DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 AUGUSTUS 1928 No. 267$ Achter den afsluitdijk Brieven van een voortvarend reporter uit het drooggelegde gebied. Bij voorbaat gepubliceerd door H. G. Cannegieter Alleenvertegenwoordiging voor - Nederland en IN'cderl.-Indi N.V. Dutch Gramophone Comp, DEN HAAG III. Benlinterview niet mr*. Wvndoll OFSCHOON het volgende den meesten mijner lezers natuurlijk bekend zal zijn, meen ik toch op den gedenkdag van het tienjarig bestaan van het U./.O.B. a,aii enkele bizonderheden, het bedrijf betreffende, te mogen herinneren. Wat de Twentsehe industrie destijds voor de arme Overijselsche wevers geweest is. is de distillatie van zee-olie geworden voor de arme herders en turfboertjes uit Drente. Dwars door de binnen landen van Schoterland en Weststellingwer!' zijn ze in drommen, naar den Noord-oost-polder ge trokken, waar een nieuwe broodwinning hen wachtte. Wie thans dit volkje terug' ziet. zal er den armen Drent moeilijk meer in kunnen herkennen. Het zijn kloeke en zelfbewuste arbeiders, deze zee-oliemenschen. Men. moet ze gadeslaan, wanneer ze des middags na volbrachte dagtaak, nog in het minst niet vermoeid, met de hu'htbus naar hun tuindorpen in (iaa,sterland huiswaarts keeien. Het is gelukkig geweest, dat men in de wakker" Amerikaansche, mrs. Wendell zulk een uitstekend bedrijfsleidster gevonden heeft, /ij heeft de nieuwe industrie in de /uidcrzee-polders onmiddellijk op echt-Amerikaanscheii grondslag opgezet en daar mee voorkomen, dat het op prutswerk is uitgeloopen. Ken eigenaardige vrouw, deze directrice. Gister had ik het voorrecht haar even te spreken. te krijgen, juist voordat y.ij op het vliegveld bij de fabriek zich gereed maakte haar aero naar NewYork te bestijgen. .Mrs. Wendell onderhoudt geregeld de betrekking tol haar oude vaderland, en dit doet onzen naam aan den overkant van den Oceaan geen kwaad. Want Mrs. Wendell houdt van ons land. Wij, Urkers, weten dit trouwens uit eigen ervaring. Wie haar piivé-kantoor aan den voet van den heuvel binnentreedt, vindt daar v e'l reli<(uuön uit den tijd van de oude Hollandsehe glorie. Maar. zegt zij, deze is niets, vergeleken bij den tijd van de nieuwe Hollandsehe glorie, waarvan de droog legging van de Zuiderzee het begin is geweest. Toen zij onlangs te (Jenève moest wezen, om in overleg met de Volkenbonds-cornmissie voor zee-olie de distributie van haar product vast te stellen. heeft, naar zij mij meedeelde, een Japanner een geestdriftigen dronk ingesteld op Holland, omdat dit na Denemarken het eerste land in de wereld geweest is, dat destijds tot ontwapening heeft besloten. De Japanner herinnerde er aan, welk een voordeel het voor zijn land was geweest, toen ook de groote mogendheden tot ontwapening over gingen. Verbeeld je," zei hij. ..dat uw land en. het mijne. Mrs. Wendell, hadden moeten vechten om Nederlandsch Indië. Wat een verspilling van energie, gezwegen nog van het bloedverlies en de ellende. Xu werken wij. onder toezicht van den Volkenbond, vredig met zijn drieën aan de exploi tatie van de fabelachtige rijkdommen, die in de oergebieden van Horneo en (Vlebes voor de menschheid opgetast liggen. Kn de jonge man schap, die vroeger in. den wapenhandel gedrild werd. kan thans zijn krachten besteden, om ons PIANOMGEL DENHMG ,30EKHOB5T= '(5TRAAT145 vaderland weerbaar te maken tegen de nat uu rl'.impeH. welke liet helaas voortdurend bedreigen. gelijk de zee liet land. waar u woont." Mrs. Wendeil vertelde toen. den Japanner, dal in Xederlaud juist met het oog op de bedreiging door het wal er. de algemeene dienstplicht bestaat, /elf is mrs. Wemlell dijkgravin van hel dijklegcr van den Noord-oost-polder en haar beide dochters zijn ingedeeld bij den verplegingsdienst, de ne bij de afdeeling: ouden van dagen, de andere bij de al'deelitig: kinderzorg. Veel schik heeft Mrs. Wendeil altijd in hel oude gedeelte van ons stadje, dat ni"ri cnriositeilshalve boven op den berg heelt laten staan, /ij herinnert zich nog uil haar jeugd, hoe haai' ouder-, van een uitstapje uit Holland terug kwamen met een paar klompen en een sleeden, test en dat y,e wonderen. verleiden, van de potsierlijke kleedei'dra.cht. welke op hel toenmalige eiland bestond. Ik ontmoette .Mrs. Wendell kortgeleden bij het gedeiikteeken voor Herman l le\ ermans. dat op den berg aan den zeekant is opgericht en waarop een hartverscheurend tafereel uil ..Op hoop van zegen" in relief is gebeiteld. Toen stond haar gezicht /eer ernstig en diepzinnig sprak /.ij tol mij: ..Ja. ja, de visch werd wel duur betaald ! Wal hebben die arme /.celui hier toch een vervloekt leven gehad !" Waarop ik haar antwoordde, dat. naar ik in het gemeente-archief had gelezen, ze destijds toch heftig legen de drooglegging hebben geprotesteerd. -,/ooals." zei zij. ..mijn voorvaderen tegi n die andere drooglegging, welke tenslotte toch evenzeer voor ieder een zegen, geworden is. Ja. ja.. de meiisch is altijd een conservatief wezen geweest !" Mrs. Wendell voell zich bij ons zoo Ihuis. naar zij zegt. omdat hef /uiderzee-gebied baar iu zo ivcle opzichten aan haar vaderland denken doel. K venals dit beeft o >k ons drooggelegd poldergewest niet te rekenen gehad met een belemmerende traditie en heeft het. evena.ls Amerika,, van meet af aan louter kunnen voldoen aan de eischeii van de moderne cultuur. Trouwens van Ac tradities va7i bet vasteland is ook niet zoo heel veel meer blijven hangen, sinds het verkeer de verschillende volkeren zoo nauw met elkander in aanraking heeft gebracht, (ielijk haar beide onder-directeuren en trouwens bet geheele hoogere en lagere personeel uil de l'rksche in dustrie, is mrs. Wendell forens. Haar luxe-aëro brengt haar dagelijks heen en terug uil de Hivièra. waar zij aan. de Middellaridsebe zee een prachtig landgoed bewoont. De onderdirecteur Van Halen. ofschoon Amsterdammer van geboorte, vliegt als forens heen en weer naar het eiland \Vight : zijn collega Meerman woont in den Kil'el. Toen ik laatst met een pa,a,r forensen in de lucht bus zat. kregen we 't over den goeden ouden tijd en wat hebben we gelachen over de reizen van onze Voorvaderen, die. a.ls ze een paar kilometer van buis wilden gaan. hun bagage moesten laten nakijken en honderden a.n.dere formaliteiten moes ten verrichten. Aan da,l bekrompen denkbeeld van douane en grenzen heeft het vliegt uig destijds toch maar kort en goed een einde gemaakt ! Je Verwent trouwens gaviw. Want telkens wan neer ik iu de lucht bus de aëro-tjes voorbij /ie vliegen, beklacg ik me. dat ik me als eenvoudig krantenman de weelde van zoo'n eigen vliegtuigje nog niet kan veroorloven. Maar dat zal we! komen ! Mei den dag worden ze goedkooper. (üster heeft de groote vliegtuigfabriek in den /uid -oost-polder er weereen p,"a r honderd algeleverd. die echter bestemd /ijn voor de nieuwe volksschool (e ('onradstad, welke ze n l i u' heei voor een schoolreisje naar Indie. Ik /.al me du.- de eerste dagen nog wel ni'-l de luchtlius moeten tevreden stellen ! Voice vofenclKe acluiaa- vi/cetaaVe ! Tentoonstellingen Nenijto, Rotterdam. Handel en Industrie. Tot l September. Atelier Blaricummerlollaan :il, Blaricum. Wer ken van Lou Lo;;bereii Dirk Koning. Tot l September. K. J. van Wisselingh en Co., Amsterdam. Hollaiidsche en l-'raiische schilderijen uit de )!)e en 2i)e eeuw. Tot l September. J. H. de liois. Haarlem. Moderne schilderijen ei; leekeiiingen. Tot l September. Willem Hrok. Hilversum. Schilderijen, teekeningen. etsen en hout sneden. Tot l September. Ilclweg en /oon. Ifo/eïigrael.t 66. Amsterdam. Tentoonstelling van Kdelsmeedweik. Tot l Octobei. VAM nELLE'5 TABAK* IS Nieuwe Uitgaven l>r. .1. tli' lltirk. /?'i/i/iiliNiJii'^ri'rliiili'ii. Sanliioort KI'JS. C. .1. Mi'fx. L. //. t'fin l.t'niH'it. ('h a intihuti'[i. tl< Hi-li/iHn'iriiiii'iler. .liiinti'riliini "'./. /'.".V. run Rmt/i/ctt en 'Au. Ik ben niet competent, bovengenoemde 'hoeken critisch te bespreken, aangezien het Kgyplisch, om een variant op Mnltatnli te gebruiken een van de vele talen is. die ik niet leeren kan. Ook zijn deze boeken zeker niet uitsluitend niet een artis tieke bedoeling uitgegeven, en de folklore zoowel als de areha.eologie van Kgypte is voor mij vrijwel een gesloten boek. Ik bepaal mij daarom tot de mededeeling. dat beide boeken ook voor den ont wikkelden leek. den belangstellenden dilettant. den bemiima,ar vau romantische sproken en ver tellingen (zoekt n maar uil. lezer van l>e (iroeiie. die in helzi ll'de geval verkeert als ik) boeiemhlectuur bevat. II. M. Bezoekt de Hollaéche Badplaatsen. In het voorseizoen tot 15 Juli zeer verminderd tariet. Z A ND VOORT: HOTEL D'ORANGE en HOTEL DRIEHUIZEN" WIJK AAN ZEE: BADHOTEL en ZEE-DEPENDANCE.