Historisch Archief 1877-1940
No. 2675
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 SEPTEMBER 1928
UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE
Croquante croquetjes Amsterdamsche plaatsnamen
door Alida Zevenboom
door S. Kalff
ZATERDAGAVOND was ik boven
het nieuwe boek van meneer
Rikus Colijn, waarvan hij mij een
present-exemplaar toegezonden heeft
met een opdracht erin ..Aan
Mevrouw Alida Zevenboom, uit lang
jarige vriendschap en hoogachting".
Zaterdagavond was ik er boven in
slaap gevallen ik had een drukken
dag gehad en meneer Rikus schrijft
wel erg opgewekt, maar voor een
vrouw is het toch eigenlijk geen lec
tuur, toen ik wakker schrikte van
gestommel op de trap en ik hoorde
een stem zingen:
,,Josefientje, Josefientje
Voor een tientje, voor een tientje
Eet ik je bananen op".
Ik deed de deur open. want ik dacht
dat het acteurtje van drie hoog. dat.
zooals hij mij verteld had. zeo'n
prachtige zwijgende rol inliet nieuwe
stuk van meneer Verkade had. een
tikje boven zijn theewat er thuis kwam,
maar ik schrok nog eens zoo hard toen
ik zag dat het meneer Htanislafski was
en hoe!
Zijn mooie, zwarte baard hadden zij
tot een touwtje verfrommeld en zijn
drie haren die hij netjes plat gestreken
AAN DE INZENDERS
Alle voor het redactioneele gedeelte
bestemde inzendingen moeten
worden geadresseerd
REDACTIE VAN
DE GROENE AMSTERDAMMER"
KEIZERSGRACHT 333
AMSTERDAM,
zonder vermelding van persoonsnamen.
De geschiktste omvang van artikelen
bedraagt ten hoogste 1800 woorden.
Indien de bijdrage voor illustreering
met foto's in aanmerking komt, gelieve
de inzender, zoo mogelijk, de foto's
die niet reeds in andere week- of dag
bladen mogen zijn gereproduceerd ?
tegelijk met het artikel in te zenden.
De copy moet in machineschrift zijn
geschreven, terwijl slechts ^én zijde
van het papier mag zijn gebruikt.
over zijn schedel draagt, stonden
recht op, net of ze met teer waren
ingesmeerd. Kn hij deed zoo vreemd
dat ik direct zag hoe het met hem
stond. Toen ik de kamerdeur open
had. kwam hij naar binnen en voor ik
wist wat er gebeurde, stond hij zichzelf
als een regenworm te kronkelen en
riep alsmaar: .,jij ook. jij ook!" Ik
liep om de tafel heen, want hij kwam
net als die groote aap in ..Artis" op
me af en wie weet wat er allemaal
gebeurd zou zijn als hij niet over een
kleedje gevallen was en languit op den
vloer bleef liggen. Ik heb hem opge
holpen en op een stoel gezet en toen
begreep ik in eens wat ..onzedelijk
heid" beteekc-nt. . Als fatsoenlijke
vrouw weet je dat niet zoo en het
heeft mij altijd verwonderd dat
sommige nienschen er zoo goed van op
de hoogtezijn, van wie jedatheelemaal
niet zou verwachten. .Maar nu voelde
ik het. want, het lag er dik boven op en
ik begrijp niet dat: onze Burgemeester
dat allemaal maar in onze stad toelaat.
Ik heb er een hartig woordje mei
meneer Stanisla.fski over gesproken.
daar kunt u van op aan. vooral omdat
hij met zijn leer-kuif en zijn baard als
een touwtje in bed wou en wie betaalt
mij mijn sloopen als zij vol teer
zitten?
Hij brabbelde maar dat het de
hoogste kunst was en als ik hem niet
had tegengehouden was hij weer
begonnen.
Het leven is ritme, juffrouw
Alida. zei hij. en .Josefientje is liet
leven en dus het levende ritme. Kan
u uw rechterbeen tegen uw achter
hoofd gooien?
--- Schaam je. man. zei ik, want ik
werd verontwaardigd, een fatsoenlijke
vrouw tilt haar voet niet hooger op
dan een t rapt ree en ik zal u wal
benzine geven om uw haar en uw
baard mee te ontsmetten, want zoo
kan u toch niet ....
Toen greep hij mij bij mijn middel
en won met alle geweld dal ik zou
bibberen en schudden en om van hem
at' te komen lieb ik hem maar bij zijn
baard gepakt en zoo naar zijn kamer
gebrai ht en het ging een beetje
hardhandig, want hij schreeuwde niet
anders dan: ...losel'ient je, niet zoo
hard. niet zoo hard!" .Ie moei toch
aardig waf op hebben als je een fat
soenlijke l lollandsche vrouw voor
zoo'n olieveite negerin aiin/.ict. .Maar
Slot
Kene d"id" exegese maakte van
Jordiari een spotnaam of bijnaam.
In 't begin van d" 17de eeuw was dit
kwartier nog eeiie aaneenschakeling
van tuinen, paden en bleekveld"n, d'e
na tl" d"rd," vergrooting d"i' stad. te
samen met hetgeen er nog van het
Karthuizer klooster was overgebleven,
allengs moesten plaats maken voor de
toenemend" bebouwing, liet kwartier.
door (!»n kroniekschrijver Domselaer
nog in ll)<j."> aangeduid als het Nieuwe
Werk, bleef lang een uithoek, van d"
overige stad afgesch"i(l"n door d"
Prinsengracht. Kwam men nu uit liet
Amsterdamsche .Jeruzalem hel
...Jeruzalem (',ijr ballingschap". gelijk
d" .Joden zeid"n over die gracht.
d 'Hl kwam men als 't zware Over d"
.lord'1 'in. IV twee eerste woorden
geraakten in onbruik, zuod'l alleen
d" Jord'ian overbleef. Doch ook d"ze
uitlegging bleef niet onaangevocht en.
I'e oudste vermelding van <l»n mi,am
kwam voor in een gedicht van liet jaar
171(i getiteld ..De Lof d."r (Jenever"
door Hobert Hennebo. kastelein in 'l
Hulden \'licn. Wilgenaar gewaagt ner
gens van de Jordaa.n. ofschoon die in
zijn tijd reeds een volkrijk stadsge
deelte was. Zeker kende hij wel d"ii
naam. maar hij kende ook d-n oor
sprong, en zoo hij aan de laatste af
leiding geloofd", dan achtte hij liet
denkelijk bened"n zijne waardigheid
als deftig historieschrijver, om met
zulke Amsterdamsche siiaakschln d"ii
rekening te houden. Kr waren nog
anderen, die bij Jorda:v,i aan ..gord'jn"
dachten, voor 't gedeelte van een
versterkten stadsmuur: en d" zaa.k
zou nog tot veel ged'M'h'enwisseling
aanleiding geven*, maar zekerheid.
werd dar,ruit niet geboren.
Van d" Amsterdamsche plaats
namen, gelijk die bij 'l volk in gebruik
waren, kwamen hier slechts enkele ter
sprake. Daarover zou zeker wel een
geheel boek te schrijven zijn. /<>iimede
over de spraa.kgebriiiken welk > aa.n
die muilen het aanzijn gaven. Kn
drossaard Hooft had zeker wel gelijk
toen hij zei: ..Het Amstei damsrh is.
een spraak, daar alleman niet in
llitgeleert is."
*) />>? A'<n-ow/i<T A// i',i .l«n,-l
n-l,A,iixlrl<,il(ii,iii,n A/// hl. 17:;. l h: . l ..
lici'tx. l>c Joi'i/niin.
hij had hem. onder ons ge/.egd. dan ook
knap om.
Kn dat gebeurt allemaal als de
Zondag aangebroken is en de Burge
meester slaapt, in zoo'n uur. den slaap
des geruste! Hoe kan het beslaan!
Neen. de broeders en zusteis van de
('hrislelijk (iereformeerde kerk hebben
wel gelijk dat zij zelfs Hare Majesteit
een opmerking maakten over haar
/ondagsschennis. \Vaar gaan wij an
ders naar toe? Kn als ik ni"iieer
Homme wasdan zon ik daar een*; over
interpelleeren - ik bedoel over dal
.losefien-scliandaal. Die dingen zijn
besmettelijk en wie zegt n el! mij niet
dat sfraks als meneer Meiigelberg in
het ( 'i meert gebi >uw ojplreedt. (Ie hield
el' al gezuiverd is en hij (Mik niet begint
te kronkelen en te bibberen en te
schudden ais hij de ,.'/.e\ eiide"
dirigeerf? Als hel dan toch de hoo-sie
kunst is. waarom dan i'..|, t:ie> d.nir
hem?
Kn het w< irdt me! den d,-r.: er^'-r.
w.ml heeft u die fi i( i. ue/.i, n \ ,a 11
minister Kan, die op een Zondag op
een voetbalveld als een bandrekel in
liet gras ligt? Ken minister der Kroon !
De Kroon Zondags bij de Olympische
Spelen. (Ie minister in het gras ik
vraag u in gemoede af waar moet dan
wel hel volk op Zondag liggen '. S»»
Ach. wat had meneer Stanislafski
een kaler en zijn haar is mi groen met
een rooden weerschijn. Kr is toch nou
wel gerechtigheid op dit
onderma.'.nsehe. (Jelukkig !
PRIMA