No. 2657 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 5 MEI 1928 n». Aanteekeningen De uitslag van de Fransche verkiezingen V Toen Chamberlain zijn Paasehuitstapje ging ondernemen, had hij, gelijk bij die gelegenheid in deze rubriek werd opgemerkt, zware Egyptische zorgen aan zijn hoofd. Deze zijn er de laatste weken geenszins minder op geworden, want het nationalistische Kabinet in Kaïro bleek allesbe halve geneigd bakzeil te halen, toe te geven aan het vertoog van Londen, dat zich richtte tegen het wetsontwerp tot wijziging van de wet op vereeniging en vergadering. Waar men het maar hooren wilde gaf Nahas, de Egyptische Premier, te verstaan, dat het ontwerp ondanks het Britsche verzet door het Parlement in behandeling genomen en als het er zich mee zou kunnen vereenigen, als wet afgekondigd zou worden. Sir Austen begon te merken, dat zijn land, wilde het niet zwichten voor het drijven der heeren Egyptenaren, een straffe houding moest gaan aannemen. Aldus geschiedde. De Engelsche Re geering zond haar collegae minori te. Oaïro een ultimatum. Het moet nu heelemaal uit zijn met dat door ons veroordeelde wetsvoorstel. Voor het den tweeden Mei 's avonds zeven uur slaat dient het in den prullemand gedeponeerd te zijn, want anders .... volgde een bedreiging, die geheel en al deed denken aan het klassieke und wenn Ihr nicht wollt' so brauch 'ich Gewalt." Natuurlijk ontbrak elke letterlijke zinspeling op gewelddadig optreden, doch wie ook maar eenigermate begrip heeft van ultimatum-stijl kon terstond bevroeden, dat Lon den van plan was eventueel met de noodige kracht op te treden. Dat scheen het Egyptische Parlement ook wel in te zien en men mag het vermoedelijk aan de verstandige overweging, dat in de gegeven omstandigheden Egypte aan het kortste eind zou trekken als het hard tegen hard zou gaan, toe schrijven, dat Kamer en Senaat besloten het verboden ontwerp voorloopig, tot November, ter zijde te leggen, in de hoop, dat men inmiddels tot een vreedzame oplossing der moeilijkheden zal kunnen komen. Goed beschouwd is op deze wijze niet geheel en al aan de eischen van het ultimatum voldaan. Bovendien kon de vriendelijke taal, waarin het antwoord van Egypte vervat was, niet verhinderen, dat het tegelijkertijd voor Chamberlain iets uitdagends had, waar immers voorop gesteld wordt, dat feitelijk Engeland evenmin als welke andere staat ook iets te maken zou hebben met een zuiver interne aangelegenheid als de materie, waarover het ontwerp in kwestie liep. Engeland heeft praktisch sinds de tachtiger jaren van de vorige eeuw, daarna, sedert den wereldoorlog, ook formeel het protectoraat ge voerd over Egypte, dat van Turksche provincie tot Turkschen vazalstaat geworden, omstreeks 1870 onder finantieele controle van de Europeesche. geld schietende mogendheden, in het bijzonder van Engeland en Frankrijk was gekomen, van wie tenslotte de B ritten degenen zijn geweest, die er de lakens uitdeelden en het land tot grooten bloei brachten. Zeker, die bemoeiingen van Engeland. dat er ook van 1882 met het oog op de rust en orde tijdelijk een bezettingsmacht hield die er nog is ! vonden niet alleen plaats pour les beaux yeux des Egyptiennes. Ze waren wel degelijk toe te schrijven aan het groote belang voor het Britsche Rijk om zich van een sterke positie in Egypte te verzekeren, Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Johan Braakensiek DEN HAAG AMSTERDAM ROTTERDAM AXMINSTER TAPIJTEN 70 BREED PER METER NIEUWSTE DESSI N S IONEN POINCABÉTOT MAR1AXNK: ..J K MUTS KK.X TIKJE XAAK RECHTS. EX WIJ KfXNEX WKKK SAMKN i; HTAP GAAN". doch dat neemt niet weg, dat hut eun dwaasheid is, om nu maar Engeland met elke andere mogend heid over n kam te willen scheren, als het gaat over de vraag van inmenging in een aangelegenheid als die van de bescherming der vreemdelingen. Bij het beëindigen van de protectoraatsverhouding in 1U22, toen Londen aan Egypte onafhankelijkheid schonk, was op eenige punten uitdrukkelijk het Engelsche recht tot zeggingschap voorbehouden, en daaronder behoorde de zorg voor de vuiligheid der vreemdelingen, die door het bewuste ontwerp in gevaar zou kunnen kornun. Dat zulks den extre men nationalisten verre van aangenaam was, zal niemand willen loochenen, doch dit kan niets ver anderen aan de omstandigheid, dat volkenrech telijk Engeland in deze huele kwestie sterk staat. * * * Poincaréis alweer ingehuurd en hij hoeft op zij u beurt het tableau de la troupe gehandhaafd, waar mee hij vóór de verkiezingen op het politieke tooneel zulk een goud figuur maakte. Alleen du zoon van Papa Fallières, wien het verkiezingsfatum niet gunstig gezind was en die zijn zetel in het Parlement verloor, zal voor oen ander plaats mouten maken. Overigens blijft alles bij het oude. Geen wijziging in de buitunlandsche politiek dus, die dan ook bij du overgroote meerderheid der bevolking steun ont moette voor zoover men zich daarover druk heeft gemaakt. Want tenslotte liep de strijd veel meer over binnenlandsche aangelegenheden, waarbij het gold vóór Poincaréen tegen extremisten van links of van rechts. Het aantal stemmen op commu nistische candidaten uitgebracht, was nog alles behalve gering, doch men mag niet vergeten, dat menige spelbreker er de voorkeur aan gaf een communist aan du overwinning te helpen als hut ging tegen een socialist of een sterk naar links georienteerden radicaal. Bovendien is du commu nistische fractie geducht, verzwakt uit dun strijd te voorschijn gekomen. Bleven de socialisten op hut vroegere peil dat hun leider Leon Blum, een uiterst bekwaam man het tegen een communist moest afleggen was voor hen een hard gelag -- du meest linksche vleugel van radicalen en republi keinen moest eenige veurun laten, terwijl daarente gen de meer behoudende republikeinen van dun groep Marin op vooruitgang kunnen bogen. Kr heeft, alles bij elkaar genomen, een kleine ver schuiving naar rechts plaats gevonden, docli deze is niet van dien aard geweest, dat hut nood/.akehjk was thans terstond een geheel anders georiënteerd Kabinet te doen optreden. Bepaald onaangenaam is voor Parijs hut succes, dat de aiitoiioiuisteii ia dun El/.as geboekt hebben. Kun doekje voor het bloeden schijnt hier de weten schap tu zijn, dat du Klzassers nu eenmaal altijd een bijzondere neiging hebben om te pruttelen tegen de overheid van den staat, waarvan zi; deel uitmaken. Gisteren was liet Berlijn, vandaag is hut Parijs, dat zulks ervaart, liet zoo'n grensbevolking naar den zin te maken is nooit een eenvoudig probleem. Dat is wis en waarachtig ook niet het minder hedenvraagstuk in Opper-Silezië, waarmee zich juist weer het Internationaal Gerechtshof in den Haag heeft bezig gehouden. .Als rechter voor Duitschland had dit keer de bekend.- Vi.lkenbondsun volkuiiruchtkennur Prof. Schiicking, zitting in het J lof. Op bijz -yi ga/a,nde schets iszijn J /l£' K blik wat somber, V-v '^ ,'' doch dit moet men niet toeschrijven aan het feit. dat ' N! ^VWn-u^r^C?hij voor zijn starid\ -", l punt geen muurder'; ^ 1-11 -i huid kon vinden. Het ligt hum wuer in du gewone stroef heid van zijn uiterlijk, dat hij met zoovele Westfalen gemeen heeft, gelijk ook bij hem achter diu v.'iterlijku koelheid een wurm innerlijk schuilgaat, dat. Weldadig aaiuloet. De beroemde schrijver (sa men met \Vuhberg) van het meest' voortreffelijke boek. dat er tot dusverre over het Handvest van den Volkenbond geschreven is. behoort tot de beste kampioenen voor de Volkenboiidsgedachte. die Duitsehland telt. Als hij straks niet meer in den Rijksdag zal terugkeeren. zal dat een groot gemis zijn, waar tegenover slechts als troost kan gelden, dat hij in zijn functie van hoogluurar te Kiel aan de wetenschap en tevens als opvoeder der stndeerendu jeugd nog groote diensten zal kunnen bewijzen. LE CHAMPAGNE ENVOGUE JAGER-GERLINGS HAARLEM