Historisch Archief 1877-1940
No. 2672
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 AUGUSTUS 1928
Aanteekeningen
V Het Olympisch festij a ligt weer achter ons en
nu alles goed en wel achter den rug is, kunnen we
ongetwijfeld concludeeren, dat Nederland het er
heel netjes heeft afgebracht. Dat geldt niet alleen
voor de sportieve successen, op Holland's naam
?geboekt, maar zeer zeker ook voor de geheele
organisatie der Spelen. Aan fouten heeft het daarbij
niet ontbroken, en meer dan een onhandigheid is
er begaan, die bij wat gelukkiger optreden van
.sommige personen, die s:jms al te militairistisch
te werk gingen, te vermijden geweest ware. Doch
niettemin bestaat er gegronde reden om. alles en.
alles bijeen genomen, van een goed verloop der
O. S. gewag te maken. Ons landje heeft eer in
:gelegd met het hier verrichte werk. Dat ten slotte
de Koningin op den sluitings-Xondag zelf den
Olyrnpischen kampioenen de verworven prijzen
ter hand stelde, mag verblijdend heeten.
Of de Olympische karnpstrijden steeds en in alle
opzichten tot de verbroedering der volkeren leiden
Zoo nu en dan scheen er wel eens aanleiding voor
eenigen twijfel ten dien aanzien te bestaan en
vooral bij het boksen moet het minder liefelijk zijn
toegegaan, maar dat ligt dan ook ten deele aan
den aard van dezen tak van sport, die er nu eenmaal
niet op berekend is. dat men elkaar mei zaciite
handen aanpakt. Kr waren oogenblikken, waarop
men bijkans kon meenen niet in liet Olympisch
bokslokaal, doch.... in den Balkan verzeild ge
raakt te zijn. liet schieten ontbrak ei' alleen nog
niafir- aan.
Kn dtt is in sommige Balkanlanden schering
en inslag. Speciaal Joego-Slaviëgeniet op dit ge
bied meer dan ooit een heel bijzondeveii roep. Of
men daar verder bloedige botsingen zal kunnen
vermijden en de tegenstellingen tusschen .\gram
«?u Belgrado, tusschen Kroaten en Serviërs, ten
slotte niet op een burger
oorlog /.uilen uitloopeny
Nu de held van de Kro
atische boerenpart ij. nu
Stephan Haditsj gestorven
is de verwonding, die
hij op dcii in .Juni op hem
gepit-egden aanslag had
opgolooperi heelt zijn toch
al slechte gezondheidstoe
stand verergerd - kan het
vandaag of morgen hard
tegen hard gaan.
Merkwaardig. Haditsj. die
zijn iieele leven lang een
vurig kampioen voor de rechten van zijn volk.
van de Kroaten, is geweest, die een opvliegend
standje was en mede dank zij zijn felheid tal van
malen in de gevangenis terecht k wam,was tegelijker
tij d toch nog in zekeren zin een gematigd man.
Dat verklaart zijn aan den dag gelegde
bereidwilDe
ligheidom
teprobeerenbinnen de bestaande
constitutioneele verhoudingen, dus in
een z.g.n. eenheidsstaat, ter
wijl hij oorspronkelijk alleen
met een federalistisch staats
verband genoegen had wil
len riemen, zooveel mogelijk
den Kroaten te laten geven
wat hun toekwam: autono
mie, binnen het bestek van
den Joego-Slavischen staat.
Kn toen hij zag. dat'zulks
niet ging. dat Belgrado een
voudig maling had aan de
Kroaten en hun verlangens,
ging Kaditsj niet tot het
uiterste over, predikte hij
niet de uitroeiing van een
zelfstandige Kroatische re
publiek.maarkwam hij aileen
op voor een wijziging der
Grondwetten einde het fede
ratieve stelsel tot zijn recht
te doen komen.
Had hij blijven 'even. dan
zou vermoedelijk l .iinen nu-t
al te langen tijd iets derge
lijks tot stand gebracht heb
ben kunnen worden, nu er
een Kabinet aan het bewind
was. welks Tremier Korosjek
geen Hei-vier, doch een
Sloween is. in wiens Ministerie
de helft der portefeuilles aan
personen uit niet-Servische
gewesten zijn toegekend.
De moordaanslag in de
Skoepsjtinc., had echter a.l
heftige verbittering verwekt
en nu Haditsj dood is. /.al het
moeilijker dan ooit: wezen de
opgewonden Kroaten in. be
dwang te houden. Als opvol
ger van den overledene zal
Dr. Matsjek l'imgeeren. die ========
zich niet de zware t aak belast
ziet, om een zekere matiging in het te voeren beleid
te blijven volgen, geheel eri al in de lijn van
hem. die blijkens een doo.- zijn volgelingen aan
genomen resolutie, ook na zijn dood voorzitter
deipartij blijft ! Vermoedelijk hebben praktische over
wegingen geleid tot het aannemen van een tweede
deel der resolutie, waarin o.m. staat, dat de
vice-'President Dr. Mafsjek. dien men tevens tot
"President der parlementaire dub van Kroatische
afgevaardigden heeft gemaakt, de president ieele
aangelegenheden zal behandelen !
De parlementaire club y.jf thuis, d.w.z. in Kroat ie.
niet in Belgrado, want de Kroatische boi-reii|>iir(ij
wenseht. evenmin als haar bondgenooten. de zelf
standige democraten onder aanvoering van
Pribitsjevitsj. voorshands i tule Skoepsjtina te verschijnen.
Herhaaldelijk heeft men reeds kunnen vernemen.
dat het plan zou wezen als Kroatische Landdag
bijeen, te komen, om te probeeren zich eindelijk
een betere positie in het .loego-Slavische Koninkrijk
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door
Joh. Braakensiek
De buurman die zich verheugt!
INDANTHREN
GEVERFDE
XMDCP
ZOMI M
MEUBEL
STOFFEN
te verschaffen. Blijft men aan Haditsj laatste
verlangi-ny trouw, dan zal men niet op de voiming van
een totaal zelfstandige Kroatische HcpuhUck
aanslureTi. .Deze zou te zwak zijn om zich eventueel
tegenover een wat erg indringerigen Mussolini
staande te houden. Dut is wel een der voornaamste
redenen, waarom velen, die verre van geestdriftig
zijn over het best uurssf elsel van Belgrado toch niet,
tot een absolute afscheiding willen overgaan. Kn
aan den anderen kanf zit daar de Duee. die als
lachende derde nog gewin hoopt te trekken van d.'
niet bepaald vreedzame verhoudingen tusschen
Serviërs en Kroafen.
Voorloopig beslaat zijn gewin slechts uit de
aanneming dooi1 de heeren in de Servische hoofd
stad van de verdragen van Netluuo. Of het
romp-Parlement, (laf hiertoe overging - van ('i>
.'!15 a. i'ge vaardigde n namen er slechts l os aa.n de
stemming deel - vcrstar.dig heeft, gedann niet dit
besluit er nu maar door f.c jagen is hoogst twijfel
achtig, maai- evenzeer is hef de vraag, of Itali
reden tot vreugde heeft over een op die manier
gerat i l iceerd verd ra:,'.
*
De Oostenrijksche Bonds-IYesident Dr. llainisch
is zevcnt ig jaar geworden en \olgaa.riie l ft men
in Oostenrijk deze gelegenheid aangegrepen om
deze bravi . builen en boven de politieke twisten
sfaa.nde patriarchale figuur in hef zonnetje te
/.effen, llainisch is nu werkelijk een van die
zelfzame mensehen, die in «Ie meest uiteeiiloopende
kringen achting heeft afgedwongen. Al.-m van
hoogstaand karakter, van bijzondere gaven, iemand.
die op sociaal en op landbouwkundig gebied met.
succes praktisch werkzaam is geweest, een persoon
lijkheid, die. waar hij kan. naar verzoening van
elkaar best rijdende groepen en richtingen streeft.
Waarlijk, wie acht slaaf op de onderlinge verdeeld
heid en de felle pn.rtijkamp. welke in het kleine
Oostenrijk op den voorgrond treedt, zal beseffen.
welk een bijzondere figuur President llainisch is.
/ijn staatsrechtelijke bevoegdheden zijn uiterst
gering, over eenige macht van beteekenis beschikt
hij niet en. toch gaat er, dank zij z'n karakter, van
hem meer dan eens 'n gelukkige invloed uit. Het
zal moeite kosten straks, als zijn ambtstijd onher
roepelijk ten einde loopt, een opvolger voor hem
te vinden van even voortreffelijke eigenschappen.