De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1928 25 augustus pagina 1

25 augustus 1928 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

Pte Groene fcc_yVVcelsbIad voor Nederland Sinds meer dan vyftig jaar aan de spits der ?weekbladen . . . ." ONDER HOOFDREDACTIE VAN G, W. KERNRAMP Redacteuren: H. BRUGMA'NS, M. KANN EN TOP NAEFF Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333 Uit.: N.V. DE GROENE AMSTERDAMMER AMSTERDAM. C. Het meest gevraagde merk OPGERICHT IN 1877 No. 2673 ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1928 De Algemeene Vergadering van den Volkenbond door J. J. de Roode De inhoud staat op pag* 20 DE Assemblee ! De Algemeeiic Vergadering van den Volken bond van 1!)2S zal in het teeken staan van het pakt van Kellogg, evenals die van 1925 stond in het teeken van Locarno. En nu evenals toen. zal de Vergadering uitspreken, dat thans het oogenblik is .gekomen om over te gaan tot de beloofde inter nationale ontwapening. Wat beteekciit het, dat de Assemblee staat in het teeken van deze of gene gebeurtenis;- ])at een deel van de wereldgeschiedenis zich voltrekt buiten haar om. Inderdaad: het brandpunt van de wereldgeschiedenis is de Volkenbond niet geworden. Is hij nog niet. Het heeft geen nut, bespiegelingen te houden over de vraag, of hij liet eenmaal worden zal. Transcendentaal idealisme en nationaal egoïsme hebben aan zijn wieg gestaan; en beter dan het uitspreken van ijle, profetieën, is het, den Volken bond te maken tot een .stuk werkelijkheid, dat beantwoordt aan de behoefte, van onzen tijd. Wie zich niet wil overgeven aan illusies, die gedoemd zijn. om uit te loopeii op teleurstellingen, en wie evenmin wil vervallen in borreltafel-scepticisme. dat niet anders is dan een symptoom van politieke onbenulligheid, moet er zich rekenschap van geven, welke gaven den Volkenbond bij zijn :geboorte zijn meegegeven, en welke hem opzettelijk zijn onthouden. Zijn stichters hebben den eisch gesteld, dat de leden moeten zijn vrije staten; staten die; zelfstandig hun bestaan inrichten. Reeds bij dezen eersten eisch is er tegenspraak tusschen de theorie en de praktijk: Britsch-Indie is lid van den Volkenbond, en er is geen kwestie van, dat het vrij is in de inrichting van zijn bestaan. ' Nicaragua is lid van den Volkenbond; maar artikel '21 van het Statuut erkent de Monroe-leer. niet als een stelling van de Vereenigde Staten, maar als een overeenkomst, die de houding van den Volken bond bepaalt ten aanzien van de staten, waarover Koord-Amerika zich de voogdij aanmatigt. China is lid van den Volkenbond; maar men zou er te ?Genève bitter mee verlegen zitten, als de regee ringen van Peking en Nanking zich wendden tot den Raad of de Assemblee met een klacht over Japan, dat de vereeniging van Noord en Zuid belet, en hiermede een van de eerste; beginselen van den Volkenbond schendt. liet Statuut stelt voorop de soevereiniteit van ?de leden. De praktijk erkent alleen de soevereiniteit van de imperialistische mogendheden. Van de volken die het object zijn van het imperialisme erkent zij ze niet. liet gevolg is, dat de bevrijdings«trijd. van de overheerschte volken, van China, van Britsch- en van Nederlandsch-Indië, en ook van Egypte, buiten den Volkenbond om gaat. Er zijn staatslieden die erover klagen, die erover veront waardigd zijn, dat het Sovjet-bewind zich opwerpt als de kampioen van alle overheerschte volken. Maar wat doet het anders, dan systeem tegenover systeem stellen? En de Volkenbond geeft zelf in zijn mandaatstelsel te kennen, dat er een beter stelsel mogelijk is, dan het overlaten van de overheerschte volken aan. de willekeur van den overheerscher. Het bestuur over de voormalige koloniën van Duitschland, over de landen die leefden onder Turksche heerschappij, is toevertrouwd aan verschillende van zijn leden; maar de Volkenbond oefent kontrole over dat bestuur, en in zijn Statuut staan schoone woorden over de beginselen waarvan het moet zijn doordrongen. Hoe dit zij. de worsteling om zelfbestuur en onaf hankelijkheid van de volken van bet verre en van het nabije Oosten gaat voor het overgroote deel buiten den Volkenbond om. In hoofdzaak is hij een organisatie van de volken die een heersclien.de, althans een zelfstandige positie innemen in de wereld. Als het volk van Syriëte Genèvo komt klagen over de schorsing, voor drie maanden, van zijn Parlement, dan zal de mandatenkommissie 'althans voor den vorm den Hoogen Kommissaris om eelüge inlichtingen vragen. Misschien zelfs zal zij. want de mandatenkommissie vat haar taak ernstig op. den lloogeii Kommissaris vertellen wat zij van die schorsing denkt. .Maar als het volk van Kgypte komt klagen over de schorsing van zijn Parlement voor drie jaar. dan zal Gelieve ant woorden: dit is een zaak tusschen u en uw koning. De Jlooge Kommissaris is er immers niet eens in gemoeid, laat staan de Britsche i'egeeriiig: en wat de deur dicht doet: Kgypte is geen mandaatland ! Een tweede feit dat het universeel karakter van den Volkenbond beperkt, is het niet aangesloten zijn van de Vereenigde Staten en Rusland. De andere niet-aaiigeslotenen kunnen wij buiten beschouwing laten. En een feit dat zijn bemoeiingen beperkt, is de angstvallige eerbiediging van de soevereiniteit van zijn leden. I)e minderheden die leven in de nationaliteiteiistaten. klagen over de vrees van den Volken bond, om zijn vingers te branden aan koud water. Dit is niet altijd juist en niet altijd billijk: maar erkend moet worden, dat de struisvogelpolitiek die de Volkenbond voert tegenover feiten als de verdrukking van Zuid-TiroI. afbreuk doet aan zijn invloed, ook al houdt men er rekening mee, dat Italiëzich niet bij verdrag heeft verbonden om de nationaliteit en de taal van de Zuid-Tirolers te eerbiedigen. (ienève is niet het centrum, van waar uit al wat er verkeerds is inde wereld, wordt geredderd ; en een ideaal wordt niet verwezenlijkt, alleen omdat het in de Algemeene Vergadering van. den Volkenbond is verkondigd. Eerst als wij het hierover eens zijn. kunnen wij komen tot een juiste beoordeeling van liet werk van den Volkenbond. Wat te Genève gebeurt is. in een korte formule samengevat, het scheppen van de internationale regelingen, waaraan onze tijd behoefte heeft. Regelingen op maatschappelijk, regelingen ook op politiek gebied. Regelingen op maatschappelijk gebied die zonder medewerking van de politieke macht niet kunnen tot stand komen; maar ook regelingen voor de verhouding tusschen de staten onderling. Het maatschappelijk werk van den Volkenbond is van den meest verscheiden aard. en van de meest verscheiden beteekenis. Bestrijding van den handel in vrouwen en van het opium, regeling van de bebakening en de verlichting der waterwegen, uitwisseling van ervaringen op het gebied der volksgezondheid, het leggen van banden tusschen de kunstenaars en de, mannen der weten schap, het bevorderen van gelijkheid in de arbeids voorwaarden, wij doen maar een greep. Een dicht net van internationaal leven wordt op deze wijze over de wereld gelegd, en in dit werk worden alle landen, imperialistische en overheerschte. bij den Volkenbond aangesloten of niet, betrokken. Zoo wordt de onderbouw tot stand gebracht van Vraagt sfeecfs bonbons VINGERS Letden n aam wat het werk moet bekronen: de organisatie van den vrede. * * * Is het niet een beetje vreemd, van de organisatie vanden, vrede t e spreken;' Hij is immers georgani seerd in de serie verdragen van Versailles. St. Germain. Tritmon. Neuilly en. Lausamie'r Hier raken wij aan den tweeslaehtigen oorsprong van den Volkenbond. Het kenmerk van die verdragen is het nationale egoïsme van de overwinnaars, het Pakt. dat de serie inleidt, getuigt van het transcen dentaal idealisme van Wilson. den profeet. De functies van den Volkenbond worden ver deeld tusschen den Raad en de Assemblee, en als wij liet niet te nauw nemen met de bij/.ondel'heden, kunnen wij zeggen da-t de Raad den. vrede hand haaft, en dat de Assemblee hem organiseert. Men zou ook deze onderscheiding kunnen maken: de Raad zorgt voor het heden, de Assemblee voor de t oekomst. Dit geeft de verklaring van veel iu de daden van den Haad. dat niet beantwoordt aan de aansporing van Lafontaiiie: de l'andaee '. Problemen door hakken doet hij zelden, al te vaak schijnt zijn beginsel te zijn: een veldheer wint genoeg, al wint hij niet dan tijd. I let staat buiteiiallentwijfel.dat bij elk geschil, groot of klein, dot de Haad krijgt te behandelen, al zijn pogen is gelicht o]) het voor komen, of zoo snel mogelijk smoren, van ieder ge wapend koiiflikt. Maar een scheppende kracht is de Haad niet .Zoo lang zijn meest invloedrijke leden, zoo lang de kabinetten van Londen en Parijs, en nu ook van Berlijn, doordrongen blijven van de noodzakelijkheid, dat in Europa de vrede bewaard blijft, kan men met vertrouwen den Raad zijn gang laten gaa-n. Maar als niet ieder jaar de Assemblee bijeen kwam. y.ou de Volkenbond niet veel meer zijn dan. een kongsie van de groote mogendheden en een aantal bijloopei's, voor de handhaving van den vrede. Wij moeten niet zeggen, dat hi.j daarmee niet een zegenrijk werk doet. liet is alleen a.an twijfel onderhevig, of hij op den duur beter zou slagen dan. de Heilige Alliant ie. en andere dergelijke kongsits uit het verleden. De Assemblee is de schepper van de nieuwe vor men in de samenleving dei' staten. De Assemblee heeft de Tijdelijke Gemengde Kommissie in het leven geroepen, die het Verdrag voor Wederkeerigen Bijstand ontwierp, het versma.de verdrag van 102.'!. dat de voorlooper was van het Protokol. Het Pakt legt aan den lïaad den plicht op. plannen voor ontwapening te ontwerpen; maar de Assem blee heeft de Kommissie van Voorbereiding voor de Ontwapeningskonferentie ingesteld, en vervolgens ook de Kommissie van Voorbereiding voor de Ekonomische Konfereiitie. De Assemblee staat, door haar omvang, door haar universeele samen stelling in veel nauwer kontakt met de massa's dan de Raad, die veel sterker den invloed onder gaat van de regeeringen. Het was de Assemblee, die in 1925, het jaar van Locarno. het parool uit(Vervolj op par/. 2)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl