Historisch Archief 1877-1940
Mo. 2664
DÉGROENE AMSTERDAMMER VAN 23 JUNI 1928
NIEUWE UITGAVEN
Dans
J. W. F. Werumous Buning be
schreef op onderhoudende en deskun
dige wijze de figuren uit de geschiede
nis van den dans in Twee eeuwen dans
kunst en curiositeit; de uitgever Eni.
Querido gaf dit op aantrekkelijke wijze,
verlucht met vele portretten en pla
ten, uit.
Deze kleine portretgalerij van groote
dansers en danseressen uit het ver
leden, ontstond niet met de bedoeling
om zwaarwichtige historie te geven,
maar in de eerste plaats om, ten be
hoeve van d3 toenemende algemeene
belangstelling in historische figuren,
ook enkele verschijningen op het ge
bied van den dans bekender te maken.
Waar het noodig was bracht de schrij
ver de curiositeit naast de kunst op
den voorgrond, waardoor het boekje
zijn waarde heeft gekregen voor de
Nederlandsche bibliotheek van wer
ken over den dans. D.
Duitsche boeken
llomano Ouardini. Briefe vom
Corner See. Matthias Gr
newald Verlag.
Dit zijn de brieven (aan een
gefingeerden vriend) van een modern zoeker
naar liet verband tusschen chaos en
ego, naar het schijnbaar zoek
geAuguste Vestris. Caricatuur van Isabey
(Uit: Twee eeuwen danskunst en curiositeit)
raakte contact tusschen Wereld en
God. De problemen die Guardini
hier aanroert, raken ieder denkend
mensch van dezen tijd. En de, manier
waarop hij ze behandelt, zullen den
lezer nog meeraanhetdenkenbrengen,
omdat hij telkens door een treffend
juiste vergelijking, een nieuw licht
weet te werpen op de kwesties dio
vooral van onzen tijd zijn: op de
demonische overheersching van getal
en machine.
Toch is Guardini niet iemand die
zich stelt naast den tijd waarin lüj
l'eft, of die van het door een vorig
geslacht bereikte hoogtepunt mede
lijdend, neerziet op wat de menschen
van nu zij het dan niet altijd op
de juiste manier bezig zijn tot stand
te brengen. Dat de dingen van thans
hem vaak hevig kunnen hinderen,
is waarlijk niet zijn schuld. Zoo
klaagt hij erover hoe neben dein
hohen (Campanile auf einmal ein
Schornstein stand und alles zerrisz".
Toch is hij niet iemand, die een star
terug-tot-de-Natuur predikt. Immers:
Die Sehnsucht nach der ganz
unberührten Natur is selbst bereits ein
Kulturergebnis, aus dein L'ebermasz
eines verkünstlichten Daseins
entspringend."
* Intusschen geeft Guardini ook zoo
juist aan, dat de mensch zijn vele
redeneeringen noodig heeft, omdat
hij niet zien en meteen begrijpen
kan. Gott braucht keine Begriffe.
Er schaut." De mensch echter, de
werkelijk levende mensch, is genood
zaakt om voortdurend na te denken,
met het gevolg wederom, dat ons
doen voortdurend onderbroken wordt
door het denken over dat doen.
En bovendien worden langzamerhand,
door dat voortdurend willen ontra
felen van alles, de wortelen van den
boom des levens blootgelegd. En een
wortel behoort nu eenmaal in het
donker dezer aarde verankerd te
blijven, indien de boom wil blijven
leven". Slechts uit het duister kan
die opgroeien in het licht.
Ook over de machine en de wijze
waarop die het heele leven vermacl
naliseerd heeft, zegt G uardini opmer
kelijke dingen. De bevolkingstoename
der laatste zestig jaar is door de machi
ne mogelijk gemaakt. En die bevol
kingstoename maakt op haar beurt
weer de machine mogelijk. Daaruit
volgt dus, dat het n
niet uit liet ander ver
klaard kan worden. Toch
heeft de machine heel
wat vernield. Zoo wordt
bijvoorbeeld over de mo
torbooten in de kanalen
van Venetiëopgemerkt:
,,Ks ist tief symbolisch,
dasz der harte kurze
Schlag ihrer Wellen von
den Fundamenten der
Hauser nicht vertragen
wird."
In den negenden en
laatstee brief ziet de
schrijver dan den weg
voor zich, die tot een
oplossing kan leiden. Niet
dat hij precies aangeeft
hoe die weg zijn zal. maar
hij weet althans de rich
ting aan te geven en ook
ons te overtuigen dat
inderdaad in die richting
de oplossing te vinden
moet zijn. Allen die wer
kelijk deelnemen aan het
leven dezer zonderling
bewogen tijden, allen die
werkelijk inzien dat lan
gen tijd die weg in een
verkeerde richting
geI
zocht en daarom niet gevonden
is, zullen door dit waarlijk wijze boek
aan het denken worden gebracht en,
laat ons hopen, ook tot het doen van
wat er thans gedaan moet worden.
Alles wijst erop, dat er in die rich
ting reeds krachten aan het werk zijn,
al wordt daarover niet veel gepraat:
..-..kein Wort wird von Gott
gesprochen, und doch ist alles von I hm
voll." De schrijver van dit buiten
gewoon belangrijke en niet veel beel
dend talent geschreven boekje ge
looft dan ook, dat wij aan het begin
staan van een groote verandering ten
goede, of, zooals hij op de laatste
bladzij zegt: Ich weisz im G runde
nichts mehr zu sagen, als dasz ich
aus tiefstem Herzeii glaube, Gott ist
arn Werk."
A. M. BUIS
in dit bonk hoofdzaak is, is bij De
Balzac slechts ondergeschikt aan een
hoogere waarde, een waarde, waardoor
de vergelijking van beide romans ook
maar geen streep verder kan worden
voortgezet.
De onbekende vertaler bleef in
stijl. Dat wil zeggen in den stijl van
De man met het ijzeren Masker.
(J. A. Herinner! n//en rein een
adelborst. Uniirh'iii 1027. II.
D. Tjecnk Willink en Zn.
A. Weruméus Buning zegt in zijn
hartelijk en joviaal gesteld inleidend
woord tot dit boek, dat hij den schrij
ver van deze schetsen (de inleider
verklapt ook. dat het de oud-zeeoffi
cier J. P. Muller is) als zijn opvolger"
op hot gebied, der Marine-schetsen
be(Uit: Twee
IVedcrlandsolie bopkcit
('Itdrlcs Folci/. liet
yefieitii-iiinif/e kasteel. Amsterdam ~. j.
Van Munster'a (r. J\l.
Naast boeken van culturoole waarde
geeft de firma Van Munster
ontspanningslectuur uit, om ook in de
mindere behoeften van een leosgraag
publiek te kunnen voorzien. ..Het ge
heimzinnige kasteel" behoort tot de
tweede soort. Xiet de meiisch is hier do
hoofdzaak, maai' het avontuur. Do
menschen zijn sto.root.iep; dooit; pop
pon, min of meer belachelijk opge
dirkt mot kleurig-romantische lappen.
Maar voor don lezer, wieii hot gelukt
zich zoo in do situatie in te werken,
dat hij die malle bijhangsels niet meer
ziet, heeft hot verhaal nog wol
wat interessants. De geschiedenis
speelt in don tijd van de
('arlistenopstand.eii onder Louis Philippe. en do
manier waarop do rechtschapene on
ridderlijke Guilleri Guillorézijn
choone bruid uit het warnot van
tegenwerkende omstandigheden van
daan weet te krijgen, is werkelijk
boeiend verteld, liet avontuurlijke
van den roman herinnert aan ..Do
Chouans" van De Balzac; maar wat
schouwt. Hij had oen slecht eren kun
nen kiozoii. Hot is waar. ik geef do
voorkeur aan do schetsen van
Woruméus Buning: ?/.<? zijn litterair moer
geperfer.-tionwei'd; ze zijn boter van
vinding, rijker aan fantasie, verzorgder
van taal. Maai' laat ik er dadelijk bij
voegen dat do ..Herinneringen van een
adelborst" geen litteraire pretenties
hebbon. Do schrijver zegt hot /elf uit
drukkelijk: ..Tenslotte de vorzekeriruï,
dat ik mijzoll' goonorloi journalistieke
bekwaamheid toeken en mijn ge
schrijf voorwaar niet als wat nien
noemt literair werk zou wenschon be
schouwd te zien. Mijn bedoeling is
niet anders dan oen poging te doen,
een paar dingen, nog evo7i te vertellen
voor zo geheel on dooi- iedereen ver
goten worden, - moor zie men niet
in het gebodene !"
Moor behoeft men er ook niet in. to
zien. Deze eenvoudige, trouwhartige
herinneringen laten zich prettig lezen;
ze zijn levendig on humoristisch ver
teld, en door den overvloed vr.n nauw
keurige bijzonderheden zijn zo onge
twijfeld van waarde voor d.e geschiede
nis onzer marine.
HEKMAN M I Du KN DO H!'