Historisch Archief 1877-1940
Sinds meer dan vijftig
jaar aan de spits der
?weekbladen . . . ."
ONDER HOOFDREDACTIE VAN G. W. KERNRAMP
Redacteuren) H. BRUGMANS, M. KANN BN TOP NAEFF
SecretarU der Redactie: C F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333
Uitg.i N. V. DE GROENE AMSTERDAMMER AMSTERDAM. C
Dun, tóch ijzersterk
OPGERICHT IN 1877
No. 2659
ZATERDAG 19 MEI 1928
De samenstelling van den Volksraad
door Mr. Dr. W. M. G. SCHUMANN,
oud-Voorzitter van den Volksraad
"p R is wel in onze geheel s koloniale geschiedenis
geep enkel voorstel van wet geweest, dat zoo
zeer de aandacht heeft getrokken in Nederland en
in Indië, als het ontwerp tot wijziging der Indische
Staatsregeling, waarop ingevolge het Grondwets
voorschrift de Regeering het advies van den Volks
raad heeft gevraagd en reeds heeft verkregen en
dat bij de Staten-Generaal in behandeling komt.
Deze belangstelling geldt dan uitsluitend het onder
deel, dat eene wijziging van de zetel verdeeling
in den Volksraad inhoudt.
Het merkwaardigste is hierbij wel, dat, toen in
1923 hetzelfde werd voorgesteld als nu, zich buiten
de Staten-Generaal nauwelijks een enkele stem daar
tegen heeft verheven. Er moeten dus redenen zijn
voor de veranderde richting van een gedeelte der
publieke opinie.
Toen in 1916 tot de instelling van den Volksraad
werd besloten, geschiedde dit met de herhaaldelijk
uitgesproken bedoeling, dat zijne samenstelling
en bevoegdheden niet voor langen tijd vastgelegd
zouden zijn, doch dat de wetgeving den te verwach
ten groei zou bijhouden. Van den beginne toonde de
Volksraad dat hij voor zijn taak meer dan berekend
was; niet het bewustzijn van zijn kunnen, ontstond
natuurlijk het verlangen naar grootere bevoegd
heden. Deze werden hem toegekend, toen de Grond
wetsherziening van 1922 een nieuwe Staatsregeling
voor Indiëvoorschreef. Van adviscerend werd de
Volksraad toen medewetgevend lichaam, maar
tegelijk werd ook in zijne samenstelling wijziging
voorgesteld. Het aantal leden, dat oorspronkelijk
39 bedroeg, en in 1921 reeds op 19 was gebracht
werd nu tot 61 uitgebreid, maar tevens de samen
stelling zóó geregeld, dat naast vijf Chineezen, vijf
en twintig Europeanen met den door den Koning
benoemden voorzitter, die nog langen tijd ook wel
een Europeaan zal zijn, dus 26, er dertig
Inheemschen zitting zouden krijgen en dezen dus de grootst
mogelijke minderheid zouden vormen.
Li den ouden Volksraad beschikte met de Euro
peanen toch de Inlanders over de volstrekte meer
derheid. Deze toestand bleef derhalve bestendigd,
al kwam er in de verhoudingscijfers een kleine ver
andering ten gunste van de Inlanders.
De Tweede Kamer ging echter met dit voorstel
niet mede: het bekende amendeineiit-Eebet, dat
het aantal Inheemsche zetels tot 25 terugbracht,
dat der Europeanen tot 30 opvoerde buiten den
voorzitter en derhalve aan het Nederlandsche
deel de volstrekte meerderheid verzekerde, werd
met alleen de stemmen der vrijzinnig- en sociaal
democraten tegen aangenomen. De meerderheid
in de Kamer was van oordeel, dat de leidende positie
van Nederland in Indiëzoowel op staatkundig en
economisch gebied, medebrengt, dat in den Volks
raad een Nederlandsche meerderheid verzekerd
wordt. Tegen deze verdediging van het amende
ment valt veel in te brengen, maar noch de tegen
stemmers noch de Regeering hebben dit gedaan.
Wat wel wonderlijk schijnt, maar achterna ver
klaard wordt uit hetgeen sinds aan het licht is ge
komen, dat het geheele ontwerp zou zijn afgestemd,
wanneer de oorspronkelijk ontworpen samenstel
ling was gehandhaafd. Het amendement was het
gevolg van een compromis tusschen den
toenmaligen Minister van Koloniën en de Kamermeer
derheid gesloten. De Minister had namelijk zijn
hart verpand aan de instelling van het College van
Gedelegeerden, dat, uit een derde van de leden van
den Volksraad bestaande, de bevoegdheden van
den Volksraad zou uitoefenen, wanneer deze zelf
op reces was. Ook tegen dit College waren van ver
schillende zijden bezwaren gerezen en om dat te
redden, werd de oorspronkelijke zetelverdeeling
opgeofferd.
Ik vermoed niet, dat alle Kamerleden trou
wens de Minister ook niet zich een juiste voor
stelling hadden gemaakt, hoe dit votum in Indi
zou worden opgenomen. In den Volksraad was er
niemand, die hot verdedigde, maar vooral de
Tnlanders waren er zeer door getroffen. In hunne
kringen maar daar niet alleen werd do aan
neming van het amendement algemeen als een blijk
van wantrouwen in hot Inlandsche volksdeel be
schouwd, welke opvatting al spoedig zeer bedenke
lijke gevolgen bleek mede te brengen, vooral bij de
jongeren.
Ongelukkigerwijze was al het grootste gedeelte
van het opkomend geslacht der z.g.ri.
intelleetueelen van ons vervreemd. Kou men zeggen, dat
onder het bewind van den G. (!. van Limburg
Stirum het gros der intelleotueele- Inlander.s achter
onze Regeering stond de extreme elementen van
nationalistische en communistische richting na
tuurlijk uitgesloten dit is later voor ons iu
ongunttigen zin veranderd, waarvan in hoofdzaak liet
uitblijven van staatkundige hervormingen do oor
zaak was. Het ongewijzigde Regeeringsvoorslel
gaf reeds veel minder dan de meeste jongeren \
erwacht hadden, maar toen daarbij da gewijzigde;
samenstelling kwam, welke zij niet anders konden
uitleggen dan uit wantrouwen geboren, wendde een
deel zich tot de communisten, wier beginselen zij
wel niet doelden, maar in wie zij de bereidwillige
helpers zagen bij het bereiken van hunne nationa
listische idealen en zocht een ander, en niet het
slechtste deel, heil in non-coöperation, op voetspoor
van den bekenden nationalist Gaiidhi, die in
Britsch-Indiëtalloozen hoeft weten te bewegen de
politieke relaties met de regeering af te breken.
niet aan verkiezingen deel te nemen, geen functies
in Staatsdienst te aanvaarden.
Nu is dit zicli onttrekken aan den strijd, dit
niet meer mede doen, een tactiek, die geheel
in de lijn ligt van het Oostersche contemplatief
karakter en die tot machteloos mokken voert,
als zij op kleine schaal wordt toegepast, maai'
wanneer groote massa's daaraan gaan mee doen,
dan is dat wel niet de kortste weg naar posi
tieve resultaten, maar brengt het toch een zeer
ongewenschte stemming in den lande. Het is deze
ervaring geweest, die zich, toen de Regeering tot
benoeming van inheemsche leden in den nieuwen
Volksraad over wilde gaan, duidelijk heeft ge
manifesteerd, welke den G. G. er toe heeft gebracht
DE GROENE AMSTERDAMMER
Prijs per Jaargang ?10.?bij vooruitbetaling.
Per No. 35 Cent. Advertentiën ? 0.75 per regel.
Postgiro 72880, Oem.-Oiro G 1000.
INHOUD:
l. Mr. Dr. W. M. G. Schumann, De samenstelling
van den Indischen Volksraad.
2. Prof. Dr. H. Brugmans, Het maagdenhuis
M. K-, Amerika.
3. Joh. Braakensiek, Koning Aman Oellah in
Rusland Aanteekeningen.
4. C. van Wessem, Muziek Herman Robbers,
Jules Verne.
5. Dr. U. Huber Noodt, Meer licht ! L. J.
Jordaan, De Strop.
6 Dr. R. Feenstra, Ttkblaadjes.
1. Dr Jac. P. Thijsse, Eiken Mr. Frans Coenen,
Kroniek.
9. W. van Itallie?van Etnbden, Baron
Schimmclpenninck van der Oye.
11. L. J. Jordaan, Bioscopy.
12. J. W. F. Werumeus Buning, Kroniek van den
Dans J. G. Sinia, Indië.
13. Otto van Tussenbroek en Dr. Joh. Tielrooy,
Nieuwe Uitgaven.
15. Jhr. Mr. H. Smissaeit, De Economische Balans
Beursspiegel.
16 C. A Klaasse, Nederland als financieel centrum.
17. Charivarius, Geschiedenis des Vaderlands
Melis Stoke, De Waarde van lijfspreuken Dr.
B. Raptschinsky, Boekbespreking.
18. J. Voskuil, Toegepaste kunst?H. Middendorp,
Boekbespreking Melis Stoke, Rijm.
19. Uit het kladschrift van Jantje Alida
Zevenboom's Croquante croquetjes.
20. Cel 2, Telefoon Charivarius, Charivaria.
Omslag: Spelproblemen.
Bijvoegsel: Joh. Braakensiek, Bij hel begin van
de Olympische Spelen.
)& beschaafde smaak
Vraagt Bonbons
R/NGERS
Let op den naam
bij d<; Ki'iMin op wijziging aan te dringen. Kn er
behoeft, goo i twijfel aan te bestaan, dat wamn-er
do Staten-Generaal dit voorstel mochten verwel
pen of zelfs maar aanhouden, de teleurstelling in
hot verhoogde wantrouwen in onze koloniale
politiek een nog grootcr gedeelte van het, op
komend geslacht, dus de a,a,nsla:mdo leiders der
partijen, de toekomstige; leden va.il den Volksraad,
van ons geheel zullen vervreemden, on de verwor
ping, waarvan do tegenstanders van dit voorstel
bevestiging van hot Xedorliindseh gezag verwachten
jui,et de voorwaarden zal schoppen voor do tot
standkoming van hetgeen inderdaad een gevaar
zou zijn voor het .\ederlandseh gezag: een radioaal
nationalistisch blok.
Hoezeer dit ook door de ordelijk gezinde,
inlanders wordt ingezien, blijkt wel uit hot feit-, dat
door hen, die toch waarlijk niet met aardsche
goederen overbedeeld zijn. gelden zijn bijeenge
bracht om een deputatie hierheen te zonden, welke
de, aanneming van het voorstel zal pogen te be
vorderen. De actie in een groot deel van de,
Europeesche pers hier te lande en in Indiëon de
oppositie vooral onder het Europeesche volksdeel
aldaar, heeft hen tot dien stap doeu besluiten.
(Wordt vermijd).