DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 JUNI 1928 ?CvAAJSrTEBKBNINGEN V 'In Dalmatië, op Zuid-Slavisch grondgebied. hj$eft"clè" Bevolking zich zoo juist op baldadige wij ZP geweerd. Bopze lieden fluisteren, dat de relletjes verwekt waren door menschen, die een plaats voor den Glympisehen voetbalstrijd Holland-TJruguay meester wenschten te worden, doch van welinge lichte zijde heb ik vernomen, dat de opgewonden heid der Serven en Kroaten daarmee niets te inaken had. Al waren de gemoederen daar ginds in Serviëbijna zoo verhit als ze in de hoofdstad van ons rustige landje geweest zijn, toen men zich op maakte een toegangsbiljet te koopen voor ge noemde ontmoeting, toch was het wel degelijk een ernstige zaak, die een deel der burgerij van Joego slaviëtot minder vreedzame handelingen bracht. Het voornemen van de Regeering te Belgrado om eindelijk aan de Skoepsjtina de, van 1925 dateerende overeenkomsten van Kettuno, dat in hoofdzaak wederzijdsche handels- en vestigingsvrijheid waarborgt, ter ratificatie voor te leg gen, leidde tot de niet bepaald vriendelijke manifestaties tegenover Italië. In de oogen van Kroaten en Slovenen zouden die overeen komsten aan Mussolini en zijn landgenooten een veel te gunstige positie in de Dalmatische kust streek verschaffen, Men is er daar niet geheel gerust op, dat Italiëniet verdergaande plan nen koestert en kan er nog altijd niet ver geten, hoe Italiëeen streep door de Joego-Slavische rekening heeft gehaald, toen het zich in het formeel zelfstandig Fiume en in Zara wist te nestelen, terwijl trouwens het heele beleid van Rome er voortdurend op gericht scheen zich macht en invloed ten koste van Serviëte ver schaffen, was het niet zoo wonderbaarlijk, dat thans de bom moest barsten. In een correspondentie uit deze gebieden, twee maanden geleden in De Amsterdammer ver schenen, werd de Italiaansche?Servische tegenste'.ling uitvoerig toegelicht. Italiaansche winkels zijn geplunderd, de ruiten van een Italiaansch consulaat hebben het moeten ontgelden, kortom er is op zeer onaangename ma nier te kennen gegeven, dat men al heel weinig op een toegeven aan Mussolini's verlangens ge steld is. Of de lawaaischeppers hun land met een dergelijk optreden een dienst hebben bewezen. valt te betwijfelen. Daargelaten toch, dat nu ook op hun beurt de Italianen niet hebben nagelaten tegen de Joego-Slaven te manifesteeren en dat bovendien de Servische Regeering haar veront schuldiging enheeft moeten aanbieden voor de wandaden door sommigen harer onderdanen ver richt, kan deze historie den Serviërs nog in anderen zin duur te staan komen. Juist toch was Belgrado er in geslaagd van Londensche bankiers een lee ning toegezegd te krijgen de finantieele situatie van Joego-Slaviëis van dien aard, dat men drin gend geldelijke hulp noodig heeft op voorwaarde. dat er een einde zou komen aan de gespannen ver houding tot Italië. De Minister van Buitenlandsche Zaken Marinkowitch achtte het o. m. daarom hoogst wenschelijk, dat het Parlement ten langen leste de overeenkomsten van Nettuno zou slikken. En dit te meer, omdat hij er dan alleen in zou kunnen slagen het binnenkort afloopende algemeene vriendschapsverdrag met Rome vernieuwd te krijgen. Ten einde verder te voorkomen, dat Mussolini er alles op zou zetten een nauwe aan eensluiting met Griekenland en Turkije te be reiken met het doel Joego-Slaviëin een. ge soleerden, hoek te duwen, wilde Marinkowitch de Skoepsjtina er nu maar toe brengen de overeen komsten te aanvaarden, die zulk een heftigen tegenstand bij de Kroaten ontmoetten. f^Het is te hopen, dat weldra dit krakeel tot een einde zal komen zonder dat er zich nog dingen zullen voordoen, die het ergste zouden doen vreezen. In dat geval zou op Genève d<> plicht rusten tusschen beiden te komen. Italiaansch fruit" te Belgrado Teekening voor ^?de Groene * Amsterdammer" door Joh. Braakensiek VAM HELLES TABAK Aan de vruchten herkent men den boom. Zal ingrijpen van den Volkenbond ook noodig zijn. nu de Grondwet van Litauen een wijziging heeft ondergaan, die in de gegeven omstandig heden werkelijk niet door den beugel kan;' Nadat toch door den Volkenbondsraad bereikt was, dat Litauen en Polen het pad der toenadering zouden gaan betreden, waarvoor het noodig was voors hands het teerc probleem betreffende Wilna buiten het geding te houden, is er een verandering van de Litausche Constitutie afgekondigd, dien o.a. inhoudt. . . . de aanwijzing van Wilna als hoofdstad des laiids; de praktische overweging. dat momenteel Wilna in Poolsche handen is. heeft er toe geleid, dat de Grondwetgever de mogelijk heid open liet om bij een speciale wet tijdelijk Kowno als hoofdstad te doen fungeeren. Deze gang van zaken kan kwalijk bevorderlijk zijn voor de verbetering der Poolsch-Litausehe betrekkingen. want al heeft men hier slechts te doen met een gebaar, het valt toch niet te ontkennen, dat het gebaar verre van vriendschappelijk is. liet heeft er veel van alsof dictator Woldemaras een lange neus maakt tegen Pilsoedski, terwijl hij dezen als een echte straatjongen toevoegt: .Jekker, en Wilna is toch maar fijntjes van ons". Zulk een optreden past overigens volkomen bij den heer Woldemaras. die in heel zijn staatkundig doen. e)i laten veel heeft van een politieken straatbengel. Of de groot e heeren van Gerieve zich niet geroepen zullen achten aan dergelijke streken een einde te maken ': Xekere militaire of (en.) chemische deskundigen. die ons den laatst en tijd wel eens hebben willen wijs mstken, dat gifgassen heel wat onschuldiger strijdmiddelen zouden zijn. dan van den kant der vijanden van den chemi.scben oorlog beweerd is. hebben het al heel slecht getroffen, mi er te Ham burg phosgeen. is ontsnapt uit een ontploft reser voir. Het was alleen aan een buitengewoon ge lukkig toeval (wind en regen) te danken, dat deze droeve gebeurtenis, die toch al heel wat menschen tot slachtoffers maakte, niet een ontzaggelijke ramp voor de gansehe ITamhurgsc.he bevolking is geworden. Denkbaar ware het. dat deze ga-sexplosie ook nog vergiftigend op het terrein der internationale verhoudingen zou werken. Wanneer men echter in Berlijn zijn plicht doet, /.al zulks niet het geval hoeven te zijn. Volgens het verdrag van Versailles mocht Duitschland geen verstikkende, vergiftige en dergelijke gassen ge bruiken en aanmaken. Maar wel liet men toe. dat de Duitschers met het oog op bepaalde takken van nijverheid de daarvoor «montbeerlijke voorraad phosgeen zouden kunnen produceeren en ver bruiken. De vraag is nu. of er tengevolge van het geen er te Hamburg uitgelekt is. gebleken /.ou zijn. dat men hier met een traetaatsehennis van Duitschen kant te doen had. Open kaart spelen, is hier verreweg de beste methode. Vandaar dat de nieuwe Rijksregering, die straks aan het bewind zal komen, dan ook ver standig /.ou handelen door de duidelijkste bewijzen voor zijn onschuld aan te voeren, zoo n.l. zou komen vast te staan, dat er geen kwestie ware van eenige inbreuk op de ontwapeningsvoorschrifteu. OEN HAAG AMSTERDAM ROTTERDAM S A M O A FIJNE COCOS KARPETTEN 1.25 x 1.80 £595 METER W. 1.40 x 2.00 9.1.80 x 2.40 14.25 GROOTERE MATEN NAAR VERHOUDING