Historisch Archief 1877-1940
Nt>. 2668
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 21 JULI 1928
VOOR VROUWEN:
Duitsch porcelein
door Elis. M. Rogge
CONTRASTEN
door J. Witmondt
Een belangrijke tentoonstelling;
ER gaat toch een. bijzondere bekoring uit van
mooi porcelein. Wellicht heeft bet meer aan
trekkelijkheid voor de vrouw dan voor denman,
?mdat het een der beteekencndste
gebruiks? Yoorwerpen in ons huis is. Onze koffie-, thee- en
eetserviezen, onze porceleinen tafel- en schemer
lampen, ons huishoudelijk aardewerk, 't wordt
alles door ons, vrouwen, gekozen, het komt ons
dagelijks in handen en telkens
weer weten wij het te waar
deere».
Te Wiesbaden is op 't
oogenblik een groote tentoonstelling
van Das Deutsche Porzellan",
waarvoor dan ook de vrouwen
uit alle landen
belangstellinghebben. Ken dergelijke expositie
zou zeker in ons land ook suc
ces hebben, doch of de moge
lijkheid daartoe bestaat be
twijfelen wij. Duitschland
heeft zijn machtige
Porzellanindustrie, de groote fabrieken
drijven nog op hea.r roemrijk
verleden. Holland staat daar,
wat ons huishoudelijk porcelein
betreft, vrij pover tegenover,
al hebben wij onze groote fa:
briek van Kegout.
- Bovendien is in onze moderne
kunstnijverheid aan het porce
lein' nog het minst de aandacht
gewijd. Wij zijn bij 't kiezen
van onze serviezen meest op
de vreemde industrie aangewezen. Hoezeer wij de
nieuwste creaties van onze Nederlandschc
pottebakkers ook op prijsstellen, en het werk van een
fabriek als De Ram en die te Steenwijk kunnen
loven, zoover zijn we toch niet, dat de resul
taten van ons Sederlandsch porcelein de kunst
van ons Nederlandsche glaswerk; dat reeds een
goede naam in den vreemde heeft, evenaren.
De tentoonstelling Das Deutsche Porzellan" is
voornaam gehuisvest. Zij wordt gehouden in een
der nog overgebleven vorstelijke paleizen, het
Paulinenschlöszchen". door den staat afgestaan
als expositiegebouw. Het Schlöszchen ligt tamelijk
hoog. Men stijgt langs geboomte en goed onder
houden groepen bloemen opwaarts om dan te
staan voor een eenvoudig: doch vorstelijk gebouw.
Nog een breede hooge stoeptrap en wij treden door
een ruime vestibule terstond in de eerezaal van de
tentoonstelling.
Uit den stralenden zonneschijn staan wij plot
seling in een groote ruimte met indirect paarsrood
gedempt licht. De stijlvolle zaa'.inrichting, de
aankleeding, alles is paarsrood. Die kleurtoonis zóó
vreemd, dat men er even aan moet wennen. Ze
maakt de zaal duister. Of de waarlijk sierlijk
verzorgde opstelling der beide groote
porceleinfabrieken van Meissen en Berlijnniet beter tot haar
recht gekomen waren in een lichtere ruimte, zouden
wij niet durven ontkennen.
Grootsch zijn 'die beide Staatliche Porzellan
Manufacturen vertegenwoordigd. Het Meissiier Por
zellan staat er in al de glorie van zijn groei van
1710 af. Het is exquis-fijn van opvatting, van kleur,
van vorm, van decors. Zijn -idyllische, bevallige
pronkfiguurtjes, zijn monumentale, pompeuze
vazen en groepen, of dieruitbeelding, 't is alles
krachtig werk \ai derieersten'rang. Het porcelein
van de Staatliche Porzellan Manufactur Berlin heeft
sinds de stichting in 1763 eveneens een roemrijk
verleden van weeldevormen,
van kostbare decors eu onover
troffen, kleuren. Deze fabriek
begint zich in haar decors aan
te passen aan onze moderne
woninginrichting, schuchter nog,
wel is waar, doch de poging
alleen is reeds van beteekenis.
Toch blijft men nog aan do
oude vormen getrouw waar het
opdrachten geldt voor
jubileumfeestgaven aan. hooggeplaatste
personen. Zoo ontving
Hiridenburg onlangs op zijn SOston
geboortedag als geschenk vau
de regeering een eetservies zóó
kostbaar als het werk in vroeger
dagen, in de grootst denkbare
uitbreiding van schalen, scho
tels, terrienen en borden, dooi
de Berlijnsche fabriek werd ver
vaardigd.
De rondgang op de tentoon
stelling is bepaald. Wij hebben
ons naar den aangegeven weg te
voegen en doorwandelen een
zestiental groote en kleine zalen. Overal treft
ons de geraffineerde doorvoering van de inrich
ting. De etalage-stoffen zijn meest in. zachte
kleuren gehouden, die, hoewel voor elke inzen
ding afzonderlijk gekozen, volkomen harmonisch
tegen elkaar staan en koketteer en in glans met
de reflets op het porcelein. In vitrinekasten
langs de wanden staat het kleine, precieuse
werk: de bekende Meissner amoureuse tafreeltjes,
de speelsche, jolige figuurtjes, markant en expres
sief van gebaar, in een volheid van kleuren en de
dierbeeldjes naar 't karakter in actie
gemodelleerdDoch 't aantrekkelijkst voor de vele bezoeksters
zijn de gedekte koffie-, thee- en eettafels met haar
fijn bewerkte dekservetten en haar bij het servies
passende vaaslampen. Aan die tafellampeii en
vooral de lampekappen was op deze tentoonstelling
de volle aandacht gewijd- Hoe goed deden als
middenstuk de hooge vaaslampen. Met haar puntige
kappen van wit voile, strak in plooien gespannen
en een goudgalon aan den spitsen gepunten onder
rand.
Zoo zagen wij in die zestien zalen een weelde
van het kostbaarste porcelein, overladen met
gouddecors, niet in elk huis te gebruiken, maar ook
een overtalrijk aantal serviezen envooral
koffieen theestellen, zóó beschaafd van kleur eu pittig
van vorm, dat ze een genot voor de oogeu waren,
totdat.... de blik van het goede
te veel kreeg en vermoeienis en
de invloed van het indirecte
kleurige kunstlicht in al de zalen,
deden verlangen naarde frissche
gezonde buitenatmosf eer en den
vroolijken zonneschijn.
De tentoonstelling Das
Deutjche Porzellan" is naar ons voor
komt een gebeurtenis die niet
zal vergeten worden. De cata
logus, hoewel hoogst sober ge
houden, sluit zich door de voor
aanstaande artikelen geheel bij
de goede verzorging der expositie
aan. Het boekje zal zijn waarde
blijven behouden als, na twee
maal verlengen, de tentoon
stelling is gesloten.
NA eenige weken de drukte te zijn ontvloden,
ben ik weder in het hart van Frankrijk terug
gekeerd, bruist weder het rumoerige leven van de
Seinestad om mij heen.
De meest elegant gekleede vrouwen gaan aan
mijn oog voorbij, hetzij gracieus voorttrippelend
op het hooggehakte fraaie schoeisel, hetzij gezeten
in de kostbare luxe-auto. Een stroom van
midiiiettes huppelt al lachend den Boulevard des
Oapucines in. Drommen menschen gaan gestadig
de breede trappen van den metro-ingang op en af.
Reclame-mannen slenteren als een troep ganzen
achter elkander. Mannen en vrouwen in nationaal
costuum, landelijke bewoners van Normandië,
Bretagne en andere oude Fransche provinciën,
slenteren te midden der dichte menigte.
En te midden van dit leven vol tinteling en
schittering verwijlen plotseling mijn gedachten
naar het rustige bergland, naar den Alpengordel,
naar de zwijgende reuzen, hemelhoog verheffend
hun kruinen. Contrasten ! Wereldstad en bergland '!
Het eerste het toppunt van verfijning, van luxe,
van modern leven. Het tweede het summum van
eenvoud, van bescheidenheid, van vasthouden aan
oude zeden. Deze tw^e uitersten hebben mij veel
geleerd, hebben mij een duidelijke openbaring
gegeven van den menschelijken ziel, van invloeden
ten goede en teri kwade.
De avond daalt. Als spookgestalten hangen reus
achtige .schaduwen over de bergen, slechts de
toppen nog in rosachtigen gloed door laatste
zonnestralen. Langzaam dalen de eenvoudige
bewoners van het dorpje, na een langen zwoegenden
dag hoog in de bergen, het harde bergpad af. Voor
op de man, gebruind en verweerd, het magere lijf
gestoken in armoedige plunje. Achter hem het
ezeltje, zwaai- beladen met hooi en hout. De winter
is lang, zoodal, reeds gedurende weken voor den
wintervoorraad moet worden gezorgd. Log sjokt
<le koe, op het rhythme van het halsklokje, achter
den ezel. De geit weet nog telkens oen lekker hapje
langs den weg te vinden en moet telkens door d,
achterloopende vrouw met kind en hond tot
doorloopen worden aangespoord. Aardig, landelijk
tafereel ! Hoe voelt zich die kleine troep als n !
Hoe gehecht zijn die menschen aan die paar dieren,
die hun geheele bestaan vormen, en omgekeerd.
welk een trouw dezer dieren aan do menschen.
waartoe ze behooreri, die nooit ruw tegen hen op
treden, die een zachtheid en geduld tegenover hen
tentoonstellen, die men tevergeefs in onze milieux
van ontwikkeling en beschaving zal zoeken.
Hotvertrouwelijk is het gesprek, dat deze bergzwoegers
met u voeren.
Door di' reine lucht d<-i' bergen, door het
eerbiedig opzien tegen de geweldige
natuurmachteii, door liet mysterieuze, dat steeds de
bergtoppen omzweeft, doch ook door de eenvoud
hunner omgeving, dooi- het niet aan wezig
zijn van den prikkel tot meerdev begeeren-.
tot zucht naar geld, naar weelde, naar genoegens.
clio slechts tot verderf kunnen leiden, wijkt do
bergbewoiior niet spoedig van hot ware levenspad
af, behoudt zijn ziel liet evenwicht, dat hem be
hoedt voor den. ondergang. Wat. wij als toppunt
van beschaving- in. onze wereldsteden mogen aan
schouwen, wat wij bewonderen als uitingen van
hoogste kunst 011 hoogsteri smaak, wat onze zinnen
.streelt, wat ons met sterker bogeorori vervult,
leidt meestal juist tot verwoesting van ons
beschavmgsgevoel, doodt alle kiemen van zachtheid OH
welgezindheid in ons, wakkert daarentegen de heb
zucht aan, verergert <len dorst naar geld en woelde.
kortom het terrein vau het goedo. ons t er bebouwing
gegeven, wordt verkeerd bewerkt. Vandaar do
contrasten, de groote scheiding tusschen.
monschengroepen, een scheiding dio niet gemakkelijk tot
verbroodei-lijkmg dor meuschen kan leiden.
De voeding van een zuigeling
met KARNEMELK van
OUD BUSSEM
-i- kost 30 cent per dag
-:Kerkstraat 67 Telefoon 37344