No..2668 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 21 JULI 1928 Oostersche momenten Hoe men zich in Mexico een politiek teekenaar voorstelt door Mr. H. G. Koster MAUBITS Wagen voort, de Nederlandsche veteraan-globetrotter, heeft weer een uit nemend reisverhaal geschreven: Oostersche mo menten aan den N ijl. 1) U't korte, kernachtige schetsen is dit verhaal saamgesteld. Hier een litteraire moment-opname van een landverhuizerstroepje op een scheepsdek; daar van een oud straatje in Kaïro, ginds van een Nijllandschap of van een jonge vrouw met een waterkruik. Alles even fraai, raak en scherp. De fotografische opnamen doen voor de letter kundige niet onder: zij deelen in den lof. Dit reis verhaal is geheel in den derden persoon geschreven. Zóó deden ook de Ouden. Zóó schreven Caesar en Xenophon het verslag hunner tochten. Mauiits Wagenvoort heeft die antieke traditie in dit antieke land gevolgd- Hij duidt zich zelf aan als Peregrinus. Dit is de schuilnaam, waaronder hij reeds meer dan dertig jaar geleden brieven schreef in het Nieuws van den Dag. Hoe vertrouwd klonk den lezers van dat blad dzee naam, even vertrouwd haast als die van Ypsilon ! Peregrinus (d.i. vreem deling): zóó heeft Wagenvoort zich toch immer gevoeld, als hij de oppervlakte van onze planeet in alle richtingen doorkruiste. Oostersche momenten aan den Nijl is een beschrij ving van Egypte. Het werd in twee deelen gesplitst: het Egypte der Islamieten en het Egypte der Pharao's. Het eerste deel is het heden; het tweede brengt ons naar het verre, verre verleden. Te Constantinopel gaat Peregrinus scheep en stapt te Alexandriëaan wal. Drie boeken hebben het won derbaar aroom dezer oude hetaerenstad uitge dragen over de moderne wereld: Thais van Anatole France, Aphrodite van Pierre Louys en Antiek Tourisme van Louis Couperus. Peregrinus kert ze alle goed en deze litteratuurherinneringen doen het weelderig Bhacotis voor hem opleven in veelkleu rige schittering en zwoelen geur. Maar hij toeft niet lang en trekt naar Kaïro. Hij leeft intens het oostersch leven mee. Hij laat zich masseeren door een Nubiër in een hamman" (massage-badhuis) en zich scheren door een hasjsjam", een Egyp tisch volksbarbiertje. Hij bespiedt een dag-ennacht geopend lokaaltje van gastvrije Kaïro'sche dames: deze nakomelingen van Thais en Chrysis hebben een papagaai in de vensterbank gezet, die den peregrini een noodend come in" toeschreeuwt. Maar deze Peregrinus laat zich door den slimmen vogel niet verlokken. Hij reist spoedig NijlopwaartsHij kent de pyramiden reeds lang; toch wil hij weer ontroerd worden door haar eeuwigheidsboiiw. Maar hij is geen achter Baedeker aanhollend toerist. Hij ziet de dingen met het oog vaa wijsgeer en levenskunstenaar. Hij aanschouwt het beeld van lemnon", dat eens geluid gaf, als de eerste zonnestralen het beschenen. Den Lybischen woestijn ziet hij in zonnebrand en in maanlichttoover, als de jakhalzen huilen. Dan voert de tocht naar Assoean, waar moderne cyclopenarbeid te zien is: de Nijldam. Eindelijk over Wadi Halfa en Beiber door het negerland naar Khartoem, naar de vereeniging van Witten en Blauwen Nijl. Naar Khartoern is het einde, want het is de hel; het heete seizoen is aangebroken en de midden-afrikaansche zon teis tert den armen Peregrinus met haar verterend vuur. Peregrinus keert terug, om weer andere tochten te ondernemen als polytropos dios Odysseus, als Ahasverus de eeuwige wandelaai. Wie Egypte gaat bezoeken, mag niet verzuimen dit uitnemend werk te lezen. Wie het te eenzijdig wereldsch" of wellicht zelfs oppervlakkig vindt, leze er naast het boek van een anderen Neder lander, die onlangs Egypte bereisde: prof. Obbink's Op Bljbelschen Bodem. Obbink en Wagenvoort zijn mannen van geheel verschillend temperament en volkomen uiteenloopende levensbeschouwing. Toch | is beiden veel gemeen . Evenals in Obbink leeft in Wagenvoort ofschoon op andere wijze diep religieus gevoel. In beiden ook treffen ons de deugden onzer oud-vaderlandsche reisbeschrijvers: eenvoud, kundigheid, eerlijk heid. l Le ridicule qui tue ... / 1) Maurits Wagenvoort. Oostersche momenten aan den Nijl (Oostersche Bibliotheek) Uitgave van C. A. Mees, Santpoort 1928. POOLONDERZOEK (Slot van pag. 1) Zal de strijd tusschen het zwaarder of het lichtere dan de lucht gewonnen worden dooi' het vliegtuig of het luchtschip? Zal het zijn het water vliegtuig of het landvliegtuig, de groot e en zware vliegboot voorzien van meerdere motoren, het groote 3-motorige landvliegtuig of liet lichte sport vliegtuig met een landingsgestel op skis? Zal het kleine luchtpchip met relatief geringe snelheid en kleine werkingsstraal den strijd winnen of ver liezen van de groote en kostbare, doch bij zijn groot oppervlak ook meer kwetsbare Zeppelin. die straks het exploratiewerk ter hand zal nemen? Ziedaar een reeks van vragen waarop het antwoord nog gezocht zal moeten worden. De taak van het luchtvaartuig zal tweeledig moeten zijn. liet /al de topografie van onbekende streken door middel van luchtfotografie moeten bestudeeren en verder zal het zich in dienst moeten stellen van en moeten. samenwerken met vaste basisstations, die moeilijk anders of alleen door de lucht tn l ereiken zijn. Door de lucht werd de eerste! hulp verleend aan de gestrande Italianen op het poolijs: door de lucht werden Nobile en Lundberg gered. Het luchtvaar tuig kan slechts een snelle redding brengen indien de antenne va,n een vaste post in het poolgebied het S.O.S. sein uitzendt. Terwijl de radio afleiding brengt in de eentonigheid van het dagelijksch be staan zal het denkbeeld bereikt te kunnen worden ingeval van nood en de mogelijkheid va.n hulpverleeningden wetenschappolijken werkers inliet pool gebied ten niet te zeggen moreeion steun geven-.. De economische mogelijkheid van luchtverkeeivan continent tot continent langs den kortsten. weg via de poolstrekcn, kan hier buiten beschou wing blijven, liet eerste noodigo is ervaring PI» degelijke kennis hoe de luchtocoaan boven dt Poolstreken bevaren dient te worden. Er lijrt Jieel wat tusschen de vaarten van Columbus, Magelhaons en Cornelis Houtman en het huidige trans.oceanisch scheepsverkeer. Heeds zijn er slachtoffers gevallen bij het grootcr drama, dat zich thans in de omgeving van Spitsbergen afspeelt. De gezellen v; n Nobile werdengered. Kullen de andisven die wellicht op hel pmilijrnog naar redding uitzien er ook loven afbrengend' Zullen zij, indien redding niet mogelijk blijkt of te laat komt, tevergeefs gevallen zijn? Elk. doordringen in wetenschap of techniek rraap( materieele en persoonlijke opofferingen. BogE-nc fouten worden woggorodenoerd indien zo het resultaat niet- in den weg stonden.; ze worde;: zwaar geteld indien ze een catastrofe ten govolfv hadden. /ij die hun leven, laten, in dienst van be reikbare idealen ongeacht of de/o omniddelli k economisch of alleen wetenschappelijk effekt teoogen, vallen niet voor niets.