De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1928 11 augustus pagina 10

11 augustus 1928 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN n AUGUSTUS 1928 No. 2671 Nieuwe verzen door A. Defresne Onder God s Oor/en, door A. v. .Duinkerken, hij A. A. J\I. Slo/s. Maastricht, 1927. Ik ontken het bestaan van eene schoonheidsontroering, want de niet dit woord meestal aangeduide inner lijke gesteldheid is noch eene ontroe ring, noch het gevolg van het waar nemen van eene schoonheid. Ik zou dit woord, schoonheid, trouwens ge heel en al uit de kunst terminologie willen schakelen, omdat het door zijne inhoudloosheid iedere beteekenis dra gen en dus geen enkele vaststaande be'Jtten kan. Een woord-kunstenaar, in de a'lerj rimitiefsre omschrijving, is iemand, die door spraakkunstige mededeeiing in staat is een of meer dere in hem werkzaam zijnde ontroe ringen ook bij den lezer op te wekken. De dichter echter doet deze ontroering plaats vinden in een zeer eigenaardigen toestand van het bewustzijn. En het is, vermoed ik. deze bewustzijnstoe stand, dien men met het woord schoon heid séntroering poogt, aan te duid/-n. Die toestand wordt vermoedelijk ver oorzaakt door eene volkomen pas sende verhouding tusschen werkzaam gevoel en mededeelende gedachten. maar tot in alleriijnstc bijzonderheden zóó harmonieus, d.'-'A de geestelijke inhoud het bewustzijn tol in alk'voo gen beheerscht, zóó. dat men het maken van een goed vers zi.u kunnen omschrijven ais het tuporieurstedenken-vaii-efcne-ontroering, als hot beste functionceren van den menschelijken geest. Ook bij o,en lezer wordt het bewustzijn geheel en al d'ior die harmonieuze verhouding tusschen ge voel en gedachte overspannen. Gevoel en gedachte beheorschen als eenheid het bewustzijn zoo. dat de zelfstandige persoonlijkheid van den lezer op dal oogenblik geen hinctionoeringrmogolijkheid krijgt. Hij hooft het gevoel alsof zijn weg/,inkend ik vernietigd, hij er bovenuit verheven wordt, hij op gaat in het verlossende zelf-niet- moorbestaan, hij in d" ondervinding van het volmaakte vers d" geestelijke in houd daarvan geworden is, een se conde van mysterie. een atoom extase. Wat nu Anton van Duinkerken be treft, deze is wel een kunstenaar. want het is hem mogelijk zijne ont roering zoer vaak en zeer sterk op den lezer ovor t-- brengen. M. i. echter is hij geen poëet, want hij breng! die ont roering op den lezer niet over van aras het summum van comfort is In voorraad bij de voornaamste bedden- en meubelmagazijnen Een geïllustreerde catalogus wordt op aanvrage gaarne toegezonden. De Vi-Spring Matras is de beste springveeren hoven m at ra s welke ooit werd ge maakt. De Vi-Spring" waarborgt U een grooter comfort door het groote aantal en de superieure kwaliteit der springveertjes. Er zijn 782 veertjes in een Vi-Spring Matras van l M. X 2 M. van elke kwaliteit. Net genoeg, daar een grooter aantal niet practisch zon zijn en bij een kleiner aantal niet het maximum comfort en duurzaam heid verkregen zou worden. ,, Vi-Spring" heeft een kwart eeuw ervaring achter zich. Eischt een ,,Vi-Spring" en ziet toe dat zij onzen geregistreerden naam en het han delsmerk draagt. 4*eneraal-Aï»-eiit voor Holland: B. M. L. A. \VII,L<EMSE, Alb. Tliymstraat 32, Amsterdam. Telef. \o. 2!>432 Keiiïge fabrikanten: THE MAItttHALIj PATEXT JH.VTTltKSS CO., I,TI>. 15 Vi-Hpring Works, Victoria Itoatl, Wïllcsden .luiiction. I.oiulon X.W. 1O Vi-Spring Matrassen zijn te bezichtigen en tevens verkrijgbaar bij de firma KOLDEWEY & CORBIÈRE Leidschestraat 30 Amsterdam» bovenomschreven bewustzijnstoestand uit. die kenmerkend voor d"n (lich ter is. Nooit toch ben ik bij hot lezen zijner gedichten do ontroering gewor den, nooit vernietigde hij, al was hel maar n regel tijlis, mijne persoon lijkheid, nam mij op in de raadselach tige ond"i-vinding van het niet mezi If zij n. deed. mij verloren gaan in d" eeuwig lioid van zijne loeh oogenblikkelijke ontroering. Dat komt omdat do per soonlijkheid van den dichter /.elf Jiiel opgegaan is in zijn gedicht, hij is tiet vers niet geworden, hij heeft hel ge dicht gemaakt. In allo ondordooleii van zijn vors heelt dat gebrek a.an w:it men zou kunnen noemen dichter lijke bewustzijnstoestand, nadeel aan gericht. Noni"n \vij b.v. b. onder staande regels. Xircrcers. (lic beedlcn in hemel-i>ort«len de kracht van den deemoed: ?ieec}>til<nfcn-d ractii (tji ireet'bcrxttye ni<i. dot it'ij snellen om roedxel Ie rinden eottr dlleii (zo ti'i'iin/en tam-i/efolterdc dieren door traliën hun 1,'on) in de hond ruit den \'oili'i'. /iet. zoo weinig echt. zoo v.'einig sta.nd.vastig is zijne dicliterlijke c.esteldlioid. dal liet liem mogelijk is midden in de zinvorming vat* eene lyrische liouding jilots<'ling on Idteiri.jk l ussclioii lia.a.kjos /ijn geest om te zetten in de opisctio en dit nog \Vel Ier productie van eene beschrijvende ver gelijking ovor do gi'.ando zijnde lyriseho houding /.elf. Dit is eene togongosteldheid d^s geest es o|> een en helzo1fde oogonhlik. die d-tn a.Heen voor gewend kan word"i). als beide inner lijke houdjngen vaïseh '/.ijn. want /oo el' een echt ware, weike d'in ook. zou de/.e de voorwending der andere be letten. Kn de dichter doet dit niet oeii.mii.al. m a-a l ontelbare nullen, in ieder vers. niet in oen of twee regels. maar soms is een geheel gedicht liMig zijn geesf lyrisch o;i episch tegelijker tijd. Het is mogelijk d>i< dit telkens om zetten vjin zijne innerlijke houding voortkomt uit onbewuste angst. d»it d" lyrische niet sterk genoeg is. \\.-\nrdoor dan do noodziiak /.on ontst.Tni om h;>.-H' uit Ie /.eggen niet ;>lleeii. nin-Moln b;C!ï' ook nog te l'esejfi-if\ en. .\t'gezieii \au de/.e nioe,.| ijkheid ti-on«"ens geloof ik, dut het lülent VMI.' di /.en diclilor meel- i-pisch d;m lyrisch is. al hebben do m 4e pogingen VMM dit bundeltje dat laatste kü.rnkter. De meer episcl-e gedeelten toch zijn M-hei'p \;:n eene sterke persoonlijk heid, ui', ge/.ien en gezegd, hecht \«u iimorlijkon bouw. De iyrisclic ge deelten echter /ijn. evenals de dichterhjkhi id van de/en kunstenaar wan kel on valsch. /.e kraken, hijuvn.. sclioiir,-!!. knei'son om er hoofdpijn van te krijgen. Neen. Anton va.-i Duinkerken is wol een kunstenaar. ma.;'.i geen dichter, .la. a's hij pro/a, schrij ven wou. dit /.ou inisseliien iets /.eet bijzonders word'-n. Witte tanden: Chlorodont Als getrouwe Chlorodont aanhanger deel ik U het volgende uit vrije beweging mede: Waar ik sinds vijftien jaar Uw hoog gewaardeerd tand middel Chlorodont" gebruik en nooit van een ander middel voor het behandelen mijner tanden gebruik gemaakt heb, heb ik mijn heden nog sneeuwwit gebit alleen aan Chlorodont te danken. Ik heb al mijn tanden nog en herinner mij niet, ooit tandpijn gehad te hebben. Ik verbruik gemiddeld eene groote tube in 4 weken en heb mij zelfs verscheiden tuben naar het buiten/and laten zenden, wanneer ik daar geen Chlorodont kon verkrijgen." H. G., Singer. Chlorodont - tandpasta tube 35 cent en 60 cent. (brief in origineel gedeponeerd bij onzen notaris.) Chlorodont- tandenborstels 75 cent, voor kinderen 45 cent. Chlorodont- Mondwater Flesch Fl. 1.10. Verlang uitdrukkelijk alleen echt Chlorodont en weiger eiken namaak aan te nemen.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl