die omgeven zijn door een witte zaadrok. Deze laatste, die heerlijk zoet en sappig is, wordt gegeten. De schil bevat een gele kleurstof die leelijke vlekken in het tafellaken kan maken bovendien nog looistof en wordt om laatstgenoemde eigenschap in de inlandsche geneeskunde onder den naam van koelit mangis als samentrekkend middel gebruikt. Het is jammer, dat men onder deze vruchten zoo vaak aangestoken exemplaren aantreft en misschien is dit wel de reden, dat men voor zoover mij bekend met deze vrucht nog geen proeven op eenigszins uitgebreide schaal genomen heeft. Terwijl men de mangistan lang niet overal in Indiëaantreft, vindt men de papaja over den geheelen archipel verspreid. De papajaboom, die eigenlijk geen boom is, groeit gemakkelijk en vlug, vereischt heel weinig zorg en draagt als regel rijke lijk vruchten. Deze, die tamelijk veel in grootte kunnen verschillen men heeft nml. verschillende soorten van papaja's doen in. vorm eenigszins denken aan een kalebas. In de lengte opengesneden vertoonen zij het sappige, oranjegeel gekleurde vruchtvleesch, terwijl daarbinnen, in een holte. de tallooze op zwarte peperkorrels lijkende pitten liggen. De papaja behoort tot de meest gezonde vruchten in Indiëen het vruchtvleesch, genuttigd met enkele druppels citroen en wat suiker, valt bij haast lederen totok in den smaak. De zuurzak. onevenredig groot in vergelijking met den tamelijk kleinen boom, welke deze voort brengt, doet. de naam geeft dit reeds aan, donken aaneen zak. De vrucht is groen van kleur, soms moei' dan 2 d.M.lang en hoeft een zacht.wit vruchtvleesch. waartusschen zich de platte, glimmend zwarte pilt en bevinden. Het vruchtvleosoh wordt gezeefd on daarna gesuikerd opgediend. Soms ook wel ver mengt men hot niet fijngeklopt ijs. of doet men er enkele scheuten port door. doch hoe ook toebe reid, het is oen vrucht, welke bij den totok ook al weer dadelijk in den smaak valt. De ramboetan groeit in trossen aan een tamelijk hoogen boom. Do vrucht is niet groot ongeveer zoo groot als een stuiter rood-bruin van kleur on mot lange uitsteeksels bezet, vandaar ook do naam ramboet botookent haar. Het vruchtvloosch is wel smakelijk, doch een nadeel is. dat hot niet altijd even gemakkelijk loslaat van do vrij harde zaadhuid en dat men daarvan bij hot don wei eens stukjes in do mond krijgt. Over do verdere vruchten willen wij zwijgen, doch nog gaarne iets opmerken omtrent do mangga. Van deze vrucht, in nog onrijpen toestand, weet de Indische huisvrouw oen verrukkelijke moes te koken, fijner dan do fijnste appelmoes hier in Holland on wanneer men nu in Indiëeens proeven nam met het fabriceoron en uitvoeren van deze moes naar .Holland, zou men naar mijne mooning althans meer succes hebben dan mot do vrucht zelf. Deze blikjes zouden bovendien in hot geheel niet zoo duur behoeven te zijn. omdat Indiëzelf suiker produceert, do arbeidskrachten daar nog zeer goedkoop zijn en er streken bestaan, waar de Manggaboomen in groote hoeveelheid voor komen (<J.a. Z.-('olobos). VERZOEKE ALLE STUKKEN VOOR DE REDACTIE IN TE ZENDEN AAN HET SECRETARIAAT VAN ,,DE GROENE AMSTERDAMMER" KEIZERS GRACHT 333, AMSTERDAM. Als de lente komt Teekeninijen voor ,.de Groene Amsterdammer''' van Erica Tack A B C A. B. Naniiddat/kotsiuumpje in drie nuances havanakleurige crépe-satin. Licht bruin lireitxchwanzjaitje geijarneerd met sabel. Contumnp/e van licht cufé-au-lait crêpe-marocuine. Middag-japonnetje van renedakleuriye. cr pede Chine afgewerkt met crèmekleurig tres. Oolc het sjabotje en de breede peau du Suède ceintuur zijn in. dezelfde, tint. Van alles wat l Mei-dag = Kinderen-dag (ïold Duitschland tot dusver als het land dat de grootste, organisatorische krachten ontwikkelde, Amerika doet daarvoor niet onder. In do Vereenigde Staten hooft men den eersten Meidag als de Dtig i/er kindere» bestemd. Door den oorlog is de wereld op z'n kop gozot en nu, nog jaren daarna, is do invloed daarvan te bemerken. Het is daarom niet t o verwonderen dat kinderen, die te midden van zooveel verkeerde toestanden zijn geboren en opgroeien, abnormaal zijn. Hot is reeds oen groot o verbetering dat er op de scholen nauwkeurig gelet wordt op oogon, ooren, nous. kool, tanden on allo mogelijke, lichamelijke defecten. Doch nu hooft oen. organisatie van mannon en vrouwen, die vrijwillig hulp verlo.onoii aan do rechters van do .Jeugdrechtbaiikon. oen. oproep aan allo ouders gericht, om op don eersten Mei een pMi/chinc/1 onderzoek naar do geestelijke gesteldheid van hunne kindoren in te stollen of te doen in stellen 011. als zij do noodzakelijkheid daarvan niet inzien, dan eens een zitting te komen bijwonen van 0011 dor jeugdrecht banken, waar hot volstrekt niet alloen de kinderen der armen zijn die als beklaagden voorkomen, maar zeer dikwijls kinderen, wier ouders tot do welgestelde; klasse behooreii. doch die geen toezicht op hun kinderen houden. Slechte kameraden en gebrek aan een huiselijk milieu. zijn meestal de oorzaak van den eerst on misstap. In 1!)27 werd die oproep gedaan. Men zal eerst, na eeiiigc jaren ervaring, kunnen oordooleii of hieraan gevolg is gegeven on. of er oonig resultaat is be reikt. M'MJA' Wie YOGHURT van OUD-BUSSEM eet, wordt oud, maar blijft jong, KERKSTRAAT 67 _ TELEFOON 37344

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl