Historisch Archief 1877-1940
No. 2673
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 AUGUSTUS 1928
IN DE FILM-KRAAMKAMER
J WEED E SERIE: HOLLAND
DOOR
L. J. JORDAAN
De regisseur
ii
Ik zal niet iii bijzonderheden ver
vallen omtrent dezen tocht. Wie niet
?over genoeg fantasie beschikt, om zich
te kunnen voorstellen, wat het zeggen
wil. bij 90 graden in de schaduw,
?drie kwartier duin-op, duin-af te
sjouwen, die verdient, dat hij het zelf
eens aan den lijve voelt. Genoeg. . . .
wij arriveerden ten laatste in een
schilderachtige duinpan wij en
?onze supporters. Want het verdient
opgemerkt, dat tal va.n belangstellende
dorpelingen zich bij den eenigszhis
«pzienbarenden stoet hadden aange
sloten, zoodat wij. met zijn zessen
uitgetogen, bij onze aankomst ter
plaatse ongeveer zestig koppen sterk
waren vrouwen, kinderen en man
nen door elkaar gerekend.
liet had iets van een geïmproviseerd
?openlucht-spel. liet publiek dat zich
tegen de omringende duinhellingen in
stalleerde, maakt zich gereed, onder
het consumeeren van sinaas appelen
en zuurtjes, van het schouwspel te
genieten. Wij deden voorloopig niets
dan onze gezichten afdrogen en trach
ten onzen voortvhiclitigeii adem in te
halen.
Xa een poos zei de regisseur: ..Shot
237 de vrijage" en aanstonds
zetten Jef en ('o'lje zich in de ver
schroeide struiken, met de armen om
eikaars middel en zagen elkaar teeder
aan en wachtten. ,.Kruidde ! "luidde
de vernietigende kritiek van den
spelleider. Jef jij legt je eerst
?^,1
Co'tje
naast haar neer en speelt met een
slip van haar boezelaar ? dan waag
je schuchter en voorzichtig je arm
achter haar rug en kijkt haar. zoo
van-onderen-uit, smachtend aan.
('o'lje, jij zit rechtop en wendt je
hoofd af en laat het zand door je
vingers loopen. Vooruit probeer 'et
mar 'es !"
Hel publiek, blijkbaar hevig ge
nteresseerd in de dessous van de histo
rie, had zijn amphilhealcrplaatseii
verlaten en drong op een zoodanige
wijze om ons heen dat de kamera-man
dooi' zijn zoeker achter het idyllische
paartje minstens twaalf a veertien
nieuwsgierige, niet over-intelligente
gezichten waarnam. ..Pa's te gek
amour a seize is een beetje al te gezel
lig", meende de regisseur en dus ver
zocht hij de belangstellenden ten
minste uit het sehootsveld van de
kamera te gaan. ..Jullie vrijen toch
ook niet met zijn twintigeii" voegde
hij er verklarend aan toe. ,.l)a's waer"
luidde de prompte anti-critiek van
een toeschouwer, die. blijkbaar zelf in
training was ...Maer ik pak me maid
ook vast niet zoo zachies a n '.'' Mannes
spitste de ooreii hij is een bewonde
raar van de Russische school en stelt
zich steeds gaarne open voor het oor
deel van de vox popiili. Hoe zou
jij dat dan doen?" vroeg hij den cri
ticus. Deze toonde aanvankelijk al
den afkeer van den recht geaardeii
recensent, om zelf eens voor den
draad te komen. .
Tenslotte echter zwichtte hij toch
voor den sterken aandrang uit het
publiek en omvatte zijn ..maid". wel
iswaar verlegen grijnzend en met een
vuurrood hoofd, maar op onmisken
baar technische en zaakkundige wijze.
..ITril! Ken beetje erg drastisch
misschien" zei Mannes peinzend ..maar
je kunt er toch je voordeel meedoen,
Jef ! Allons ! nog een keer !" Het
publiek, dat verwonderlijk gewillig en
dociel bleek te zijn. en zich aanstonds
uit het kamera-veld had laten ver
drijven, begon teekenen van goed
keuring te geven. ,,lk wil 't je best
'ris veur doen. vaeder" luidde het
royale aanbod van een der omstanders,
die blijkbaar voor het uiterlijk van
onze ..star" niet ongevoelig was. De
regisseur ging er niet op in met een
bonhommie die hem in de gegeven
omstandigheden wonder goed van pas
kwam. antwoordde hij met moppen
en kwinkslagen zonder zijn scherpen
critischen blik een moment van de
spelenden af te houden. Kindelijk. . . .
,,Kamera!" De kleine amanuensis
stelde zich met den
alumiiiivini-reflector naast de groep op en Joris begon te
draaien. Als zweepslagen knalden de
interrupties van den regisseur. ..Op
kijken. Jef ! l,angzaam. . . .zoo. meer
teederheid. . . .meer. nog meer. ... je
arm achter haar. . . .hoofd afwenden
('o'tje.... nou zachies naar 'm toe
draaien zoo. . . . kussen.... stop!"
Het was een hondenbaan voor den.
jeune amoureus, die de brandende.
zengende zon loodrecht boven zich
had en het blikkerende aluminium
schuin beneden.
Ik moet dan ook coiistateeren. dat
ieder gevoel van teederheid uit zij".
trekken verdwenen bleek, nadat het
verlossende ,.stop !" had weerklonken.
..liet is geen doen!" verklaarde hij
,,met die verdommesche hitte. Ik ben.
hall' blind en mijn kop staat in de
blaar. . . . hallo ! een sigaret. . . .wie?"
Wij voorzagen, hem haastig van liet
verzachtende pi raat je en prepareerden
ons op de volgende shot.
Xu volgde een opname van Jef's
voeten (gros-plan) die het duin. af
daalden en hel geheim/innige ge
timmerte werd daartoe opgeslagen.
Het bleek een tamelijk hooge paal te
zijn. door in den grond bevestigde
haringen rechtop gehouden, van. welks
top een staaldraad naar een kleinere
lat liep. Ijangs dezen staaldraad kon
een. houten kooi op en neer schui
ven, door middel van een. katrol
en in deze kooi werd de kamera ge
plaatst, die aldus regelmatig en zonder
schokken met de bewegende voeten
meeging. Ook dit schrander bedachte
apparaat was een inventie van de
('ompaiiy, die over meer vindingrijk
heid dan kapitaal bleek te kunnen
beschikken.
Intnsschen had de ongelukkige .lef
ettelijke malen het gloeiende
duinzand, op en af te klauteren, voor en.
aleer de expressie van zijn
sigarenkisten naar den zin van den regisseur
was. ..Kaïnera.. . . .een-twee. . .
.eentwee. . . .stop !"
Voor vandaag moest het er bij blij
ven, want onze eerste (en eenige) vrouw
kon niet verder mee doen. bij gebrek
a.:m een hoofddeksel. IV kap n.l. was
geleend en de wettige eigenares moest
lia.ar precies op tijd terug hebben om
el' mee ter kerke te gaan. Kil dus
snelde ('o'tje vooruit, om haa.r ver
plichtingen na t e k( jnien en wij volgden
moeizaam, steeds omringd door hel
peloton Kat wijkers, dat waarschijnlijk
nog op een extra nummertje hoopte.
Terwijl wij door het heete zand
waadden, sprak ik met den kamera
man. ..Hoe lang zijn jullie nou al
bezig;1" ,,/oowat Iwee en een halve
maand en het gaal alles zooals je ziet
verdomd primitief en op een koopje.
Dat voel je toch wel erg. al is het waar,
dat met geld en bluf geen goeie film
gemaakt wordt. . . . maar sjonge,
sjonge zoo'n onnoozel
kinamoloestelletje, feitelijk
amateursmateriaal. 25 Meter, die je vier keer moet
opwinden waar ik zelf een sunshade
voor heb moeten knutselen. . . . dal
is toch wel reuze behelpen, zie je !
Enfin het is een proef en een bru
tale proef - om met de allereenvou
digste middelen een film te maken,
zoo zuiver en sterk mogelijk gehouden.
Xooals je gezien hebt, doen we alles
con amore mee. Ken beroeps-acteuv is
er niet bij. op hel voorbeeld van de
Kussen en we volgen hen ook hierin
na. dal we onze mensclieii niet. schmin
ken of bijleekenen. Verder gebeurt
alles ter liefde van de goeie zaak. . . .
valt het mee. des te beter. . . . wordt
'et eet) sof, dan .-haben wir doch
unsre Freude d'ra.n". Want 't is een
werk. dat je opvreet met huid en haai'.
als je er eenmaal aan begint".
..Hoe staan jullie tegenover de
Kat wijker bevolking?"
,,Xi>u in den beginne was 'et wel
De eerste speler
een beetje hommeles. Maar dat sloeg
al heel ga.uw om.
Keil van hen l'iet. dien je nog wel
ont n Loei en zal is een van onze l rouw e
medewerkers. Hij 't proefdraaien
's avonds worden er zooveel Kat wijkers
uitgenoodigd. als er in het alkoofje
gepakt kunnen worden en we doen
ons voordeel met hun kritiek."
De regisseur, die aan de beurt
was om de reflectors te dragen, voegde
zich bij ons. zwoegende als een koelie
onder de groot c. onhandelbare houten
borden. ..Heroerde dingen" mopperde
hij ..enfin, we hebben er ook ons
gema,k van geha/d: toen we laatst door
een stort bui o v er v all en Werden, kon de
heele Kerste .\ederlandsche el' onder
schuilen.... !"
.lohnny. die ook als estafette scheen
dienst te doen. kwam aanhollen:
...Mannes ze verkoopen ons geen
bier op '/<mdag !" l);;t was iets
vreeselijks.
Ik scheidde mij gedecideerd van de
karavaan al'. ..Volgende week draaien
wij een kindei'l'eesl " schreeuwde Joris
mij nog na. Ik wuifde we zouden
wel zien. Ik wendde vastberaden den
steven naar oorden, waar ijskoud bier
klukkend in fonkelende glazen stroom
de
Hein