Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 AUGUSTUS 1928
No. 2ÓJ2
Geschiedenis des Vaderlands
VIJF EN TWINTIGSTE ZANG
HET SMEEKSCHRIFT
De Prins wist inderdaad wat sedert langen tijd.
In alle stilte te Madrid werd voorbereid.
Hij wist, dat binnenkort een leger op zou dagen,
Teneinde de plakkaten rnet het zwaard te schragen.
Hij wist, dat op elk feest een kalme, Spaansche gast,
Terwijl daar werd gespeecht, gejubeld en gebrast,
In nuehtre zwijgzaamheid zijn oor te luistren legde.
Een spie, die ieder driest en onbesuisd gezegde.
Of teeder-dronken zin van nationaal gefleem,
Met naam en toenaam schreef aan Koning Kaartsysteem.
Hij kende zelfs de lijst, waarop de namen stonden,
Met wat ontglipt was aan die roekelooze monden,
Van Breedero Klapuit tot Kgmond Zonderlist.
De Prins wist veel hij wist, wat Koning Kuiper wist.
Hij had toch, naar een plan, met veel vernuft verzonnen.
Den vorst omsingeld door een bende van spionnen.
,,Filipe el Prudente" waakte nauwgezet,
Kn nam geheime stukken, meestal mee naar bed.
Maar ongeziene geesten kwamen binnen/weven,
('opieerden ijlings alles wat hij had geschreven.
K n eer Aurora blozend aan de, kim verschoon,
Was een pakket copie op weg naar Willem heen.
Het was een duister spel van loeren en van liegen.
Van kuipen wederzijds, bedotten en bedriegen;
Oranje speelde ook don rol van intrigant.
Doch niet voor eigen baat. maar voor zijn vaderland.
Wij willen Willem niet voor heilige verslijten.
Maar mogen wij hem deze politiek verwijten?
De Prins deed door den dwang zijn linken goooheltoer.
Hij kende zijn publiek vooraan zat Koning Loer.
Ten laatste had de Hond dan 't kloek besluit genomen,
Den stouten stap te doen en voor den dag te komen.
Het dralen is men moe. De schutter spant zijn boog.
En richt zijn pijl een scherp en streng gesteld vertoog.
Welk stuk een groote groep van jonge edellieden
Der Landvoogdes uit naam der natie aan zou bieden.
Door Lodewijk gesteld, door Willem wat verzacht;
Hij was het, die den titel ..Smeekschrift'' heeft bedacht.
Te krasse termen uit dat staatsstuk deed verdwijnen.
En doordreef dat men ongewapend zou verschijnen.
Hij toekende niet mee. Hij leidde het Verbond.
Maar hield zichzelf behoedzaam op dein achtergrond.
Sehiti d'Inqu'iHitie al. Verander de plakkaten.
Met zeyi/etixrliap vuil 't volk. bij monde va>i de Staten.
Vat voorin in aller ijl een vaardig afgezant
Den vorst rcrwitlig' van den wctiHch van 't vaderltmd.
Inmiddels, staak liet wrtede werk der Inquisitie.
Ziehier haast wooidelijk den kern van de petitie ;
liet stuk bedreigde weliswaar niet met geweld.
Maar toch. bij weigering, werd muiterij voorspeld.
De Prins gedoogde dit. maar niet van ganscher harte.
Hij voelde, hoe het ,,smoekschrift" Koning Duimschroef tart 11
Zijn broeder's wet was: Nu, zijn eigen leuze: Straks,
Voorzichtig ! Zachies-an met Koning Achterbaks.
De Hond was hem te fel. te haastig, te heetbloedig.
Hijzelf was in dien tijd onvast en wankelmoedig.
Hij miste nog de kracht voor oonig offensief.
Zijn houding was onthouding, nuchter, negatief,
Xiju stemming was gedrukt, oii/.eker en. zwartgallig:
j lij was niet vurig Hoomsch. maar evenmin afvallig,
Hij haatte d'liiejuisitie en haar dwingla,ndij.
Maar eveneens der Calvinisten drijverij.
Hij wilde geen verzet, maar ook geen onderdrukking.
Want beide zag hij als een zekere mislukking.
Als Stedehouder was hij monarchaal gezind.
Als mensch niet bijster warm met Koning Heul bevrind.
In Laagland werd de Prins gelaakt als oen 'lor lamven.
In Spanje placht men hom als vijand te beschouwen.
Half willig, half in dwang, op nonactief gesteld,
Vertoont hij zich nog niet als nationale held.
Kerst later, toen de nood van 't land begon te nijpen.
/on deze noblo geest tot kracht on grootheid rijpen,
Hij stond in weifeling en wankel aan de grens,
Oranje was als gij en ik --- hij was een mensch.
riIAKIVAHHjS
Na het feest
door Melis Stoke
DE Olympische spelen zijn
afgeloopen en we zijn weer onder el
kaar. Voor goode Hollanders reden te
over om ruzie te gaan maken.
Dit nu te verhoeden is het doel van
dit. opstel. De Olympische geest blijve
over ons vaardig.
Het komt mij voor dat het grootste
gevaar voor ruzie ligt in de wijze van
liquidatie van. de; restanten van het
feest. De z.g. kliekjes. Ik heb mij
namelijk laten vertellen dat er groote
voorraden athletiek- en
turn-benoodigdheden zijn. . . . allemaal zoo goed
als nieuw.
Deze nu leveren een groot gevaar
?op. Want wat zal er geschieden als
enorme stocks rekstokketi,
turiipaarden. speren, discussen enz. enz.
op do markt worden gegooid. . 'i Dat
zou de markt verstoren, faillisse
menten ten gevolge hebben on gehoelo
.gezinnen in de ellende storten.
Daarom vergt een verstandige poli
tiek eene welbewuste liquidatie van
die voorraden.
Wanneer men het met dit principe
eens is, zoudon wij eenige wenken
willen geven.
Zoo zou het nuttig zijn de prachtige
turnpaarden naar het remontedepót
te zenden, en daaruit een escadron
cavallerie te formeeren. Wij hebben
reeds huzaren op de fiets gezien.
waarom dan geen huzaren op mooie
nieuwe paarden van Ieder on. hout 'i
Hot bezwaar van do beperkte bewe
gingsvrijheid van oen dusdanig esca
dron is van louter theoretischon aard.
Onze huzaren toch zoudon er wacht
diensten moe kunnen doen.
Keil huza.ar voor elk schildcrhuisjo
van het paleis op den Dam. gezet en.
op oen Olympisch (urnpaard, zou een
goeden 011 sportieveii indruk ma,ken.
en bovendien is hot onderhoud met
boonwas vél \ -oordeoliger dan met
haver. Wat de speren betreft, do
natuurlijke bestemming daarvan is de
bewapening van den ongewapendeii
landstorm. Do speer is ecu niet te ver
smaden wapen in bet handgemeen on
levert bovendien betrekkelijk weinig
govaar voor don drager, in tegen
stelling mot vuurwapenen.
Deze beide voorstellen zullen zeel'
waarschijnlijk een gunstig onthaal
vinden bij de voorstanders van ont
wapening, omdat ze eene beperking
inhouden van de weerbaarheid van
het Xederlaiidsehc leger.
In nog moordere mate is dat het
geval met de bestemming die wij
dachten te geven aan de polsstokken.
springlatten enz. enz.
Al dit materiaal kan op vreedzame
wijze worden aangewend bij do onbe
waakte overwogen. Deze toch zijn
do praetijk heeft hot bloedig bewezen
alleen dan gevaarlijk wanneer men
zich langs den hcganon grond op do
rails begeeft. Ken voldoende hoeveel
heid polssfokkeii. springplanken enz.
nu geeft den voorbijganger do gelegen
heid om zich op eene veilige hoogte
over do rails te begeven, geheel onaf
hankelijk van het al dan niet naderen
van treinen.
Voor de rekstokken hebben wij een
parlementahe bestemming, /o kunnen
namelijk, opgesteld in do Tweede
Kamer der Staten (ieiiera.al. eene
voortreffelijke bestemming vinden
voor de renzon-zwaaien die wij gewond
zijn te aanschouwen van de leden van
hot zittende kabinet.
Dit kabinet ~~i( namelijk niet. maar
"it'aiitt voort durend, en de hecfen
Lambooy en Slotemakor do lïruine
schijnen zich den la.atsten lijd bittor
beklaagd te hebben over het feit dal
?/ij hunne diverse parlementaire
kraohtprostat ies vóó maai' op de mat
hebben moeten vertoonen en zonder
daarbij do beschikking te hebben over
het aangewezen materiaal voor /.waai
ende en dra:iionde evoluties.
Do argeloozo lezer zal y.ieh reeds
hebben fil'gevraagd wat do bestemming
zal zijn van het vaste materiaal, zoo
als het stadion zelf. het zwemst adion
en het kracht sport gebouw.
(leruehten hebben geloopen dat het
eerste geëxploiteerd zal worden en de
beide laatste afgebroken.
Wat nu dit laatste betreft, willen
wij een krachtig protest laten hooren.
liet krachtsportgebouw toch vormt
een ideaal-gelegenheid voor
eongres7,0,0,1 voor communisten. rapalja,rien
enz., desnoods ook voor zittingen van
den gemeenteraad. Op de eerste mat
kunnen bijvoorbeeld de hoeren Wijn
koop en \Veisr, elkander best rijden.
terwijl tegelijkertijd en tor bekorting
van de debatten, op de tweede mat de
hoeren itonime en Solkesz debat
I ooreti.
Het zwetnstadion. dat helaas met
als volkshad bewaard kan blijven, is
in elk geval nog bruikbaar voor de
Marine. da.ar liet. naar ons ver/.ekerd
werd. gemakkelijk alle schepen kan
herbergen die minister La.iubooy /.ich
voorstelt aan te bouwen in de eerst
volgende vijf en twintig jaren.
Het stadion zelf eindelijk zal niet
in gebruik kunnen worden genomen
voor nationale doeleinden alvorens
het Va.n Tiiyll-iMommieiil van een
passende kleedij is voorzien, en dan
dienst kunnen doen ais loopbaan voor
een u'root aantal Neder'a.nders die t't!
dusverre, bij ontstentenis van zulk
oen loopbaan in ons land. tot ons aller
schade hun toevlucht hebben genomen
tot politieke. ('ina.ncieele en a.lldere
loopbanen waarop zij hun land ook
door do snelheid waarmede zij daarop
vooruit wisten te komen niet do
volle niiial van hun na.tuurlijko
krachten konden u'even ....