ZIJ-INGANG (IN AANEOÜW) ZIJ-INGANG (VOLTOOID) MODERNE ARCHITECTUUR Olympisch stadion. Architecten Jan Wils en C. van Eesteren ALS straks de Olympische spelen in vollen gang zijn en dagelijks duizenden naar het stadion trekken om daar getuige te zijn van de sportprestaties op verschillend gebied, Kullen weinigen zich rekenschap geven van de moeite en de zorg. die het inrichten van een de: galrk ge bouwencomplex niet zich brengt. Waarlijk was het een bij uitstek lastige opgaaf die de architecten hier te verwerken kregen; niet alleen dat alles in een betrekkelijk kort tijds bestek moest gebeuren, miar bovendien bracht het niet alledaagsche van het onderwerp zijn bijzon dere moeilijkheden mee. Ik wil dan ook niet nalaten vooraf een woord van waardeering neer te schrijven voor het werk dat hier verricht is, het geen niet wil zeggen, dat ik het in alle opzichten met de opvattingen van de architecten eens ben. echter: elke medaille heeft haar keerzijde. door B. Merkelbach eisch, dat alle toeschouwers zich zoo vlug mogelijk naar hun plaatsen kunnen begeven en vooral ook verlaten. * * * De wielerbaan (die grootendeels technisch ont worpen is door Ir. Jonkheid) is wel het uit* . * Laten we eens zien welke opdracht de architecten eigenlijk te verwerken had den. In hoofdzaak komt zij hierop neer: een wie lerbaan van vijfhonderd m3ter lengte, een loop baan van vier honderd meter, een rechte loop baan van honderd meter en daartusschen terrein van voldoende grootte voor voetbal, hockey, athletiek enz. Hieromheen moeten plus minus veer tigduizend toeschouwers 7.ich kunnen scharen; gedeeltelijk in overdekte tribunes en op onover dekte staan- en zitplaat sen. Verder moeten - er natuurlijk allerlei benoodigde dienstruimten zijn: kleedkamers, tclegraafkantoor. telefooncellen, restaurants, zelfs een la boratorium en nog veel andere bijkomende ruim ten meer. Ten slot te geldt na tuurlijk als een dwingende 1>E MA RA TIIONTOKEN gangspunt geworden van de geheele rangschik king dor plaatsen. De noodzakelijk sterk oploopende buitenbocht van deze baan bepaal.Ie eigenlijk reeds in wezen de niveaux der verschillende plaat sen. Op werkelijk voortreffelijke wijze hebben de architecten deze moeilijkheden verwerkt en het gezicht van het voetbalveld naai- het rond lig gende amphitheater is ook zeker het be'angri kste van het geheele stadion. De pi-actisch,:eischen zijn klaar en zuiver gebeeld, hel ..interieur"1 behoort ongetwijfeld tot de beste bouwwerken in Nederland. Groote aandacht- b<steedden'' de architecten aan de plaatsing der trap pen, hun breedte en hun frequentie. Ken uitgebrei de studie moist l ieiaan voorafgaan, daar er eigen lijk in het geheel geen. lectuur bestaat over dit, onderwerp. De groots moeilijkheid was hier. zoo als bij zooveel problemen,. die de architecten en constructeurs te vei werken kregen, dat alles theorethisch moest worden vast gesteld, zonder dat het mogelijk was om aan proeven de juistheid dertheorie te toetsen. Slecht R. de ingebruikneming zou de groote proef zijn. tege lijkertijd beslissend, daar niet de juistheid der trappen de bruikbaarheid van liet geheele stadion valt of staat. Hij de groote voetbal wedstrijden, die nerts ge weest zijn. hebben ze echt er schitterend de vuurproef' doorstaan. Was aanvanke lijk berekend dat liet eigen lijke stadion in dertien a veertien minuten gele digd zou zijn op het om liggende terrein, de praetijk heeft uitgewezen dn1 dit zelfs in lien ;\ elf minu ten mogelijk is. Deze arbeid van het orgAüiseeren dei- vriseh lende functies van het bouw\\erk. behiioi-t y.i'ker tot de beianiiri i! si e /.ii(3e v;m detaak <!t-rai ebit rrt en. /.ij hebben ongetwijfeld goed gedaan op znlk een uitgebreide wij/r hier hun aandacht aan te broeden.