De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1928 2 juni pagina 10

2 juni 1928 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

1O DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 JUNI 1928 No. 2661 Nieuwe uitgaven Ellen Forest. Het wereldsche leven van Tobie. Amsterdam, z. j. P. N. van Kampen en Zoon. Ik zou niet durven zeggen dat ik bet boek van Tobie, zooals het wei.1kelijk zou moeten zijn, kan schrijven. Dat kan niemand, want Tobie is een heilig", en wie, die z.-!ve zonden kent, zou de diepte van goedheid kunner peilen van n, die fli/r zonden vreemd gebleven is'r" Dit doelt do schrijfster mee voor zij ha*r verhaal begint, en. de vraag lijkt mij niet onbescheiden, waarom zij, daar zij toch haar eigen onmacht inzag, er eigenlijk aan be gonnen is. Want zij heeft er eerlijk gezegd niet veel van terecht gebracht. Het is waar althans, ook dit meldt de schrijfster vooraf lu t boek is niet zoozeer voor hot publiek" bestemd: ,,[k leg Tobie's leven vast voor de enkelen die hem gekend heb ben." Dat is goed en wel, maar ondertusschen zit de criticus met een vervelend en onbelangrijk, zelfs min of meer belachelijk boek. Ik heb Tobie niet gekend en ik moet mij richten tot een kring van lezers, die hem ook niet gekend hebben; de enkelen die hem dan wel gekend hebben en in dit varhaa! misschien tnsschen de regels door kunnen lez'.u-, moeten uit don aard van de zaak buiten be schouwing blijven. Deze Tobie dan is iemand, die zoekt"; de oplossing van het leven, hot woreldraadscl, de ware godsdienst, enfin, hij zoekt. Hij kan het in Holland natirarlijk niet vinden wat vind je hier ! en daarom gaat hij op reis. Hij zoekt het bij de Mohammedanen, bij de Hindoe's en bij de Oliiiieezon, maai1 overal vindt hij vormoiulionst on ''erworden godsdienst-praktijken. Tot hij eindelijk in aanraking komt met een Roomseh-katholiek priester, die hem i;i oen klooster helpt. Daarmee eindigt hot verhaal; of Tobie acuter de gewijde muren gevonden hooft wat hij zocht, vermeldt de historie niet. Het is inderdaad een tamelijk on wijze geschiedenis. Die heele zoekerij van Tobie komt voornamelijk neer op wat qua.si-diopzinnigc redenee ringen over religieuze kwesties, en Tobie had daar in een behoorlijk lexicon meer over kunnen vinden dan hij nu gedurende zijn heeleri zwerf tocht opdeed. Het getheoretiseer ver dringt nu en dan den heelen Tobie, maar hij is trouwens zoo'n schim achtig jongmensch, dat er niet veel noodig is om hem van de vlakte te krijgen. Het boek is ook nog zoo iets als een roman; er komen allerlei menschen in voor, die eerst met malle conversatie en later met briever.schrijverij aan Tobie verbonden zijn. Zoo komt er nog een zokero Jan in voor, alias broeder Menardus, want hij is uit een klooster weggeloopen; die zoekt ook, maar hij wordt er gek van en hangt zich op. En nog allerlei andere lui, enfin het is een raar mengelmoes. Hfrs. Genrije de Home Vaizey, Op zidtl." Vcrt. uil liet En.j/e(vc7i. iL Kil u llarthiu. Am'?Jc/'iJiini. J. ?'. L. ./. Veen. Een boek. dat in veel opzichten te vergelijken is bij de society-stukken van Eiigelsehen bodem, waarmee de laatste jaren het publiek bij ons zoet gehouden wordt. De beminnelijke onbeduidendheid vooral geeft aan leiding tot do vergelijking. De hoofd personen uit dit boek zijn menschen van niets, zijn geen persoonlijkheden, zij verrichten geen belangrijke dingen, zij strijden niet tegen hun noodlot, want het noodlot bestaat niet voor hen. Zij weten zich goed te gedragen, zij kleeden zich correct, zij kunnen beschaafd converseeren, dat is alles. Personen uit een boek kunnen door deze eigenschappen populair worden, Kn ,ik blijf bij mijn vergelijking hebben wij geen kunstenaars op het Leidscheplein, die hun renommée voor namelijk danken aan hun beschaafd ? uitspraak, de onberispelijke vouw in hun pautalon of haar wél-gedragen avondjaponnetjes? Wat zullen we meer van dit boek zeggen.... do ver taalster, die overigens behoorlijk Ne derlandsen schreef, verdodderigde het voorkomen nog, door An unknown lover" te vervangen door ,,Op zicht !" Er wordt in het verhaal een beetje gevrijd en een beetje getrouwd, er wordt schipbreukje in gespeeld; er komt een vrouwtje in voor, dat schattig vrije-vrouwerig doet, na tuurlijk toch heel netjes, heel ladylike, er treedt een Engelsch officier in op, zoo'n gespierde ferme vent, en een sjentelman: er wordt in de lange dialogen, zoo genoeglijkjes-weg gekeuveld over onderwerpen waar iedereen bij kan, en dan met zoo'n tikje humor er doorheen, want de schrijfster is een schalk; het is allerliefst, het is aardig, het is leuk, het is een boek om zoo de straat op te gooien Dostojewsky. Netouehka. Am sterdam, z. j. Van Munster's Uitgevers Mij. Toen ik dit verhaal begon te lezen, bleek mij dat ik het kende in do Duitsche vertaling van Rahsin; het staat in de bekende uitgave van Piper en Co. als het derde verhaal in de novellenbundel Ein kleiner Held", en het heet daar Njetotchka Xeswanowa." Het is een van de mooiste werken van Dostojewski; het aangrij pende verhaal van den hoogmoedigen, egocentrischen violist, die hoe langer hoe meer de beheersching over zichzelf kwijt raakt en in waanzin ondergaat; het is, daarna, het lang zaam aan zich ontwikkelen van een schuchtere, getrapte kinderziel. Want het zijn eigenlijk twee verhalen. Gelijk in vele van zijn romans en novellen, heeft de schrijver zich weinig bekom merd om eenheid van compositie, maar de gedachte kan bij niemand opkomen, dat de waarde van zijn werk er ook rnaar eenigszins door verkleind zou zijn. Er staat zoo ontzaglijk veel tegenover. De schildering van een type als Jefimoff, de ontwrichte, steeds meer naar den waanzin over hellende kunsteriaarsziel, de beschrij ving van het verworden van zijn ge zinsleven, het voelbaar maken van het lijden der moeder, het uitbeelden van het zieleleven van het kleine meisje, dat plotseling uit deze om geving wordt overgeplaatst in een milieu van weelde on rijkdom, het weergeven van de conflicten die Njetotchka heeft te bevechten in dat alles is zooveel schoons, dat men alloen maar eerbiedig kan getuigen, dat hier een van de allergrootsten schreef voor ons en voor verre nage slachten. De Hollandsche vertaling is hier en daar nog al wat bekort, maar zonder dat de eenheid van het ver haal er door werd geschaad. HERMAN MIDDENDORP VRAAGT VAN BIISTEIVELD'S ADVOCAAT A.VAN BIJSTERVELD AMSTERDAM EXPORT Mosterd . A£$pobr Jr., Wil NliUVE KOOFllfN VAK FUT TYPE 509 Cond.Int.Syst.Weymann Spider .... t 2203 Torpedo 2400 Cabr. Spider. 2500 CoupéSpider CouréSpider f 2600 Cond. Int.(2 port.). . . . 2tOO Cond. Int. (4 port.) Syst. Weymann ,, 2750 Twee nieuwe modellen hebben van type 509 nu,,voor elck wat wils" gemaakt. De Cour Spider is door ruimte en comfort DE wagen voor dokter, reiziger en zakenman. De Cond. Int. Syst. Weyinann is zoowel inals uitwendig een luxe wagen bij uitnemend heid. J. LEONARD LANG, lTADÏS;d,;oEnRS2?1A0SE '.L4 Amsterdam. Een idiaal zomerverblijf (egen uiterst billijken prijs is: GRUNDLSEE (SALZKAMMl-RGUT) OOSTENRIJK PENSION KORANYI Dit heerlijke Alpenoord, met alle aantrekkelijkheid van meeren en bergen, biedt door zijn gezonde ligging een ideaal verblijf aan den vacantie-zoeker die werkelijk genieten wil. Zeer gemakkelijke verbindingen met Münchcn en Silzburg. IS MAAREEN KARELI TEUNZOLfcNwS »1ET OPSTAAN QEJ1 B HERSTELT DE/ PLATVOET \\ O. A. IV^AS S l N G . V ^ O.Z.VOORBURGWAL 33^. ATJAi1* "" HMtT Bi* ofiJ c.' c rvM.~icic.-r kost den h: j moest keften " /\IVISTERDAM LEEUWARDEN N'Z Voor'H"'t>w'^a Ru'tei'akwartier 37 ' TI-I 35397 Tel. £32

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl