No. 2660 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 MEI 1928 door zijn nijpende geldzorgen, keek hem nu met ongeveinsde bewondering aan. Als zag ze nu pas, na ruim twintig jaar, welk een groot man ze eigenlijk getrouwd had ! Maar wie had dan ooit gedacht , dat er zoo iets buitengewoons in dien kleinen, verle gen man huisde? In het armoedige kamertje was het feest. Het rook er naar koffie en koek. Kr stonden schalen vol zoetigheden en gedroogde vruchten en noten. En de held van. het feest zat maar zielsgelukkig tegen iedereen te knik ken en liet zich bewierooken. En toen hij dien avond, naast zijn veel te groote en zware vrouw, als altijd zijn bescheiden plaatsje in het echtelijke bed weer innam, geloofde hij zelf dat hij dat gedicht gemaakt had .... nou ja, of had kunnen maken ! En", fantaseerde hij verder, zoo zou hij er toch zeker vijf op een dag kunnen maken en afleveren eri dat was dan vijf maal vijftig zloti dus twee-honderd-vijftig zloti. En dat was dan toch een veel betere brood winning dan kleermaker." En bovendien puur verdiend geld. Daar ging nou geen cent af voor voor schotten, voor slijtage van je machi nes, voor vuur. voor je persbouten ! Je nam maar gewoon een velletje papier en je schreef een rijmpje met extra-groote beginletters. Je bracht het naar de krant en veertien dagen later stuurden ze je, alsof het zoo maar niets was, het geld naar huis ! En er waren toch nog meer bladen ! Hadt je niet De Tijd?" De Bran ding", De Lichtstraal?" En stonden er niet overal prijsvragen in? Een gouden tijd kon het worden! Hij zag zich zelf al als een beroemd schrijver. Op straat zouden de merischen el kaar aanstooten: Kijk, weet je wie dat is? Dat is Golombek, de schrijver ! Vroeger was hij maar een gewoon kleermakertje, die hard moest werken om geen honger te lijden en mi. . . .!" Uit Moskou, uit Wilna, uit Krakau komen de geleerde heeren hem bezoe ken ! Hij schrijft in alle dag- en week bladen ! En geld. geld verdient hij als water !" Toen den volgenden dag een paar nieuwe klanten bij hem kwamen (hij was nu immers een man van naa.n !) stond hij ze nauwelijks te woord. -Nieuwe opdrachten nam hij natuur lijk niet meer aan. Wat dachten ze wel ? En zoo kwam het, dat het verlegen. gebogen kleermakertje, wiens pover zaakje een opflikkering zoo hard noodig had, de nieuwe klanten weg joeg en de oude afsnauwde. Ernstig begon Golombek zich op schrijven toe te leggen. Vellen vol bekrabbelde hij ie proza of dichtvorm. Uren lang lag hij 's nachts wakker en plaagde zijn arme hersenen met het zoeken van rijm woorden. En terwijl zijn welgedane ega lag te slapen, stond hij op en schreef. schreef, schreef.. . . totdat zijn ver moeide oogleden dichtvielen en hij den volgenden dag rondliep, nog bleeker, nog doorschijnender dan vroe ger. Zijn lange zwarte baard hing als geklitte franje aan-en-om zijn kin. Zijn kleeren slobberden om zijn lijf. En na weken begon hij zich al' te vragen waarom toch niemand van zijn litteraire producten gediend scheen ! Wel wist hij, dat alle groote mannen hun nioeilijken tijd gehad hadden en hij wanhoopte dus niet. Maar had het bij allen zoo lang geduurd? Totdat zijn vrouw, weer hatelijk als vroeger, hem zijn luiheid begon te verwijten. Ke verwenschte zijn dich terlijke aspiraties en liep naar de buren om haar nood te klagen. Kn teen begonnen allen, die hem bewierookt hadden in zijn korten wondeimooien glorie-tijd, hem uit te lachen. Hij werd bespot en nagejouwd en durfde bijna niet meer op straat kour-n. K n toen ten einde raad, ging hij op een avond naar doktor Jaroelawski om zijn hart uit te storten. Kleintjes en timide kwa.ithij binnen. Wel, prijswinnaar !" kwam de arts vroolijk, hoe gaat er mee?" Maar toen hij het doodsbleeke kleermakertje nauwkeuriger aankeek. Het hij zijn vroolijken toon varen. ..Zeg eens, (jolonibek, wat mankeert ei- aan? Je ziet er niet bepaald vooideelig uit ! (iaan de zaken zoo slecht dat je je niet pen beetje beter voeden kunt ?'' Zaken, zaken," barste liet man netje uit. zaken doe ik niet mee1'. meneer dokter. Mijn klanten zijn weg. Mijn naam is weg. Sinds ik die vijftig zloti verdiend heb ben ik armer dan ooit. Die prijsvraag, die ik gewonnen heb, is mijn ongeluk geweest !" Heb ? i'? die prijsvraag gewonnen. heb jij die vijftig zloti verdiend;" en. je garen weer op. Naai knoopen aan. voer jassen, verstel mouwen en zakken. Kn vooral. . . . kijk geen krant meer in, want overal liggen prijsvragen op den loer. Het is gevaarlijk." Te laat. meneer dokter." zei het kleerrnakertje somber. Mijn zaak is weg. Ik heb geen stuk goed meer in huis en geen cent om het te koopen. Geen el voe.ring is er in voorraad en mijn bouten zijn verroest. Mijn klanten kijken me niet meer aan. De heele familie, van mijn vrouw ver wijt me dat ik ha.ar honger laat lijden. maar meneer dokter, ik heb zelf nok geen stuk eten meer. lloo zou ik het Kaar Jan kunnen geven? Iedereen lacht me uit en bij mijn vrouw heb ik geen leven meer. Ik heb non maar n ka.ns !" ..En die is?" vroeg de aits. ..Mijn broer in Warschau heeft een groot confec.tie-magazijn en die hee me geschreven dat hij een klein plaats je voor me over hoeft op do reparatieafdeeling. Maar ziet u, het is zoo'n groot magazijn met al die poppen in de, uitstalkast, die een fatsoenlijk kleermaker uitlachen, als hij er voorbij vroeg de dokter geamuseerd. Nou ja, eigenlijk u. Maar dat weet toch niemand. Kn liet was Inch met mijn naam ! Ik heb sinds dien avond alle prijs vragen, die (.-r viit komen, gepro beerd <jp te lossen. Ik heb aan alles meegedaan. Ik heb nachten zitten bedenken en schrijven. Kn nieuwe verhalen heb ik uitgedacht en opge schreven en aan do kranten gestuurd, maar ze sturen weer alles terug. Of ik hoor er niets meer van. Maar geld krijg ik nooit ! Ik heb dag en nacht gewerkt. Ik kan niet meer l" En wat wou je dan dat ik er aan deed?" vroeg de dokter, met een tikje zelfverwijt. Ik wou van u weten hoc. u dat eerste gedichtje gemaakt hebt. Als u me dat nu eens precies uitlegt. ka,7i ik het ook wel. Ik kom om raad bij l'. meneer dokter." ...Mijn raad is: Ga naai.' je schaar en je centimeter U-rug- Pak je krijt gaat en waarachtig, nu weet ik niet, kan i/i- in een «-.onfeotiemagu/iju gaan werken ? Kn dan. . . . Koe moet. ik er komen? //,? zou nog wel kunnen loopen. maar mijn v'-uu w Keet't nu- gezegd, dat /.e niet mee i^iat als /.e loopen moet. ik weet geen raad !" Ik zal jullie Kot geld voor de reis geven, Golombek, als je me eerlijk belooft geen pen moer in je liandon te nemen en alle prijsvragen verder te nogeoron. Ze zijn een leelijke in fectie geworden !" Kn zoo gebeurde liet dat Golombek. de eens zoo beroemde winnaar van <le akostikonprijsvraag voor eennieuw at'waschbaar behangsel, zijn pover kostje ging verdienen in een confectie magazijn met geprijsde kleeren, die een fatsoenlijken kleermaker de tranen uit de oogen persen. Kn dut was wel h<-( ergste dal hem gebeuren kon ! Dr. K. il. DE RA A F EN J. J. (IRISS, ZET EX KEUWEN. Spie gel der Nederlandsche letteren van 1200 tot heden. Deel l van 1200 tot 1700 3e dr. gèb. ?8. Deel 11 van 1700 tol 1880 2e dr. i/eb. f 8. Deel 111 van 1880 tot lie den. 2e dr. geb. / 10.50. Deel IV Stroom inf/en en (icstulten. (ïesehiedenix iler Xedeiiandsehe letteren. (ïeex/etijke stroomitn/en en cultuurverschijnselen. benevens een overzicht ra n hel leren en een karakteristiek KIIII hel irerk run de hoofdpersonen der Xederli/nilxrhe lilfi'rutuur. i/eb. / 10.50. Deel l III de bloemlezing ct»ii]>lcel i 25. Hel complete ircrkDeel l l l' ? 85. Uranse. / 'iti/cre /-.s-. Rotterdam. O l' D EX XJ E l' l V .1A l'A X. dreven uil het leren door II. H. VAX KOL. Meteen voonroorii vitn l'roj.Dr. J/.U". de \~isser. Met 118 il/, naar foto's en naar Jupunxche houteneden. 2e goedkoo/ie aitijaaj /0.05; geb. f 7.90. Hrusse. Uitgevers, Rotterdam. Verkorte inhoud: l De historische ver houding tusscheii Ja/iutieii Nederland. II. De hundelsmorual der ./apnnner/i. III. Japansche feesten. I V. De zelfmoord in Japan. V. Levenslot en karakter der Ju pintsehe vrome. Dr. /'. C. l») ('T E N K' VERTAI.IXdEX VAN KLASSIEKEN. Xuar liet (>riek'sch van A iscfn/los en l'luto in Xederlandsche verzen over gebracht: Jfet Treurspel van Aijumeinnoon. 2<? rf/1.; Doodenoijer; Euinenieilen : /teren tegen Thebai; Plaloons /'/taidoon en f'liiioonx J'hfiidros. Prijs f 1.25. in stem pelbu ml j 5.75 per deel. /iniftsc. l'ltgerers. Rotterdam. Dr. R. ./ACO/iSEX EX Dr. M. ENdEIfS. SCHETS VAN DE (l ESCHIEDEXIS DER Ol'DIlEID. Met 81 n/b.; een orerziehtkiinrt. tijdtafcl en register, l'rijs ? 8.50; in tinnen geb. ? 1.25. liniüfte. Citijevers. Rotterdam. Een prfictisch ingericht en onder houdend gexchreren n'crk. dal de ge schiedenis run vervlogen lijden helder niii/r voren brengt.... ,IO DAEMEX. DE H Eli.K! E l L A *M. Het spi'ookie run Stefun l'órtox. Met 12 penteelceni mjen run de scfir/jfster l" ionnaat, op geschept pupier in versierd omslag i 10. -: in linnen stenijtelbu nd / 12.50. Hrnsse. t'ifr/ercrs. /tollerdd in. ./. M. VAN DEN HOTTEN. VETI'LAXTEN.Metru'nn 00 illuslr. in versierd otiixlai/ f 1.50. ('ACTIESSE\. 2c druk'. Mei ruim 50 illuntr. in vcrxicrd oinnl<i</ f 1.50. Hrnsxe. l'i/i/eiv/'.s'. Hollen! u m. .I.VI.I \' E H HE lt(i. l ?()(!!?: l.-ll»' LI.EX. RANKE \VIEKEX. Mei 15 ulb. naar info'* en een voorbericht run Dr. Jui'. l'. ThiJNKc, prijx i l .(Hl. i/eb. i 2.1)0. lirnxxe. f'ilijererx. Rotterdam. TR<>r\VE \VACHTERS. M el 5:i ujb. uuur foto's jirijx i !.!)(). ijeb. l 2.!)ll. ///?i/.s.sT. l'ilfji'rei'x. Rotterdam. ..Orerlreli xehier elk'e rerii'urhiinif. De hexclirt/nnifcn ~iin boetend en de, lolo .s.' '/.uo kr/irn/ ~uijt'n tri' ze noif n i m nier. in n inioril schillerend trerk. dut is kunxl. IfEIDAXSEX. Verzameld door II". li/iOM-STlft'ICK. deiH. door l'o! Dom. Eerste Handel, -e dr. 2rt diinxen f 1.00. Nii'HH-e Hnndel 25 dansen i l.iMi. Hruxsc, L'ityercrs. Rotterdam. ..Dat deze rij/c uiti/eijeren boekjes een xneeex nullen ~i,in, sehtjnl ons zeL'cr. De ieitf/d n'il tlanxen. i/eliikkiif ! Ltnil ,-f tlunsen. muur, . . . besehuulif. i/eexttij hl<l en i'riuilij/,' "/s iti de;:e np In dutc boekies.''